Íslendingur - 08.12.1933, Síða 1

XIX. árgangur.
Akureyri, 8, des. 1933
53. tölubl.
NYJA-BIO
Föstudags-, Laugardags, og
Sunnudagskvöld kl. 9:
Ný mynd!
r
l
báli
Tal- og hljómmynd í 10 þáttum. — Aðalhlutverkin leika:
Lissi Arna og Claus Clausen.
Pað er ekki að ástæðulausu að mynd þessi hefir vakið eftir-
tekt, öðrum fremur, þar sem hún hefir verið sýnd, og fengið
heiðursverðlaun á friðarráðstefnunni í Oenf og gullpening í
Þýzkalandi. »Leiksvið* myndarinnar eru Alpafjöllin og ættu
þeir, sem unna stórkostlegu landslagi og hafa áhuga á fjall-
göngum, að sjá hana- Leikur aðalleikendanna er frábær og
íþróttaafrek þeirra undraverð, enda er Luis Trenker —
frægastur allra fjallgöngumanna og ágæfur skíðamaður — í
henni. — Æfintýrið í myndinni er um vinina tvo, fjallgöngu-
félagana, sem veiða nú að berjast hvor á móti öðrum upp
á líf og dauða og hvernig styrjöldin, með öllum sínum hat-
urseldi, megnar ekki að slíta vináltu þeirra. — Myndin er
Ifcikin á þýzku og mun verða öllum ógleymanleg sem sjá hana.
Sunnudaginn kl. 5. Alþýðusýning. Niðursett verð,
Með frekjunni hefst það,
í síðasta
sinn.
Flatsængur-makkiiL
Alþýðuflokkurinn
bauðst að svíkja
stefnumál sín.
Blöð Framsóknarflokksins og Al-
þýðublaðið hafa öðru hvoru und-
anfarið verið að skýra frá því,
hvernig samninga umleitaniinar um
stjórnarmyndunina, milli Alþýðu-
flokksins og Framsóknarflokksins,
hafi farið fram og hvaða skilyrði
hvor flokkurinn um sig hafi sett
fyrir slíkri samvinnu- Verður af
þessum skrifum og skýringum Ijóst,
að Alþýðuflokkinn hefir fýst svo
ákaft í flatsængina með Framsókn,
að hann var reiðubúinn til þess að
hlaupa frá ýmsum stefnumálum, er
hann hefir áður ákaft barist fyrir
og kallað »hagsmunamál almenn-
ings«. — Má þar m. a. til nefna
afnám innflutningshaftanna og lækk-
un verðlags á lífsnauðsynjum í
kaupstöðum og kauptúnum lands-
ins. — Til þess að ná að samrekkja
Framsókn í flatsœnginni, lofaði Al-
þýðuflokkurinn því, að gera sitt til
þess, að koma í veg fyrir að nokk-
uð yrði dregið úr innflutningshött-
unum, — og að Sambandi ísl. sam-
vinnufélaga yrði tryggð einkasala á
kjöti innanlands og þar með hœkk-
að verðið á því til neytenda. —
Gerir Tryggvi Þórhallsson ráð fyrir
10 aura hækkun á liverju lcjöt-
pundi fái Sambandið á því einka-
sölu- — Þennan verð viðauka, á
nauðsynlegustu fæðu almennings,
gátu jafnaðarmannaforingjarni: kyngt
með beztu list, og verið aðilar að,
— næðu þeir aðeins að komast að
kjötkötlum ríkissjóðs-
Svívirðilegri svikráð gagnvart al-
þýðu manna, — sem þessir þing-
nienn einmitt þykjast sérstaklega
vera fulltrúar fyrir, — hafa ekki
þekkst hér á landi áður — og það
var sannarlega ekki Alþýðuflokks-
þingmönnunum að þakka, að ekki
varð úr framkvæmdum.
En svo nú að ekki sé dregið í
efa, að framferði Alþýðuflokksþing-
mannanna hafi verið með þeim hætti,
sem hér heíir verið sagt frá, þykir
rétt að vitna til orða Eysteins Jóns-
sonar, skattstjóra og alþingismanns,
í Tímanum 20. f.m , er hann skýrir
frá samninga umleitunum Alþýðu
flokksins og Framsóknar um stjórn-
armyndunina- — Hann var í samn-
inga-nefndmni, og er einn úr jafn-
aðarmannadeild Framsóknar, svo
ástæðulaust er að ætla, að hann
halli málstað þeirra í frásögn sinni.
Hann kemst ma. svo að orði:
»Að undangengnutn viðtölum
baizt Framsóknarflokknum bréf frá
Alþýðuflokknum um málið. Var í
bréfinu tekið fram að flokkurinn
vildi ganga til samstaifs um stjórn
arniyndun til bráðabirgða með viss
um skilyrðum. Eftir nákvæma at-
hugun og ítarlegar umræður var
samþykkt af Framsóknarfl. að ganga
til stjórnarmyndunar ásamt Alþýðu-
flokknum með skilyrðum, sern sett
voru fyrir samvinnunni. — Var Al-
þýðuflokknum um þetta ritað bréf.
Var því síðan svarað, að Alþýðu-
flokkurinn myndi taka þátt í stjórn-
armynduninni á þeim grundvelli,
sem þá hafði verið lagður. Hafði
þá verið samþykkt af báðum flokk-
um að rnynda stjórnina og grund-
völlur lagðar að málefnasamstarfi
fiam á nœsta Alþing. (Leturbr. hér).
Bréf þessi verða væntanlega birt
síðar. í þeim eru engin leyndar-
mál. í þetta sinn læt ég nægja að
gera grein fyrir aðalatriðum mál-
efnasamstarfsins.*
Eitt aðalaíriði »málefnasamsíarfs
ins« voru innflutningshöftin. Þar
um segir Eysteinn:
»Bráðabirgðastjórnin skyldi fram-
kvæma innflutningshöftin á þeim
grundvelli, sem hefir verið lagður
með reglugjörðinni um það efni, og
flokkaruir sameinast um að koma í
veg fyrir það, að heimild stjórnar-
innar til þess að beita höftunum
yrði rýrð á Alþingi.«
Um atinað veigamesta atiiði »mál-
efnasamstarfsins« — skipulag af-
urðasölu innanlands — segir Ey-
steinn:
»Bráðabirgðastjórnin skyldi nota
sér heimild þá, sem í lögum urn
skipulagningu kjötsölu innanlands
Ennfremur skyldi stjórnin undirbúa
löggjöf um skipulagningu afurða-
sölunnar fyrir næsta Alþing.«
Eftir upplýsingum Alþýðublaðs-
ins átli Samband ísl- samvinnufé-
laga að fá einkasölu á kjötsölunni
innanlands, en um frekari skipu-
lagningu á afurðasölu landbúnað
arins varð að bíða sarnstarfs Fram-
sóknar- og Alþýðuflokksins, eftir
kosningar, vrði sigurinn þeirra
megin. Segir Tryggvi Þórhallsson
svo frá í Framsókn:
»En skipulagning á sölu afurða
landbúnaðarins innanlands og ráð-
stafanir til hæklcunar á vöruverði
landbúnaðarvaranna, ákvörðun lág-
marksverðs, t. d er ekki hægt að
að koma í framkvæmd nema rneð
nýni löggjöf. En þingflokkur Fram-
sóknarmanna og jafnaðarmanna eru
nú sem stendur ekki nógu sterkir
til þess að koma einir slíkri lög-
gjöf fram á Alþingi, því að Sjálf-
stæðisflokkurinn hefir stöðvunar-
vald í efri deild.*
Hér sézt, að Alþýðuflokksþirg-
mennirnir hafa lofað að beita sér
fyrir verðhækkun á kjöti og öðrum
landbúnaðarafurðum, sem seldar
eru í kaupstöðum og kauptúnum
landsins, og þannig auka á dýrfíð
ina, sem alþýða manna þar á við
að stríða.
O þeir lofuðu að koma í veg
fyrir að innflutningshöfiin yrðu af-
numin eða rýmkvað á þeim.
En svo kemur að því að ekkeit
verður úr stjórnarrnynduninni, ■-
jafníðarmenn fá ekki að koma í
flatsængina.
Þá breytist veður í lofti að nýju.
Jón Baldvinsson, sem í félagi við
Jónas frá Hriflu, hefir legið á frv.
urrr afnám innflutningshaftanna í
allsherjarnefnd, síðan í þingbyijun,
og geit þar með ókleift að koma
því í gegnurn þingið, keyrir það nú
úr nefnd og heimtar að það verði
samþykkt — og Alþýðublaðið og
aðrir þingmenn flokksins taka í
sama strenginti,
Og sama hjörð krefst nú verð
lækkunar á lífsnauðsynjum mann
anna, er á mölinni búa.
En slíkur loddaraleikur blekkir
engann.
Það er nú alþjóð Ijóst, að Alþýðu-
flokkurinn hefir svikjist undan
merkjum. — Hann hefir verið þess
reiðubúinn að fórna hagsmunum
almennings fyrir það, að fá að taka
þátt í nýrri stjórn, sem átti að hafa
það hlutverk, að auka dýitíðina í
landinu.
Frá Alþingi.
Búist hafði verið við þinglausnum
á morgun, en nti þykja litlar líkur
til, að svo geti orðið. Hefir Jónas
frá Hriflu cg liðsmenn hans hrúgað
inn á þingið málum þessa síðustu
dagann og forsetarnir verið sarn-
hemir um það að láta vinnubrögðin
ganga eins seint og gerlegt er. —
I lafa þeir aldrei kvatt til kvötdfunda
eins og venjan hefir verið, þegar
fer að líða á þing og hraða þarf
málum. Og í sameinuðu þingi haía
jafnaðarmenn, og frændur þeirra í
Framsókn, eytt íjórum fundum um
eitt einasta mál — þál. jaínaðar-
manna urn aínám varalögreglunnár
— án þess að fá lokið málæði sínu.
Er þetta þó mál, sem hreinasti ó-
þaríi var að draga inn í þingið, þar
sem varalögréglan er úr sögunni
þegar tögin frá síðasla þingi um
löggæzlumenn eru komin í fram-
kvæmd.
Ur stjórnarskiptum verður senni-
lega ekki, — Ásgeir tilkynnti þó
konungi á þriðjudaginn, að hann sæi
sér ekk.i fært að mynda stjórn á
þingræðisgrundvelli og benti kon-
ungi á að snúa séi til forseta sam-
einaðs þings, Jóns Baldvinssonar, og
fela honum að benda á annan í sinn
stað til stjórnannyndunar, Gerði