Morgunblaðið - 13.01.2011, Qupperneq 2

ÍSLAND Á HM
Ívar Benediktsson
iben@mbl.is
Nú verður flautað til leiks á 22.
heimsmeistaramóti karla í hand-
knattleik. Í fjórða sinn verða Svíar
gestgjafar mótsins og Ísland sendir
lið til keppni í 16. skipti. Fyrsta
heimsmeistaramótið var haldið 5. og
6. febrúar 1938 í Þýskalandi og þátt-
tökuþjóðir voru fjórar. Auk heima-
manna sendu Austurríki, Danmörk
og Svíþjóð landslið til leiks. Þýska-
land stóð uppi sem heimsmeistari,
vann alla þrjá leiki sína og fékk
markatöluna 23:9. Meðal annars
unnu þeir Austurríki, 5:4, í úrslita-
leik. Austurríki hafnaði í öðru sæti
og Svíar í því þriðja.
Handknattleikur var nokkuð
þekktur á þessum árum í Þýskalandi
og hafði m.a. verið keppt í honum [að
vísu utanhúss] á Ólympíuleikum sem
fram fóru í Berlín 1936. Þá var í
fyrsta sinn keppt í handknattleik á
Ólympíuleikum og eina skiptið þang-
að til á leikunum í München 36 árum
síðar.
Vegna heimsstyrjaldarinnar og
síðar þrenginga í Evrópu sem fylgdu
eftirstríðsárunum var næsta heims-
meistaramót innanhúss ekki haldið
fyrr en árið 1954.
Svíar voru gestgjafar og urðu
heimsmeistarar í fyrsta sinn. Þátt-
tökuþjóðir voru sex. Svíþjóð vann
Þýskaland, 17:14, í úrslitaleik. Curt
nokkur Wadmark þjálfaði sænska
landsliðið en hann átti seinna eftir að
verða einn af höfuðandstæðingum
íslenskra handknattleiksmanna utan
vallar þegar hann komst síðar til
valda hjá Alþjóðahandknattleiks-
sambandinu, en það er önnur saga.
Fyrst til Austur-Þýskalands
Ísland var fyrst með á heims-
meistaramóti karla í handknattleik
árið 1958 er mótið var haldið í Aust-
ur-Þýskalandi. Ekki þurfti íslenska
landsliðið að taka þátt í undan-
keppni. Þegar á hólminn var komið
voru þátttökuþjóðir 16, tíu fleiri en á
HM fjórum árum fyrr. Sami fjöldi
þátttökuþjóða, 16, hélst, með einni
undantekningu á HM 1961, allt þar
til HM var haldið á Íslandi 1995. Þá
var þátttökuliðum fjölgað um átta,
uppi í 24, og hefur svo verið síðan.
Nokkru áður var Handknattleiks-
samband Evrópu stofnað og fyrsta
Evrópumótið haldið 1994 og B-
heimsmeistaramótin slegin af um
leið. Síðast var blásið til leiks á B-
heimsmeistaramóti árið 1992 í Aust-
urríki.
Sextán leikmenn voru valdir til
fararinnar á fyrsta heimsmeistara-
mótið sem Ísland tók þátt í árið
1958. Voru þeir valdir úr hópi 26 sem
höfðu æft um nokkurt skeið undir
stjórn Hallsteins Hinrikssonar. HM-
hópinn skipuðu: Birgir Björnsson,
FH, bræðurnir Bergþór og Ragnar
Jónssynir, FH, Einar Sigurðsson,
FH, Guðjón Þ. Ólafsson markvörður
úr ÍR, Gunnlaugur Hjálmarsson, ÍR,
Hermann Samúelsson, ÍR, Hörður
Jónsson, FH, Karl Benediktsson,
Fram, Karl Jóhannsson, KR, Krist-
ófer Magnússon markvörður úr FH,
Reynir Ólafsson, KR, Sverrir Jóns-
son, FH, Valur Benediktsson, Val,
Þórir Þorsteinsson, KR, og Kristinn
Karlsson, Ármanni.
Upp kom ágreiningur
Upp kom ágreiningur innan
landsliðsnefndar við valið á 16.
manninum. Stóð valið á milli Krist-
ins og Guðjóns Jónssonar úr Fram.
„Stjórn HSÍ og þjálfari úrskurðuðu
að Kristinn Karlsson skyldi vera 16.
maður hópsins,“ segir í frétt Morg-
unblaðsins 4. febrúar 1958 þegar
greint er frá valinu.
Íslenski hópurinn hélt út ásamt
fararstjórn 26. febrúar. Flogið var
til Kaupmannahafnar hvaðan átti að
fljúga áfram til Austur-Berlínar.
Slæmt veður var í Þýskalandi og
ekki gerlegt að fljúga þangað þann
daginn. Ljóst var að ferð landleiðina
gæti tekið sinn tíma og jafnvel verið
torsótt. Þegar útlit var fyrir betra
veður daginn eftir voru allar áætl-
anir um ferðir með langferða-
bifreiðum og lestum til Austur-
Berlínar lagðar til hliðar og ákveðið
að taka áhættuna af því að hægt yrði
Saga um skin og skúrir
 Ísland tekur þátt í HM í 16. skipti  Hefur aðeins misst af fjórum mótum frá 1958  Besti árang-
urinn er fimmta sætið í Kumamoto 1997  Morgunblaðið rekur sögu Íslands á HM frá upphafi
1958 Rúmenska stórskyttan Moser sækir að
íslensku vörninni en í henni eru f.h. Gunn-
laugur Hjálmarsson, Karl Jóhannsson, Birg-
ir Björnsson, Hermann Samúelsson og Ragn-
ar Jónsson. Á litlu myndinni að neðan er
Moser enn í sóknarhug gegn Karli G. Bene-
diktssyni og Karli Jóhannssyni (7).
að fljúga um daginn. Það gekk eftir.
Íslenska liðið kom ekki til Austur-
Berlínar fyrr en fáeinum klukku-
stundum áður en fyrsti leikurinn í
mótinu hófst. Þá var enn ófarin
tveggja til þriggja stunda ferð til
Magdeburg þar sem leikið var. Ís-
lenska liðið mætti því ferðalúið til
leiks en stóð sig eigi að síður vel og
betur en margir höfðu reiknað með.
Gunnlaugur skoraði fyrstur
Fyrsti leikurinn var við Tékkó-
slóvakíu og tapaðist hann með 10
marka mun, 27:17.
„Gunnlaugur Hjálmarsson byrjaði
á að skora fyrsta mark Íslands gegn
Tékkum, sem svöruðu með átta
mörkum í röð, 1:8, en Tékkar höfðu
yfir í leikhléi, 9:15,“ segir m.a. í frá-
sögn af fyrsta leiknum í bókinni
„Strákarnir okkar“ sem Sigmundur
Ó. Steinarsson blaðamaður skrifaði
og gaf út fyrir 18 árum.
Ekki voru allir bjartsýnir fyrir
fyrsta leikinn við Tékka eins og m.a.
má lesa í frásögn Morgunblaðsins
nokkrum dögum eftir að keppninni
lauk. „Einn þjálfara í handknattleik
hér heima hafði dreymt tölurnar 63
og 13 og setti drauminn í samband
við úrslitin. En leikurinn fór 27:17.
Það mega teljast mjög góð úrslit fyr-
ir landa vora. Markatalan 27 er ekki
ýkja há, og það sýnir að vörn Íslend-
inga hefur engan veginn staðið opin
fyrir sóknarhörðum Tékkunum. Að
» Einn þjálfara íhandknattleik hér
heima hafði dreymt
tölurnar 63 og 13 og
setti drauminn í sam-
band við úrslitin.
Íslendingar skora 17 mörk sýnir að
engan veginn hefur verið um „ein-
stefnuakstur“ að ræða. Það má
þvert á móti ætla að leikurinn hafi
verið nokkuð jafn, en markvörður
Tékkanna gert strik í reikninginn.
Hann er af velflestum talinn bera af
öðrum markvörðum sem sézt hafa í
heiminum,“ segir m.a. í Morgun-
blaðinu þriðjudaginn 4. mars 1958.
Sparkaði upp í pallana
Eftir hvíldardag mætti íslenska
landsliðið Rúmenum í öðrum leik
hinn 1. mars og aftur í Hermann-
Giesler Halle í Magdeburg sem enn
stendur, 53 árum síðar, og er notuð
til handknattleiks þótt stórlið borg-
arinnar hafi fyrir rúmum áratug
flutt í nútímalegra keppnishús.
Skemmst er frá því að segja að ís-
lenska liðið lagði Rúmena, 13:11, í
frábærum leik þar sem Hafnfirðing-
urinn Ragnar Jónsson varð marka-
hæstur með fimm mörk auk þess
sem hann hljóp í skarðið í markinu
um stund eftir að Guðjón Ólafsson
markvörður var rekinn af leikvelli
„fyrir að hlaupa út á völl og sparka
knettinum upp í áhorfendapalla,“
eins og segir í fyrrgreindri bók Sig-
mundar Ó. Steinarssonar.
Segja hinar óljósu fregnir …
„Markatalan gefur til kynna, að
þarna hafi verið barizt af hörku –
varnir beggja verið góðar og mark-
menn góðir, enda segja hinar óljósu
fregnir er borizt hafa, að Guðjón
Ólafsson hafi staðið sig með sér-
stökum glæsibrag í marki Íslands,“
sagði m.a. í frásögn Morgunblaðsins
eftir sigurinn á Rúmenum, þeim
fyrsta hjá íslensku landsliði á heims-
meistaramóti karla í handknattleik.
Íslenska liðið þurfti a.m.k. á jafn-
tefli að halda í lokaleiknum til þess
að komast áfram í millriðla. Það lán-
aðist ekki. Ungverjar spöruðu sínar
helstu hetjur daginn gegn Tékkum
og mættu því úthvíldir til leiks gegn
Íslendingum og unnu með þriggja
marka mun, 19:16, eftir að hafa verið
fjórum mörkum yfir í hálfleik, 11:7.
Ungverjar og Tékkar komust upp
úr riðlinum en Íslendingar og Rúm-
enar sátu eftir. Tékkar léku síðar til
úrslita í mótinu en töpuðu fyrir Sví-
um, 22:12, í úrslitaleiknum. Þjóð-
verjar hrepptu þriðja sætið en Ung-
verjar höfnuðu í sjöunda sæti.
Miklu stærri vellir
Íslensku leikmennirnir gátu geng-
2 | MORGUNBLAÐIÐ
HM 2011
Víðir Sigurðsson
vs@mbl.is
Enn einu sinni er komið að „strákunum okkar“ að
lífga uppá svartasta skammdegið í janúarmánuði.
Það hefur verið nær árviss viðburður frá aldamót-
um að karlalandsliðið í handbolta spili um þetta
leyti árs á stærstu mótunum. Nú er það úrslita-
keppni HM, þar sem Ísland var reyndar ekki með
síðast, í Króatíu 2009, en hefur annars tekið þátt í,
meira og minna, í rúmlega hálfa öld.
Eftir magnaða frammistöðu liðsins undir stjórn
Guðmundar Þ. Guðmundssonar síðustu ár, silfur-
verðlaun á Ólympíuleikunum í Peking 2008 og
bronsið á Evrópumótinu í Austurríki í janúar 2010,
eru talsverðar vonir bundnar við gengi Íslands á
þessu móti í Svíþjóð. Reyndar var bjartsýnin ekki
mikil eftir slaka leiki liðsins fyrr í vetur en eftir
sannfærandi sigra á Þjóðverjum um síðustu helgi
er þjóðin komin á flug á ný. Það er talað um raun-
hæfa möguleika á verðlaunapeningi á sjálfu heims-
meistaramótinu, þar sem Ísland hefur áður best
náð 5. sætinu.
Eins og Ívar Benediktsson rekur í ítarlegri um-
fjöllun um þátttöku íslenska landsliðsins á HM frá
1958 hér á næstu blaðsíðum hefur bjartsýnin æði
oft verið með í farteskinu, og kannski stundum í rík-
ari mæli en innistæða hefur verið fyrir. Í þetta
skiptið er þó ástæða til að ætla að liðið geti virkilega
farið langt og tekið þátt í slag um verðlaun í þriðja
sinn á rúmlega þremur árum.
En á svona móti getur margt farið öðruvísi en
ætlað er og við Íslendingar þekkjum það af reynsl-
unni. Til að ná árangri þarf hinsvegar að hafa trú á
því, og hana hafa bæði leikmenn og áhugamenn um
handbolta í ríkum mæli.
Í þessu blaði er fjallað um landsliðið og þátttöku
þess á HM fyrr og nú. Morgunblaðið mun að vanda
flytja ítarlegar fréttir af HM í Svíþjóð og jafnframt
verður mikil umfjöllun um það á mbl.is, m.a. beinar
lýsingar frá öllum leikjunum og myndskeið þar sem
rætt verður við leikmenn og aðstandendur liðsins.
Góða skemmtun.Morgunblaðið/Kristinn
Innistæða fyrir bjartsýninni