Tímin - 20.09.1946, Qupperneq 1
NUMMAR 36 FRÍGGJADAGIN 20. SEPTEMBER 1946
FólkaatkvøSan 14. september 1946
14. september fer í framlíAini iil vera okkara stóri Ijóðar-
dagur. Seinasta leygardag varð lagl fram í dagin, at Føroyingar
lieldur vilja liva sum fríir menn enn undir fremmandum for-
myndarskapi. Hetta liendi aftanó at vit hava livað í so mong
ðrhundrað undir fremmandum valdi, at frælsiskenslan kundi hugs-
ast kødnað. Alkvøðan hevur givið klárt og greitl úrslil: Føroy-
ingar vilja ikki vera undir fremmanda lands grundlóg; teir vilja
liva í fríum landi og ráða sær sjálvum.
Sjálv tølini frá atkvøðuni eru her setl upp í •sýslum :
Stjórnar- Ógyldugar
uppskolið Loysing atkvøður
Norðuroyar 398 954 65
Eysturoy 1372 1051 101
Norðstremoy 544 621 38
Suðurstreymoy 673 1309 138
Vágoy 434 616 36
Sandoy 286 405 32
Suðuroy 1783 640 68
Tilsamans 5490 5656 478
Hópin av alkvøðuseðlum frá Føroyingum, sum eru hráð-
fengis hurlurstaddir í fslandi og Bretlandi, eru ikki framkomnir
ella komnir ovseint til at verða talđir við. At teirra millum eru
loysingaatkvøður í hundrað tali, er einki at ivasl í.
Eykatingfundur
Aftaná fólkaalkvøðuna fræltist
mong merkistíðindi úr danska
radio um løgnar hendingar í
Føroyum, sum stóðust av monn-
um ið vóru deyðaræddir, tí at
teir høvdu tapl. Av Tvøroyri
frætlist in. a., at ein lepi var
sligin upp av »borgarum í Suð-
uroynni« við mótmæli móti
fólkaalkvøðuni, men einki navn
var nevnt.
Løgtingið skuldi eflir samtykt
av 10. august koma saman til
at kanna úrslitið av atkvøðuni
21. seplemher, tá fínteijingin var
farin fram; men longu miku-
dagin var tingið selt, tí at leir
harrar tingmenn Kr. Djurhuus
og P. M. Dam høvdu telegraflskt
luavl lingformannin Th. Peter-
sen at gera tað; orsøkina lil
hetta hráðskund søgdu teir vera
krav frá veljarum úr Suðuroy.
__ _ \
Væl fyri kl. 5 — ein tíma
áðrenn upp var lalið — var fult
av fólki uttanfyri Tinghúsið, og
kl. 53/4 slóð um lív al sleppa
inn um dyrnar.
Tá klokkan var væl farin av
6 selti formaðurin fundin. Hann
segði, at hetta var ein ógviliga
hátíðarmikil fundur, tí síðan
tingið var saman seinast, hevði
Føroya fólk við atkvøðuni givið
tinginum tey hoð, at Førova ríki
var stovnað. Á tí sitandi lingi
og teimum komandi lá nú
ábyrgdin at fyriskipa, hvussu
stjórnast skuldi. Síðan segði
hann frá áheitanini frá Djur-
huus og Dam, sum høvdu kravt
lingið saman, bg gav orðió til
Kr. Djurhuus. A. Samuelsen hað
um orðið, men formaðurin segði,
at eingin orðadráttur eftir ting-
samtykt skuldi fara fram um
atkvøðuna, fyrr enn lann áselta
dagin — leygárdagin.
Kr. Djurhuus steig so fram
og legði fram í drúgvum orðum
sfna hugsan um fólkaatkvøðuna
oghvussu hon var missfatað, m.a.
hevði ført við sær mótmælið
frá veljarum í Suðuroy, sum
lniun og Dam umboðaðu. Tað
var so galið, segði liann, at ikki
hert ley, sum høvdu valt stjórn-
aruppskotið, vóru illa við »for-
tolkninginaa av úrslitinum, men
hann visti eisini veljarar, sum
høvdu valt loysing uttan at vita
av, at tað gall loysing. — Nú
kundi tann slóri áhoyraraflokkur
ikki halda sær longur, men
Inast í skellilátur, so at formað-
urin mátti mana lil frið. —
Formaðurin hevði so at Djur-
huus, lí at hann ikki enn hevói
mælt eitt orð um klaguna,
hann segði seg at umboða, ei
heldur enn hevði lagt fram
nakað skriftligt í málinum, men
Tað verður hervið kunngjørt
skyldfólki og vinum at elskaða
systir okkara
ANNA JOENSEN
er deyð í morgun.
Jarðaferðin verður heima á
Sandi sunnudagin.
Tórshavn, 18. scptcmbcr.
Henrikka Poulsen.
Dorthea Andreasen.
Florentina Johansen.
haraflurfmóti bert fanst at sjálv-
ari atkvøðuni, sum ikki skuldi
viðgerast í dag. Djurhuus helt
fram eina stund, men har kom
einki fram um sjálva klaguna,
hann vildi bcrt tosa um fólka-
atkvoðuna, og tað málti so for-
maðurin aftur biðja hann sleðga
við til næsta fund. P. M. Dam
fekk so orðið, men heldur ikki
hann kunđi greiða nakað frá tí
máli, hann hevði kravt tingið
saman til at viðgera, ei heldur
leggja nakað skriflligt fram, og
lá lninn bert vildi siga frá síni
útleggjan av fólkaalkvøðuni,
varð liann biðin steð'ga við hes-
um lil næsta fund. Yið mikl-
um keipalólum rópti hann, at
hann fekk ikki loyvi at hera
fram sína hugsan og al her var
diklatur á lingi; men dagur
I skuldi koma eftir henda dag,
hóttaði hann við.
A. Samuelsen kravdi nú aftur
al sleppa at siga nakað, og lað
var álop á formannin fyri lað,
hann hevði sagt við fundar-
byrjan, at Føroyar vórn frítt
ríki. A. S. lielt fram, at lað var
ikki loyvl al siga slíkt, tf danska
grundlógin galt enn í Føroyum.
Formaðurin vísti honum við
fáum orðum á, al fólkaatkvøðan
var farin fram á ræltan hátl og
hevði givið lil úrslit, al Føroyar
vildu vera sjálvstýrt ríki, oghann
kuiuli ikki sela fund aflaná hesi
boð frá fólkinum ullan at minna
á tað.
Síðan var fundurin slitin og
næsti JEundur settur lil kl. 4
leygardagin.
Lærið føroyskt!
Kvøldskúli í føroyskum byrjar
1. oktober.
J. Davidsen. T. Evensen
___________________L_íl____
4. ÁRGANGUR
PERSÓNKOYRIM
TELEFON 216
HUQO ØSTER
75 ár
Sunnudagin 22. sept. fyllir
Sverre Patursson í Kirkjubø75ár.
SkinnvirkiS
Nú er aftur tann ársins tíð
komin tá teir, iðseyóaskinn hava
at selja verða heitlir á av keyp-
arum. Fyrr hevur lað verið so
her á landi við skinnum, sum
við so mongum øðrum av okkara
avlopsvørum, at tey hava verið
seld fyri lítið og læll lil úllond-
ini, undantikið tað sindrið sum
hevur verið nýtt heima ella av
teim sum hava lingist við skinn-
tilvirkan í smáum.
Ein bøtan í hesum viðurskift-
um er hend síðan p/f Skinn-
virki varð stovnað fyri einum
ári síðan. Nú kann hópin av
seyðaskinnum verða garvaður
í Havn og síðan send av land-
inum við vinningi, sum fyrr fór
til úllendingar.
Sum Juslinussen stjóri íSkinn-
virkinum sigur frá, vóru trup-
ulleikarnir nóg so stórir at
byrja við t. d. kundu ongar
maskinir fáast úr útlondum, men
tær kundu tíbelur gerasl her.
Eilt annað, sum ofla hevur
tarnað nógv Skinnvirkinum
hevur verið kokstrotið; um
nóg nógv koks hevði kunnað
fingisl, kundu nógv fleiri skinn
verið tilgjørd; men her eru eisini
vónir um balnan.
í heila taki siga teir á Skinn-
virkinum al líkindini eru góð til
at fáa økt um virkið nú ið gongd
er komin á. Ein • góður stuðul
hevur tað verið at menn ymsa
staðir í landinum hava tikið
undir við Virkinum og selt tí
góð og væl handfarin skinn.
Haggreiðingin av skinninum av
fyrstan tíð, hevur stóran týdning,
sum lýsingin hjá Skinnvirkinum
sigur, og óivað koma fólk skjótt
eftir hesum; hetta høtur jú um
prísin sum her er full so góður
sum í útlondnm. Annars er
prísurin beslur fyri einlilað skinn.
Nú ið tørvur er á at gera
okkum fullbúnar í flestum yrkj-
um, er tað umráðandi, at fólk
styðja slíkar nýggjar fyritøkur
við góðum samarbeiði.