Prentarinn - 01.12.1911, Blaðsíða 1

STRÍÐSSÖNGUR
JAFNAÐAKMANNA.
liftir V. P. Ouerbij.
Sko roðann i austri! — liann brýtur sér braut!
Fram brrcður! — Pað dagar nú senn!
t’eir lircða vorn rétt lil að risa frá þraut,
vorn rétt lil að lifa’ eins og menn.
Þeir skamta’ okkur frelsi, þeir skamta’ okkur
— Hvað skóþ þeirra drotnandi auð? [brauð.
A herðar oss ok fyrir öldum var lagt;
— það ok liefir lamað vort ijör.
En vér erum fjöldinn, því sé það nú sagt:
vér sverjum að rétta vor kjör.
Og vaknið nú, brrcður, til varnar i nauð.
— Vor vinna — hún skóþ þeirra auð.
Við arfgengu réttindin, okur og rán
þeir ólu uþþ kyn eftir kyn.
Hver kynslóð sökk dýþra og dýpra í smán
og dýpra í lesti en hin.
Sko: veisluglaum þarna — hér veinað um
— Vor vinna — hún skóp þeirra auð. [brauð.
A heimilum vorum er liungur og sorg,
fólk horað og nakið og kalt.
j auðmannsins gluggum, sem glitra við torg, |
er glóhjart og skínandi alt.
En hatrið skal vaxa með vaxandi nauð!
— Vor vinna — hún skóp þeirra auð.
Vér lifum í ánauð og eigum ei völ
á öðru en þrrcldómi liér.
Og prestarnir hóta svo hegnandi kvöl
í helvítis brennisteins-hver.
En bugum þá harðstjórn, sem hnepti’ oss í
og heimtum vort daglega brauð. [nauð.
Til grunna skal bráðlega hrynja sú liöll,
sem hrófaði upp gullkálfsins þý.
Nú hönd þina, bi'óðír! -— þvi heimssagan öll
skal héðan af byrja sem ný.
Vér vöknum i eining til varnar gegn nauð,
og vinnan skal gefa’ okkur brauð.
H E I M .
Sú var tiðin, að meginhluti allra þeirra
bóka, er út voru gefnar á íslenzku máli, voru
prentaðar erlendis. Og lengi fram eftir æfi
hins liálf-tírrcða islenzka bókmentafélags var
liöfuðból þess úti í Danmörk. Par voru
bækurnar prentaðar, meðan landinn heima
gekk með hendurnar i buxnavösunum eða
liraut uppi i bóli.
Á fyrstu 50 árum rcfi sinnar lét félagið
prenta 59 bækur*), 32 úti í Danmörk (þar af
5 í samtals 36 deildum, 2 í samt. 40 árgöng-
um og 5 i 10 bindum), en einar 7 hér heima
(þar af að eins 1 i 4 deildum). Fj'rsta bók
félagsins, sem út var gefin hér heima, kom
út á 30. ári félagsins, árið 1846 (Skýringar
yfir fornyrði lögbókar (Jónsbókar) eltir Pál
Vidalin, 1846—1854).
En nú er breyting á að verða, sem einu
gildir, og ekki hvað sizt af þeirri ástæðu, að
kom það fyrir, aö danskurinn hélt, að það
gerði ekki mikið til, þótt notaðar væru ósam-
stæðar leturtegundir, uppgjafaletur fyrir elli
sakir eöa »annað rusl« i islenzkuna — alt
mætti bjóða íslendingum!
*) Sbr.: Hið islenzka bókmentafélng. Stofnan fé-
lagsins og atliafnir urn fyrstu fimmtiu árin, bls. 101—103.