Sameiningin - 01.05.1945, Side 13

93
Sunnudag einn í afar köldu veðri messaði eg í smá
þorpi einu. Eitt lítið samkomuhús stóð þar uppi, en aldrei
hefi eg nú séð neitt fátæklegra. Litli ofninn reyndi sitt
bezta að hita upp, en langt var neðan við frostmark, er
messa hófst. Aldrei meðan á messu stóð varð svo hlýtt að
snjór bráðnaði af skóm mínum. — Þess vestar sem dregur,
því algerðari verður eyðileggingin. Hér hafði gefist nægur
tími til athafna. Óvinirnir þrengdu fólkinu í burtu með
sér, eftir að hafa brent heimilin en deytt alla gripi. All-
margt fólk gat þó falið sig. Þegar eyðendurnir höfðu farið
leiðar sinnar, reyndi hið aðþrengda fólk að finna skjól í
kjöllurum, rústum, og með því að grafa sig í jörð. Fólkið
hafði nú mist alt, nema frelsi sitt. Mörgum hér um slóðir hafa
birst í nýrri merkingu orð Jesú, að “lífið er meira en
fæðan, líkaminn meira en klæðnaðurinn.”
í herbergi einu þéttskipuðu mætti eg nokkrum mæðrum
og ungum stúlkum. Börnin höfðu fengið að borða, samtalið
varð lítið eitt fjörugra. Eg tók unga stúlku tali. Hún var
full að hugrekki hinna ungu, sagðist ekkert eiga til, nema
fötin sem hún stóð í, en, sagði hún: “þegar eg fæ atvinnu,
skal eg gera mitt til, að hlynna að ættlandinu, sem eg
elska, og nú þarfnast krafta minna.” — Mitt í auðn og
állsleysi fær mannlífið nýja merkingu — nýja tign. Blessuð
vonin um framtíðina og trúin á hana er óðal hinna snauðu.
Guðsþjónustur undjir þessulm kringumstæðum eru harla
sérkennilegar og ógleymanlegar. Hvergi verður þverfótað
fyrir börnum og eldra fólki. Víðast hvar verður fólkið að
standa. Að þessi sinni voru margir viðstaddir, sem lifað
höfðu í felum mánuðum saman — á flótta í hreysum eða
í neðanjarðar skýlum gröfnum inn í hóla. Flestir höfðu
mist aleigu sína. Athygli þeirra og hrifning við guðsþjón-
ustu og altarisgöngu líður mér aldrei úr minni. Maður
sannfærist um að norska þjóðin og norska kirkjan er ein
og óaðskiljanleg heild.
Sumir kynnu nú að spyrja: Hver var afstaða rússneskra
herforingja gagnvart kirkjulegu starfi mínu? Lögðu þeir
ekki hindranir á leið mína? Sem svar við þeirri hugsun
vil eg segja að þeir hafa ekki eingöngu verið kurteisir og
prúðir, heldur beinlínis vinsamlegir og hjálpfúsir.
Tveimur dögum eftir að eg kom til Noregs heimsótti
eg rússneska yfirforingjann í Kirknes. Fyrirfram mun hann
hafa vitað um komu mína þangað. Viðtökur hans voru