Íslendingur - Ísafold - 24.01.1970, Blaðsíða 5

ISLENDINGUR-ÍSAFOLD - LAUGARDAGUR 24. JAN. 1970. 5

JÓNAS JÓNASSON:
SKRIFAÐ
A
SPÁNI
2. GREIN
Útlendingar margir eru bú-
settir þarna suðurfrá. Ég hitti
nokkra þeirra. í Málaga er út
varpsstöð, og einn daginn
hringdi ég þangað. Nú er það
svo, að Spánverjar tala í
minnstum mæli ensku, af fólki
sem ég þekki, ég á móti tala
ekki þeirra mál, nema nokkur
orð sem hrjóta af munni af
tilviljun og minni, og upphefst
nú skrípilegt samtal við Radio
Málaga!
Ég spyr á engelsku hvort
þetta sé ekki útvarpið í Mál-
aga. Viðkomandi stúlka kann-
ast við orðið Radio, og þótt
við séum tengd hvort öðru vír
um, hún sem móttakari (og ég
sendir) kemst hún að því að
ég þurfi nauðsynlega að fá
samband við einhvern sem tal
ar ensku. Svo gerist ég mót-
takari óhemju magns af orð-
um sem fara fyrir ofan garð
og neðan, svo kemur klikk og
klikk aftur og ég er kominn í
samband við veru sem talar
spænsku hraðar en símastúlk-
an. Mér tekst að lauma í þetta
fljót orða einstaka og fremur
einmana Si Si, og svo dembi
ég á hana, svona sem auka-
púðri, Radio Islande! — Una
Momento!
Ég bíð svo sem. Og loksins
kemur elskulega sama röddin
og virðist mikið bera fyrir
brjósti. Ég hlusta. Þetta er ó-
dýr skóli í framburði. Ég segi
Si ,og aftur Si, og þessi mann-
eskja í símanum virðist ekki
svo mjög undrandi á kunnáttu
minni í spænsku, tekur það
sem sjálfsagðan hlut að það
sé enginn að þvælast á Spáni
án þess að kunna málið. Svo
kemur aftur klikk og eftir
litia stund annað klikk, og þá
heyri ég mér til yndis rödd
sem mælir á enska tungu og
biður mig að fyrirgefa dvöl-
ina. Það er auðgert því ég er
hvort sem er til dvalar. En
þarna er þá komin ensk kona,
sem starfar við útvarpið í Mál
aga. Er nú til lítils að orð-
lengja, en mér er boðið að
heimsækja þessa litlu útvarps
stöð og nú koma flóknar út
skýringar mér til gagns um
það hvernig ég komist til Mál-
aga og hvar ég geti fundið
hana. Síðan takk fyrir og alit
það.
Daginn eftir er ég árla á fót
um, því nú er mér vandi á
höndum að finna þann stað er
bússinn nemur staðar svo ég
komist um borð. Ég rölti mér
til þeirrar götu er liggur í
beina stefnu til Málaga. En
hvar stoppar bússinn?
Ég mæti litlum Spanverja,
bendi á brjóst mér og sagi:
Málaga. Þeir eru orðglaðir
Spánverjar, og ég heýri bunu
af orðum og Málaga kemur fyr
ir öðru hverju og svo bendíng
ar í þessa átt og hina. Málaga
gæti verið hvar sem er, uppi
fyrir aftan tunglið, í þreyttum
göturæsum, í bak og fyrir, og
ég er önnum kafinn að játa og
brosa og er orðinn örþreyttur
í eyrum þegar Spánveriinn
hverfur jafn skjótt og hann
lokar munni. Ég stend eftir,
jafnfjarri Málaga og áður, en
eilítið ringlaðri. Ég fálma eft-
ir næsta manni sem kemur í
mót mér á hraðri ferð, hrópa
eitthvað upp í sveitt andlit
hans með ákafa: Málaga. Og
aftur bendi ég á brjóst mér og
síðan í þessa áttina og hina.
Síðan er ég viðbúinn orða-
sturtu á máli, sem talendur
eru ósparir á, en þá kemur
hæglát enska og maðurinn seg
ir: — bússinn stoppar þarna
hjá staurnum, hann kemur
eftir nokkrar mínútur.
Mér hrýtur af munni: „Guði
sé lof, ég hélt að hér talaði
enginn maður ensku.“
— Ég er á leið til Málaga,
segir hann.
Og hann er ekki hissa á því
að ég skuli vera íslendingur.
— Hér koma allir að lokum.
— Þeir ætla að fara að væða
Island ferðamönnum, segi ég.
— Aumingja þið. Hvenær
koma þeir?
— Þeir hafa alltaf verið að
koma. í gamla daga komu þeir
eftir furðulegum leiðum og
litu landið. Þeir fóru á hest-
um og hittu menn að máli,
presta og almúgann og svo
fóru þeir fyrir fullum seglum
út í þann stóra heim sem aldr-
ei hefur heyrt neitt hlægilegra
en íslands, og skrifuðu bækur.
— Hvernig gátu þeir skrif-
að heila bók um ísland?
— Það er von menn spyrji.
En þetta er þó það land sem
elur fólk sem drekkur gamlar
sögur með móðurmjólkinni og
man alla atburði er skapa þjóð
félag.
— Það er eins og mig rámi
í sakleysi mínu, að ísland sé
á kortinu!
— Það kann að vera mis-
minni, menn hafa löngum fals
að pappíra.
— En menn ljúga ekki
landafræðinni nema tilneydd-
ir!
Og nú er mér svo komið að
ég nenni ekki að vera að af-
saka tilvist Islands á kortinu,
enda bússinn að koma og við
borgum okkur til aðgangs og
svo tekur Málaga að nálgast.
Það var óhemju hlýtt í þess
um vagni, sem bar sig mjög
hægt í áttina. Ég notaði þá að-
ferð sem ég lærði í strætis-
vögnum heima, að standa upp
fyrir konum. Og vissulega
urðu allir hissa. Mér kom til
hugar að nú hefði ég gert eitt
hvað sem ekki passaði Franco,
því ekki voru aðeins konur
hissa á svip, heldur óþreyttir
karlmenn sem sátu hvað fast-
ast, og ég hafði það á tilfinn-
ingunni að ég væri eins og
negri sem hefði villzt upp í
Mosfellssveit um réttir.
Samtalsmaður minn á ferð
sat sem hluti af innréttingunni
í þessum búss, og hafði ekki
áhyggjur af konum sem stóðu
í fætur.
— Þú talar góða ensku, segi
ég.
— Afi minn ferðaðist eitt
sinn til írlands. Þar ruglaði
hann reitum saman við írska
stúlku, í blóra við prestinn
geri ég ráð fyrir. Enskt tungu-
tak loddi við mömmu sem skil
aði samt afganginum af
spænsku blóði hingað heim.
Og nú er ég eiginlega á báðum
áttum.
— Og hefurðu heimsótt ír-
land?
— Já, það er nú líklegt. En
samt sit ég hér í spænskum
götuvagni á leið til Málaga.
Og þarna er hún.
Og þama var hún. Ég gerð-
ist mjög feginn, því í þessum
vagni sem ekkert lá á, var orð
ið nær óþolandi heitt, hver
búkur sem inn í hann steig.
kom með aukinn varma og
svita.
— Þú ferð út næst, segir
írski Spánverjinn.
Og svo stóð ég á heitri göt-
unni og gáði í allar áttir. Til
hægri var blágulur sjórinn og
á vinstri söng dynur umíerð-
arinnar. Mig rámaði í leið.sögn
þeirrar ensku hjá útvarpinu í
Málaga, — torg, stytta af ein-
hverjum sem ég var minnis-
laus um, önnur gata til vinstri,
breið gata með stórum húsum
og tvö pálmatré og útvarps-
stöðin er annað hús til v'in-stri.
Ég rölti af stað. Það eru all-
ir að flýta sér að því er v:rð-
ist án þess að gera það. Og vit
anlega er ég orðinn rammvillt
ur, er staddur einhvers staðar
inni í þéttbúnu hverfi • ir>-
hvers konar miðborgar, og
það eru kallar að rífa upp göt
una. Ég upphef sama leikinn
og í Torremolinos, reyni ensk
una. Sumir brosa og yppa öxl-
um svo að þeir mættu fara úr
axlalið, án vorkunnar, aðrir
nema staðar og hlusta með
nokkrum áhuga. Það eina sem
þeir skilja er Radio Málaga, og
svo stend ég enn einu sinni
eins og krakki í sturtu. Síðan
snöggt bros og viðkomandi
gengur á brott án þess að hufa
mælt orð á ensku, eða ne.nu
máli sem mér væri til skiln-
ingsauka. I öngum mínum
geng ég til skóburstara sem ég
sé álengdar. Þar er þó sæti.
Skóburstarinn er á ólýsanleg-
um aldri, og jafn tannlaus og
þegar móðir hans sá hann
fyrst. Það var ekki vanþörf á
burstun og nú mátti ég hlusta
á mikilfengna frásögn með
miklum áherzlum á tám skó
minna og hælum og hlátur
mannsins skall ofan í skósvert
una ,sem innan stundar fór að
gljá af fögnuði.
Ef til vill var þetta ævisaga
mannsins, eða var það stutt
lýsing í löngu máli á gömlu
ástarævintýri? Það kumraði
öðru hverju í mér til svars, og
ég borgaði skógljáann sjálf-
sagt óheyrilega vel, því það
hljóta að hafa verið þakkar-
yrði sem eltu mig alveg fyrir
hornið, þar sem ég hvarf til
sömu villu og áður. Og þarna,
hinu megin við orðaflaum
þakklætis, manns með langa
sögu, er staðsett kerra og sæt-
in eru bólstruð eins og var
þegar gamli Ford kom á mark
aðinn. Ekill stendur við vagn
hjól og stangar úr svöngum
tönnum. Nú er mér öllum lok-
ið og rykfallið, sveitt andlit í
gljáðum skóm spyr:
— Radio Málaga?
Mér finnst ég rétt hafa opn-
að munninn þegar ég er sezt-
ur í vagn sem með skellum og
hotti er hvattur af stað. Og
mikið rétt. Þarna er Radio
Málaga og ekillinn glottir. Ég
verð svo hrifinn, að ég hrópa
upp í andlit hans:
— Momento! Momento!
— Si, Senior, brosir hann
og ég hverf til fundar við þá
sem skilja ensku.
Þau voru orðin mörg Mom-
entin, þegar ég kom út aftur.
Og enn stóð hann þarna girtur
hesti og kerru, þessi ágæti
maður sem hafði fundið fyrir
mig Radio Málaga. Nú var ég
þakklátur að erindislokum, og
ákvað að gerast flott. Ég tek
kerruna og allt draslið og ek
eins og kóngur allar götur til
Torremolinos. Prontó!
Dásamlegur svali, opinn
vagn, letilegt hott ekilsins og
svæfandi brokkið í hesti sem
ekki hafði komið lengi til
Torremolinos. Þetta er lífið.
Nú get ég þó séð umhverfið,
þessi hvítu hús með grænum
gluggahlífum eða svörtum,
trén, akrana, fólk að störfum.
Ég vaknaði í Torremolinos.