Tímin - 04.10.1945, Blaðsíða 2

<r
Nr. 39. 3. árg. TIMIN 4. oktober 1945.
Nú høvdu okkara pund
verið Danmark iøk
Uđlandet foregaar. Bankens Va-
i i iw i ít Nr-39.
Hósdagin 4. olctober 1945.
Útgevari: Havnar Frambnrðsfelag.
Ábyrgdarmaður:
Einar Joensen
Avgreiðsla: Telefon nr. 143.
Prentsmiðja:
P.f Landsprentsmiðjan. Tlf. 143
Haldaragjalđ: 2 kr. ársfjórðingin,
í leyssølu: 15 oyru eintakið.
Lýsingarprísur: 12oyrupr. mm
áforsíðuni, aðrastaðni: lOoyru.
(Avsláttur fyri f a s t a r lýsingar
eftir avtatu).
Skal Tingbdsspreingmgln
ikki uppklárast?
Enn er eingin uppspurdur
sum sekur í Tinghússpreinging-
ini, og eftir sum Dimmalætting
skrivaði næstseinasta leygardag
vónar bon næstan at hesin
spurningur onganlíð verður
greiddur, lá hon sigur, at »vi
tror ikke, det vil lykkes at ©p-
klare, hvem der har ánbragt
Bomben ved Lagtingsbygningen.«
Av tí at hiðani eru send tíð-
indi til útheimin, at henda gerð
hevur politiskt grundarlag, og
tað beinleiðis er sagt, at vissir
flokkar standa aftanfyri gerðina,
skuldi ein trúð, at politivaldið
tók fatur á hesum monnum, ið
vita so væl, soleiðis at kanska
okkurt nýtt far var at gingið
eftir. Men eftir sum vit hava
eftirkannað, hevur bráðfengis
fútin ikki granskað, livørjir teir
eru ella hvat teir veruliga vita
um bumbuna.
Fáar dagar aftaná spreinging-
ina sendi Stockholm radio út,
at tað vóru »misnojda elemen-
ten tilhørande sjálvstyrepartiet«,
sum høvdu roynt at sprongt
Tinghúsið í luftina við tí enda-
máli at vinna atkvøður á kom-
andi løgtingsvali. Hesi tíðindi
eru komin frá Reuter og blað-
stjóri Dimmalættingar G. Lin-
denskov-Samuelsen er teirra líð-
indamaður her saman við Sverra
Pøtursson.
Opinlýst heVur blaðskrivari
á Dimmalætting Eiden Miiller
sent telegram til Politiken, harí
hann sigur; »Det kan ikke være
Tvivl om at Motivet er af poli-
tisk Karakter, da der forud er
gaaet en voldsom Iíampagne og
Demonstrationer fra Løsrivelses-
side mod Sambandspartiet.«
At vissir politiskir flokkar taka
hesa loyndarfullu hending lil
nýtslu móti mótstøðumonnum
beinanvegin er so mikið merki-
ligt, at politivaldið eigir ikki at
lata nakað far óroynt, ið kann
uppklára hana.
Humbng grandiosa
Ihki eitt oyra settu javnaðar-
menn á tingi til at bøta um
undirbalansan, teir hava
sagt vera
í meira enn eitt ár herjaðu
P. M. Dam og L. Zachariasen á
sjálvstýrismenn og fólkaflokks-
menn á tingi tí teir skuldu hava
gjørt ein unđirbalansa uppá
D/a millión, ja Louis Zacharia-
sen, sum tann meira bonski og
óeftirsketni skrivaði ferð eftir
ferð, at pengarnir vóru longu
brúktir.
Hvussu 12 av 25 tingmonnum
kunnu hava ábyrgd av tingsam-
samtykt, sum minnst 13 mugu
atkvøða fyri, rokna hesir menn
við, at teirra veljarar ikki hugsa
um. í fjør fór P. M. Dam upp
aftur longur. Hann sló fast, at
ná var undirbalansin farin væl
upp um 2 milliónii\
Dimma gav honum innivist
til langar greinir um hetta mál
og ikki var tað við mýkinđum,
hann fór fram. Og nú, nú teir
13 hava sitið og spælt løgting,
kemur humbuggur fyri ein dag.
Nú teir ongan hava at skylda
uppá annan enn seg sjálvar,
nú skuldu vit sæð, at teir »javn-
aðu« henda undirbalansa aftur.
Men ikki eitt orð um hann.
Uppskot teirra til Løgtings-
skatt fyri 1946, sum er einmælt
undirskrivað av 2 sambands-
monnum og P. M. Dam, ljóðar:
»For Skatteaaret 1946 udslcri-
ves Indkomstskatten til Amls-
kommunen efter de Regler og
efter đe Satser, som indeholdes
i Lov Nr. 202 af 15. Maj 1939,
saaledes som denne er ændret
ved Kundgørelse Nr. 12 af 5.
Januar 1944.«
^Ein verður púra bilsin. Sama
skattalóg sum vit samtyktu ífjør,
og sum P. M. Dam leikaði í
um, at hon gav ein undirbalansa
uppá meir enn 2 milliónir. Hetla
er einmælt samtykt av sam-
bandsmonnum og javnaðar-
monnum. Ikki eitt orð hava
javnaðarmenn um at bøta um
nakran undirbalansa. Hann er
nevniliga ikki til. Og her er
eingin sjálvslýrisflokkur og fólka-
flokkur, sum skulu leggjast
undir verk, sum verður logið
uppá teir. So her kemur hum-
huggið fram í øllum sínum
vesældómi.
Arminga kallaði P. M. Dam
meg í »DimmaIætting«, tá ið
hann vildi billa fólki inn, at
undirbalansa var. Hann man
ikki fáa so frætt navn millum
manna eftir hesa avdúkau.
Rikard. Long.
PERSÓNKOYRING
TELF. 19
ELIESER NOLSØE
Fyri kortum, tá ið Samgongu-
flokkarnir við al avreióa sterling-
pundini til Danmarkar royndu
at taka støðið undan okkuín,
skrivaðu øll teirra bløð um ta
ómetaligu rúgvu, ið Danmark
átti av sterlingpundum, og sjálvur
amtmaðurin Hilbert bedýraði í
Dimmu, al danski staturin átti
so nógv pund at hann fekk ikki
talt milliónirnar, og hetta
millióntalið vaks stórliga hvørja
viku, at tí at Danrøark avreiddi
so og so nógvar búnaðarvørur
til Onglands.
Tá so væl stóð til, kundi tað
ikki vera tt at Danskarar høvdu
brúk fyri okkara slerlingpundum,
men eina og áleina fyri at hjálpa
okkum, neyðars ódugandi ol-
mussudýrum í Føroyum, at teir
vildu Idaka 8—9 milliónir
krónur burlur. Hetla hava so
samgongubloðini júkað uppí-
saman, til kanska ein partur av
fólki trýr tí.
I seinastu Berlingske Tidende
sum komin eru úr Danmaik,
stendur:
Nationalbankens Valuta-
Gceld stcerkt Jorøget
Nationalbankens Balance pr.
15. Seplember 1945 er stærlct
paavirkel af de Forhold, under
hvilke den nye, endnu saa ringe,
men dog voksende Import fia
Hvør hevur forðað
prísansingarráðnuni ?
Dimma hevur hesi 6 áriui,
síðan Javnaðarmenn og Lua-
lingar lóku honđum saman við
henni um með alla at binda
F’øroyingar undir danskt veldi
(um enn við sjálvstýris gekka-
skorli) kunnað spælt tann fína
og hampiliga. Louis Zacharia-
sen og P. M. Dam hava ikki
spart seg al senda eina ósanna
frásøgn fyri og aðra eftir út
millum manna, so væl saman-
settar, at ikki gjørdi Dimma lað
betur, ta líð tað var. So kundi
Dimnm hýsa hesum ósannind-
um og fáa tey víðari um í Før-
oyum enn í tey fáu hundrað
hús, Tingakrossur og Socialde-
mokrátin koma, hon kundi altíð
eins og Pilatus tváa sínar hend-
ur, lað var ikki hon, ið hevói
sett saman.
Nú stendur illa til. Bumban
brestur, so illa fyrireikað og so
í úrtíð, at eingin lcann ivast i at
lutagæld lil Udlandet (i fremmed
Valuta eller danske Kroner) er
i Ugen 8.—15. September for-
øget med ikke mindre end 45
Mill. Kr. Den har hidtil været
ganske ringe; den var ved Maa-
nedens Begyndelse mindre end
4 Mill. Kr., men er nu vokset
lil 50 Mill. Samtidig er der af
Nationalbankens Beholdning af
fri Valuta (Tilgodehavender høs
Korrespondenter i Udlandet m.
v.) brugt omtrent 1 Mill Kr., og
Beløbet er derefler godl 26 Mill.
Kr., saaledes at Nationalbanken
i Øjeblikket har et Valuta-Under-
skud paa 24 Mill. Iír. — Bankens
Clearing-Tilgodehavende er der-
imođ uforandret 2956 Mill. Kr.;
. . . og »Forskellige Debitorer«
er sfegel 2 Mill. Kr. lil 5093
Mill. —
Eftir hesum hevði Danmark
fyri Iveimum vikum síðan ráð
á í mesla lagi 26 milliónum kr.
í útlendskari valuta, men skyld-
aði samlíðis 50 milb, so at hvørt
mannsbarn sær, at tær 70
milliónirnar, ið vit eiga í Ong-
landi høvdu gjørt góðan mun
at fingió fatur á. Annars eigur
Danmark o. u. 8000 milliónur
krónur til góðar á »clearings-
konto« og hjá »ymsum skuld-
arum«, hetla er mest hjá Týsk-
landi, men tær munnu ikLi
vera nýtiligar enn á sinni.
her er tala um eina provokátión
eins og ríkisdagsbrunin í Berlin.
Lygitelegramm verða slongd út
um heimin til at skaða ávísan
poliliskan flokk í Føroyum. Fólk
spyrja, um tað man vera sami
maður, sum hevur sent tele-
grammið, ið var varpað úl úr
Stockholm, sum hevur sett hesa
villleiðandi frásøgn fram í sein-
astu Dimmu:
»Man fik et Priskontrolorgan,
hvis Bevægelsesfi ilied begrænse-
des, i Stedet for at det burde
være udslyret til at kunne
handle efter klart affatlede
Grundsætninger. Følgen heraf
maatle blive blandet Tilfredshed
i I.aglinget og efterhaanden ude
i Befolkningen.*
Vit mugu spyrja:
Hvør hevur forðað prísans-
ingarráðnum? Um tað er so, at
ráðið ikki hevur kunnað gjørt
sína skyldu og ikki nýtt ta makt,
tað hevði frá fyrslu hond, sum
er tann sama i dag sum hon
var i 1941, eitt sindur víðkað í
Tjaldur kemup aftur T
í gjárkvøldið fræltist al Tjaldur fer úr Leill* 10. oklober til
Havnar. Haðan fer tað til København nakrar dagar seinni við
ferðafólki og góðsi.
Eini 400 fólk liava longu teknað seg til ferðingar hvønn vegin.
Skonnartin Fuglen, tekur inn farm 8.—10. oktober í Køben-
havn fyri Skipafelagið og verður her um miðjan mánaðan.