Tímin - 23.09.1943, Side 2

Nr. 30. 1. árg.
TIMIN
23. seplember 1943
& imi n 'Nr-30
Hósdagin 23. september 1943.
Útgevari: Havnar Framburðsfelag.
Ábyrgdarmaður:
Einar Joensen
Avgreiðsla: Telefon nr. 259.
Prentsmiðja: B. Z. Jensens.
Haldaragjald: 2 kr. ársfjórðingin,
í leyssølu: 15 oyru eintakið.
Lýsingarprísur: 12 oyru pr. mm
á forsíðuni, aðrastaðni: lOoyru.
(Avsláttur fyri fastar lýsingar
eftir avtalu).
Peningnr og grnnnar
í seinasla Føroya Socialdemo-
krati slendur við slórum stavum
sum yvirskrift lil grein eflir J. H.
Danbjørg: Skulu nú allir Løg-
tingsins grunnar tømast?
Mest umráðandi ertann seinri
parturin av greinini, hár J. H.D.
sigur: )?At veita studningar ynskja
vit javnaðarmenn, men al løma
løglingsins grunnar, soleiðis sum
»Tímin« skjýtur uppá, kifnna
vit ikki ganga við lil.«
A lingfundi seinasta leygardag
høvdu bæði Danbjørg og Øre-
gaard frarami, at Sjálvstýris-
menn og Fólkaflokksmenn ætla
at tøma tingsins grunnar. Hella
má mótmælasl hvassliga og sum
skjótast, so ikki eisini besiósann-
indini verða søgd so ofta, at ley
fyri Javnaðarmonnum og Sam-
bandsmonnum verða sonn.
í Tímanum varð skrivað:
'»Tá ið okkara peningur so-
íeiðis hongur í leysari luft, so
er tað ivingasamt, hvussu neyð-
ugt, nyttugt og rætt tað er at
goyma peningin í grunnum.
Hvat nyltar aftan á kríggið at
bava stórar virðisleysar grunnar
og einki arbeiði. Havnar Fram-
burðsfelag hevur, ið hvussu er,
meint, at tað er rætlari at nýla
peningin til arbeiði nú og í
komandi tíð, arbeiði sum kunna
verða gjørd, til dømis velting og
vegabygging.«
Her er ikki eijt orð um al
tøma teir grunnar, ið eru settir
á stovn, men her, verður sagt,
at peningurin kundi verið so
nógvar ferðir betri nýltur, enn
17-mannaflokkurin hevur nýtt
hann.
Tann peningur, sum nú er
lagdur í grunnar, lat bann liggja
har; kanska fær hann nakað
virði, um vit gera nakað fyri at
skapa annað støði undir honum.
Sum nú er vorðið er ivasamt
við honum.
J. H. D. skrivar: »Vit vita, at
seðlarnir, koma at liava virði
aftan á kríggið, lí pund sterling
eru sett í Hambros bank í Lon-
don fyri teir seðlar, sum vit
hava . . . tað er skaðiligl fyri
samfelag okkara, at tað finnasl
bløð, sum fortelja fyri fólki, at
seðlar okkara koma at verða
virðisleysir aflaná kríggið. Hetta
kann volda mistreysli millum
fólk yvirfyri okkara peninga-
seðlum,*og tað kann koma at
fáa samfelagsskaðiligar fylgjur.«
Eg vil biója .1. H. D. lesa um-
aflur tvær greinir í tveimum
bráðfengis ásetanum (lað sum
17-mannaflokkurin hevur hillað
fólki inn skal vera lógir) nevni-
liga.§ 1 í »Midlertidig Beslem-
melse nr. 32« sum Ijóðar:
»Til Supplering af den paa
Færøerne cirkulerende Seddel-
beholdning (de af Danmarks
Nationalbank udsteđte og i Hen-
hold til Kunđgørelse Nr. 8 af
31. Maj 1940 afslempleđe Penge-
sedler) kan Amtmanden efler
Indstilling fra Lagtingets Lands-
nævn paa Nationalbankens Vegne
udslede nye Pengesedler til et
samlet Paalydende af indtil 2
Millioner Kroner.«
Eflir hesari ásetan eigur »Na-
lionalbanken« peningaseðlarnar
og sjálvanđi eisini møguligan
vinning av leimum.
Síðani § 9 í bráðfengis ásetan
nr. 48, anirað stykki:
»Af Fonden afholdes forlods
samtlige med Seddeludstedelsen
og med Valuta-Cenlralen? Virk-
somhed forhundne Udgifter og
derefter eventuelle Kurstah ved
Overgang til almindelig dansk
Valula.«
Taó vil siga: Tá ið kríggið er
av, ganga vit yvir lil sama pen-
ing sum Danmark; tá eigur
Nationalhankin tey pundini, ið
standa á konto »Færø Amt« í
London.og man nakar tá trúgva
at nakað avlop verður til at nýta
eftir triðja stýkki í somu grein:
»Hvad der dei efter maalte vær.e
Tilovers anvendes lil særlige fær-
øske Formaal.«
Tað erikki nóg mikið at sám-
lykkja bráðfengis áskoðanir fyri
Føroya fólk. Teir menn, ið
samtykkja tær, mugu bæði vila,
hvat ið slendur í leimum, og
rokna við, at so frætt eravfólki
í Føroyum sum lesur hesar
ásetanir og dugur at lesa, so tey
skilja, hvussu skaðiligar summar
av teimum eru.
Vil hava sorinskrivarans dóm
fyri, at so skjótt sum samband
aftur fæst við Danmark, ganga
allar hesar »bráðfengis áselanar-
nar« í somu slund úr gildi og
vit eru aftur undir danskari lóg.
Tá hava vit eisini í somu stund
danskan pening og Danmarkar
Nationalbank eigur teypundini,
sum summir góðvarnir Føroy-
ingar trúgva standa í London,
sum trygging fyri føroyskan
pening.
Nú er nakað seint at vakna,
men óivað munnu fleiri og fleiri
nú rassasl við.
Rikard Long.
finalan
Tað eydnaðist ikki at fáa enda-
liga avgerð í landskappingar-
íinaiuni seinasta sunnudag. T. B.
og M. í. F. spældi óavgjørdan
leik 2—2. Fyri áskoðararnar
er hetta jú bara golt, at
fáa liøvi til al síggja hesi bæði
liðini eina ferð enn; men fyri
spælararnar, og tá serliga Suður-
oyingarnar, er tað heldur óhøg-
ligt at skula ferðast so aflur og
fram fyri at fáa eina avgerð,
men rættindini lil at kalla seg
Føroyameislara í fólbólti eru taó
verd.
Hetla var av sonnnm ein slórur
ítróttardagur í Havn, hevði bert
veðurlíkindini ikki verið so út
av lagi váiialig. Áskoðarar vóru
kortini nógvir, og hildu teir trú-
liga út í stívar 5 tímar, lióast
regnið oysti nióur næslan alla
tíóina. I øllum trimum kapping-
unum,— hondbólli fyri kvinnur,
fótbólti II lið og I lió — var
Tvøroyri lullakari.
Hondbóltsleikurin var ógviliga
áhugaverdur. Tvøroyragenlur-
nar vóru slørri og prúðari enn
hinar, og er hetta sjálvandkein
fyrimunur í hondbólti. Tað sýndi
seg eisini at hyrja við, at lær
vóru við yvirlutan, men móti
endahum'lóku Havnargenturnar
seg saman, og sýndu bæói kvik-
ligtog golt samanspæl. Hetlagav
teimum eisini sigurin. Urslitið
var 5—3. Hvat lið, ið, var betri,
er ill at siga, tey vóru ógvuliga
ymisk í sjjælihátti, men tann
kvikleika og tað ágrýtni, ið
Havnargenlurnar sýndiv, tá ið
myrkast sá úl fyri leimum, hava
tær alla ærti av. Tær luiva lí
meistaraskapið uppiborið.
II liðs leikurin í fólbólti var
ikki góður. Oivað hevur regnió
gjørl sítl lil at leikurin var so
vánaligur. H. B. fekk 2 mál al
hyrja við, T. B. fekk eitl nakað
seinri uppá straffispark, og síðan
liendi ikki annað nevnivert.'-
JI. B. hevói sigrað 2—1.
Stórur munur var ikki á hes-
um háðum liðum. Sigurin kundi
líka so væl verið farin hin vegin.
Kortini er ikki beint at lasla
spælararnár fyri vánaligl spæl,
If, sum fyrr sagt, líkiðdini vóru
út av lagi, og tað var ikki sørl,
at ein ay og á sá heilt goltspæl.
IløvuðsdysUirin, millum 'l'. B.
1 lið og M.Í. F> I lið byrjaði
undir toluligum veðurlíkindum,
men áðreun liðugt var, oysti
regní'ð niður so illa, sum ongalíð
áður. Sjálvanđi selli hetla eisini
sín dámá seinra parlin av leiki-
num.
M.í. F-fekk fyrsta málið, men
T. B. javnaði skjólt aflaná. I
øðrum hálvleiki kom M. í. F.
aftur framum, men tað varđi
ikki leingi, so fekk T. B. aflur
javnt, og soleiðis endaði leik-
urin, hóast teir spældu eykaleik,
2 ferðir 15 minutlir.
So statt var einki annaó al
gera, enn at úlsela avgerðina Jil
seinri.
Tað verður forvitnisligl at
síggja, hvør ió verður Føroya-
meistari, tí ilt er at hava nakra
ætlan um taó frammanundan.
Tað kann óivað sigast, at T. B.
spælir betri fótbólt, tikið mann
Nýggj
anodubattarfir
(full styrki tryggjaó)
battariir
til lummalampur
Frithiof Wellejus
fyri mann, teir eru kvikir og
spæla væl saman, hava sum heild
eitt javnt, slerkt lið, ið er ringt
al basa. Men/Mióvingar kunna
eisini bíla frá sær, lióast teir
hava einslakar veikleikar. Mál
duga leir at gera, og eru tað ser-
liga veingirnir báðir, ið spæla
frálíka væl. Eisini málmaðurin
er verdur at nevna. Hann var
fyrsta flokks.
Ællanin “ er at spæla aftur
komandi sunnudag, so vit liava
nakað at gleða okknm til. Kortini
niugu vit Havnarfólk vera illa
við, al Havnin, høvuðsstaðurin,
ikki sleppur uppí part, men
hella koma vil aftur til í einari
aðrari grein.
Fyri fyrst hava vit ein spenn-
andi og óivað væl spældan leik
í væntu. Tann seinasli í ár.
Gnbm.
Tilboðið frá Sjálvstýrismonn-
um og Fólkaflokksmonnum um
stuðnl til at fremja sjálvslýris-
uppskolið, sum javnaðarflokk-
urin fór til val uppá, hevur
voldað mongum monnum høvuð-
biýggj.
Bæói Dimmalælling ogTinga-
krossur mala um hetla evnið
og royna al finna út.hvatiðfer
at henda, um Føroya stýrisskipán
verður løgd eflir Javnaðar-
manna slevnuskránni. Dimma
uggar seg við, al um so verður,
verður amlmaðurin gjørdur til
varakong okkara, meðan L. Z.
sær fyri sær olckara samfelag^
kollvell, annaðhvørt R'ann lingið
fara al avsela kong, ella kongur
(amlmaóurin) avsetur tinglð.
Meira enn hvat hesir ørvitis-
knokkar finna út, ræður korlini
um at fáa at vila, hvat javnaðar-
menn ætla.
Fara teir al laka við hjálpini
til al fremja stevnuskrá sína,
sum teir vunnu nógvar atkvøðu.^
við millum sjálvslýrissinnað
fólk.ella fara teir at svíkja hana,
nú hon hevur gjørt sína nyttu.
Føroya Socialdemokrat gevuk
onga greiói á hesum spurningi.
I seinasla nummari er væl ein
drúgv grein um hetta evni, men
hon melui' uttahum, og tú ert
líka óvitandi lí viðvíkjandi, hvat
javoaðarmenn' ætla, tá ið lú
hevur lisió greinina, sum áðrenn
lú las hana.
Javnaðarveljararnir, serliga í
Havn og Klaksvík, eru flestir
Ijóðskaparsinnað fólk, sum hevur
Irúð, at stevnuskrá #irra til
hetla val var ikki fals, men
ællað al føra ígjøgnum, sum tað
nú er vón til, al hon kann verða.
Um teir nú veróa sviknir av lí
sambandslynla parlinum innan
Javnaóarflokkin, verður ivasamt,
u m fl o k k i n u m býs t bøtu r í fra m -
tíðini.
Nú mugu kortini á borðið.
Vit níugu fáa at vita, um
Javnaðarmenn vilja halda síni
oró frammanundan valinum, at
vit sjálvir skulu rájýa í okkara
landi, ella um alt bert var fals,
ætlað al lokka góðvarnar velj-
arar.
Worm Miiller
(Framh. frá forsíðuni)
er det Imidlerlid at den er av
enestaaende historisk interesse.
„Grindebud“
Og som for aa fullkommen-
gjøre det inntrykk som alle disse
Landskappinyar