Tímin - 16.05.1946, Blaðsíða 3

Nr. 20. 4. árg.
TIMIN
16. mai 1946
íslendingar heiðra
Jóannes Patursson
Á 80 ára degnum heiðraði
hin íslendski ríkisforsetin
Jóannes bónda Patursson
við stórkrossihum av íslend-
ska falkinum'
Til firøniands
Ur Suðuroy frættisl at Borgiu
úr Vúgi,(skipari Thorvald Hjelm)
fer til Grønlands um 20. mai á
lfnuveiði. Fiskurin skal saltast.
Borgin tekur 2000 skpd. og
siglur 8 fjórðingar um tíman
bara við motori.
Týski trolarin
York úr Wesermúnde lá við
bryggjuna í Havn týsdagin. Hann
kom úr Islandi og var hálv-
fermdur (3600 kassar). Hann
kom at fáa sær vatn, og fór
skjótt avslað aftur lil Týsklands,
har stjórnin í eingiiska partinum
fær veiðina. Hesin trolari hevði
einki reiðiligt flagg, men merkið
hjá UNRBA, tvær bláar strikur
og tvær hvílar við eini reyðari
f miðjuni, var málað á eina
jarnplátu, sum var á flagg-
stongini í aflan. Manningin, ið
var ógvuliga álvarsom á at líla,
líktist burtur úr teim úllendsku
tiolaramonnum, sum vanir eru
at leggja til her. At ikki er yvir-
ilóð av góðgæti, har teir komu
frá kundi síggjast av tí, at ikki
ein einasti maður hevði sigarett.
’i’að vardi tó bert eina lítla løtu
til hvør maður hevði fmgið sær
ein pakka, sum fólk á bryggj-
uni góvu teimum. Teimum
tóktisl at fella væl hesar cigar-
ettirnar.
Sær sjálvnm lik
011 árini síðan føroyingar fóru
al fáa eyguni upp fyri tí, at vit
vóru ein serstøk tjóð, sum hevði
rætt til at ráða sær sjálvum,
hevur »Dimma« havt til enda-
máls vió lápuligum greinum al
»forđumma« fólk ella við ónd-
sinuaðum lygusøgum royna at
eitra fólksins skil við øvund og
hati, sum hon av royndum veit,
er besta vápnið lil at forkoma
einum nýbirlum samvinnuneista
á frælsisleiðini. Seinasta leygar-
dag vóru aftur at finna tvær
siíkar greinir í »Dimmu«.
Um hin nýstovnaða Mentun-
argrunn Føroya Loglings, sum
ein hvør føroyingur kann vera
errin av, roynur hon at hilla
fólki inn, al wsocialistar og fólka-
ílokksmenn« hava hlaka burtur
300.000 kr. sum »føðsilsdagsgávu«
til J. Patursson. Hesir pengar
eru tiluiir frá fátækum fiski-
monnum, sum við lívinum í
vága hava vunnið bann kríggs-
árini, og tveittir fyri bakka, sigur
hon. í gjár heldur hon fram á
somu leið. Hesa ferð brigslar
hon lærarafelagnum, at lað
hevur mælt til at stovna ment-
unnargrunnin, men samlíðis
hava limir less fingió 200.000 kr.
í eykaløn fyri kríggsárini. Sum
vituligt er, nevnir hon ikki eitt orð
um, at hesin grunnur er ætlaður
til at stimbra mentunnarlívið í
Føroyum við, tí hon veit, at jú
meira fólkið her verður mentaó
upplýst, jú minni og minni
líkindi fær hon til at vaksa um
andsfátæktina í Foroyum og
harvió slyrkja vald sítt.
Annað málið er lánið, sum
tingið hevur samlykl at taka,
til al styðja skipakeypið við.
Her sker »Dimma« við slórum
stavum í eilt gallróp: Skulu
Føroyar avreiðast. til Ongland
fyri 10. mill. kr.
At størsta og mest lisna blað
í einum landi loyvir sær at
koma við so fúlari umtalu av
einum tiltaki lil at bøta um
landsins størsta og týdningar-
mesta vinnuveg, er ikki nakað
prýði fyri fóikið. Neyvan nakað
annað land enn Føroyar hevði
tolað al gingið við einum slík-
um svulli, sum er besta dømi
um la upplýsingararbeiði, sum
gjort er I sambandslíðini.
Júst í hesum døgum síggja vit,
hvussu so at siga øll onnur lond,
og har eina fremst Danmark,
royna at fáa sær fatur á lánum
f útlondum lil at húgva seg út
við, har tørvur er á í vinnulív-
inum. Hvat mundi verið tolt av
einum donskum blaði, sum
hevði lagt donsku sljórnina
undir at selja landið til Ong-
lands, lí hon roynir at fáa slór
lán har? Ella lorir »Dimma« at
vera líka fúl við »Móðurlandið«,
sum hon er við sílt føðiland?
Henda roynd hjá okluim til
at bøta um okkara viðurskifti
eftir egnum tykki, man nýta'
»Dimmu« fasl; ólíka betri tíðir
vóru hjá henni, lá hvørt smálán,
ið vil, við neyð og deyð, kundu
fáa úr Danmark, av henni og
lángevaranum var kunngjørt dag
dagliga um allan heimin sum
stórtøkin olmussugáva lil okkara.
Úr íslandi
Sum menn siga frá, ið koma
úr íslandi, verður nú ikki loyvt
føroyingum, ið arbeiða har yviri,
at senda ineira enn 500 kr. um
vikuna heim lil Føroya. Tá ís-
lendska krónan ikki er meira
enn stív liálv av tí føroysku,
verður hetta ovlítið hjá monn-
um við húsarhaldi í Føroyum,
og ætla tí nógvir menn at
koma heim aftur. Nú verður
eisini skattur likin burtur av
lønini beinauvegin, 20 pst. frá
dreingjum ogl5pst. frá monnum.
Til sildaveiðina gera íslenđ-
ingar seg út sum onganlíð fyrr.
Teir ætla rokár fara at vera, og
prísurin er setlur til 30 kr. málið.
Greennwood
ob Churchill
Á fundi í eingilska arbeiðara-
flokkinum fanst Greenwood
hvassliga at Churchill. Hann
segði, aí Churchill slapp fram
at í ríkisslýrið við at loypa á
Chamberlaiu fyri hansara linliga
politik. Men royndirnar høvdu
víst, at Churchill var ikki minni
kvikur at geva eftir fyri hinum
stórveldunum, tá ley settu krøv
fram. Beslu prógvini vóru øll
tey lyfti og tær gerðir, sum hann
hevði givið Russlandi og U.S.A.,
tí hann ikki hevði torað at ført
ein harðan politikk rnóti teim-
um. Urslitið av Churchills poli-
tikki var Onglands minkandi
vald og týdningur í verðini.end-
aði Greenwod.
Verkfallíð i Danmarh
førdi lil nógvau ófrið um viku-
skiftið, tá arbeiðarar í flestum
virkjum høvdu lagt arbeiðið frá
sær. Mánadagin var støóan so
álvarsmikil, at verkfallsnevndin
hjá arheiðarafeløgunum, mátti
biðja allar limirnar fara til ar-
beiðis aflur týsmorgunum. Hesi
boð gingu flestu eftir; slaktarar-
nir vóru treiskaslur og byrjaðu
ikki arbeiðið aftur fyrr enn í
gjár.
N$tt matevni
Eingilsk tíðindi siga frá Ham-
burg, al lýskur professari hevur
gjøii eill nýtt slag av mati burt-
ur úr fólkahári. Hann hevur
fingist við helta arbeið í fleiri
ár og er nú komin so langt, at
helta malslagið er al fáa við
handilin. Tað er óvanliga vita-
minríkt, og smurt uppá breyð
smakkar og líkist tað breyð-
smyrsli, sum gjort er úr flski.
Hetta evnið verður hildið at
at kunna minka nakað um
matneyðina í Hamburg, og hava
lí allir barberar íingið boð um
at goyma alt fólkahár.
Italia og Yugoslavia
Á Parisarfundinum, har teir
5 nttanríkisministararnir leggja
lil rætlis tann endaliga friðar-
fundin, hevur markið millum
Italiu og Yugoslaviu verið til
umrøðu. Har er ringt at koma
til sæltis, lí bæði londini vilja
hava landaøkið rundan um Tri-
est, sum er ríkt lendi. Uppskot
hevur verið um fólkaatkvøðu
har, men Russunum hevur einki
dámað tað.
Nú ein dagin segði Molotovat
hann hugsaði sær ta loysing av
tløkjuni, at Yugoslavia fær Tri-
est móti at Italia fær loyvi at
hava nakrar koloniir, sum ætl-
anin hevur verið at tilcið.
Áh, dett siðloysii
Krossur hevur í longri tíð ført
eitt hart stríð móti lí siðloysi,
ið nú valdar í Føroyum, men
ofta eru lað heldur løgnir siðir,
ið hann hugsar um. Á hvørjum
ári er liann t.d. vanur al gremja
seg um tann vanda, ið er á ferð
hjá okkum sum fólk, nú ikki
ein maður heldur tann forna
siðin nppi longur: al fara á
lieiði eftir torvi skírhósmorgun
og langafríggjakvøld.
í gjár hevur hann fingið ilt av
tí, at ein gamal »sleypareypara«-
siður er við at doyggja út: hann
lievur sæð á Tingi, at Rikard
Long hevði ikki knúgvarnar
leysar frá borðinum, lá ting-
menn róptu hurrá fyri Jóannesi
bónda. —
Mín neyðar Krossur, munnu
ikki øll onnur halda, at Rikard
Long heilsaði Jóannesi bónda
fult so hjartaliga og sømiliga
við fattur frammanfyri borðið
at rópa hurrá sum við at kreppa
armin lileina lóma sleypakeipu?
Øklaknútur
DYNAMITT
og annað spreingievni.
C. C. JOHANSEN,
Tórshavn — telf. 30.
Neistin
hevur aðalfund í Avhaldshúsinum í kvøld kl. 9.
Nevndin
Telf. 47, 48, 49, ÍOI
Vit hava nógvan góðan viðskera, nógv sløg av góðum
feitum osti, nógv av ymiskari sild, appelsinmarmeladu, geló
í gløsum og í leysum, nógv av ymiskum kjøtvørum, frískt
smør við hvørjum fari, frísk føroysk og donsk egg. Vit hava
bara malvørur, sum vit royna at hava nógv av. Enn er ikki
alt at fáa sum fyrr, men tað kemur. Tit, sum keypa frá okk-
um, skulu vera trygg í, at okkara prtsir eru samuligir, sum
vit til eina hvørja tíð hava kunnað forsvarað.
HANS J. JACOBSEN