Austurland - 07.02.1985, Blaðsíða 2
2
FIMMTUDAGUR, 7. FEBRÚAR 1985.
----------Austurland--------------------
MÁLGAGN ALÞÝÐUBANDALAGSINS
Ritnefnd: Elma Guðmundsdóttir, Guðmundur Bjamason,
Einar Már Sigurðarson, Þórhallur Jónasson og Smári Geirsson.
Ritstjóri: Birgir Stefánsson (ábm.) S7756.
Auglýsingar og dreifing: Aðalbjörg Hjartardóttir - Pósthólf 31
— 740 Neskaupstað — ©7756.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar: Egilsbraut 11, Neskaupstað
©7756.
Prentun: Nesprent.
ÚTG.: KJÖRDÆMISRÁÐ ALÞÝÐUBANDALAGSINS
Á AUSTURLANDI
Hinn stöðugi sirkus
Til lesenda AUSTURLANDS:
Ný vernd
„Það var fávíslegt að þykjast ekki sjá,
hvað höndin skrifar á vegginn.“
/ Ijósi þessara spakvitru orða, sem mælt eru í ný-
ársávarpi forseta íslands, Kristjáns Eldjárns árið
1972, hefir orðið til hreyfing meðal íslendinga, sem
hér er nefnd Ný vernd og skýrist í svofelldu máli:
Eitt helsta frásagnarefni fjölmiðla undangengnar vikur og mánuði er
af fangbrögðum ríkisstjórnarinnar við efnahagsvandann. Margir hafa þar
lagst undir feld og hugsað djúpt og dýpst allra vitanlega Steinarnir tveir,
formenn stjórnarflokkanna. Ýmislegt spakviturt hafa þeir líka látið eftir
sér hafa um efnahagsvandann og úrlausnir þær, sem í vændum væru. Enn
eru þó allar lausnir véfréttir einar og fátt bendir til, að ný ráð verði reynd
í efnahagsglímunni og enn færra bendir til, að stjórnarliðið sé sammála
um ráð til úrbóta.
Þau ráð, sem samstaða hefir orðið um og reynd hafa verið síðustu
misseri, eru öllum kunn: kaupskerðing, afnám verðtryggingar á laun,
hækkun vaxta og gengissig og gengisfelling, svo að nokkrar gamlar lummur
séu nefndar.
Allt kemur þó fyrir ekki, eins og vitanlegt er, kaupmáttur almennings
er langt fyrir neðan öll velsæmismörk, vaxtabyrði er að sliga húsbyggj-
endur og aðra, sem í fjárfestingum standa, framleiðsluatvinnuvegirnir
eru á ystu nöf og harðvítug kjarabarátta launafólks hefir engum árangri
skilað, þegar upp er staðið. Enn eru átök á vinnumarkaði, undirmenn á
farskipum eru í verkfalli, sem staðið hefir í viku, sjómenn virðast þurfa
að beita verkfallsvopninu innan tíðar og framhaldsskólakennarar hætta
jafnvel störfum um næstu mánaðamót.
Þannig er ástandið á þjóðarskútunni í upphafi ársins. Stjórnarliðið
kennir óhóflegri kröfugerð og launahækkunum launafólks og verkfalli
opinberra starfsmanna um flest það, sem aflaga fer svo og minnkandi
sjávarafla, þó að hann hafi aldrei verið meiri en á síðasta ári frá metárinu
1981. Karlinn í brúnni er stefnulaus og stýrir í hringi og áhöfnin er sjálfri
sér sundurþykk og kann heldur engin bjargráð. Og á meðan beðið er
úrræðanna miklu er látið reka á reiðanum.
Þannig er ástandið, þegar Alþingi er nýlega komið saman á ný eftir hið
langa jólaleyfi og munu reyndar fáir búast við, að það bæti mikið úr skák.
Stjómarandstaðan hefir bent á ýmsar skynsamlegar leiðir í efnahags-
málum, en á hana er auðvitað ekki hlustað, enda þingmeirihluti stjómar-
flokkanna það mikill, að hann þykist einfær að taka ákvarðanir án þess
að taka nokkurt tillit til minnihlutans. Hlustað mun þó á boðskap seðla-
bankans og hækkanakröfur hvarvetna hjá fyrirtækjum og stofnunum svo
sem kröfur olíufélaganna um hækkun á álagningu og verði á bensíni og
olíum á sama tíma og heimsmarkaðsverð á olíu hefir farið lækkandi.
Þegar þetta er skrifað hafa stjórnarflokkamir enn ekki komið sér saman
um margboðaðar efnahagsaðgerðir og er kannski eins gott, því að hverjar
sem þær annars verða er harla ólíklegt, að þær verði til hagsbóta fyrir
almenning í þessu landi. Reynslan af þessari ríkisstjórn gefur ekki tilefni
til að álykta, að svo verði.
Ýmsir hafa gert því skóna um langt skeið, að ríkisstjórnin muni hrein-
lega gefast upp og efna til kosninga innan skamms. Ekki fínnst þeim,
sem þessar línur skrifar, trúlegt að svo verði. Slík uppgjöf er í hæsta
máta ósennileg hjá jafn kokhraustri ríkisstjórn og þeirri, sem nú situr og
með jafn stóran þingmeirihluta að baki. Hins vegar er engum blöðum
um það að fletta, að fátt væri þjóðinni hagkvæmara en að ríkisstjómin
hrökklaðist sem fyrst frá völdum og við tæki sterk og víðsýn vinstri stjóm
í landinu. B. S.
Ný vernd er samtök íslend-
inga til vemdar byggðar um
allt land, til vemdar þjóðlífs,
sem byggir á heimaöflun, en
í því felst að lifa af því sem
landið gefur í samræmi við
„lífbeltin tvö“ (landið og
hafið) og er þá vitnað í nýárs-
ávarp forseta íslands árið
1972.
I stjórnarskrá komi svæða-
skipan á gmndvelli fomra
fjórðunga eða fylkja, fjögurra
til sex, þar sem vald og stjórn-
un svæðanna byggist á sveit-
arfélagaskipan.
í stjórnarskrá komi jafn-
framt það verndarákvæði, að
verðmæti lands og orku, sem
ekki em í einkaeign, séu sam-
eign þess fólks, er hvert
landssvæði byggir, land-,
vatns- og hitaorka.
Stór hluti þeirra umsvifa,
sem nú em á valdi Alþingis,
ríkisstjómar og embættiskerf-
is ríkisins, tekjur og gjöld, falli
í hlut sveitarfélaga á svæðun-
um í réttlátu hlutfalli skyldu
og réttar.
Fulltrúakjör til Alþingis í
fjórðungum eða fylkjum hvíli
á rétti fólks og lands og haf-
svæða að gmnnlínum land-
helgi.
Verndun gróðurríkis, sem í
framkvæmd verði aukin trjá-
rækt sem aðalviðfangsefni og
Raforkusala . . .
Framh. af 4. síðu.
lendingar 40% raforkufram-
leiðslu sinnar til álversins
langt undir kostnaðarverði.
Stækkun álversins
Með bráðabigðasamkomu-
lagi í september 1983 staðfestu
ríkisstjórnin og Alusuisse
„gagnkvæman áhuga sinn á því
að stækka bræðsluna svo fljótt
sem við verður komið“ um 40
þús. tonna afkastagetu og síðar
um annað eins, en það þýðir
tvöföldun á framleiðslugetu og
raforkusölu.
f „samkomulagsbréfi“ sem
fylgdi samningnum sem Sverrir
undirritaði með Alusuisse 5.
nóv. sl. er þessi stefna ítrekuð
og Alusuisse lofaði bréfi „þar
sem tilgreind verði fyrirhuguð
kjör og skilmálar varðandi af-
hendingu á raforku til þeirrar
stækkunar."
Til fyrri áfangans þarf 600
gígavattstundir af raforku og
kostnaður Landsvirkjunar
vegna viðkomandi fjárfestinga í
virkjun yrði um 120 milljónir
dollara eða nær 5000 miUjónir
íslenskra króna.
Iðnaðarráðherra hefur viður-
kennt á Alþingi að engin mark-
tæk athugun hafi farið fram á
því, hvort það geti talist þjóð-
hagslega skynsamlegt fyrir ís-
lendinga að selja Alusuisse raf-
orku til slíkrar stækkunar. Við
hljótum að spyrja hvort ekki sé
unnt að nýta slíka íjármuni sem
hér um ræðir tU atvinnuupp-
byggingar í íslensku atvinnulífi
sem í senn gæfi arð og skapaði
fleiri störf, m. a. í innlendri
orkunýtingu.
Út frá byggðasjónarmiðum
verður að teljast fráleitt að láta
stóriðjuuppbyggingu á höfuð-
borgarsvæðinu hafa forgang og
fjárfesta nær 5 milljarða í því
skyni í orkuveri, að líkindum á
Suðurlandi.
Þessi áform eru þó greinilega
á hægra brjósti ríkisstjórnarinn-
ar og iðnaðarráðherrans.
Áður en sameinað lið Sjálf-
stæðis- og Framsóknarflokks
samþykkti álsamninginn sem
lög frá Alþingi 29. nóvember sl.
lýsti þingflokkur Alþýðubanda-
lagsins því yfir, að Alþýðu-
bandalagið muni beita sér fyrir
breytingum á öllum samningum
og samskiptum við Alusuisse,
þegar flokkurinn fær til þess að-
stöðu. Jafnframt mótmælti
þingflokkur Alþýðubandalags-
ins því að haldið verði áfram
samningaviðræðum við Alu-
suisse með þeim hætti sem verið
hefur í tíð núverandi ríkis-
stjómar.
Jónas Pétursson.
þess gróðurs, sem best hæfir
verðurfarslega. Fundið verði
sparnaðarform á fjármunum
til að drýgja skriðinn að mark-
miðum, sem á hverjum tíma
eru nokkra áratugi í framtíð-
inni.
í markmiðum gróðurvemd-
ar, skógræktar og mnna felst
tvennt: bein og óbein verð-
mæti, hin óbeinu verðmæti
skapandi vinnu, mannrækt,
mannbætur.
Vernda þarf uppeldisgildi
strjálbýlis, sem fólgið er í um-
gengni og skiptum við búfé
og dýr og hina fjölbreyttu,
villtu náttúm landsins, sem
yljar og skerpir hið besta í
manninum, verðmætustu
verðmætin.
Manngildi er ofar auðgildi.
Framvinda mála síðustu tíma
er sannarlega hönd að skrifa á
vegginn. Vafalaust munu marg-
ir finna hvöt hjá sér að ganga til
liðs í þessum samtökum og það
bergmál, sem fólkið heyrir í
brjósti sér, mun nægja til að laða
saman til virkra áhrifa.
I nafni áhugahóps,
Jónas Pétursson, fyrrv. alþm.
Frá Sjálfsbjörgu
Egilsbraut 5 S 7779
Ný föt á föstudag
Einnig fallegt garn
og Álafosslopi
Til sýnis í glugga
Partner-búðarinnar
um helgina
ANDLÁT
Jón Einarsson, skipstjóri,
Blómsturvöllum 18, Neskaup-
stað lést að heimili sínu 1. febr
sl. á 70. aldursári. Hann var
fæddur á Ormsstaðastekk í
Norðfirði 30. júlí 1915 og ólst
upp þar og á Sléttu í Reyðar-
firði. Til Neskaupstaðar fluttist
hann laust fyrir 1940, bjó síðan
á Seyðisfirði 1947 - 1957, að
hann flutti aftur með fjölskyldu
sína til Neskaupstaðar og átti
heima hér æ síðan.
Útför Jóns Einarssonar verð-
ur gerð frá Norðfjarðarkirkju
laugardaginn 9. febrúar og hefst
kl. 14. Jarðsett verður á Skorra-
stað.