Nýr Stormur - 10.06.1966, Side 7
FÖSTTOAGTJR 10. júnf 1966
''SlOBMim
7
Fíladelf íusöf nuðurinn:
Sjaldan veldur einn þá tveir deila
Bseyfcjayík í maí 1966.
Herra ritstj. Nýs Storms.
í blaðl yðar hefur verið deilt
nokkuð á Filadelfíusöfnuð-
inn og þá sérstaklega á fjár-
reiður safnaðarins hér i
Reykjavík.
Þó nokkuð langt sé um liðið
síðan mál þessi voru á döf-
inni, þá þykir okkur rétt að
skýra frá því, sem okkur er
kunnugt um, enda er hér
stuðst við staðreyndir einar 1
þeim efnum og kynni af þess
um málefnum.
f greinum þeim, er birzt
hafa hefur nokkuð verið deilt
á forstöðumann safnaðarins,
Ásmund Eiríksson og eigi að
ófyrirsynju. En þegar fjármál
og deilur innan þessa safn-
aðar eru á annað borð rædd í
blöðum, þá finnst okkur sjálf
sagt að skýra frá hinu sann-
asta í málinu, eins og við höf-
um kynnst því af eigin raun.
V
Fyrir nokkrum árum barst
kæra á hendur forstöðumanni
safnaðarins og var kæra sú
send til dóms- og kirkjumála-
ráðuneytisins. Fyrstur kærði
mál þetta Ólafur Tryggvason,
en síðar bættist önnur kæra
við frá Gisla Guðnasjmi, verk
stjóra hjá Hreinsunardeild
Reykjavíkurbæjar. Hið kyn-
lega við síðari kæruna var sú
staðreynd, að sjálfur var Gísli
Guðnason og hafði verið um
mörg undanfarin ár þar á
undan endurskoðandi Fíladelf
íusafnaðarins. Hafði hann
aldrei fram til þessa að hann
sendi kærubréf sitt, hreyft
neinum andmælum utan safn
aðarins, né gert athugasemdir
varðandi reikninga og fjár-
hag hans. Það var ekki fyrr
en eftir, að kæran frá Ólafi
Tryggvasyni hafði borizt ráðu
neytinu, sem Gisli Guðnason
fann hjá sér hvöt til að senda
inn sitt kærubréf.
Eftir að þessi tvö bréf höfðu
borizt ráðuneytinu hófust
hin kynlegustu rannsóknar-
mál og voru rannsóknardóm-
arar skipaðir þeir Hákon
Gv^mundsson, þáverandi
hæstaréttarritari og Ingólfur
Ástmarsson, biskupsritari. —
Fór fram all mikil rannsókn
af þessum tilefnum, en um-
boðsskrá þeirra sem skipaðir
voru til að rannsaka málið
náði hins vegar aðeins til
að rannsaka málið, en þeim
var ekki fengið neitt dóms-
vald í hendur.
Eftir að frumrannsókn
hafði farið fram lögum skv.
var málið síðan sent dóms-
og kirkjumálaráðherra til fyr
irsagnar, en þar lognaðist það
út af.
Þegar hér var komið sögu
bættust fleiri kærendur í hóp-
inn og sneru þeir málum sín-
um til sf\ksóknara rikisins, en
embætti hans hafði þá tekið
til starfa. Gekk á ýmsu í öll-
um þessum kærumálum og
voru kærendur jafnharðan
brottreknir úr Fíladelfíusöfn-
uðinum, um leið og upplýstist
um þátt þeirra að kærunum.
Engin lög eða reglugerð er
til fyrir þennan söfnuð, en
það eitt virðist gílda, sem for-
stöðumaðurinn sjálfur segir
og vill!
V
Um fjárreiður safnaðarins
gildir hið sama og önnur mál
j safnaðarins, að engar bækur
! né skllriki geyma staðreyndir
um þessi mál, að undanskild-
um upplýsingum sem birtar
voru í blaðinu „Afturelding“!
Okkur sem að þessari yfir-
lýsingu stöndum þykir þögn-
in vera bezta skjólið fjrrir alla
þá aðila sem að þessum
furðumálum stóðu, fyrst og
síðast.
Aðeins þykir okkur rétt að
láta þá einlægu ósk í ljósl, að
Filadeilfíusöfnuðinum og for-
stöðumannl hans megi auðn-
ast sú gæfa, að komast inn á
rétta slóð sannkristinna
manna og kvenna — því fyrr
en það verður er þess eigi að
vænta að mál safnaðarins taki
að vænkast.
V
Mál þessi hafa orðið öllum
hlutaðeigandi til skammar og
ama og enn standa þau þann-
ig, að tveir menn af sex hafa
enn ekki afturkallað kærubréf
sín, en það eru þeir Ólafur
Tryggvason og Jón Svein-
bjömsson, sem eftir sitja, en
hinir hafa ýmist gert að kæra
og afturkalla!!
Má segja að nokkur sann-
indi séu fólgin í þvi að jafna
megi þessum einstæðu málum
Fíladelfíusafnaðarins til
sagnarlnnar um Jón hrak, að
„eftir japl og jaml og fuður
var hann grafinn út og
sudur“!
Með þökk fyrir birtinguna.
Nokkrir kunnugir.
Andrés auglýsir
Nú er ódýrt að klæðast.
Karlmannaföt frá..
Tweed-jakkar ....
Stakar buxur...
kr. 1390,-
kr. 975,-
kr. 575,—
Umræðum um málefni Fíla-
delfíusafnaðarins er lokið hér
í blaðinu, nema að sérstakt til
efni gefist.
Nýr Stormur telur að innan
félagsdeilur safnaðarins séu
A 7. degi —
Framh. af bls. 6.
kjósendur í landinu verði fljót
ir að snúa við þeim bakinu.
Það að kjósendur hafa eflt
vinstrl flokkana við þessar
kosningar, þýðir ekkert ann-
að en vantraust á forystu
Sjálfstæðisflokksins í lands-
málum.
Samstjómlr Sjálfstæðis- og
Framsóknarmanna hafa ekkl
fært þjóðinni þá gæfu, að eft-
irsóknarvert sé að þessir
menn stjómi landinu einir.
Menn mega hljóta miklð
fall og koma llla niður, til
að geta ekki skilið þessa stað-
reynd.
almennlngi óvlðkomandl. —
Ástæðan fyrir þvi að söfnuð-
ur þessi var gerður að um-
talsefni hér í blaðinu var
sú, að óviðkunnanlegt þóttl
í meira lagi, að þeir sem starfa
í Krists nafni skuli tileinka
sér kenningar hans, sem til-
efnl til þátttöku i viðskipta-
lífinu i fjáröflunarskyni.
Nýr Stormur hefir áður lýst
þvi yfir að hann telur íslenzk
stjómmál nálgast geðtrufl-
un. Ábyrgðarleysið 1 stjóm og
stjómarandstöðu, er svo jrfir-
þyrmandi, að enga hliðstæðu
á i nálægum löndum. Hér get
ur ekkert bjargað nema ótt-
inn við kjósenduma sjálfa.
Ótti þessara manna við það
að verða settir út af sakra-
mentinu, við hverjar kosnlng-
ar, ef þeir reynast ekki starfi
sínu vaxnir.
Samábjo-gð allra flokka og
félagssamtaka í landlnu er
eina leiðin, sem fær er út úr
ógöngunum. Vegur Sjálfstæð-
lsflokksins og Alþýðuflokks-
ins í þjóðmálunum undanfar-
ið, hefir verið álíka stakstein-
ótt og umrædd Morgunblaðs-
grein.
N? STORMUR
vill benda sölubörnum
á að götusala á Nýjum
Stormi er góS og þau
fá há sölulaun.
hans valdi. ÞaS heyrSust aS
vísu örfáar raddir sem vöruSu
viS honum — en þaS hlustaSi
enginn á þær. ÞaS var.öfund-
sýki og annaS ekki. Hann hafSi
jú orSiS gjaldþrota — gott og
vel! En hann rétti viS — hann
reis úr djúpi hinna glötuSu,
og þeir voru ekki margir sem
gátu þaS.
Járn og stáliSjan var á hans
valdi, stærstu verzlunarhús
Englands voru þaS einnig.
Hann var stofnandi Photomat-
onfélagsins. Hann lánaSi stór-
borgum Englands fé meS kjör-
um, sem enginn annar gat boS-
iS. Hann var ofurmenni. Hann
var maSur, sem verSskuldaSi
milljónirnar sem hann græddi.
Sumir héldu því fram. aS
Clarence- Hatry væri. óspar á
fé. Hann viSurkenndi þaS
sjálfur, aS hann sparaSi ekki
— en risafyrirtæki var ekki
hægt aS reka meS því aS
spara.
Clarence Hatry græddi millj
ónir — og eyddi milljónum. 1
september 1929 þurfti hann
skyndilega aS fá fjögra millj-
ón sterlingspunda lán, til aS
bjarga viS stáliSnaSarfyrirtæki
einu. Hann samdi viS okrara
um lániS og hann fékk þaS.
ÞaS gekk fyrir sig eins og í
sögu — eSa betur en í sögu.
Svo skall óveSriS á — í
einni svipan. Menn heimtuSu
opinbera rannsókn, menn köll
uSu Clarence Hatry fjárglæfra
mann og svikara og fullyrtu aS
fjárreiSur hans væru ekki í
lagi. ÓveSriS æstist. Kærum
rigndi niSur í heilum skjala-
bunkum. Þann 2 I. september
kom Clarence Hatry, ásamt
þremur forstjórum fyrirtækja
hans, til hins opinbera ákær-
anda aS verja gerSir sínar.
Allt fellur í rústir og undir
þessum rústum verSur Clar-
ence Hatry. ÞaS er óveSur í
Englandi. Enska stjómin verS-
ur aS blanda sér inn í málin.
FjármálaráSherrann setur
skyndilög til aS athuga rekstur
og fjárhag enskra hlutafélaga.
VerSbréf í fyrirtækjum Hatr-
y’s falla niSur úr öllu valdi.
Fjárglæframálin verSa æ risa-
vaxnari, því lengra sem líSur.
Hlutabréf þau, er Hatry hafSi
afhent borgunum Wakefield,
Swindson og Gloucester, reyn-
ast fölsuS. Bókhaldari einn
Ijóstrar upp öSru geigvænlegu
fjárdráttarmáli í sambandi viS
Hatry. I gegnum fjáröflun stál
iSnaSarfyrirtækja hafSi Hatry
tekist aS svíkja út nærri 2
millj. sterlingspunda, og þar
fram eftir götunum.
ÞaS slær hverju óveSrinu
á fætur öSru yfir Hatry. Fram
tíSarhorfur hans vom óglæsi-
legar. Og England — þetta
gamla heiSarlega England, sem
aldrei mátti vaim sitt vita og
hélt sig aSeins eiga blettlausa
sonu, varS nú fyrir þeirri ó-
fyrirgefanlegu smán, aS vera
heimkynni einhverra stórkost-
legustu og svívirSilegustu fjár-
glæfra, sem sögur fóru af á
þessum áratug.
AS þrem mánuSum liSnum
komust menn loks á snoSir um
tjón þaS, sem Clarence Hatry
hafSi valdiS bönkum og ein-
staklingum. ÞaS var 280 millj
ónir króna. í janúarmánuSi
1930 byrjaSi málssóknin á
hendur Hatry og forstjórun-
um fyrir fyrirtækjum hans.
ÞaS hafSi komiS upp úr kaf-
inu, aS hann hafSi leikiS járn-
og stáliSnaSarfyrirtækin verst,
en til þess aS hilma yfir svik
sín viS þau hafSi honum tek-
izt aS falsa allt reikningshald-
iS, en er þaS ætlaSi ekki aS
duga til, gaf hann út fölsuS
hlutabréf til einstakra borga
á Englandi og bjargaSi sér
þannig.
Hinn 24. janúar 1930 féll
dómurinn. Clarence Hatry var
dæmdur í 14 ára fangelsi og
forstjórarnir voru dæmdir í
þriggja — fimm — og sjö ára
fangelsi, þrátt fyrir ítrekaSar
tilraunir Hatry’s a Safsaka þá
og skella skuldinni allri yfir á
sitt eigiS bak.