Austurland - 08.02.1979, Blaðsíða 2

__________Æusturland_________________________
Málgagn AJþýðubandalagsins á Austurlandi
Blaðnefnd: Ágúst Jónsson, Árni Þormóðsson, Bjarni Þórðar-
son, Guðmundur Bjarnason og Kristinn V. Jóhannsson.
Ritstjóri: Ólöf Þorvaldsdóttir s. 7571 — h. s. 7374.
Auglýsingar og dreifing: Birna Geirsdóttir s. 7571 og 7454.
Pósthóif 31 — 740 Neskaupstað.
Ritstjórn, afgreiðsia, auglýsingar: Egilsbraut 11, Neskaupstað
siml 7571.
Prentun: Nesprent.
Útgefandi kjördæmisráð Alþýðubandalagsins
Tólfta prósentið
Sveitarstjómarmenn berja nú óspart lóminn vegna slæmrar
afkomu sveitarfélaganna. Það er ekkert nýtt að sveitarstjómar-
menn beri sig illa og j?að vita þeir, sem málum em kunnugir,
að það hefur aldrei verið að ástæðulausu. Sveitarfélögin hafa
átt mjög í vök að verjast fjárhagslega, en sjaldan munu þau
hafa verið í jafn erfiðri aðstöðu sem nú. Þótt tekjur þeirra
hafi margfaldast að krónutölu á fáum áram, hrekkur j>að
engan veginn til að halda óbreyttri stöðu, vegna vaxandi verð-
bólgu og þeirrar áráttu stjómvalda, að auka byrðar sveitar-
félaganna án j>ess að heimila peim tekjuöflun á móti.
Tekjur sveitarfélaga eru bundnar í lögum. Þau era ekki í
jjcirri aðstöðu, eins og ríkisvaldið, að geta mætt auknum út-
gjöldum með j>ví að finna upp nýja skatta eða hækka gömlu
skattana. Þau verða, vegna takmarkaðra tekna, að skera niður
nauðsynlegar framkvæmdir eða auka skuldir sínar, en oftast
mun hvoratveggja vera raunin.
Það skerðir verulega rauntekjur sveitarfélaga, að löggjaf-
inn hefur ekki komið því í verk, að lögbjóða staðgreiðslu út-
svara. Talið er, að álögð útsvör, sem era 10 eða 11%, séu í raun
ekki nema 7—8% útsvarsskyldra tekna, J>ví gjaldmiðillinn
rýrnar frá }>ví gjaldandinn aflar hans og j>ar til hann greiðir
útsvarið sitt.
ÚtsMör eru nú samkvæmt lögum 10% útsvarsskyldra
tekna, en heimilt er að hækka j>au í 11%. Það hafa gert flest eða
öll sveitarfélög, sem teljandi umsvif hafa og ekki sækja j>jón-
ustu, sem j>au að réttu lagi ættu að veita sjálf, til annarra
sveitarfélaga.
Samtök sveitarstjómarmanna og einstakir sveitarstjórnar-
menn sækja j>að nú fast, að fá að hækka útsvörin í 12% út-
svarsskyldra tekna. Enginn J>arf að ætla að menn geri slíkt
að gamni sínu. Brýn j>örf liggur hér að baki. Þegar j>etta er rit-
að er ekki vitað hvort löggjafinn verður við j>essari kröfu, en
undarlega dauflega er í hana tekið og sumir }>ingmenn hafa
beinlínis lýst sig andvíga henni.
Fróðlegt er að athuga viðbrögð málgagna íhaldsins og
ábyrgðarmanna borgarstjórnaríhaldsins við tilraunum sveitar-
stjómarmanna til að fá bættan hag sveitarfélaganna, í ljósi
J?eirra skattheimtustefnu, sem íhaldið fylgdi á meðan }>að réði
lögum og lofum í borgarstjóm höfuðstaðarins.
Borgarstjómaríhaldið notaði sér yfirleitt út í æsar heim-
ildir til álagningar útsvars, sem kemur hvað harðast niður á
launamönnum, sem lög ívilna í engu. Aftur á móti hagnýtti
J?að sér ekki nálægt j?ví til fulls réttinn til að leggja á aðstöðu-
gjöld. Þá var komið við hjartað í íhaldinu. Aðstöðugjöld greiða
einkum fyrirtæki og j>ví hærri sem umsvif j?eirra era meiri.
Aftur á móti era }>au ekki útsvarsskyld. Það var j?ví í sam-
ræmi við hugsunarhátt íhaldsins, að nota sér út í æsar réttinn
til að leggja á útsvör en stilla aðstöðugjaldinu mjög í hóf. íhald-
ið heldur uppi skarpri gagnrýni á pá ákvörðun núverandi borg-
arstjórnarmeirihluta að láta auðfélögin greiða aðstöðugjöld
eins og lög gera ráð fyrir. Fálkinn }>ekkir frænku sína rjúp-
una j>egar kemur að hjartanu. fhaldið }>ekkir frændur sína,
braskarana, j>egar komið er að pyngjunni.
Sérstakur kapituli eru svo fasteignagjöldin. Þótt j?au séu
álögð eftir lögum, sem í núverandi mynd eru mótuð af íhalds-
stjóm, hamast }>að nú gegn borgarstjómarmeirihlutanum fyrir
há fasteignagjöld. Þau koma líka j>yngst niður á heildverslun-
um og öðrum auðkýfingum, sem reist hafa verslunarhallir í
Reykjavík. — B. Þ.
UÍA...
NESHREPPUR I NORÐFIRÐI
NESKAUPSTAÐUR
Sveitarstjórnarmannatal
BJARNI ÞÓRÐ ARSON TÓK SAMAN
11. Axel Valdimar Tuiinius, bæjarfógeti f. í Reykjavík 4. apríl 1918,
d. í Reykjavík 22. nóv. 1976. Foreldrar: Hallgrímur Tuliníus,
stórkaupmaður og fyrri kona hans Hrefna Lárusdóttir. Varabæjarfull-
trúi Sjálfstæðisflokksins 1958—1962. Sat 5 bæjarstjórnarfundi. Fyrri
kona: Kristjana Kristinsdóttir f. á Húsavík 2. nóv. 1920. Foreldrar:
Kristinn Jónsson, kaupmaður og kona hans Guðbjörg Óladóttir.
Seinni kona: Áslaug Kristjánsdóttir f. á ísafirði 30. maí 1923. Foreldr-
ar: Kristján Stefánsson, skipstjóri og kona hans Alberta Albertsdóttir.
12. Benedikt Bencdiktsson, skipstjóri f. á Borgareyri í Mjóafirði 18.
apríl 1889 d. í Neskaupstað 15. sept. 1966. Foreldrar: Benedikt Sveins-
son, bóndi og kona hans Margrét Hjálmarsdóttir. Varabæjarfulltrúi
Alþýðuflokksins 1938—1942. Sat 6 bæjarstjórnarfundi. Kona: Helga
Hinriksdóttir, f. í Neskaupstað 16. okt. 1904 d. í Reykjavík 5. mars
1967, alsystir Borghildar konu Níelsar Ingvarssonar nr. 75 og föður-
systir Ragnars Sigurðssonar nr. 84. Foreldrar: Hinrik Þorsteinsson, út-
vegsbóndi og kona hans Jóhanna Björnsdóttir.
13. Benedikt Guttormsson, skrifstofumaður f. í Löndum, Stöðvar-
firði 8. febr. 1935. Foreldrar: Guttormur Þorsteinsson, bóndi og kona
hans Fanney Ólafsdóttir. Varabæjarfulltrúi Framsóknarflokksins síðan
1974. Hefur setið 5 bæjarstjórnarfundi. Kona: Olga Jónsdóttir f. í
Neskaupstað 30. sept. 1937, alsystir Sigurjóns Jónssonar nr. 94. Foreldr-
ar: Jón Karlsson, matsveinn og kona hans Gíslína Sigurjónsdóttir.
14. Bjarni Þórðarson, bæjarstjóri, f. á Kálfafelli, Suðursveit, A-Skaft.
24. apríl 1914. Foreldrar: Þórður Bergsveinsson, bóndi og kona hans
Matthildur Bjarnadóttir. Albróðir Þórðar nr. 109. Bæjarfulltrúi
Kommúnistaflokksins 30. jan.—11. sept 1938, síðan Sósíalistaflokksins
til 1958 og Alþýðubandalagsins til 1978. Bæjarstjóri 2. febr.—15. júní
1946 og 15. aprfl 1950— 30. júní 1973. Sat 559 bæjarstjórnarfundi.
Fyrri kona: Anna Eiríksdóttir f. í Neskaupstað 2. nóv. 1918, d. í Nes-
kaupstað 25. júlí 1975. Foreldrar: Eiríkur Elísson, trésmiður og kona
hans Hildur Jónsdóttir. Síðari kona: Hlíf Bjarnadóttir f. í Eydölum í
Breiðdal 19. des. 1914. Foreldrar. Bjarni Snjólfsson, bóndi og kona
hans Dagrún Sigurðardóttir.
15. Björn Björnsson, kaupmaður f. á Seyðisfirði 25. des. 1912.
Foreldrar: Bjöm Björnsson, kaupmaður og kona hans Málfríður Arn-
grímsdóttir. Varabæjarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins 1954—1974. Sat 16
bæjarstjórnarfundi. Kona: Guðlaug Ingvarsdóttir f. í Neskaupstað 3.
mars 1915. Alsystir Níelsar Ingvarssonar nr. 75 og Sigurjóns Ingvars-
sonar nr. 92. Foreldrar: Ingvar Pálmason, alþingismaður nr. 49 og kona
hans Margrét Finnsdóttir.
16. Björn Steindórsson, rakarameistari f. 14. des. 1914 á Miðhús-
um, Egilsstaðahreppi. Foreldrar: Steindór Árnason, bóndi og kona
hans Jónína Jónsdóttir. Varabæjarfulltrúi Framsóknarflokksins
1970—1974. Sat 5 bæjarstjórnarfundi. Kona: Bjarný Sigurðardóttir f.
8. okt. 1919 á Barðsnesi í Norðfjarðarhreppi. Foreldrar: Sigurður
Þorleifsson, skipasmiður og kona hans Halldóra Davíðsdóttir.
Geta verið betri?
Það hefur ekki farið framhjá
neinum sem horfir á sjónvarp
hversu skilyrði eru miklu verri
úti á landi en í höfuðborginni.
Segja má að skilyrðin versni í
réttu hlutfalli við fjarlægðina frá
höfuðborginni. Kröfur dreifbýlis-
manna um bætt sjónvarpsskilyrði
hafa ekki alltaf fengið góðar und-
irtektir. Aðgerðarleysið afsakað
með því að stofnunin sé fjárvana.
Hvað Neskaupstað viðkemur þá
sjást sjónvarpssendingar tiltölulega
illa. Ástæðurnar fyrir því eru tvær.
í fyrsta lagi sú að sendirinn í
endurvarpsstöðinni í Skuggahlíð
er alltof lítill (1 watt) og í öðru
lagi eru loftnet endurvarps-
stöðvarinnar rangt staðsett. Þar
að auki eru geysimisjöfn sjón-
varpsskilyrði. Sumsstaðar all góð
annarsstaðar afar léleg. Framleið-
endur litatækja halda því fram að
til að ná fullkomnum litgæðum
þurfi 1000 mícróvolta signalstyrk.
Hér í bæ er styrkurinn víða ekki
meiri en 3—400 mícróvolt. Stærri
sendir mundi að sjálfsögðu bæta
hér verulega úr.
Fróðir menn í sjónvarpsmálum
halda því fram að loftnet endur-
varpsstöðvarinnar í Skuggahlíð
séu rangt staðsett. Þau séu ekki
í beinni sjónlínu frá Gagnheiði.
Telja þeir sömu að skilyrðin
myndu batna hér til mikilla muna
væru þau flutt upp á klifið fyrir
ofan Skuggahlíð. Slíkt mundi að
sjálfsögðu vera talsvert kostnaðar-
samt. En það verður að segjast
eins og það er, að upphafleg
staðsetning endurvarpsstöðvar-
innar er mjög hæpin og furðuleg
skammsýni að spara einhverja
peninga við byggingu endurvarps-
stöðvarinnar á kostnað sjónvarps-
skilyrða hér í bæ.
Ekkert er á döfinni hjá þeim
aðila er annast dreifikerfið, Pósti
og síma, til úrbóta. Bæjarstjóm
Neskaupstaðar hlýtur að þrýsta á
um að eitthvað verði gert.
Framhald af 3. síðu.
Minnispeningnr
Nýlega barst stjórninni í hendur
fullgerð teikning af minnispen-
ingnum um Þórarin heitinn Sveins-
son. Teikningin er gerð af Þresti
Magnússyni FÍT og er snilldar-
verk.
Nú er verið að útbúa áskrifta-
lista, sem væntanlegir kaupendur
verða látnir skrifa sig á, en ákveð-
ið hefur verið að hafa upplag
umfram pantanir mjög takmarkað.
Bronspeningurinn mun kosta kr.
15.000 og silfurpeningurinn kr.
35.000. Einnig verður sleginn gull-
peningur, ef pantanir berast f hann
en hann kemur til með að kosta
kr. 300.000 miðað við gengi ísl.
kr. í dag. Dálagleg fjárfesting það,
en rétt er að geta þess að U.Í.A.
fær svipaða krónutölu í álagningu
út úr öllum gerðunum.
Hagnaði, ef einhver verður,
skal varið til endurbóta á íþrótta-
svæði U.Í.A. að Eiðum, og er
þar fyrst og fremst stefnt að mal-
arhlaupabrautum, svo að austfirsk-
ir hlaupagikkir þurfi ekki lengur
til annarra landshluta til að ná
sínum besta árangri.
IÍVABB
Við samantekt mína á sveitar-
stjómarmannatali hef ég hvað eft-
ir annað rekið mig á, að heimild-
um ber ekki saman. Á það eink-
um við um fæðingardag manna,
en einnig önnur atriði. Munar oft
dögum, stundum vikum eða mán-
uðum, jafnvel árum. Ég er ekki í
aðstöðu til að kanna frumheimild-
ir í nálægt því öllum tilvikum.
Því vil ég biðja alla þá, sem telja
sig vita betur, að gera mér sem
fyrst aðvart, svo hægt sé að leið-
rétta hugsanlegar villur áður en
sérprentun verður gefin út.
Bjarni Þórðarson
Hvervillskrifa?
Blaðinu hefur borist bréf frá
sænskri húsmóður, Maj-Britt
Smedbáck frá Torshalla rétt við
Eskilstuna sem er vinabær Nes-
kaupstaðar.
Maj-Britt vill gjarnan eiga bréfa-
viðskipti við íslendinga.
Hún er 35 ára og hefur ánægju
af heimili sínu og börnum, dýr-
um og náttúruskoðun yfirleitt,
blómarækt bæði úti og inni, ljós-
myndum, landslagsmyndum, tón-
list, bókum, handavinnu og vefn-
aði. ísland og Grænland vekja
einnig mikinn áhuga hennar.
Vonandi verður einhver til að
skrifa henni, heimilisfangið er:
Maj-Britt Smedback
Violgatan 12
S - 64400 Torshaila
Sverige
AFMÆLI
Pálína Isaksdóttir, húsmóðir,
Víðimýri 10 varð 70 ára 5. febr.
Hún fæddist á Raufarhöfn, en
hefur átt heima í Neskaupstað
síðan 1933.
— G. B.
Bæjannálaráðið í Neskaupstað:
Fundur kl. 8 á hverju miðvikudagskvöldi.
Alþý5ubandalcigiö