Sameiningin - 01.02.1890, Side 8

—200—
einsog kunnugfc or, sfcendr ásamt söfnuSi sínum, helmingi
þeirrar sveifcar, ufcan viS þjóðkirkjuna. það hehr lítið heyrzt
af því utanþjóðkirkjumáli í seinni tíð, nærri því ekkerfc
annað en stöku spádómar frá mönnum, sem frá upphaíi
hefcir veriS illa við þá hreiíing, um það, að fiokkr þessi
væri að gefast upp og verða að engu. Og safct er það, að
ekki hefir tala flokksmanna að neinum mun fjölgað þessi
seinustu ár. En eins ófúsir skildist mér þessir utanþjóð-
kirkjumenn myndi vera nú einsog nokkru sinni áðr á það að
ganga aftr inn í ríkiskirkjuna. þeir hafa sína eigin kirkju
rétfc við Eskifjarðarkaupstað, kváðu furðu-vel sœkja hana,
og það var mér sagfc, að meira væri um guðsþjónustur í
þjóðkirkjunni á Hólmum síðan þessi kirkjulega flokkaskiffc-
ing kom upp þar í firðinum heldr en áðr var. Og mér
þykir líklegt, að það sé eklci tóm sögusögn, að raeira sé í
Ifceyðarfirði nú en áðr hugsað um andleg efni. það er
tvennt tragiskt í þessu utanþjóðkirkjumáli: annað það, að
Hólmaprestrinn, sem flokkr frávíkjanda sagði sig úr lögum
með, er einn af heiðarlegustu prestuin landsins, þó að hinar
kirkjustjórnarlegu skoðanir hans eflausfc sé nokkuð gamal-
dags. það er heill hópr rnanna í presfclegri stöðu í land-
inu, sem eru allsendis óhœfir til að vera lcennimenn í kirkj-
unni, og söfnuðir ]?eir, sem þeir eiga að þjóna, segja ekki
eitt orð í þá átfcina að losna við þá. Svo geggjuð er al-
mennings-meðvitundin. Hitt er það, sem eg kalla tragiskt,
að séra Lárus Halldórsson er af reðri og lægri viðrkenndr
að vei’a einhver gáfaðasti og hezti prestrinn, sem Island á,
og kirkjustjórn jíslands lýsir yfir því, að hún geti ekki,
einungis vegna seremoníu-breyfcinga hans, nofcað þjónustu
hans. Alla hneykslispi’estana og pokaprestana getr hún nofc-
að, af því að þeir, svo lengi sem þeir eru algáðir, halda
vandlega uppi seremoníunum. Svo jarð eru seremoníurnar,
sem í augum hinna efstu stjórnarráða íslenzku kirkjunnar
gjöra útslagið með tilliti til þess, hvorfc sá eða sá sé haf-
andi fyrir presfc eða ekki. Svona geggjuð er hin lcirkju-
lega meðvitund yfirvaldanna. Eg lield, að séra Lárus Hall-
dórsson og söfnuðr hans gjöri naumasfc rétt í því, úr bví
þeir hafa svo fasta trú á málefni sínu, að halda ekki uppi