Eining - 01.03.1944, Blaðsíða 1

EINING
Því eðli Kolbeins var yfirmennt.
Hann orkaði því, sem er fáum hent;
að lepja upp mola um lífsins stig
cg- láta ekki baslið smækka sig.
St G. St.
2. árgangur.
Reykjavík, marz 1944.
3. blað.
Friðrik Hjartar, skólastjóri:
MINNI ÍSLANDS
Flutt á Siglufirði á 60 ára afmæli Góðtemplarareglunnar, 9. jan. 1944.
Gððir íslendingar!
„Sjá dagar koma, ár og aldir líða“
Ingólfur Arnarson nemur land á 9. öld.
Og nú er 20. öldin.
Kynslóðir koma og hverfa, lifa og
starfa, líða og njóta, hryggjast og
gleðjast, lýjast og hvílast, fæðast og
deyja.
Þetta er saga mannkynsins, saga ís-
lenzkra kynslóða eins og annarra.
ísland eru ungt í tölu byggðra landa,
það er „Fjallkonan unga, y.ngst á Norð-
urlöndum“, já, „álfu vorrar yngsta.
land“.
Það er „vort helga land, vort heima-
land, vort hjartans land, vort feðra
land, vort vænsta land, vort vona land
og vorra niðja land“.
Um skeið voru skoðanir manna, bæði
innlendra og erlendra, allskiptar um
landið, gæði þess og byggileik, útlit og
afrakstur. Er og alkunna, að oft hefur
illa horft um lífskjör þjóðarinnar og
afkomu. Var þá landinu kennt um,
meira en rétt var, en hitt gleymdist,
er oftast réð mestu, vankunnátta Is-
lendinga og úrræðaleysi — og ásælni og
ill yfirráð erlendra manna.
Nú munu flestir sammála um, að Is-
land sé gott land. Gæði þess eru marg-
vísleg, gróðurmoldin frjó, ár og fossar
nægilegir til rafmagnsvirkjana, jarð-
hiti víðar en menn vita enn þá, land-
rými mikið, beztu fiskimið heimsins vio
strendur landsins og hafnir víða sjálf-
gerðar við firðina möi'gu. —
Og ísland er land fegurðar og tignar,
land margbreytni og andstæðna, land
norðurljósa og næturkyrrðar, land sól-
arljóss og sumardýrðar, land skamm-
degis, land „nóttlausrar voraldar, þar
sem víðsýnið skín“.
En gæði landsins koma því aðeins
að gagni, að þjóðin læri að nota þau
börnum landsins til blessunar
Ilefur margt breytzt til hins betra í
þeim efnum, einkum á 20. öldinni.
Er þess og að vænta, að þjóðinni
vaxi æ kunnátta, vit, þroski og dreng-
lund til að nota gæði landsins rétti-
lega, án þess að spilla gróðri eða ónýta
önnur mikilsverð verðmæti, er enn
bíða ónotuð, ýmist á láði eða legi. —
Margt bendir og til þess, að augu Is-
lendinga séu að opnast æ betur fyrir
fegurð landsins og yndisleik. Hafa vax-
andi ferðalög innanlands (m. a.) stutt
mjög að því, enda munu flestir taka
einhuga undir orð skáldsins:
„Landið er fagurt og frítt,
og fannhvítir jöklanna tindar,
himinninn heiður og blár,
hafið er skínandi bjart“.
Góðir Islendingar!
Vér væntum þess, að árið nýbyrj-
aða, árið 1944, verði merkisár í sögu
vorri; — já — margir vona einnig, að
það verði ár friðar og farsældar, að
takast muni að útkljá hinn ægilega
hildarleik stríðsins.
— En hvað sem þessu líður, þá ætt-
um vér Islendingar að vera minnungir
þess, er vér að fullu endurheimtum
frelsi vort, að hin giftusamlega lausn
sjálfstæðismálsins er ávöxtur af ævi-
langri baráttu mestu áhugamanna
vorra, einkum þó ævistarfi Jóns Sig-
urðssonar, forseta, er helgaði þessum
málum líf og starf. — Og þannig er
um alla þá sigra, er vinnast, að þeir
eru ávöxtur af baráttu hugsjóna-
manna, er trúa á málefnið og vilja
helga því krafta sína.
Mörg óleyst verkefni bíða enn vor
íslendinga. Mörg óunnin störf þarfn-
ast starfsmanna, mörg hugsjónamál og
menningar bíða áhugamanna, sem vilja,
sækja á brattann, styðja hið fagra og
góða, en sporna við því, að „úáran“
komi „í fólkið sjálft, sem byggir land-
ið“, (Konungsskuggsjá), því að „úár-
an“ fólksins er stórum háskalegri
Myndin er af sýningarvagni miklum, sem Vestur-Islendingar áttu í hinni til-
komumiklu skrúðfylkingu, er fór um götur Winnipegborgar þjóðhátíðardag Canada,
1. júlí 1927. Þá var fylkjasamband Canada 60 ára. Islendingar fengu fyrstu verðlaun
og var það mikið afrek, því að 175 stórfyrirtæki og þjóðfélög töku þátt í sýningunni
og var þar við volduga keppinauta að etja. Þessi mikli sýningarvagn sýndi alþingi
íslendinga hið forna við Öxará, hið elsta skipulagsbundna fulltrúaþing Norðurálf-
unnar. Voru sýndir þar lögsögumaður, goðar og lögréttumenn í fögrum litklæðum.
Sögðu dómararnir, að sýningarvagn íslendinga hefði borið svo af öllum binum, að
ekki hefði annað geta komið til tals en veita þeim fyrstu verðlaun. Gyðingar fengu
önnur verðlaun, Grikkir þriðju.
Þá vakti sýning á 12 meyjum og konum í skrautlegum þjóðbúningi Islendinga
mikla athygli og þótti bera af öðru. Sýning íslensku glímunnar var og mjög rómuð.
— Síðari dag liátíðarinnar fór fram guðsþjónusta við þingbús fylkisins. Voru þar
50 þúsundir manna samankomnir, en 1400 manna kór söng. Séra Björn B. Jónsson,
prestur fyrstu lúthersku kirkjunnar í Winnipeg, flutti uppliafsbæn við þessa messu-
gjörð.
Þátttaka Vestur-íslendinga í þessari merku þjóðhátíð Canada, var Islensku þjóð-
inni til stórsóma. Ritstjóri Einingar á góðar endurminningar um þessi liátíðarhöld.