Austurland - 17.08.1956, Blaðsíða 1
Vísindcdeg rannsókn á
áslandi eínahagsmála
í stefnuyfirlýsingu ríkisstjómarinnar segir svo:
„Ríkisstjórríin mun ná þegar í samráði við stéttarsamtökin
skipa nefnd sérfróðra manna til þess að rannsaka ástand efnahags-
mála þjóðarinnar með það fyrir augum, að sem íraustastur grund-
\ öllur fáist undir ákvarðanir hennar í þeim málum.
Mun ríkisstjórnin leggja sérstaka áherzlu á að leysa efnahags-
vandamálin í náinni samvinnu við stéttasamtök hins vinnaiuli fólks“.
Rannsóknarnefnd skipuð
I samræmi við þetta atriði
stefnuyfirlýsingarinnar hefur rík-
isstjórnin kvatt sérfræðinga til
þessara starfa og auk þess 5 menn
til að starfa með sérfræðingunum
að þessum rannsóknum.
Fréttatilkynning ríkisstjórnar-
innar um þetta efni hljóðar svo:
„Ríkisstjómin hefur í samráði
við Alþýðusamband íslands og
Stéttasamband bænda gert ráð-
stafanir til að hafin er sérfræði-
leg rannsókn á ástandi efnahags-
mála þjóðarinnar til þess að fund-
inn verði traustur grundvöllur
undir ákvarðanir í þeim málum.
Þá hefur ríkisstjórnin einnig
skipað þrjá menn, — þá Jóhannes
Elíasson, hæstaréttarlögmann,
Karl Guðjónsson, alþingismann
og Magnús Ástmarsson, formann
Prentarafélagsins, ásamt þeim Eð-
varð Sigurðssyni, ritara Verka-
mannafélagsins Dagsbrúnar, til-
nefndum af Alþýðusambandi Is.
lands, og Sverri bónda Gíslasyni,
tilnefndum af Stéttasambandi
Hleypur af stokk-
unum 4. september
i
Samkvæmt tilkynningu frá |
þýzku skipasmíðastöðinni, sem
smíðar nýja Norðfjarðartogarann
Gerpi, verður honum hleypt af
stokkunum 4. september.
Einhver dráttur verður á af-
hendingu skipsins. Upphaflega átti
það að afhendast 1. okt. n. k., en
tilkynnt hefur verið að það verði
ekki tilbúið fyrr en mánuði siðar
og enn má búast við einhverri
frestun, en af því mun nánar frétt-.
ast á næstunni.
bænda, til þess að starfa að þess-
ari rannsókn ásamt sérfræðingum.
Þessi tilhögun er við það miðuð,
að náið samstarf takist milli ríkis-
stjórnarinnar og stéttasamtak-
anna um lausn atvinnu-< og efna-
hagsmála þjóðarinnar".
Gildi rannsóknar
Ég þykist vita, að margur muni
hugsa sem svo: „Ein nefndin enn!
Skyldi vera annars og betra að
vænta af þessari nefnd en fjöl-
mörgum öðrum ?“ Og það er von að
menn hugsi svo í þessu landi hinna
mörgu þýðingarlausu nefnda.
Hvort eitthvað jákvætt leiðir af
þeirri rannsókn, sem nú er hafin,
verður að sjálfsögðu ekki dæmt
um í upphafi rannsoknarinnar. En
eins og til þessarar rannsóknar
er stofnað má fyllilega vænta mik-
ils árangurs af störfum hennar.
Öllum ber saman um, að ástand-
ið í atvinnu- og efnahagsmálunum
sé mjög alvarlegt og fyrr eða síð-
ar hlýtur efnahagskerfið að liðast
sundur að fullu og öllu, ef áfram
er haldið á sömu braut. Ríkis-
stjórninni er því ærinn vandi á
höndum er hún nú býr sig undir
aðgerðir til að rétta þjóðarbÚH
skapinn við og brýn nauðsyn, að
allar aðgerðir séu vandlega undir-
búnar.
Lækni, sem fær til meðferðar
sjúkling haldinn illkynjuðum
| sjúkdómi erfiðum viðureignar, er
nauðsyn að rannsaka til hins ítr-
asta orsakir sjúkdómsins og ann-
að sem máli skiptir, áður en hann
getur hafizt handa um lækningu.
Án slíkrar rannsóknar hlýtur við-
leitni læknisins að verða fálmkennt
kák og undir tilviljun komið hver
árangur verður. Ef til vill er hann
svo heppinn að lækna sjúklinginn.
Ef til vill breyta tilraunirnar engu
um heilsuna. En mestar líkur eru
til þess að þær beri þveröfugan
árangur við það, sem til er ætlazt.
Læknir getur stillt kvalir sjúk-
lingsins með deyfilyfjum, en ekki
bætt honum nema hann viti full
skil á sjúkdómnum.
Nákvæmlega eins er þessu farið
með viðleitni ríkisstjórnarinnar.
Hún er í þessu tilfelli læknirinn,
en sjúklingurinn hið fársjúka
efnahagskerfi íslands. Ef ríkis-
stjórninni á að takast að gera
raunhæfar aðgerðir til úrbóta,
þarf hún að láta fara fram ná-
kvæma rannsókn á því hvað veld-
ur sýkingunni í fjármálaiífinu. Án
þeirrar rannsóknar verða allar
endurreisnartillögur kák, sem að
öllum líkindum mundu spilla
ástandinu enn í stað þsss að bæta
það.
Samstarf við stéttasamtökin
Undanfarin ár hafa opinberar
aðgerðir í efnahagsmálum verið
mjög fálmkenndar og við það eitt
miðaðar, að halda öllu á floti enn
um stund. Það var því ekki von
að vel færi.
En það sem þó hefur máski
valdið mestu um árangursleysi
þ:ssara aðgerða, var það, að þeim
Það er kunnara en frá þurfi að
segja, að éini umtalsverði tekju-
stofninn sem sveitarfélögunum er
ætlaður, er útsvörin. Útsvör eru
mjög breytilegur tekjustofn. Þeg-
ar vel árar er hægt að leggja á
tiltölulega há útsvör og innheimta
gengur þá val. Þegar illa árar er
að vísu hægt að leggja á há út-
svör, en innheimta gengur þá
miklu lakar.
Til sveitarfélaganna eru gerðar
miklar og margvíslegar kröfur og
þessar kröfur hafa vaxið mjög á
undanförnum árum. Annars vegar
gera íbúar sveitarfélaganna kröfur
um að þau inni af höndum ákveðna
var jafnan beint gegn alþýðunni
í landinu og hlutu að mæta andúð
hennar. Þessi andúð birtist í löng-
um og hcrðum verkföllum sem
alþýðusamtökin neýddust til að
gripa til í varnarskyni. Og þar sem
með þessum aðgerðum var stöðugt
leytazt við að leysa öll vandamál
á kostnað alþýðunnar og án alls
samráðs við hana voru þær dæmd-
ar til að misheppnast.
Núverandi ríkisstjórn hefur
aftur á móti ákveðið að leita sam-
starfs við alþýðusamtökin og leita.
að leið út úr ógöngunum í banda-
lagi við þau. Og einmitt þetta gef-
ur mönnum ástæðu til að vænta
góðs árangurs. Það gefur til kynna
að ekki eigi að vega í sama kné-
runn, að ekki eigi enn að neyna að
gera einhverjar bráðabirgðaráð-i
stafanir á kostnað fólksins, að ekki
eigi enn einu sinni með deyfilyfjum
að stilla kvalir sjúklingsins.
Og einmitt það, að ríkisstjórnin
ætlar að starfa með alþýðunni en
ekki gegn henni mun tryggja
vinnufrið í landinu. Og það er
sannarlega mikils um vert.
Ihaldið með hundshaus
Ihaldið hefur tekið illa þessum
fyrirætlunum stjórnarinnar um að
leysa efnahagsmálaöngþveitið á
þ:nnan hátt í samstarfi við stétta-
samtökin. Það sem það einkum
hefur út á nefndarskipunina að
setja er að þar skuli enginn íhalds-
maður kvaddur til ráðuneytis og
telur, að ekki sé unnt að gera
Framhald á 3. síðu.
þjónustu í þeirra þágu og liins-
vegar leggur löggjafinn sveitar-
félögum ýmsar skyldur á herðar
og þær kvaðir hafa verið þyngdar
mjög á síðustu árum, án þess að
svo mikið hafi verið við haft að
leita álits sveitarstjórna og auð-
vitað án þess að sjá sveitarfélög-
unum fyrir auknum tekjum.
Hér við bætist, að fjöldi bæjar-
og hreppsfélaga hefur lagt út í
atvinnurekstur í þ:im tilgangi, að
viðhalda atvinnu heima fyrr. Og
þar sem hér er í flestum tilfellum
um að ræða atvinnurekstur sem
Framhald á 2. síðu.
Fjárþörf sveitarfélaga