Austurland - 06.02.1970, Side 1

MÁLGAGN ALÞÝÐUBANDALAGSINS A AUSTURLANDI
20. árgangur.
Neskaupstað, 6. iebrúar 1970.
4. tölublað.
Afleiðing Eftaaðifdar:
Söluskattur verður hr. 2.600.000.000.00
Áður en iþingmenn fóru í jóla-
frí, samþykikítu þeir, að Island
skyldi gerasit aðili að Frívarzlun-
arbandalagi EIwópu (Efta), en
afgreiðislu nokkurra fyigifrum-
varpa va,r frestað þar til eftir
áramct. Hefur þingið að undan-
för.nu verið önnum kafið við af-
greiðslu þeasara mála, þó að í
áróðri ihafi annað mál borið
ha;,rra, þ. e. ikvemiasikó'lamálið, en
Kvenr.asliólimi -sýnist nú gegna
svipuðu blutver'ki cg minkurinn
og rjúpan stundum áður.
Einkum eru það tivö frumvörp,
tem hér er um að ræða: I fyrsta
lagi breyting á itollskrá til sam-
ræmis við þau skilyrði, sem öett
eru fyrir Eftaaðild, og í öðru
lagi frumvai'p urn 3.5% hækkun
söluskatts til þess að bæta ríkis-
sjóði upp minmkaiidi tokte&jur.
T'ollsltrárbreytingarnar miða að
því að læk'ka eða fella niður tolla
á vörum frá Eftallöndum. Þessar
breytingar fela í sér verulega
hiottu fyrir margar greinar ís-
lenzks ið'naðar, og veldur því, að
niijög misjafn toEur er á sams
fconar vörum icftir því tovaðan
varan kemur. Þamiig verða miklu
hærri tollar á ivörum frá Banda-
ríkjunum dg Scvétiikjunum, en
t. d. Bretlandi oig Danmörk. Þetta
geitiir haft mjög aivarleg álhiif á
Úbflutninigsverziun okkar, því
vömr frá þeim ríkjum, sem
sfcanda utan við Efta, ihljóta að
verða á hæria verði i útsölu en
tollfrjálsar vörur fiá Eftalöndun-
um. Bchi afleiðing af því er lí'k-
legt að verði samidráttur í út-
flutningi okkar til áðurnef.ndra
landa.
Hér er ekki rúm til að rekja
þsitta mál, né þær tilraunir, sem
gerðar voru til þeiss að tryggja,
að toEalæfckunin kæmi almenn-
ingi til góða og að toll'heímtan
yrði samigjamari, en ailar urðu
þaer árangurslausar.
Að sjálifsögðu verður tollalækk-
unin til þess að skerða tókjur rík-
issjóðs, en ríkissjóður má aldrei
við tekjulækkun. Tekjur Ihans
verða að ivaxa jafnt og þétt Iþó
að aðrir aðiiar i þjóöféiaginu
verði að þola skertan ihlut.
Ti! þcca að. b.æta ríldssjáði
tekjumissinn, á að liækka sölu-
skat t stórlega, eða úr 7.5% í
11%. Og eins og va.nt er þegar
ríkissjóður á í hlut, er gtert ráð
fyrir að .tekjuaukningin verði
miklu meiri en tapið; söluskatt-
urinn er 'hækkaður mjklu meira
en áætlað er að þurfi til þess að
vega upp á móti tollalækkuninni.
Áæt!að er, að söluskatiturinn
hækki um 830 miilj. kr. á þiessu
ári og að ihann verði kr. 2.600.000.
000.00, eða um kr. 12.800.00 á
hvert mannsbarn í landinu. Læ'kk-
un tolla nemui' hinsvegar um 500
millj. kr.
Söluskattur hefur jafnan verið
talinn ósanngjarnastur allra
skatta. Hann leggst jafnt á brýn-
ustu þurftarvörur hins snauða og
ónauðsynlelgan lúxus. Og hann er
því þyngri sem fjölskyldurnar eru
istærri. Minna má á, að Alþýðu-
flokkurinn var sérstaklega and-
snúinn sölus'katti og þungorðast-
ur allra í hanis garð var Gylfi Þ.
G'ísCaöon, sém >nú er einn á'kaf-
asti italsmaður ihækkunar.
Lesondur verða að gera sór
þ.ið ljóst, að í þas-su litla iblaði
eru ongin tÖk á því, að gera
ncina ful'lnægjandi grein fyrir
áhrifum Eftaaðildar, tolialæklcun-
ar cig söluskattshækkunar. En
þeim, og landsmönnum öl’lum, ber
skylda til að brjóta þessi mál til
mergjar og afia til þess nauð-
synlegra gagna.
Enghm vafi er á því, að ýms-
ar vörur stcríiækka í verði við
þsssar skattheirnt.uibreytingar og
þá icktki sízt ýmsar matvörur,
eldsneyli cg tirnbur, sem keypt er
fr'á iöndum utan Efta. Hinsvegar
mun verð á ýmsum iðnaðarvörum
íiá Eftalöndunum væntanlega
lækka, en sííik verðlækkun er
hættulcg íslenzkum fyrirtækjum,
sem firamieiða samskonar vörur.
Stjcrnarflokkarnir hafa ald-rei
fc-rið du’-t með það, að chjá-
kvæmil-egir fylgifiskar Eftaaðild-
ar væru þessair breytingar á toll-
skránni og -hæikkun söluis'katts.
Það var því vistulcga e'kki farið
ajtan að þingmö.nnum í þessum
efnum. Þegar þingmenn greiddu
atkvæði um Eftaaðild vissu þeir
að þeir voru jeínframt að greiða
atkvæði um þessar -brey.tingar á
.fikattheimitunni.
Auk stjórnarliða 'samþykkiti
þingflokkuir Samtaka frjá-islyndra
oig vinstri ma.nna, þeir Hannibal
og Björn Jónsson, að Island
skyldi sæ'kja um inngöngu 1 Efta.
Það er því fyrirlitleg hræsni þeg-
ar þessir menn þy-kjast ve-ra á
móti to'lilskráiibreytingunni og
sölusfcattshækkuninni, sem hvoxt
tveggja er bein af-leiðimg Efilaað-
ildar. Með því neita þeir á liinn
aumlegasta hátt að taka afleiðing-
um gerða sinna.
En verstur er þó hlutur Fram-
sóknar í sambandi við Efta. Þar
var hver höndin upp á móti ann-
arri og skoðana- c-g hagsmuna-
árekstrar svo miklir, að ignast og
brakaði í máttar/viðum flokksins.
Er það engin nýlunda þegar um
stórmál er að ræða. Flokkurinn
er samansettur af svo sunduríeit-
um öflum og hagsmunafcliíkum,
að hann ge-tur efcki haft
hed'la skoðuin á neinu stóimáli.
Þefcta hefur orðið til þess, að oft
hefur þingliðið skip-t sér í tvo
jafna hópa — efitir 'M-utkensti að
■sagt er — þegar afdrifarík deilu-
mál 'bofa ve-rið til afigreiðslu —
sem s-agt: verið bæði með og
mé'ti, sagt bæði já, já o.g nei, nei.
En við afgreiðslii Efitamálsins
dugði hlutkestið ekki lengur,
samkomulag gat. tíkki náð-st um
það. Niöurstaðan varð því ihin
aumlegasta sem -hægt var að
hugsa sér: þingí'lokkurinn allur,
hver einastú inaðinr, sat hjá aíð
atkvæðagreiðsluna um þetta stór-
mál. Þetta varð -til þes-s, að Efta-
aðild var samþykkt með yfir-
gnæfandi meirihluta. Benda má á,
að bændasamtökin samþykktu
mótmæli gegn Eftiaaðild. Þau
mófcmœCi hafði Frainsóikn, -sem
telur siig sórsta'kan miáisvara
foændastébtarinmr, að omgu. Hún
beygði sig fyrir braiskaravaldi
ífllokksins í Reykjavík.
Menn taka því með nokkurri
to-rtiryiggni andstöðu Framscfcnar
við tollsfcrárbreytinga- o-g sölu-
sfcattsfrumvairpið, sem eiu beinar
afleiði.ngar af Eftaaðildmni, sem
Framsókn samþýkkti með hjáset-
únni............. ......
Alþingi frestað
Fundum Atlþimgis var á þriðju-
dag fresitiað til 2. marz. Fyrír
löngu var vitað, að þingi mundi
verða fiestað fyrri hlufa febrúair
vegna fundia Norðurlandaiáðs,
sem ihal-dnir verð-a í Reykjavík
næstu daga. Líklegt lar, að þesisi
’anga frestun þingfunda 's-tafi af
þv-í, að forsæti,S'ráðherra;n.n er
veilkur og frá störfum, þótt aðrar
ástæður séu up-p gefnar.
Þorrablótið
Það er nú orðinn fastur siður,
að Alþýðubandaíagið gangist fyr-
ir þorrablófci á vetri hverjum.
Að þeissu sinni var þorrabló-tið
31. janúar og -var þrömgt sefc-
inn bakkurinn og ekki hægt að
veita fleii'um aðgang, nema með
-því móti, að -borðsetja menn
einnig í salnum, hvað lekki var
ger-t.
Samfcom-an fc-r vel fram oig
var -hiii ánægjulegasta. Skemmti-
aitriði vcru af lléttara tagi, igam,-
vísnaisö-ngu-r o. fl. — Sam-k|om-
unni cit.jórnaði St-efán Þorleifsslon
a.f mjklum þrótti og fjöri, einis og
jafnan áður.
Ectir að st-aðið var upp f-rá
bcrðum va-r sligin.n dans af mik-lu
fjcri til klukka.n -há'.f ifjögur.
Veðráttan
Ekki var lan-gt liðið á janúar
þcigar mikil hlýindi hófuist ihér
á landi og var oft því líkast, sem
vor væ-ri að ganga í garð. Stund-
um rigndi mikið -hér austanlands
og urðu af vegas-kemmdir og
'samg0r.guitrufLa.nir, m. a. í Nes-
kaupisfcað, þar sem hlaup fc'om 1
læki svb að þeir flæ-ddu yfir vegi
c-g lóðir,
Þessi hlýindalkaifli s-(óð aiveg
úl mán-uðánn, cn aðfaranó-tt 1.
febrúar tck að snjóa -o-g síðan
hefur verið vetraiveð-rátta.
Mjög ógæftasamt hefur verið.
Heklfi í fyrstu strandfcrð
Hið nýja strandfei ðas-kip Skipa-
Útgc-rðar ríkisins, Ht'kia, er nú í
Ein-ni fyrsitu str-andferð, e.n sæk--
ist -sein-t vegna erfiðra-r veðráttu.
Hingað k'om slkipið um miðnætti
aðfaranctt mánudags, en ekki va.r
hæ-gt að hefja vinnu við það fy-rr
en á þriðjudagsmorgun.. Nú liggur
Hcfcl-a á Akureyri vegna mi-kils
hvassviðris.
Hefcla er áreicanlega hen-tugt
fLutningaskip og verðu-r væntan-
Tega hagstæð í reks-tri. Þegar hi-tt
sfcipið, sem smíðað er á Afcur-
eyri, verður komið í gagnið, -sem
varía verður fyrr en á næsta ári,
Framh. 4 2, »Iðu.