Austurland - 07.03.1985, Side 4

Austurland
FLUGLEIÐIR S Gott fólk hjá traustu félagi M. Auglýsingasími ÞINNHAGUR ISKg » OKKAR STYRKUR
INNANLANDSFARGJÖLD AUSTURLANDS
MILLIL AND AF ARG JÖLD er 7756 Sparisjóður Norðfjarðar
Helgi Seljan:
Hvað nú, Sverrir Hermannsson?
NEISTAR
Það voru stór orð og mikil
loforð, sem uppi voru höfð vorið
1983 um kísilmálmverksmiðju á
Reyðarfirði. Þar hafði að vonum
hæst Sverrir Hermannsson, sem
ætlaði að færa Austfirðingum
þessa verksmiðju á silfurfati,
þegar að kosningum loknum, ef
hann fengi þar nokkru um ráðið.
Á fundi á Reyðarfirði í lok
kosningabaráttunnar lofaði hann
verksmiðjuframkvæmdum eftir
þrjámánuðiþ. e.,aðþáyrðihaf-
ist handa um framkvæmdir.
Margt er nú sagt í hita leiksins,
en hér var býsna hressilega talað
og ekki efa ég, að til þessa hafi
vilji Sverris staðið, þó bjartsýni
kosningagleðinnar hafi borið
hann nokkuð af leið. En látum
þetta nú vera. Öllu lakari var sá
áróður, sem rekinn var af fram-
sóknarmönnum um viljaleysi
Hjörleifs Guttormssonar og
Gróusögur út og suður um af-
stöðu Alþýðubandalagsins til
verksmiðjunnar.
Miskunnarlaust var það
fullyrt, að okkur Hjörleifi væri
engin alvara með þessu, þetta
væri svona til sýnis eins og óraun-
hæf glansmynd, sem yrði tekin
niður af loforðaveggnum að
loknum kosningum, ef Hjör-
leifur réði áfram. Sömuleiðis var
óspart sagt, að kísilmálmverk-
smiðja sem innlend eign væri
draumsýn ein, hér þyrftu útlend-
ingar til að koma, leggja fram
fjármagn, sjá um aðföng, afla
markaða o. s. frv. Ekkert af
þessu gætum við, og svo var rús-
ínan í pylsuendanum: Útlending-
ar biðu sem sé í hrönnum og vildu
ólmir reisa hér verksmiðju, ef
Hjörleifur væri þar ekki hinn
vondi þröskuldur í vegi. Svona
gengu málnú fyrir sig á apríl-
dögum 1983 eða muna Austfirð-
ingar ekki þessa sögu enn? Ég
veit svo er. Og lagasetningin um
verksmiðjuna og verk Hjörleifs
þar, forganga hans um vandaðan
undirbúning á öllum sviðum var
í einu og öllu gerð tortryggileg
og í raun var spurning andstæði-
nganna einföld: Af hverj u er ekki
byrjað á verksmiðjunni? En - og
þá er komið að tilefni þessa
greinarkorns - þá hlýt ég að
spyrja að nær tveimur árum liðn-
um með ærnum aðlögunarfresti,
margra mánaða vinnu, sem
hlýtur að hafa verið í gangi í fullri
alvöru: Af hverju er ekki byrjað
á verksmiðjunni? Ólíkt meiri
ástæða er til þess að spyrja nú en
fyrir tveimur árum og ekki síst í
ljósi fullyrðinganna frá apríl-
dögum 1983 og enn frekar í ljósi
þess, hver með þessi mál hefur
farið þennan tíma.
Þá skal fyrst tekið fram, að ég
hefi aldrei efast um vilja Sverris
Hermannssonar til að koma
þessu máli heilu í höfn. Um þetta
efast ég ekki enn, þó ég viti eðli-
lega ekki, hversu hart hann hefur
lagt að sér til þess að hrinda mál-
inu í framkvæmd.
En við skulum ekki ætla hon-
um annað en atfylgi við loforð
sín og vilja til að efna.
En hvers vegna hefur þá ekk-
ert gerst? Hvað um hina auð-
veldu framkvæmd - jafnvel eftir
nokkra mánuði 1983?
Hvað um útlendingana, sem
biðu óðfúsir eftir „almenni-
legum“ ráðherra? Hvar eru nú
þessir menn, sem biðu eftir því
að afla okkur aðfanga, markaða
og umfram allt fjármagnsins í
verksmiðjuna? Útboðið hjá
Sverri hófst það tímanlega og
umboðsmenn hans á útboðs-
markaðinum Birgir ísleifur og
Guðmundur G. hafa lagst í
ferðalög ótæpilega og eins og ein-
hver orðhagur maður sagði fyrir
skömmu „verið eins og útspýtt
hundsskinn út um allar þorpa-
grundir".
Sendiferðirnar og viðtölin eru
orðin ærið mörg, en árangur er
hvergi í sjónmáli enn. Með-
göngutíminn lengist stöðugt og
ljósmæður Sverris: Birgir ísleifur
og Guðmundur G. bíða enn eftir
fæðingarhríðum, því nýlega mun
Sverrir hafa sagt á fundi á Reyð-
arfirði: „Nú er það kollhríðin"
og átti við ferðina í febrúar sl.,
ferðina sem í engu var til fjár því
miður, en kostaði sitt s. s. aðrar
ferðir þessarar undranefndar.
Menn bíða eðlilega eystra í of-
væni eftir þessari kollhríð.
Og hvað nú Sverrir Hermanns-
son?
Aðferðin þín sem öllu átti að
bj arga heiiu í höfn nær samstund-
is, töfraorðið um útlendu björg-
unarsveitina, lausnin mikla og
skjóta. Hvar eru nú efndirnar
staddar? Eg efa enn ekki ein-
lægni þína og góðan vilja, en er
ekki reynslan orðin ærin og mál
að snúa inn á rétta braut og
byggja upp innlent fyrirtæki s. s.
allt bendir til, að verði hagkvæm-
ast og farsælast?
Er ekki mál, að skollaleiknum
linni, óvissan hverfi?
Á Alþingi hefi ég spurt þig og
ég vænti svara fljótlega, a. m. k.
ekki síðar en um miðjan mars.
Hugsaðu nú ráð þitt og ákveddu
verksmiðjuna, komdu henni inn á
lánsfjáráætlun og láttu hefja bygg-
inguna. Ég tala fyrir hönd hundr-
uðanna sem bíða, hafa sýnt þér
ótrúlegt langlundargeð, yfirgengi-
lega þolinmæði.
En eitt skal vera ljóst: hún end-
ist ekki til eilífðarnóns.
Árshátíð Norðfirðingafélags-
ins í Reykjavík verður haldin að
Hótel Loftleiðum, Víkingasal
annað kvöld, 8. mars og hefst
stundvíslega kl. 1930.
í nýjasta tbl. Norðfirðings,
fréttabréfs félagsins, segjr að heið-
ursgestir hátíðarinnar verði hjónin
Valborg Sigurðardóttir og Ár-
mann Snævarr og mun .Ármann
flytja hátíöarræðu kvöldsins.
Helgi Seljan flytur gamanmál
og hljómsveitin „Gamalt vín á
nýjum belgjum" mun skemmta.
Þá verður einnig happdrætti, þar
Konur allra landa ...
Hvers vegna er menning okkar
kvenna ósýnileg?
Berit Ás bendir á 5 atriði sem fyrir-
finnast í sérhverju menningarsamfé-
lagi. Lítum á hvemig karlamenning
og kvennamenning eru ólíkar í þess-
um 5 atriðum.
1. Mál og tjáskipti
Eftirfarandi saga segir okkur sitt-
hvað um málnotkun:
Móðir er á göngutúr með börnin
sín, 3 ára dreng og 7 ára stúlku. Eldri
kona hittir þau. Fyrst snýr hún sér að
drengnum og segir: „En, hvað þetta
er stór og myndarlegur drengur." Síð-
an snýr hún sér að telpunni, strýkur
henni yfir hárið og segir mildri röddu:
„En, hvað þetta er sæt lítil telpa.“
2. Afstaða til verkfæra
(tækni) og hráefna (fjármál)
Til eru ýmsar tegundir hráefna, allt
frá kartöflunum sem við ræktum til
náttúruauðlinda svo sem vatnsafls og
andlegra auðlinda, t. d. hugvits og
gæsku. Verkfæri þarf til þess að betr-
umbæta hráefnin, eða til að geta nýtt
okkur þau. Afstaða fólks til hráefna
og verkfæra segir okkur hver ræður í
samfélaginu. Þess vegna er fróðlegt
að kanna eftirfarandi: Hvaða hráefn-
um og verkfærum hafa konur ráðið
yfir kynslóð eftir kynslóð? Hvernig
höfum við konur þróað verkfæri
okkar? Hafa þau orðið úrelt á ein-
hverjum sviðum? Höfum við misst
umráðarétt okkar yfir einhverjum
hráefnum og auðlindum?
3. Félagssamtök,
stjórnun, markmið og
söfnun nýliða
Við athugun á öllum stærri félags-
samtökum í Noregi kemur í ljós að
einungis dæmigerð karlasamtök
sem er margt góðra vinninga.
Fjöldasöngur verður að venju
undir borðum og m. a. sungin lög
eftir Inga T. og ljóð eftir Jónas
Árnason. Veislustjóri verður
Birgir D. Sveinsson.
Að loknu borðhaldi með
girnilegum matseðli verður stig-
inn dans við undirleik hljóm-
sveitar Jakobs Jónssonar og
verða miðar seldir sérstaklega á
dansleikinn fyrir þá sem ekki
geta verið á borðhaldinu.
Þess má geta, að Norðfirð-
ingafélagið hefir gefið húsgögn
höfðu teljandi áhrifamátt. Dæmi um
karlasamtök eru samtök um tækni-
þróun, stjórnmál og fjárframkvæmd-
ir. Dæmigert fyrir kvennasamtök var
hvers kyns hjálparstarfsemi. Sagt var
að kvennasamtök eins og þessi hefðu
ekkert með stjórnmál að gera. Eng-
inn stjórnmálaflokkur hafði kven-
frelsi á sinni dagskrá. Konum sem
störfuðu í stjórnmálaflokkunum
fannst þær vera undir eftirliti flokks-
bræðra sinna. Þær þurftu alltaf annað
slagið að lýsa yfir að flokkshollustan
væri þeim meira virði en hollustan við
kvennamál. Eru aðstæður svipaðar
hjá okkur á íslandi í þessum efnum?
4. Tímaskyn - Að nota
eigin tíma og
skipuleggja framtíðina
Við konur eigum það til að setja
þarfir fjölskyldunnar ofar okkar eigin
þörfum. Þegar við reynum að fram-
kvæma eitthvað á vegum sjálfra
okkar, tekst það oft ekki vegna þess
að þarfir fjölskyldunnar eru álitnar
mikilvægari. Til að forðast vonbrigði
búum við okkur til lífsmynstur sem
einkennast af því að við skipuleggjum
ekki. Þess í stað verðum við sérfræð-
ingar í „að taka til“.
5. Sjálfsmat
Að konur eru lítils metnar vita kyn-
systur okkar best sem búa í samfé-
lögum þar sem ungbarnaútburður
tíðkast. En hvemig erum við metnar
á heimaslóðum? Eru það kvenna-
störfin sem gefa hæstu launin? Hverj-
um er sagt upp þegar fiskinn vantar?
Hvernig meta fjölskyldan og þjóðfé-
lagið heimilisstörfm?
Berit Ás endar grein sína um
kvennamenningu með því að benda
á að hún eigi rætur sínar að rekja til
þeirra starfa sem ólaunuð eru.
B. J. IS.S.I S. B.
í föndurstofu Breiðabliks. Er
þar um að ræða tvö vinnuborð,
sextán stóla og tvo skápa.
Þeir sem eru á leið til Reykja-
víkur í dag eða á morgun eru
auðvitað velkomnir á árshátíð
Norðfirðingafélagsins og ættu
að athuga um miða hjá Elsu
0 36492, Gígju 0 66283, Jóni
0 43499 eða Pálmari 042416.
Þau reyna að bjarga miðamál-
um til síðustu stundar, en að-
sókn að hátíðinni er góð að sögn
formanns félagsins, Elsu Christ-
ensen. B. S.
Helgi spyr Sverri
Helgi Seljan hefir lagt fram á Alþingi svofellda fyrirspum
til iðnaðarráðherra um kísilmálmverksmiðju á Reyðarfirði.
1. Við hvaða innlenda og erlenda aðila hefur verið rætt um
þátttöku íbyggingu kfsilmálmverksmiðju á Reyðarfirði og
hver hefur orðið niðurstaðan úr viðræðum við hvern um
sig?
2. Um hversu mikla eignarhlutdeild í verksmiðjunni hefur
verið rætt í hverju tilviki?
3. Út frá hvaða raforkuverði til verksmiðjunnar hefur verið
gengið í þessuin viðræðum?
4. Hver er staða verksmiðjumálsins nú?
5. Hvaða skilyrðum þarf að vera fuilnægt til að ráðherra beiti
sér fyrir því að ríkisstjórnin taki ákvörðun um að ráðast í
framkvæmdir við verksmiðjuna?
Árshátíð Norðfírðingafélagsins