Tímin - 10.06.1943, Blaðsíða 2

Nr. 15. 1. árg.
TIMIN-
10. juni 1943
Hvar er afturlialdið
í føroyskum sjálvstýrisstríði?
Tvey ord til Tingakross.
% i m x n i!
HÓBáagin 10. )uni 1943.
Útgevari: Havnar FramburÓBlelag.
Ábyrgd hevur í'onnaðurin í
blaðnevndini: Einar Joensen.
Avgreiðsla: Telefon nr. 259. j
Prentsmiðja: B. Z. Jensens. i
Haldaragjald: 2 kr. ársfjórðingin,
í leyssølu: 15 oyru eintakið. -
Lj'singarprísur: 12oyrupr. nnn
á forsíðuni, aðrastaðni: lOoyru.
(Avsláttur fyri fastnr lýsingar
eftú’ avtalu).
Danskarahat
Føroyskthat
í liini polilisku onusluni í
Føroyum veróa Føroyingar so
mangan lagdir undir danskara-
hat, at teir liata all, ió danskt
er, og vilja koma tí til lívs. Og
líka s'o ofla leggja m'enn saman
hendur, krossa seg og leggja frá
s'ser allar slíkar kenslur. Men
umvitnú taka henda spurningin
upp lil viðgeróar, er taó tá ikki
i summum Føroyingum ein
sterkur illvjlji móli donskum-og
Danskárum? Ivenna Føroyingar
ikki ein sterkan illtanka móti tí,
ió f ra m kem ur í da ns ka ri ski k k j u?
Um so er, hvønn uppruna
kann ein tíiík kensla hava, úr
hvørjum er hon sprottin, og
hvønn lívsrælt hevur hon?
Í hesum sum í so mongum
førum loysist spurningurin kan-
ska best vió at verða yvirílutlur
til onnur vióurskifti. Týskurin
hevur herseft Danmark og lagt
tað í bond, sum tikið verður til.
Er taó ikki — ella veróur lað,
ió hvussu er, ikki givið útsjónd
av, al lað er — ein slerkur ill-
viljihjá hinum danska fólkinum
móti Týskinum og lí, sum lýgkt
er? Um tað kann verða nevnt
týskarahal, so er tað tó ikki eill
hat til hvørt lýskt heim, lil
hvørja týska familju, ikki til
einstaklingin spm menniskja,
men til tað í lýskheitini, sum
hevur sligið liitt danska frælsið
tíl jaróar, lil teir menn, sum
traóka omair á danska fólksins
dýraslu kenslum og arvi. .
Ikki hevur I’ýskurin rikió
danskt mál úr donskum skúla,
ikki ljóðar prædikan í donskum'
kirkjum á' týskum máli, enn er
lað ikki so, at danskt mál ikki
hevur rætlargildi — og tó er tað
so í Føroyum, at eilt fremmant
mál"-— danskt — hevur troðkað
móðurmálið út úr øllum tess
heiðurssessum og óðalsbornum
rætti.
Er tað undarligt, al ein barna-
sál verður særd við at síggja, at
tað, sum taó í burðinum bevur
fingið kæxleika til, verður van-
virt? Er tað undarligt, at beisk-
leiki setir seg i eitt barnasinni,
tá ið skilaleysir, danslcir lærarar
undir einum skilaleysum donsk-
um skúlaskapi sýna, hvønn ill-
Tað kunngerst hervið
fyri slekt og vinum, al
kæra kona mín
Elsebeth Heleue Christiansen
doyði ígjárkvøldió..
.Tarðarferðin verður frá ,
kapellinum
fríggjadagin 11. juni kl. 2.
Tórshavn, 9. juni 1943.
Chr. M. Christiansen.
vilja teir hava móti øllum før-
oyskum og ikki smæðasl fyri at
háða laó* ið er ein partur av
bárnsins innasta kenslulívi?
Er tað undarligt, al eilt tílíkt
barn fær illvilja móti donskum
og Danskinum? Ei' tað merki-4
ligt, at henda kenslan festist í
nakað enn beiskari, tá ið ein
mannsbúgvin heili kann síggja,
hvat fólalraðk helta fólk' lievur
verió hjá fremmandum gjøgnum
øldir?
Grundaistuðulin undir sunn-
urn tjóðskaparligum lívi hjá ein-
um fólki er kunnleiki um og
virðing fyri tess egnu søgu frá-
fyrndini og upp gjøgnum øldir-
nar. Okkara søga — sum iva-
leyst kann sýna frarn hendingar
og slórmenni, ið okkara líó
kundi verið errin av — liggur í
órøkt, lílið ken^d av fáum, einki
kend avfjøldini. Okkara móður-
mál, sum eigur sín sjálvsagda
rætl í ølhim viðurskiflum — tað
er skomm al tjakast um slíkt
— er mánað niður um svørin,
og verður illa nokk tikið fram,
tá ið tað kann verða nýtt sum
rossahandilsgjald.
Land okkara, sum eftir lívsins
lógum skuldi verið stýrl og
sljórnaó av landsins egnu, er á
fremmandum hondum, og all
ræði er givið úllendingum. Vit
Iiva sum húskallar á okkara
egna garði.
Og só nýta teir, sum skuldina
eiga fyri alt helta, sum vápn
móti okkum, at vil ikki eru nóg
góðir við leir!!
BrekiÓ liggur í tí, al teir ikki
vilja viðganga, at vit eru eitt
fólk, Danir eitt anncið — tey
vióurskifti, ió hava verið okkara
millnm og kanska verða — tey
eru fólka millum. í staóin fyri
hava teir roynt at latið suni at
vil vóru Danir,og vit hava verið
viófarnir, sum vóru vit ein partur
av dønska fólkinum. Tí hevur
Føroyingurin f okkum reisl seg
so rnikið sterkari, og kann taó
l dag av sonnum sigast, at taó
i Føroyum flnst danskarahat, so
eiga teir skuldina, sum í fdkunnu
hava roynt hitt ómøguliga —
ómøguligari i dag enn nakratíð
— at gera Føroyingar til Dansk-
ararl
]ll|f«^PERSÓNKOYRINQ ÍI97
llllll* WILLIAM SLOAN UUl
Eiu skuldi trúð, al «Tinga-
krossui'» í hesum dđgum *var
fegin við at ganga slillisliga um
dyrnar og ikki rippa upp í tað,
sum blaðsins fáti lilhangarar
hava á baki; men blaóið í gjár
sýnir nakað heilt annað.
Burtursæð frá lí, at tað er
vilt borgarakrfggj í sjálvum blað-
num millum tær 'ymisku grein-
irnar á fyrstu og Iriðju síðu, so
sær ein skrivari, «j», seg ikki
í nevan f)’ii at blaka eftir okk-
um sjálvstýrismonnum,. al vil
eru afturhaldsmenn og vilja
køva sjálvslýrið.
Hitt gamla orðió um, at eingin
er fullspoltaður, fyrr enn hann
sp.ottar seg - sjálvan, er nógv
brúkt og enn meira misbrúkt í
blaðskriving og kann tykjast eitl
sindur úttvaglað, men herkennir
tað eina ferð lil sín fulla rætl.
Al ein inaðnr, sum skrivar í
«Tingakrossi» undir velinum á
Louis Zachariasen skal vera so
nasadjarvur at kalla nakran
afturhaldsmann og sjál vslýris-
drepara —. tað er undrunnar-
vert.
. Tað var vió øðrum orðum
afturhald, at vit vildu hava øll
sjálvstýrismdlini framd? Taó
vaiv kanska afturhald, at vit
vildu hava móðurmálió inn alla-
staðni? Tað var kanská afiur-
hald, al vit vildu geva flaggi-
num tann rætt, tað eigur? Ella
var tað at týna sjálvstýrinum ?
Hinir harímóli, sum forðaóu
fyri øllum sjálvstýrismálum, sum
bundu móðurmálið niður, sum
háaðu flaggið — teir vóru hinir
rættu framburðsmenninir? Og
tað vóru sjálvstýrisins holluvinir
og verndarmenn, sum hildu so
fast vió amtmannsins einaveldis-
støðu, og at Føroyingurin fram-
vegis skuldi aka á knøum, at
teir heldur vildu spreingja
jjavnar Framburósfelag — enn
boyggja seg fyri sjálvstýrisins
kravum ?
Hvi eru so liesir seinaslu
«Tingakrossarnir» farnir at svíkja
hina føstu, hollu sjálvtsýrisleið-
ina við at sela fram, al nú skulu
málspurnihgarnii/ verða loyslir,
nú skulu teir uppsiga* amlmaun-
inum «Huldskab ogTroskab» —
er tað afturhaldið og sjdlvstýris-
oyðingin, sum er komin inn í
Iiitt solcallaða «Havnar Sjálv-
stýrisfelagw. Eru yvirbevísning-
arnir so nógv broyllir liesar
seinastu fýra mánaðárnar til
hitt verra?
Kæri uýføBingur KÁSSI í KROSSI!
Aftaná ai tú hevnr givjð Tima-
uum frammauá, er haun - stakkalin -
ikki førur fyri at klúgva f tvøy’um
brunniu - ið livussu er ikki teir
■* 'fyrstu fjúrtan dagaruar.
Bllðastu Ueilsauir sendi eg tær,
TÁSSI!
Ella — tað eiJ væl ikki tað,
al nú skál vera val, og at teir
framlusnu «sjálvstýrismenninir»
í Havnar Sjálvslýrisfelag vita, at
laó at koma lil veljararnar við
lí, sum teirra menn hava gjørt,
vil vera tað sarna, spm at rætta
hundi brand, og«tí nú fara at
leila inn á okkara afturhalds-
l^ið og sjálvstýrisoyðing — og
enntá vága at fáa fólkaflokkslit
yvir seg? p.
INNANLANDS
Havnar Framburđsfelag hevur f'uiid í
kvøld kl. 8 í lítla sali í Klubbanum.
Hondbóttsleikur. Seinasta sunnudag
var hondbóltsleikur í Gundadali mill-
um Strandingar og Havnar Fimleikar-
felag. Tað kann ikki annað sigast;
enn at áhugin fyri hesari ítrótt er
reiðuliga stórur her í Havn, tí hópur
av fólki var niðan komið at hyggjo
at. Reiðuliga so spennandi sum fót-
bóltur er hondbóltur nú einaferð ikki,
men kortini Var tað fullvæl vert at
síggja benda leik, so kvikliga og løett
hann varð spældur. Stranđingar, ið
her fyrstu ferð sýndu seg 'fyri
Havnarfólki sum ítróttar.menn, spældu
væl betri, og sigraðu 'tí’eisini rapttvíst
við 5 —2.
Havnabyggingin. Havnanevnd býráð-
sins hevði fund herfyri samún við
øðruni kønum monnum lil at viðgera
bavnabyggingina. N'ú tykist alt at
vera greitt, soleiðis al byrjað kann
verða hvørja løtu. Til fyristøðumann
fvri arbeiðinum er settur H. C. \\j.
Tórgarð.
Havnarmaður deyður. í rartio hoyrdist
um dagarnar, at Martin Jacóljsen,
Masse hjá Gøtu-Anton, sum Iiann varð
róptur, úr Havn, er burturgingin við
slapi. Hann var stýrimaður og búði
i IXanmark. Iiftir sita kona og eitl
barn.
Stadion. Nú er úllit l'yri, at gongd
kenuir á arbeiðið við stadion íGunda-
dati. Sladion-nevndin lievði mána-
kvøldið fund saman við teknisku
nevnd býráðsins. Har varð vald ein
serlig stadionmevnd: Johs. Olsen (hjá
Sam), Arne Olsen, Oliver Dam og fyri
býráðið Juul I’oulsen og Jens Poulsen.
Tekniskur ráðgevari er Johan Ziska.
Vónandi fer henda ncvnd at avrika
nakað positivt, áðrenn ov toYig tíð er
liðin. Sum kunnugt hevur býráðið
Iatið 25.000 kr. til hetta endamál.
Feskfiskasølan. Hesi skip hava ný-
liga selt: Mignonelte 4049 pd., Guðrun
Zoega 4000 pd., Leivur Øssursson
11000 pd., Skálaberg 5000 pd., Nor-
manner 14000 pd., Fugloyggin 5700 p.,
Lt. Vedrinez 800 pd.
Skótar gaiiga 100 km. Leygardagin
5. í h. ld. 4 s. p. fóru 6-S.S. B.-skótar
og 1 ’rovari 100 km gongutúr. Leiðin
lá úr Havn til Saksunar og aftur, og
gingu teir lietta í 22 tím. 15 min. Tao
skjótasta skótar hava gingið hetta
sama strekkið er 21 tím. 45 min. —
Einaferð seinni í s’ummar fara rovar-
ar at ganga benda túr, men enn er
dagurin ikki ásettur.
Nú fáa vit nýggjar studentar á hvørjum
ári, rnen lítið hoyrist til teirra. TaO
tykist, surn sktila teir av landinum, um
teir skula kunna avrika bert okkurt
smávegis, surn t. d. studentakabaret á
ólavsøku.
Konufólkakjólar
i heildsølu
JÁKUP JENSEN
TLF. 439.
/