Framsóknarblaðið - 14.11.1968, Blaðsíða 4

4
FRAMSÓKNARBLAÐIö
TttíÍÍV i
Landakirkja.
Messa n.k. sunnudag kl. 2
e.h. Sr Jóhann Hlíðar pred-
ikar.
Fyrstu hækkanir
af völdum gengisl'ækkunar-
innar eru komnar fram. Ben
zín hækkaði úr kr. 9,80 pr.
1, í kr. 11,00 og kyndiolía úr
kr. 2,76 í kr. 3,27.
Nýtt fyrirtæki.
Rögnvaldur Bjarnason
lögregluþjónn og Birgir Guð
steinsson, kennari, hafa sett
á laggir nýtt fyrirtæki hér
í bæ, Plastver s.f. Fram-
leiðsla er þegar hafin á leik-
föngum. Síðar verða línu-
belgir framleiddir og e.t.v.
fleiri plastvörur.
Iðnaður þessi er til húsa
að Hólagötu 32.
5 ár frá Surtseyjargosinu.
I dag, 14. nóvember eru 5
ár liðin síðan gosið hófst hér
suður í hafinu, þar sem nú
er Surtsey. Virðast náttúru-
öflin nú vera að minnast
þessa hrikalega fyrirbæris
með jarðhræringum, sem
eiga upptök sín í hafinu suð
ur af Eyrarbakka.
Kjördæmisþing Framsókn
arflokksins í Suðurlandskjör
dæmi var haldið að Hvoli,
sunnudaginn 10. þ.m. Þing-
ið sátu um 70 manns, fulltrú
ar og gestir.
Almiklar umræður urðu
um skipulagsmál og laga-
breytingar.
Ritari flokksins, Helgi
Bergs, hélt ræðu um stjórn-
málaviðhorfið og gerði m. a.
grein fyrir viðræðum við
st j órnarf lokkanna.
Fráfarandi formaður sam-
bandsins, Sigurfinnur Sig-
urðsson, baðst undan endur-
kosningu, en í hans stað var
kosinn Arnór Karlsson,
bóndi að Bóli í Biskupstung-
um.
Varaformaður var kosinn
Jón R. Hjálmarsson, skóla-
stjóri, Selfossi.
Fulltrúar úr Vestmannaeyj
um voru Jóhann Björnsson
og Jónas Guðmundsson,
Landakoti.
GÍSLI GUÐMUNDSSON, alþingismaður
Sunnndagslestor í hagshýrslum
stórum stíl. Á því ári eydd-
ust meira en þúsund milljón
ir af inneignum bankanna
erlendis og þar að auki varð
að taka stór lán erlendis til
að jafna viðskiptahallann.
Á LAUGARDAGINN var
bárust mér í hendur verzlun
arskýrslur Hagstofunnar,
fullprentaðar fyrir árið 1967
En það er eitt af því, sem
þakka má véltækni nútím-
an,s, að slíkar skýrslur eru
nú fyrr á ferð en þær áður
voru og koma því betur að
gagni. Þetta er, rúmlega 200
blaðsíðna bók, full af töl-
um um utanríkisviðskipti ís-
lands á síðastliðnu ári, vöru-
tegundir útfluttra og inn-
fluttra, magn þeirra og verð
mæti, viðskipti við einstök
lönd o.s. frv. En þar eru líka
stórfróðlegar samanburðar-
töflur, sem Hagstofan hefur
reiknað út og fjallar um ut-
anríkisviðskipti margra ára.
Þessar samanburðartöflur
gera mönnum hægara fyrir
að átta sig á þeim breyting-
um, sem orðið hafa frá ári
til árs.
I einni slíkri töflu er til-
greint árlegt verðmæti út-
fluttra vara undanfarin 10
ár, 1958-1967. Á þessum tíma
hafa sem kunnugt er verið
í gildi fjórar mismunandi
skráningar á erlendum gjald
eyri, þannig að t.d. er Banda
ríkjadoilar, sem fyrsta árið
var skráður á kr. 16,32 nú í
lok síðasta árs skráður á kr.
57,00. En Hagstofan reiknar
út útflutning allra varanna
á sama gengi, þ.e. þeirri
skráningu, sem í gildi var
frá 4. ágúst 1961 til 24. nóv.
1967. Samkvæmt þessu hefur
árlegur útflutningur verið
sem hér segir:
Árið 1958 2825 millj. kr.
Árið 1959 2799 millj. kr.
Árið 1960 2874 millj. kr.
Árið 1961 3075 millj. kr.
Árið 1962 3628 millj. kr.
Árið 1963 4043 millj. kr.
Árið 1964 4776 millj. kr.
Árið 1965 5563 millj. kr.
Árið 1966 6042 millj. kr.
Árið 1967 4210 millj. kr.
Samkvæmt þessu var með
alverðmæti þessara tíu ára
3983,5 milljónir króna og
eru í fjögur ár yfir meðal-
lagið þ.e. 1964—1967 að báð-
um meðtöldum.
í annarri töflu eru sýndar
verðvísitölur útfluttra vara
miðað við íslenzkar krónur
allan tímann frá 1935 til árs
ins 1967 að báðum meðtöld-
um. Vegna gengisbreytinga
eru þessar vísitölur ekki
sambærilegar nema fyrir
þann tíma sem skráning er-
lends gjaldeyris var óbreytt.
Á árunum 1962—1967, að
báðum meðtöldum, veita
þær nokkurn veginn rétta
hugmynd um breytingu á
verði þessara vara erlendis
á þeim tíma. Verðvísitölur
þessara sex ára eru sem hér
segir miðað við 100 árið
1935:
Árið 1962 1771
Árið 1963 1829
Árið 1964 2054
Árið 1965 2298
Árið 1966 2345
Árið 1967 2120
Þessar vísitölur sýna, að
verðlag íslenzkra vara er-
lendis, hefur orðið hæst á
árunum 1965 og 1966. En
næstu þrjú ár á undan var
miklu lægra og raunar tals-
vert lægra, en árið 1967.
Verðvísitalan 1967 er 9,6%
lægri en á metárinu 1966. En
verðlækkunin erlendis sam-
kvæmt útreikningum Hag-
stofunnar varð raunar 11,6%
og stafar mismunurinn (á
9,6 og 11,6%) af gengisbreyt
ingunni 24 .nóvvember. En
til þess að fá rétta mynd af
verðbreytingum þessara sex
ára, verður að hafa í huga,
að frá árinu 1962 til ársins
1966 hafi verðlag útflutn-
ingsvaranna hækkað um
meira en 30%, eins og vísi-
tölurnar sýna.
í sambandi við útflutn-
ingsverðmætið og verðlag út
flutningsvaranna, eins og
það er tilgreint í verzlunar-
skýrslum, er ástæða til að til
greina hér einnig árlegt
verðmagn sjávarafla upp úr
sjó, eins og það kemur fram
í hagskýrslum um það efni,
en aflamagnið hefur undan-
farin 10 ár verið sem hér
segir: Árið 1958 580 þús. tonn
Árið 1959 641 þús. tonn
Árið 1960 593 þús. tonn
Árið 1961 710 þús. tonn
Árið 1962 832 þús .tonn
Árið 1963 782 þús. tonn
Árið 1964 972 þús. tonn
Árið 1965 1199 þús. tonn
Árið 1966 1240 þús. tonn
Árið 1967 895 þús. tonn
Það sést á þessu að árið
1967 var hið fjórða í röðinni
að ofan að því er aflamagn
varðar á þessum áratug. Og
að því er varðar verðlag er-
lendis á útfluttum vörum,
var það hið þriðja í röðinni.
Aðeins þrisvar sinnum var
afli meiri á þessum áratug.
Aðeins tvisvar sinnum var
verðlag hagstæðara.
Sá, sem ókunnugur væri á
íslandi en sæi tölurnar, sem
tilgreindar eru hér að fram-
an, um aflamagn verðlag út-
flutningsverðmæti í heild t.
d. í alþjóðaskýrslum, myndi
álykta sem svo, að árið 1967
hefði verið gott ár hér. Gott
ár fyrir útflutningsatvinnu-
vegina og gott ár fyrir utan-
ríkisverzlunina.
Við íslendingar vitum hins
vegar, að árið 1967 var í
reyndinni erfitt ár, erfitt fyr
ir útflutningsframleiðsluna
og ekki síður erfitt í utanrík
isviðskiptum. í lok sl. árs j
barðist útflutningsfram |
leiðslan í bökkum, svo ekki [
sé meira sagt og myndi hafa
stöðvazt ef ekki hefðu kom-
ið til opinberar aðgerðir í
Þann 26. nóvember 1967
komum við nokkrir ungling-
ar hér í bæ á stofn Ung-
templarafélaginu Hamar.
Stefnumark félagsins er að
hjálpa ungu fólki til að meta
rétt gildi jákvæðs félags-
starfs og heilbrigðra skemmt
ana þ.e.a.s. án áfengis, og
veita æskunni þannig auk-
inn félagsþroska. Félagið hef
ur reynt að hafa dansleiki
reglulega annan hvern
fimmtudag. Þar hafa ávallt
verið samankomnir um 150-
200 unglingar. Knattspyrnu-
félagið Týr hefur reynzt okk
ur vel með húsnæði fyrir
dansleikina o.fl. Hljómsveit-
in Taktar hefur spilað fyrir
okkur endurgjaldslaust, sem
hefur verið okkur mikil
hjálp en því miður mun fé-
lagið ekki njóta hjálpar
Takta í bili, þar eð þeir eru
við skólanám. Félagið hafði
bundið miklar vonir með að
Templarahöllin yrði tilbúin
að einhverju leyti fyrir skól-
ann og í því sambandi hafði
fél. gert mikil kaup á leik-
Ástæðurnar eru augljósar:
Verðbólga, sem hafði verið
að magnast árum saman,
gerði útflutningsatvinnuveg
unum ókleift að taka á sig
11,6% verðlækkun. Hún
gerði þeim ókleift að þola
meðal verð og þó hærra
væri. Hún gerði þeim ókleift
að komast af með meðal
afla. Ótakmörkuð notkun
gjaldeyris til vörukaupa og
annars á árinu hafa skapað
hinn geigvænlega halla í ut-
anríkisviðskiptunum. Bank-
arnir eru víst ekki í vafa um
hvernig færi fyrir þeim, ef
þeir veittu hverjum sem
hafa vildi lán, sem um er
beðið og hægt er að setja
brúklega tryggingu fyrir. Og
lánsfjárhöft hafa hér þótt
góð latína, en gjaldeyrishöft
ekki.
tækjum og var ætlunin að
hafa svokallað „opið hús”
öðru hverju. En því miður
Templarahöllin ekki tilbúin
og því höfum við ekki getað
haft „opið hús”, þar til nú
að Eyjólfur Pálsson, skóla-
stjóri G.Í.V. hefur sýnt fé-
laginu þann skilning og vilja
að leyfa félögum Hamars og
nemendum skólans inni í
skólanum einu sinni í mán-
uði eða þar um bil. Mun fé-
lagið því halda fyrsta „opið
hús” í þessum mánuði og
munu þá margvísleg leik-
tæki s.s. bobb, borðtennis,
fótboltaspil, íshockey töfl o.
fl. Félagið mun fá góðan
skákmann til leiðbeiningar í
skák. Félagar Hamars eru
j orðnir 200 talsins og má því
glögglega sjá, að það nýtur
mikilla vinsælda meðal ung-
linganna.
í stjórn Hamars eru nú:
Form. Þorkell Guðfinnsson,
Gjaldk. Kolbrún Óskarsd.
Ritari, Bjartmar Guðlaugss.
Meðstj. Birgir Óskarsson og
Inga Jóna Jónsdóttir.
Þökkurn innilega auðsýnda samúð og vinátta við
andlát og jarðarför
JÚLÍUSAR MAGNÚSSONAR endurskoðanda
Þórunn Gunnarsdóttir og synir
systkin og aðrir vandamenn.
UNGTEMPLARAFÉLAGIÐ HAMAR