Tíðindablaðið - 29.01.1975, Side 8

Síða 8
ÚTLENDSK
SJÓVINNA
Russara-
laksur
Russar hava roynt at
flyta tvey laksasløg —
kúlulaks og chumlaks —
frá Kyrrahavinum til
Murmansk og Hvíthavs-
leiðina. Hesin laksur lik-
ist lítið tí laksinum, vit
kenna, og hevur eina
heilt aðra biologi. Tað
tykist ikki, sum at
chumlaksurin trivist,
meðan kúlulaksurin nør-
ist.
Kúlulaksurin fer ikki
einans niðan í tær áir,
har hann er settur út,
men hevur breitj, seg
vestureftir til Norra og
fer niðan í norskar áir at
gýta. í Finnmørkini er
so mikið nógv til av hon-
um, at fólk kalla fiskin
«mssaralaks».
Norðmenn sóu fyrstu
ferð nakað til henda
laksin í 1960, og síðani
hevur hann nørt seg væl.
Teir halda, at í 1973
vórðu eini 30 til 40 tons
av hesum laksi veidd.
Tað løgna er, at hesin
laksur sæst bert annað-
hvørt ár. Tað var onki at
síggja til hann í Norra í
fjør, men hann skuldi so
verið aftur at sæð í ár.
Finst at
íslendingum
íslendski fiskifrøðingur-
in Jakob Jakobsen hevur
funnist at íslendingum
fyri at oyða tann smáa
toskin. Hann sigur, at
íslendingar gera seg
sjálvar sekar í rovfiski-
skapi av sama slag, sum
teir fyrr hava skuldsett
bretar fyri.
íslendingar eiga at
gera alt teir kunna fyri
at verja fiskastóvnin,
sigur hann. Skulu ís-
lendingar halda fram
sum fiskiveiðutjóð,
mugu teir avmarka fisk-
iskapin, sigur hann.
Stórur
fiskur
Skiparin á Labrador,
Kjell Ervik, sigur, at
fiskurin í Barentshavin-
um var størri í 1974 enn
árið fyri. Teir fingu ser-
liga á tí seinasta túrinum
við Svalbard og Bjarn-
oynna stóran fisk. Bert
30% av veiðuni kom ikki
undir heitið stórur fisk-
ur, og tað er sjáldsamt í
Barentshavinum.
Labrador hevur eisini
mjølvirkið til slógvið og
ymisk fiskasløg, ið ikki
verða skorin til flak. Rá-
evnið til mjølframleiðsl-
una umborð er av tí
besta, og teir fáa eisini
hægri prís fyri mjølið,
enn virkini á landi fáa,
sigur Kjell Ervikr
ídnaðar- og
matfiskur
í Danmark hevur tann
spurningur verið frammi
um hýsa, upsi og annar
matfiskur frá ídnaðar-
skipunum stríðir ímóti
altjóða reglunum um
meskavídd.
Tað hevur verið van-
ligt, at teir føroysku íd-
naðartrolararnir landa
matfisk fyri seg, meðan
teir donsku higartil hava
latið alla sína veiðu til
ídnað. Trý fiskamjøls-
virki í Esbjerg søktu
herfyri um loyvi at taka
matfiskin burturúr og
framleiða hann til matn-
a. Bretar og hollending-
ar hava funnist at døn-
um, tí at teir brúka m.a.
hýsu og upsa til ídnað,
meðan hesin fiskur er
góð mannaføði.
Um danir í staðin fóru
at nýta henda fisk til
matna, kundi so spurn-
ingurin taka seg upp um
meskavíddina. Tað
kundi hugsast, at
bretskir trolaramenn fór-
u at gera vart við, at
danir á henda hátt
sluppu at veiða hýsu við
smáum meskum, meðan
teir noyddust at brúka
stórar meskar til hýsu-
veiðu.
Bretar brutu
reglurnar
Amerikanskir myndug-
leikar hava sent bretsk-
um myndugleikum ein
kæru um, at fimm
bretskir frystitrolarar í
heyst brutu reglurnar,
sum ICNAF hevði sett
fyri hýsuveiðu við amer-
ikansku eysturstrond-
ina. Hesir trolarar vóru
teir fyrstu bretsku trol-
ararnir, sum royndu við
amerikansku strondina í
10 ár.
Sambært ICNAF-av-
taluna er bert loyvt at
hava 10% av hýsu í
veiðuni. Amerikanskir
eftirlitsmenn vóru um-
borð á teimum bretsku
trolarunum, og tað vísti
seg, at teir fiskaðu næst-
an bara hýsu. 90 til
100% av veiðuni var
hýsa. Fýra av teimum
seks trolarunum høvdu
eisini smærri meskar,
enn ICNAF loyvir.
Trolararnir rýmdu frá
Georges Bank, tá eftir-
Ktsmenninir høvdu verið
umborð, og fóru til Ný
Fundlands at royna.
Myndugleikarnir í
Bretlandi siga orsøkina
vera, at skipararnir
høvdu ikki fingið nóg
greið boð um, hvørjar
reglur vóru galdandi fyri
fiskiskap við amerikan-
sku eysturstrondina.
íslendskt
mistak
í Fish Trades Gazette í
november skrivar
Grimsby-kommentator-
urin Jack Vincent, at is-
lendingar munnu hava
forroknað seg, tá teir
skrivaðu undir veiðuav-
taluna við bretar, og tá
øll høvdu ta fatan, at
bretar ikki sluppu at
veiða meira enn 130.000
tons. Bretskum trolara-
eigarum dámdi avtaluna
lítið, tí hetta fór at
minka veiðu teirra við
40.000 tonsum.
Men nú letur til, at
talið ongantið varð
skrivað í avtaluna, og at
talið varð grundað á eina
meting av, hvussu nógv
teir einstøku trolararnir
fóru at fáa. Tað, sum ís-
lendska stjórnin ikki sá
tá, var at bretar høvdu
møguleika at veiða væl
meira enn tey 130.000
tonsini.
Eg havi skilt, at trol-
ararnir higartil í ár (altso
til november) hava fing-
ið 150.000 tons og kunnu
koma upp á 200.000 tons
innan árslok. Eg skilji
eisini, at íslendska stjór-
nin er í døpurhuga um
hetta, skrivar Jack Vin-
cent.
Hann skrivar sam-
stundis, at bretar eru
ikki einsamallir i so
máta. Vesturtýskir og
russiskir trolarar veiða
væl meira undir Islandi
enn kvotan loyvir teim-
um.
Sama skilið
Fiskimarksmálið hevur
mangan verið frammi,
og argumentini hava
helst altíð verið nøkur-
lunda tey somu. Eitt
dømi um hetta er eitt
brot úr Fishing News
fyri 50 árum siðani, sum
byrjaði við hesum orð-
um:
«Óformellar tingingar
um eina norska útflyting
av fiskimarkinum frá
trimum fjórðingum hev-
ur stóran týdning fyri
bretska trolaraflotan».
TÍÐIIMDABLAÐIÐ mikudagin 29. januar 1975
England fer aftur at sigla til Føroya i summar, men kemur bert at sigla á Haunina og
støðgar bert frá 9 á kvøldi til kl. 1 á nátt
færri
Føroya
Væntandi
vitjanir til
lcelandair ger møguliga fýra flogferðir til
Føroya um vikuna komandi summar
móti trimum í fjør.
Talið av fremmandum
ferðamannaskipum, ið
koma at vitja í Føroyum í
summar, verður helst ikki
eins stórt og í fjør, skal ein
meta eftir teimum fráboð-
anum, ið komnar eru til
Ferðamannastovuna. men
tó er í hesum viðfangi at
skila til, at enn eru vit í
ársins fyrsta mánað, og
fremmandavitjanir hava
vit so ikki fyri álvara fyrr
enn aftaná 1. juli vanliga.
Hinvegin leggja stóru
útlendsku ferðamanna
feløgini ferðaætlanir sínar
til rættis í góðari tíð, og
óvanligt er ikki, at tær eru
prentaðar langt fyri jól at
galda fyri næsta summar.
Irpinia
vitjar aftur
Fyrsta vitjanin í Føroy-
um í ár, eftir sum fráboðað
er Ferðamannafelagnum
til í dag, verður av italska
skipinum IRPINIA, sum
teir ætla verður í Havn um
25. juni á ferð úr Bremer-
haven (um Stavanger) til
Norkapp. Ferðafólkini eru
mest týskarar, annars ital-
ienarar, og steðgurin i
Havn verður tað mesta av
einum degi. Irpina hevur
áður vitjað henda vegin í
og Ferðamannafelagið
leggur til rættis útferðir
ymastaðir: til Kirkjubøar,
norður eftir oyggj til Saks-
unar, Kollafjarðar og Kví-
víkar. Onnur ferðafólk fáa
høvi at fara út í Heyst og
Trøllhøvda og runt Sand-
oynna.
Av Havnini fer Irpina
beinleiðis til Norðkapp,
teir hava eins og í fjør
sligið av at leggja at landi í
Reykjavík, tí at hildið
verður, at prísirnir har eru
ov høgir hjá vanligum
ferðafólki, seta tey fótin á
land. Heimferðin gongur
fram við norsku strondina,
har skipið vitjar á ymsum
firum, og seinasti steðg-
urin verður í Bergen,
áðrenn skipið heldur leið-
ina fram til Bremerhaven.
Annars ger Irpinia eina
ferð aftrat norðureftir, og
skal skipið tá vera á
Havnini um 12. juli.
Regina Maris
og Mermoz
Annað fremmandaskip,
ið vitjar henda veg, er
REGINA MARIS við
týskum ferðafólki. hetta
skip er vorðin vanligur
summargestur um okkara
leiðir, men skipið ger stutt
av, liggur einans frá kl. 8 á
morgni til middags, so
ferðafólkið fær bert høvi at
fara til Kirkjubøar. Regina
Maris vitjar í summar 3
ferðir: 6. juli, 23. juli og 9.
august.
16. juli kemur franska
skipið MERMOZ (ístaðin
fyri «Renaissance«, ið hev-
ur vitjað nakrar ferðir
undanfarnu árini ;tað
kemur á Havnina um 16.
juli og steðgar frá kl. 7 á
morgni til middags.
Norska skipið LIND
BLAD EXPLORER hevur
boðað frá vitjan 3. septem-
ber og ætlar sær fyrst út í
Mykines. Dagin eftir verð-
ur tað á Havnini.
Ferðamannaskipið Eng-
land, ið røkir rutusigling-
ina Danmark — Føroyar á
sumri, byrjar siglingina
seinni í ár enn undanfarna
ár og kemur fyrstu ferð á
Havnina' úr Esbjerg 3.
juni.
Ferðaætlanin er nógv
broytt, skipið fer ikki á
Tvøroyri, men ger skjótt
av, kemur til Havnar kl. 9
á kvøldi og siglir av
Havnini kl. 1 á nátt
beinleiðis aftur til Esbjerg.
Henda skjót-siglingin er
orsakað av, at England
eisini í summar skal røkja
siglingina Bergen-Newca-
stle fyri norska skipafelag-
ið B.D.S. Tað man tí
neyvan vera hugsandi, at
mong fremmanda-ferða
fólk verða við skipinum
komandi summar, tá
steðgurin er so stuttur og
tey ikki síggja Føroyar á
đegi. Árini frammanundan
hava einahelst nógvir
týskir ferðamenn verið við
skipinum, og útferðir hava
verið lagdar til rættis
ymsastaðir á Streym
oynni. Hetta verður nú av
ongum - tíðin er knøpp.
Flogsambandið
í summar
Eins og í fjør má ætlast,
at DANAIR flýgur 24
đupultferðir Kastrup-Vág-
ar komandi summar, og
eisini verður flogið einaferð
um vikuna um Bergen,
hóast samferðslan ferða-
fólki viðvikjandi er lítil á
hesum strekki. í fjør vórðu
á leiðini úr Bergen til
Føroya flutt lOOOferðafólk
og úr Føroyum til Bergen
1.257. Komandi summar
verður tó eisini ein eyka-
ferð Vágar-Bergen hvønn
sunnudag.
Men uppaftur færri
flúgva til og frá Kirkwall,
hagar samband eisini kem-
ur at verða einaferð um
vikuna við rutuflogfarðin-
um úr Kastrup. Tølini
vóru í fjør: Vágar-Kirkwall
609 og Kirkwall-Vágar
496.
ICELANDAIR kemur í
summar møguliga at hava
4 flogferðir úr íslandi til
Føroyar móti 3 í fjør
summar. Annars er hugs-
andi, at fleiri charter-flog-
ferðir Ísland-Føroyar
verða í ár, m.a. við amer-
ikanskum summargestum,
umframt at vanligt er at
fslendingar, t.d. ungfólk
og ítróttarfeløg, taka seg
saman um slíkar ferðir til
Føroya í hægstu summar-
tíð.
Seinastu árini hevur ikki
verið óvanligt, at ríkmenn
úr USA við egnum flogfør-
um hava gjørt summarferð
til Føroya beinleiðis úr
heimlandinum, eins og
sviar hava vitjað javnan
við charerflogfari at kanna
fuglalivið i Mykinesi.
Hetta sigst eisini at fara at
henda nú í summar.
i

%