Nýr Stormur - 19.08.1966, Blaðsíða 5

Föstudagur 12. ágúst 1966

5
^uiuiiiuiiii>miiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiimimimumii;iiiinininnn<miiMiiiiiiinifniiiuinniiiiim4inmtnni|^
1 WÝR
ifomiuR |
Útgefandi: Samfök óháðra borgara
| Ritstjórar: Gurvnar Hall, síml 15104 og PáU Finnbogason, ábm.
Ritstj. og afgr. Laugav. 30. Sími 11658
| Auglýsiuga- og áskriftarslmi: 22929 |
Viknbiað — Útgáfudagur: föstudagur
Lausasöluverð kr. 1000. Áskriftarverð kr. 45000. |
§ Prentsmiðjan Edda h.f. |
Byggingarvísitalan
Dagblaðið Vísrr fiytur grein hinn 15. ágúst um
nákvæmar tölnr Hagstofunnar á byggihgarkostnaði
og segir blaðið að lokum, að væntanlega megi gera
raunhæfa-r kostnaðaráætlanir eftir þessum upplýs-
ing'.um Hagstofunnar.
Sem betur fer eru það ekki margir sem leggja
trúnað á slíkar fullyrðingar. Bver einasti maður,
sem að minnsta kosti á síðastbðnum 25 árum hefur
byggt eða gert einhverjar breytingar á íbúð sinni,
mun hafa komist að raun um, að engin áætlun sem
fyrirfram hefur verið gerð um kostnað hefur staðizt.
Venjan mun hafa verið sú, að kostnaðurinn mun
hafa farið um 50—1*00% fram úr áætlun.
Furðulegt er, að jafn gamalreynt blað og Vísir
skuli birta slíka fjarstæðu, að því er virðist í fuliri
alvöru. Er ekki möguleiki á því, að vísitala bygging-
arfeostnaðar geti verið álíka ábyggileg og vísitala
framfærslukostnaðar? Allir vita hvað mikið er upp
úr henni að leggja.
Fýrst Vísir fór að birta þessa fregn, hversvegna
birtir hann þá ekki aöar upplýsingarnar sem Hag-
stofan gaf um byggingarkostnaðarvísitöluna? Vísir
forðaðist að birta hina raunverulegu vísitölu bygg-
ingarkosinaðar, sem Hagstofan tilfærir um leið í
yfirliti sínu, en það eru breytingar þær sem orðið
hafa á byggingarkostnaði frá því fyrir stríð og til
dagsins í dag, sem miðaður er við grunntöluna 100
árið 1939.
Sú vísitala er miðuð við tímabilið 1. október 1938
til 30. september 1939 og hefur á tímabilinu til
31. október 1-066 hækkað úr 100 stigum í 2839 stig.
Hinn 1. október 1955 var hækkun vísitölu bygg-
ingarkostnaðar orðin 969 stig og var þá búinn til
nýr grundvöllur og byrjað aftur á 100 stigum og
hefur sá grundvöllur hækkað á tímabilinu í 293 stig,
en sá raunverulegi grundvöllur hækkað úr 969 stig-
um í 2839 stig. Þessum smámunum gleymdi Vísir að
skýra frá í grein sinni, enda þótt Hagstofan birti
þetta í yfirliti sínu. Enda leit það miklu sakleysis-
legar út í fyrirsögn að segja aðeins frá því, að bygg-
ingarvísitalan hefði hækkað um 4,3%, en það er sú
harfikun sem Hagstofan telur hækkun á byggingar-
kostnaði síðan í febrúar 1966 og miðast sú hækkun
eingöngu við kauphækkanir frá þeim tíma.
Fróðlegt verður að sjá þegar V—V byggingin —
(Vísitölubygging — Vísis) rís af grunni og hinar ná-
kvæmu tölur Hagstofunnar um byggingarkostnað
orðnar að veruleika.
ISá veid«r mikhi, sem upp
hafirm veld-ur, stendur ein
hversstaðar og virðist hugs
að sem einskonar viðvör-
un. Það er líka mála sann
ast, að mikið hafa þeir á
samvizkunni sumir hverjír,
sem kom eitthvað snjallt i
hug og framkvæ-mdu það
— með þeim árangri, aö
aragrúi lítilhæfra náunga,
sem aldrei gat sjálfum dott
ið neitt í hug, tók að apa
það eftir þeim, svo að úr
varð lágkúruleg og jafnvel
smekklaus tízka. Fyrir það
ættu þeir menn, sem fá
einhverjar frumlegar og
snjallar hugdettur, að vera
minnugir hins gamla mál-
tækis og varast að koma
þessum hugdettum sínum á
framfæri, öðrum til eftir-
öpunar. Jafnvel þó almenn
Iingur viti ekki hver er upp-
hafsmaður plágunnar, og
viðkomandi enda kannski
allur þá, svo að ekki verð-
ur komið fram við hann
hefndum þótt margur
vildi, er sök hans söm og
hlýtur að bitna á honum
annars heims, ef ekki
hérna megin, sé nokkuð að
marka það, sem manni er
kennt.
Það verður til dæmis
kannski ekki vitað hver
gerðist upphafsmaður þeirr
ar eftirmælatízku, að ekki
skyldi nægja ein minning-
argrein um látinn mann í
hverju dagblaði, heldur
skyldu tveir eða þrír eða
jafnvel fleiri eftirlifandi
ausa minningu hans prent
svertu í hverju blaði fyrir
sig, í þeim tilgangi að sá
« þætti mestur maður lát-
¥ inn, sem mest fengi dálk-
¥ arrýmið að sentimetratali,
¥ daginn sem gerð er útför
| hans. Hitt er svo látið
¥ liggja á milli hluta, að vit-
anlega segja allir eftir-
mælahöfundarnir eitt og
hið sama um hinn látna
— rekja eins ætt hans, geta
sömu æviatriða, mæla
hann sömu kostum og full-
yrða að lokum að hann eigi
góða heimvon og allt það.
Er örðugt að skilja hvaða
greiði það sé við hinn
látna og minningu hans,
en síður við eftirlifandi að-
standendur, að endurtaka
þetta fjórum til fimm sinn
um á sömu dagblaðsopn-
unni með jafnmörgum mis
munandi undirskriftum.
Virðist öllu nær og ólíkt
smekklegra, að einhver góð
ur kunningi hins látna eða
aðstandenda hans, taki sér
% -------- >T-.-*-----
OFRAUSN VIÐ LÁTNA . . .
fram um að semja skil-
merkiiega minningargrein
— og fái síðan þrjá éða
fjóra eða kannski fleiri af
öðrum kunningjum hans
trl að setja nöfn sín und-
ir greinina líka, sé það hald
hans og annarra, sem hlut
eiga að máli, að þá verði
síður vefengt að sá látni
eigi það gott skilið, sem
í henni stendur.
Það væri líka strax mun
smekklegra, að ef fjórir eða
fimm menn findu hvöt hjá
sér — eða væru hvattir til
þess að skrifa um sama
mann látinn í sama blaðið,
og vitanlega sama daginn,
þá hefðu þeir samráð um
það og skrifaði þá einhver
einn þeirra um ætt manns-
ins, uppruna og önnur ævi-
atriði, en síðan skrifuöu
hinir kveðjur sínar til hins
látna, án þess að tyggja
það upp. Að sjálfsögðu má
gera ráð fyrír, að það færi
líka út í öfgar, þannig að ¥
þá hæfist keppni um að ¥
hafa kveðjurnar sem flest- g
ar og frá sem flestum, en ¥
það yrði samt ólíkt meiri ¥
tillitsemi við blaðalesend- ¥
ur, sem eru í rauninni þeir ¥
einu, sem þessi ofrausn við ¥
þá látnu bitnar á. Það yrði ¥
þó aldrei smekklausara en ¥
sú minningagreinatízka, ¥
sem nú er komin út í slíkar ¥
öfgar, að hún vekur hroll ¥
og kvíða með hverjum les ¥
anda yfir því, að hann ¥
skuli sjálfur eiga eftir að ¥
deyja og kalla slíkt yfir þá ¥
sem eftir lifa til að fletta ¥
dagblöðunum, daginn sem ¥
hann verður til moldar bor ¥
inn. ¥
Prédikarinn segir að allt ¥
sé hégómi. Skilmerkilegar ¥
og skrumlausar minningar- ¥
greinar eru það þó ekki að ¥
öllu leyti, miðað við þær ¥
sérstöku aðstæður, sem fá- ¥
mennið skapar hér á landi. ¥
Þær luma á sínum fróðlefk
— og þó að hrósið sé nú $
kannski hégómi í sjálfu sér, ¥
festist lesandinn ekki svo ¥
mjög hugann við það, enda ¥
er það oftast vel meint. ¥
En þessi nýja minninga- ¥
greinatízka er svo sannar- ¥
lega ekkert annað en hé- ¥
gómi, og það lágkúrulegur ¥
og ósmekklegur hégómi, ¥
sem getur á engan hátt ¥
aukið hróður hins látna, ¥
nema síður sé. ¥
Kannski á sá hégómi eft ¥
ir að þróast í það, að fengn $
ir verði þrír eða fjórir eða ¥
jafnvel fleiri prestar til að ¥
jarðsyngja hvern látinn. ¥
Því ekki það? Það væri í £
sjálfu sér ekki nema rök- ¥
rétt framhald af þessari £
minningagreinatízku og í ¥
fyllsta samræmi við hé- ¥
gómann, sem hún byggist á.

AUGLÝSIÐ í nýjum stormi