Eyjablaðið - 17.03.1970, Qupperneq 4

EYJABLADID
Útgefandi: Aljiýðubandalagið í Vestmanna-
eyjum. Ritnefnd: Garðar Sigurðsson (áb.),
Hafsleinn Stefánsson, Jón Traustason.
Prentsmiðjain Eyrún h.f.
Launakjör —
Landflótti
Takist ekki að liœkka laun hins al-
menna launþega á íslandi nú á komandi
vori svo verulega muitar um — 50 til 70
prósent það allra minnsta — er land-
flótti og þjóðarvoði framundan. — Það
sem fyrst og fremst getur hindrað stór
kostlegan flótta ungs fólks úr landinu
eru bœtt launakjör. Víða á Norðurlönd-
um er sótzt eftir góðum vinnukrafti fyr-
ir helmingi og þrisvar sinnum hœrri
laun en hérlendis eru greidd fyrir sam-
bœrileg störf.
Því skal nú beint til launafólks yfir-
leitt, að það fylgist vel með því, hver
afstaða stjórnarvaldanna, — það er for
ustumanna Alþýðuflokksins og Sjálf-
stœðisflokksins — verður í vor til þessa
máls málanna, þegar launafólk setur
fram kröfur sínar og krefst réttar
síns.
Við íslendingar höfum nú
lifað undir „viðreisn" í rúm-
an tug ára, og súpum nú líka
rækilega af því seyðið.
Þegar „viðreisnar“-stjórnin
settist að völdum voru við-
horfin þau hér á landi í
launamálum fólks miðað við
umheiminn, að vinnuafl sótt
ist eftir að koma hingað til
starfa og flykktist fólk hing-
að til lands jafnvel þúsund-
um saman árlega. Kjör ís-
lenzkra launþega voru nokk-
uð sambærileg við kjör sömu
stétta í nágrannalöndunum
þótt verðlag hafi alltaf ver-
ið dálítið óhagstæðara hér á
landi. Á þessum árum komu
til dæmis hingað til Vest-
mannaeyja tvö til þrjú hundr
uð Færeyingar á hverri ver-
tíð til starfa, og töldu sig hafa
góða hýru. — Engum mundi
nú detta sú fjarstæða í hug,
að reyna að ráða menn í
Færeyjum til starfa hér í dag
upp á kjör þau, sem íslend-
ingar búa við.
Það hefur verið unnið að
því markvisst af „viðreisnar-
stjórninni“ að koma kjörum
íslenzkra launþegai niður á
það stig, sem þau eru í dag,
— engum dettur í hug að
væna þá um ,að þetta sé gert
fyrst og fremst fyrir skamm
sýni og bjálfahátt, _ 0g þó
kann að vera að allt þetta
komi til!
Launakjör hér á landi eiga
sér nú enga hliðstæðu nema
í vanþróuðu nýlendunum og
ef til vill í fasistaríkinu
Portúgal, ef verðlag og kaup
gjald er borið saman.
Ef einhver lesandi skyldi
vera í vafa um að rétt sé,
að forustulið „viðreisnar-
flokkanna" Alþýðuflokksins
og Sjálfstæðisflokksins hafi
unnið markvisst að þessu,
skal honurn bent á að fletta
aðalblöðum þessara flokka,
síðastliðin 10 ár, og sjá hvað
forustuliðið liefur haft þar að
segja, þegar sjómenn eða
landverkafólk hefur af mestu
hógværð farið fram á bætt
launakjör. — Greinilegast
kemur þetta fram í aðalmál-
gögnunum, Morgunblaðinu,
Vísi og Alþýðublaðinu.
Þessi blöð hafa þrástagazt
á því undanfarin 10 ár, að
hin „miklu vandræði er að
þjóðinni steðjuðu“ og verð-
bólgan orsakaðist fyrst og
fremst af því, að verkalýðs-
félögin liefðu rckið fólkið út
í baráttu fyrir hækkuðum
launum og knúið það í gegn
og þar með eyðilagt það góða
1 kerfi, sem stjórnarvöldin
hefðu verið búin að komai á
gegn öllum vanda.
En nú er spurt:
Hvaða launamaður er sam-
þykkur bví og telur það satt
vera, að laun hans hafi verið
sprengd of hátt upp. Er nokk
ur sá launþegi til í landi liér,
sem telur lífvænleg laun vera
til fyrir 8 stunda vinnudag?
Það er bezt að hver og
einn skoði hug sinn og svari
sér sjálfur.
Það hefur ekki ósjaldan
sést í blöðum stjórnarflokk-
anna undanfarið, að ekki sé
að marka kauptölurnar sem
sagðar eru í fréttum frá ná-
grannalöndunum, því margt
sé þar miklu dýrara en hér.
Auðvitað skilja allir það, að
þetta er fyrst og fremst skrif
að í blöðin í blekkingarskyni
Svíþjóð, en kaupið er þar
líka þeim mun hærra en í
hinum Norðurlöndunum.
Fyrir ekki alllöngu heyrði
ég-einn af kandídötum Sjálf-
stæðismanna á framboðslista
þeirra til bæjarstjórnarkosn-
inganna hér í vor, lýsa því
yfir, — en hann var þá ný-
kominn heim eftir stutta ferð
til Kaupmannahafnar, — að
verðlag væri svipað í Dan-
mörku og hér, nema sumt
miklu ódýrara. — En launin
væru miklu hærri.
Til þess að taka af allr.n
vafa í samanburði á launum
hér á landi og í Kaupmanna
höfn, ætla ég að birta hér
laun manna í Kaupmanna-
höfn í nokkrum launaflokk-
um.
til þess að reyna að draga úr Þessar tölur eru eftir opin
hinum mikla mismuni laun- berum heimildum í árslok
anna hér og þar. Ef til vill 1969 miðað við 44 stunda
er eitthvað dýrara að lifa í vinnuviku yfirleitt:
mánaðarl. mánaðarl.
danskar kr. ísl. kr.
Verkemenn, ófaglærðir kr. 2625,00 30.844,00
Rafvirkjar 3700,00 43.475,00
Afgreiðslustúlkur _ 2022,00 23,760,00
Kennarar með stúdentsmentun _ 4.000,00 47,000,00
Vélvirkjar 3.415,00 40.127,00
Múrarar _ 4-235,00 49.762,00
Prentarar - 3.900,00 45.830,00
Trésmiðir 4.110,00 48.300,00
Póstburðarmenn _ 2.765,00 32.490,00
Hjúkrunarkonur _ 2.965,00 34.840,00
Á þessum fáu liðum sjáum
við, hve munurinn er gífur-
legur.
Það er athyglisvert, að
þrátt fyrir þessi ömurlegu
kjör, sem íslendingum eru
búin samanborið við ná-
grannalöndin, eru íslending-
ar áttundu í röðinni af þjóð-
um heims með framleiðslu á
hvern íbúa, — næstir á und-
an Vestur-Þjóðverjum (sjá
annarsstaðar í blaðinu)., svo
það virðist æ fjúka í fleiri
skjólin fyrir þeim forystu-
mönnum, sem beita sér hvað
harðast fyrir nýðingslegri
baráttu gegn bættum launa-
kjörum.
Kosningarnar í vor og
launamálin.
í maí í vor renna út samn-
ingar launafólks um land
allt um kaup og kjör við at-
vinnurekendur. _ Þá hefst
örlagarík barátta fyrir ís-
land og íslenzka þjóð. — Það
er lífsspursmál að gjörbreyt-
ing verði hér á öllu launakerf
inu til hækkunar, annars fer
illa. Bezti kjarni hins upp-
vaxandi unga fólks ,hverfur
burt, og hætt við að atvinnu
lífio lamist.
Launafólk! Fylgist af gaum
gæfni með því, hver afstaða
forystumanna stjórnmálaflokk
anna verður til launamál-
anna á komandi voru, og
metið þá eftir því-
Það er ekki hægt að krefj-
ast hærrí launa og bættra
kjara samtíinis og sami aðili
Ieggur sinn skerf fram til að
kjósa yfir sig vaJd, sem harð
neitar um hækkuð laun og
bætt kjör, og liefur alltaf
einseyrings sjónarmið skamm
sýns og afturlialdssinnaðs at-
vinnurekanda til launafólks-
ins að leiðarljósi.
Líkur eru til, að þessi
launabarátta standi einmitt
yfir á sama tíma og þessir
forustumenn „viðreisnarinn-
ar“ koma biðlandi til ykkar
launamanna um brautar-
gengi til valda í bæjar- og
sveitastjórnum um land allt.
Eg efast ekkert um það, að
þeir eru dauðhræddir við
dóm hinns almenna kjósanda.
En þeir ala með sér þá von,
að þeir sleppi nú ódæmdir í
gegn eins og svo oft áður
með sömu gömlu og marg-
tuggnu blekkingunum.
En fari nú svo, að þeir
lendi á vogarskálunum, sem
bíða þeirra, _ er ekki hin
minnsta von til að þeir
sleppi við dóminn.
Gunnar.
Áttundð í riÉini
Stjórnarflokkarnir hafa til
þessa haldið því fram, að ár-
ið 1968 hafi verið mjög óhag-
stætt íslendingum. Samt sem
áður hefur Efnahags- og
framfarastofnunin í París,
DECD, birt skýrslu um þjóð-
arframleiðslu aðildarríkjanna
og er ísland þar 8. í röðinni.
I
Framleiðsla á íbúa
1. Bandaríkin
2. Svíþjóð
3- Kanada
4. Sviss
5. Danmörk
6. Frakkland
7. Noregur
8. ísland
4.380
3.230
3.010
2.790
2.540
2.530
2.360
2.240
9. V-Þýzkaland 2.200
dollarar
dollarar
dollarar
dollarar
dollarar
dollarar
dollarar
dollarar
dollarar
í 21. sæti er Portúgal með
530 dollara á mann, en talið
er að launakjör séu þar ekki
ósvipuð og á íslandi miðað
við almennt verðlag.