Frón - 26.09.1937, Page 3
PRÓN
3
Sjálísvorn útgerðarinnar
Eins og öllttm almenníngí er knnnagt,
hefir nýlega skollið á verðhækkan á olía.
Nemar hækkan þessí svo mikla, að hér
er am stórkostlega átgjaldaaaknínga að
ræða fyrír alla átgerð hér í bænam, að
ekkí verðar komíst hjá fyrír átgerðar-
menn, að gera naaðsynlegar gagnráð-
stafanir.
Þrátt fyrir hið háa verð á oiíu
hér á landi, hefir auðvaldið
sem hér er einrátt á olíumark-
aðiuum skellt á, enn þá einu
sinni, verðhækkun á þessa nauð-
synjavöru útgerðarinnar. Þegar
þess er gætt, að raunverulega
sé það einn auðhringur, sem
hefir með að gera sölu á olíu hér
á landi, þá getur hann raun-
verulega haft það í hendi sér
á hvaða verði olían er seld á
hverjum tíma. Og þar við bæt-
ist svo það, að þessi sami olíu-
hringur hefir haft ýmsa þægi
lega aðstöðu með því, að olíu-
kongurinn Héðinn Yaldimarsson
og Bá flokkur, er staðið hefir í
kringum hann, hafa haft völd
hér í landi á undanförnum ár-
um. Allar tillögur frá okkur
Þjóðernissinnum á undanförnum
árum, um það, að ríkisvaldið
stemdi stigu fyrir því, að slik-
um auðhringjum sem þessum
væri sköpuð svo sterk aðstaða,
að þeir væru einráðir með öllu
um verðið á hverjum tíma, hafa
verið hunsaðar. Olíukongurinn
Héðinn Vaidimarsson og undir-
lægjur hans hafa ekki kært sig
um slíkar ráðstafanir af hálfu
þess opinbera.
Þegar Þjóðernissinnar urðu
þess varir, að ekki var hægt
að vænta neins stuðnings frá
binu opinbera til þess að knýja
niður olíuverðið, bar Óskar Hall-
dórsson, útgerðarmaður fram þá
tillögu, að útgerðarmenn á Akra-
nesi, Keflavík og Vestmanna-
eyjum kæmu sér upp sínum
eigin oliugeymum og tæku olíu-
söluna í sínar eigin hendur.
Útgerðarmenn hafa haft þessa
hugmynd til athugunar og nú
fyrir skemmstu er verðhækkun-
in á olíu skall á, komst svo
skriður á þetta mál hér í Vest-
mannaeyjum og má nú vænta
myndarlegra átaka af hálfu út-
gerðarmanna í þessu nauðsynja-
máli útgerðarinnar.
Það er fuilyrt af kunnugum
mönnum að olía, sem nú er seld
hér á 19 aura kg. koati í Sví-
þjóö til útgerðarnmnna þar ca.
8—10 aura. Sjá þá væntaniega
allir, að við þetta verður ekki
lengur unað. Útgerðarmenn
verða að taka olíu innkaupin í
sínar hendur og iáta olíuhring-
inn sigla sinn eigin sjó. Ekkert
nema ríkisvaldið getur hindrað
þá í framkvæmdum þessum og
fæst þá úr því skorið, hverjir
það eru, sem fara með völdin í
landinu. Iívort það eru erlendir
auðhringir og leppar þeirra, eða
mennirnir, sem halda uppi at-
vinnulifinu í landinu.
En undarlegt er það, að í
sama mund og fiéttist um sam-
tök útgerðarmanna á þessu sviði,
ber Héðinn olíusali fram tillögu
um það, að kommar og kratar
renni saman í einn flokk, þ. e.
stofni nýjan flokk. Með þessu
móti, jætlar hann að reyna að
koma skömminni burt frá sjálf-
um sér, Hún á að tilheyra gamla
flokknum og gamla Héðni. Þetta
gæti verið forboði þess að auð-
hringurinn og olíusalinn eigi að
bera sigur úr bítum í barátt-
unni í þessu máli, og til þess
að bletturinn falli ekki á nýja
flokkinn, þá eigi nú gamli flokk-
urinn að taka skömmina á sig
og róa með hana burt. Þeir
þekkja margan pílatusarþvottinn
kratarnir.
En útgerðarmenn verða að
standa saman sem þéttur múr í
þessu máli og sækja ótrauðir
fram uns sigur er fenginn.
Um leið og útgerðarmenn
sigra í þessu máli hafa þeir ekki
einungis unnið sjálfum sér gagn
heldur einnig allri þjóðinni. Því
með því að brjóta á bak aftur
einhvern voldugasta útlenda auð-
hringinn sem teigt hefir klærn-
ar inn fyrir landsteina þessarar
þjóðar, þá hafa þeir um leið
styrkt sjálfstæðismátt hennar.
Þjóðin er nógu lengi búin að
brenna sig á olíunni frá honum
Héðni.
Nýkomið:
lll!llllllllllllllllllllllll!l!lllllllllll!llllllllllllljj|lll
Prímaseldavélar
(hljóðlaasar)
og Baikarofnar.
Vélsmiqan |gayai h.f.
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
prJflPREMTSMIÐJflM i.F.
Leysir af hendi allskonar smáprentun, svo sem:
Erfiljóð — Kransborða — Bréfsefní — Kvittanir — Að-
göngumiða — Reiknin;a — Götuaugiýsinga o. m. fl.
XXXXXXXXXXX^XXXXXXXXXXXXX
Reiðbjól
karla, kvenna og barna útvega ég með stuttum
fyrirvara. Ennfremur vasaljós og allt tilheyrandi.
Innflutnings- éða gjaldeyrisleyfi ekki nauðsynleg.
Kar! KrlstnanRS,
Sími 71.
Kommúniimiiin í
framkvamú fyrir
40! árum.
Maður er nefndur Eteenne
Capet franskur að ætt. Hann
skrifaði bók, sem heitir Un
Vorjago en Icare, þarsemhann
lýsir fyrirkomulagi þessara ný-
lendu.
Icarie er skipt niður í hundrað
jöfn héruð, og liverju héraði
deilt í 10 sveitir. í hverju hér-
aði og hverri sveit er haft eft-
irlit með fólksfjölguninni og þess
gætt, að hún sé jafnmikil alls-
staðar.
Allir íbúar Icarie fá jafn mik-
ið að borða og sama mat, öll-
um er séð fyrir fatnaði, sem
gefur til kynna aldur þeirra,
kyn og starf, með það fyrir
augum, að ójöfn líkamsatærð
geti ekki af sér ójafna kaup-
getu. Allur fatnaður er gerður
úr sama efni, og af sömu stærð,
en efnið er teyganlegt, svo að
fötin víkki eftir líkamsbygging-
unni. Þar er engin einkaeign.
Starf hvers einstaklings er á-
kveðið af ríkinu. Hver sveit
gefur út blað, sem skýrir frá
staðreyndum. Engin einkablaða-
mennska er leyfð-
Capet lét sér ekki nægja að
hugsa upp slíkt fyrirmyndar-
skipulag, hann vildi gera það að
veruleika.
Árið 1848 fékk hann með sér
nokkur hundruð manns, sem
voru reiðubúnir að fylgja 'ion-
um, Ct pet haíði fengið umriða-
rétt yfir núklu landflæmi í T< xas
og þangaö vai nú haldið.
En &ö ári liðnu var T< xas
yfirgefið, og öanur tilraun .• ;er5
í Nauvoo sen var vanrokt.
Mormónanýlenda í Illinoiti. í
átta ár barðist Nauvoo hörmu-
legri baráttu við síaukna fá-
tækt, eymd og þjániugar.
Síðari hluta ársins 1856 dó
Capet hálfgeggjaður í eymd og
volæði. Hinar hörmulegu leifar
Icariu lifðu þó eymdarlífi fram
til 1895, er hún leið að fullu
undir lok.
Svo.fór mcð sjóferð þá.
LESI0
beztu fréttablöð landsins:
og
VÍSIR.
Útsölumaður hér
S’g. Norðmann Júlíusson
Eyjaprentsmiðjan.
Ég hefi verið beðinn að selja:
Borðstofabaffet, Lega-
bekk, Bíómasúía o. fl.
Þetta er gott tækifæri fyrir
þá, sem ætla að fara að búa,
að fá sér góða og ódýra hluti
í búið.
Karl Kristmanns.
#
Þjóðemissirmar!
Þid eigid ad verzla
vid þá, sem auglýsa í
* blödum ykkar.
########