Prentarinn - 01.05.1911, Blaðsíða 3
PRENTARINN
11
unnið i 8 klt. tekur annar flokkur við o. s.
frv. A bóka- og »acidens«-prentsmiðjum er
vanalega unnið frá kl. 8 árd. tii kl. 5 siðd.
með einum matmálstíma kl. 12—1.
Kvenfólkið sá eg líka við vinnu sína,
bæði við »Linotype« og við skrifborðið á
»Monotype«. Þær voru allar mjög íljótvirk-
ar og vinnuveitendur þeirra og yfirmenn
voru vel ánægðir meö pær. Pær stjórnuðu
vél sinni og unnu verk sitt eins vel og karl-
mennirnir.
Ivaup prentara i Ameríku er frá 20—30
dollarar um vikuna, en sé unnið að nóttu
til, hækkar kaupið upp i 40—50 dollara um
vikuna. Frítíma með kaupi hefi eg ekki
heyrt getið um að nokkur verkamaður fái.
Frí fá menn vanalega ef farið erframáþað,
og ef það bakar ekki vinnuveitanda óþæg-
indi, en að nokkurt kaup sé borgað fvrir
fritimann kemur ekki fyrir. Ekki hefi eg
heldur heyrt getið um að vinnuveitendur
veiti öldruðum prentara ellistyrk. Far er
um að gera að spara peninga á ungdóms-
árum sínum, og meðan heilsan er góð, að
hugsa fyrir ellidögunum, þvi ellistyrktar-
sjóðir og atvinnuleysisstvrktarsjóðir eru ekki
i góðu lagi í Ameriku. (Frh.).
MOLAR
ÚR SÖGU PRENTLISTARINNAR Á ÍSLANDI.
6.
Lýsing Hólaprentsmiðju 1757.
Við úttekt staðarins það ár er henni
lýst svo:
»Prentverked finst soleiðes á sig komenn
sem eptir fylger.
1°) Pressan siálf med koparhellu og kop-
ardigle') og nýrre koparskúfu spinnel2) og
beingel3) af járni með skrúfudum járnlás sem
uppeheldur diglenum yfir koparhellunne med
öllum sínum umbúnaðe, skrúfum og geinger
af járni, deckel4) og remicke1) samt tilhlýðileg-
um pressuklæðum Sá annar uppstandari
sem um getur að óduganlegur sie í upp-
skriftinni 1754 er nú síðan tilsettur nýr og
vel brúkanlegur.
2°) Járn Ramma með 7 skrúfnöglum vel-
brúkanlegur. Annar do nýr með 6 skrúf-
nöglum, 9 borð, 1 Messingskamtur, 3 af járni
12 af tre, 0 Eyrlínar sem skömtunum íylgja
3 Teenaklerr), 3 Divisiora7) þenanlega Sticklin-
um til I Ark i 3m formater samt stigum til
þeirra sömu. Ný blases) óbrúkuð farlaborð
með hlaupara af tre og 2 farfaskeiðer af
járne, farfaknýsfur 2 slipnaglar, korfötur og
klappholt, 2 bullur, Svampur og farfastamp-
ur, 1 busti vaskarafat af trie, 2 heiler stólar
under stiil og 2 hálfer 7 Köst") ný 2 do lijtel,
item 5 gömul, 1 vaskarastóll.
3°) Letren eru þesse.
A Stæðsta letur brúkað til að setja með
Titla þar af nockrer bókstafer eru nú
brúkanlegir í viðlögum.
B Eitt Nótnakast annað forgeingeð.
r Liteð Kast með adskilianlegum upphafs-
stöfum.
nefnilega eitt stórt Alphabet
A annað do Muserth
þriðja do af almenneligum upphafsstöfum
Fiórða do minna
Fimta do af upphafsstöfum úr Olafs
kongs Sögu
Siötta do af aðskilianlegu bæðe upp-
hafsstöfum og öðrum Iislendsk með com-
matibus10),hyphes11), Divisionbus15), punc-
tes13), Parentesibus11) etc. ásamt 40 La-
tinskum Iíókstöfum item 6 Iislendskum
Fractur-upphafsstöfum og þar auke efter-
íilgiandi bókstöfum Biblie skýr og Ein-
fö, —
Sumt af þessu umgietna letre sem
stendur við næstu úttektar Tölu tiaist af
prentaranum Mr Haldore Eirekssyne sumt
slilið nú flest allt óbrúkanlegt að undan-
teknum Fáejnum Bókstöfum í viðlögum.
Petta framanskrifað er i þremur köstum.
Pað fvrsta uppteiknað Num I, Hin tvö bæði
Num 2. Stockur með 44 sticke af Figurum
og fáum Upphafsstöfum Num 3 annar stock-
ur með 49 l-'igurum og Upphafsstafasticke
Num 5. I'iórðe stockur með Dýra stickium
samt vmsum fieire Figurum 40 að tölu og
nockrum evrlínum Num 6.
Epterfilgiande af því nýa Letre.
Mittel Fractur15) 3 centr 21‘/2 ® þar til kiemur
af Byskups Haldórs erfingium tillagdt 1 centr