Framsóknarblaðið - 10.07.1963, Blaðsíða 2

2
FRAMSÓKNARBLAÐIÐ
Bindindishöllin...
IFramsóknar-,
blaðið
RITNEFND
SIGURG. KRISTJANSSON
• JÖHANN BJÖRNSSON, áb. •
AFGR. ANNAST: [
SVEINN GUÐMUNDSSON
GJALDKERI:
' HERMANN EINARSSON
Vinna barna
Úr grein í Vísi.
„Fyrir nokkru var hér á ferð
liópur blaðamanna frá Norður-
löndum. Er þeir hurfu brott að
lokinni ferð um landið, luku
þeir upp einum munni, að hér
væri búsældarlegt um að litast
og menning þjóðarinnar þótti
þeim rótgróin og merkileg.
En eitt hafði valdið þeim
nokkurri furðu og vonbrigðum
í senn. Það var barnavinnan á
íslandi, sem þeir nefndu sumir
barnaþrælkun. Þeir höfðu skoð
að frystihús og fiskvinnslustöðv
ar og ýmsar fleiri atvinnustöðv-
ar. Á því, sem þeir þar sáu
byggðu þeir þennan dóm. Þeir
sögðust vel skilja það, að vinnu
aflsskortur væri mikill í land-
inu og mörg vellaunuð verk
fyrir vinnufúsar hendur. En
þeir efuðust um skynsemi þess,
að foreldrar leyfðu börnum sín-
um, jafnvel 11—12 ára gömlum
að vinna erfiða vinnu langar
dagstundir. Slíkt háttarlag þekk
ist vart á hinum Norðurlöndun-
um. Gott væri að vísu, að börn
in kynntust atvinnulífinu, en
sumrin væru ætluð þeim til
hvíldar og þroska, en ekki erf-
iðrar vinnu vi ðlilið hinna full-
orðnu.
Þessi ummæli mættu íslenzkir
foreldrar gjarnan hugleiða. Eng
um kemur til hugar, að þeir
vilji börnum sínum annað en
það bezta. En meðalhófið á
vinnu barna er bezt, ekki síður
en í öðrum hlutum. Vinna
barna og unglinga gefur að vísu
mikið fé í aðra hönd. nE á það
hefur verið bent, vegna ýmissa
atburða að undanförnu, að ef
til vill séu hin ógnrúmu fjár-
ráð ekki ávallt holl fyrir ungl-
inga, sem telja sig þeirra vegna
fullorðna menn áður en þeim
er sprottin grön. Ásamt öðru er
lenging skólatímans ef til vill
hér lausn þessa máls.“
Framsóknarblaðið vil taka-
undir framanskráð ummæli
hinna erlendu þlaðamanna
varðandi barnavinnu, en í
þessu efni eru Vestmannaeying-
ar engin undantekning.
Frainhald af 1. síðu.
eigi ekki fullan rétt á sér ennþá,
þó tuttugu ár séu liðin?
Vestmannaeyjar eru enn
mesti útgerðarbær landsins, og
hingað er á hverri vertíð þörf
á fjölda fólks til starfa við fram-
leiðsluna. Fiskiðjuverin hafa
leyst húsnæðisvandamál þessa
fólks með því að koma upp
myndarlegum verbúðum. Hins-
vegar hefur það að fáu að hverfa
þegar frístundir gefast. Göturn-
ar eru stikaðar fram og aftur,
staðið við á sjoppum, bíóið og
dansleikir eru sótt, en fyrst og
fremst er það þó áfengisflaskan,
sem það hallar sér að. Myndarleg
og vel rekin sjómannastofa og
áfengislaus samkomustaður
mundi gefa þessu fólki tækifæri
til hollari tómstundaiðkana.
Síðustu árin hafa síldveiðar
verið stundaðar á vetrum við
suðurströnd landsins með góð-
um árangri. Ber því svo til, að
bátar, sem þessar veiðar stunda,
liggja hér í höfninni langtímum
saman. Sjómenn, sem þannig eru
settir, hafa, meðan þeir dvelja
hér, hvergi athvarf nema í skip-
unum, sem þeir eru á. Mundi
fjarri að ætla, að sumum æsku-
mönnum, sem þannig dvelja
fjarri heimilum sínum, þyki
skammdegisvikan lengi að líða?
Tækifæri þessara manna til að
gera sér dagamun eru ekki mörg
og áfengisneyzla verður í mörg-
um tilfellum þeirra hlutskipti.
Sjómannastofa í Bindindishöll-
inni gæti, ef vel væri á haldið
orðið þeirra annað lieimili, og
múndi ef að líkum lætur, bjarga
mörgu mannsefni frá því að
drukkna í áfengisflóðinu.
Á undanförnum vertíðum hef
ur Jrað Jnáfaldlega komið fyrir,
að bátar hafa ekki róið, vegna
þess, að einhverjir af áhöfninni
hafa ekki iiiætt vegna ölvunar.
Sérstaldega á Jretta sér stað eftir
landlegur, en þá er, minnsta
kosti á netavertíðinni, þörfin
mest að komast á sjóinn, þegar
veðrunum slotar. Því verður
ékki haldið hér fram, að sjó-
mannaheimili mundi hindra
slík vandræði, eða verða allra
meina bót gegn áfengisbölinu,
en slík stofnun mundi beint og
óbeint vinna gegn því, og eins
og annað, sem horfir til vaxandi
menningar og bættrar aðstöðu
Virðist tímabært að þetta mál
verið tekið til athugunar og ein-
hverjar skorður settar í því
augnamiði, að æska landsins
bíði ekki tjón af of mikilli
barnavinnu.
mundi sjómannaheimili verka í
þá átt að draga hingað duglegt
og myndarlegt fólk til að starfa
á komandi tímum.
Á því sem liðið er af öldinni
liafa orðið miklar breytingar á
högum íslenzku þjóðarinnar. M.
a. að megin þorri þjóðarinnar
er nú setztur að við sjóinn. í Jrétt
býlinu skapast vandamál, sem
sveitirnar höfuð ekki af að segja
og eru uppeldismálin þar fram-
arlega í flokki. Þau tíðkast nú
hin breiðu spjótin, að börn eru
farin að reykja, og sjást jafnvel
undir áfengisáhrifum á strætum
og gatnamótum. Að ekki sé
talað um hópdrykkjuferðir ung-
linga um landið, sem endar í
reglulegu brennivísæði.
Vestmannaeyjar eru síður en
svo verr staddar en aðrir bæjir
landsins á þessu sviði. Þó eru
þeir í miklum meirihluta ungu
mennirnir, sem neyta áfengis
um helgar, þegar dansleikir eru
í samkomuhúsunum og ungu
stúlkurnar feta í sörnu slóðina.
Skemmtisamkomur, þar sem á-
fengi er útilokað er næstum því
óþekkt fyrirbrigði. Þeir eru vafa
laust til, sem telja ástæðulaust
að vera að gera þessi mál að
umræðuefni, en hitt er eins víst,
að margir foreldrar kvíða þeirr-
ar stundar, er börn þeirra koma
heim í fyrsta sinn með tóbaks-
reykinn og áfengisflöskuna.
Reykjavíkurborg liefur síð-
ustu misserin farið inn á nýjar
brautir á sviði æskulýðsmál-
anna. Eitt af kvikmyndahúsum
borgarinnar var gert að æsku-
lýðsheimili, Jrar sem tómstunda-
iðja og skemmtiefni er valið
með tilliti til hollra uppeldisá-
hrifa. Vafalaust er, að úrvals-
menn hafa Jrarna forystu, enda
virðist höfuðborgin ekki spara
fjármuni í Jiessu skyni. Þá hef-
ur einkaaðili í Reykjavík gert
tilraun með að reka eitt af
stærstu samkomuhúsunum Jrar
fyrir unga fólkið og er góðs að
vænta af þeirri starfsemi. Akur-
eyri hefur komið á fót æskulýðs
starfsemi, sem stefni í sömu átt,
auk þess, sem Akureyringar nýta
vel sína góðu aðstöðu til vetrar-
íþrótatiðkana. Sennilegt er, að
fleiri bæjir fari þessa leið, að
koma upp æskulýðsheimilum,
sem mætti verða ungu fólki
bæði til ánægju og þroska.
Vestmannaeyingar hafa sér-
stöðu um margt, þar á meðal
eru ytri skilyrði til vetraríþrótta-
iðkana og ferðalaga nokkrum
takmörkunum háð. Þar að auki
hafa miklar sveiflur í atvinnu-
lífinu áhrif á bæjarlífið, og verð
ur unga fólkið ekki sízt. fyrir
þeim. Af Jieim ástæðum er þörf
in brýnni að koma upp myndar-
legri æskulýðsstarfsemi undir
forystu hinna beztu manna.
Mundi ekki slík framkvæmd
skila hollari ávöxtum, þegar
fram líða stundir ,en hin svokall-
aða sjoppumenning, sem svo
mjög hefur blómstrað hér í bæn
um síðustu misserin?
Hér að framan hefur verið
minnst á Bindindishöllina í sam
bandi við tvær stofnanir: sjó-
mannastofu og æskulýðsheimili,
og er Jiað að sjálfsögðu gert með
tilliti til Jiess, að hvorutveggja
mætti koina fyrir í húsinu. Svo
er að halda áfram að liugsa um
Jressi mál, vega og meta, hvort
ekki sé kominn tími til að hefj-
ast handa, og hvernig verði
skynsamlegast að haga fram-
kvæmdum og rekstri þegar að
því kemur.
Til sölu!
Nú hefi ég m. a. til sölu eft-
irtalið:
1 ) Spíral-frystikerfi í kæliklefa
ca 3x3 m. ásamt hurð. Skilar 18
—12 stiga frosti, Hentugt fyrir
heimahús eða kjötverzlanir.
2. ) Bifreiðar, m. a. Skoda 1955
Opel-Caravan station 1954,
Moskvitch-bílar nýlegir o. fl.
3. ) Bátar frá 15—70 tonna af
ýmsum gerðum.
Húsin þarf ég varla að aug-
lýsa.
JÓN HJALTASON hrl
Skrifstofa: Drífanda við Báru-
stíg. Viðtalstími: kl. 4,30 — ó
virka daga nema laugardaga kl
11 — 12 f. h. — Sími 847.
Tilboð óskast.
Tilboð óskast í sölu sælgætis og tóbaks á Þjóðhátíð Vest-
mannaeyja 1963.
Listhafendur hafi samband við Eggert Sígurl'ásson fyrir 15.
Joessa mánaðar.
Réttur áskilinn til að taka hvaða tilboði sem er eða hafna öll-
um.
Knattspyrriufélaið Týr.