Mjölnir - 02.02.1949, Blaðsíða 4
Miðvikudagur 2. febrúar 1949.
5. tölublað.
12. árgangur.
Grobb og hræsni
einkenna krata
Siglfirzkir blaðalesendur hafa
oftsinnis iveitt því athygli
hvernig kratablaðið „Neisti“
grobbar og gortar, l'íkt og smá-
str'ákur, sem heldur að hann sé
bæði stór og sterkur og geti allt.
Þegar athugað er hverjir
standa mest að blaðinu, eins og
t.d. Jóh. G. MöIIer, þá er þetta
ekki svo undarlegt. Slíkir menn,
sem oft og iðulega tala mikið
um þörf róttækni í verkalýðs-
samtökunum, deila fast á for-
ystu þeirra og saka hana um
soífandahátt og svik, — þeir eru
einmitt mennirnir, sem fyrstir
bila þegar til átakanna kemur,
eins og sannaðist með þá
„Neista“-menn í verkfallinu
1947.
Á s.l. hausti gengu kratarnir
um land allt berserksgang,
sumir launaðir, aðrir ólaunaðir
af íhaldinu, til þess að brjóta
hina róttæku forystu A.S.Í. á
bak aftur.
Þá vantaði ekki grobbið,
skrumið og hræsnina í blöð
Alþýðuflokksins og hinna aftur-
haldsflokkanna.
„Neisti“ litli lét heldur ekki
á sér standa að vegsama hina
væntanlegu stjórn „lýðræðis-
sinna“ og lofa hin óunnu afrek
hennar í þágu verkalýðsins. —
Þessi grobbni smá-blaðsnepill
taldi sig þess umkominn að gefa
loforð um efndir ákveðinna full-
yrðinga sinna í sambandi við
dýrtáðarmálin og launþeganna#
Hann taldi sig þess umkominn
að gagnrýna harðlega ófremdar
ástand það, sem núverandi
ríkisstjórn, sú fyrsta, sem
Alþýðuflokkurinn myndar, —
heífur skapað í landinu.
1 „Neista“ 20. tbl. 16. árg. er
grein þar sem harðlega er ráðist
á þetta ástand. 1 þeirri grein
segir svo um afstöðu alþýðu til
þessa ástands: „Alþýða manna
sættir sig ekki við vísitöluföls-
un í þokkabót, auk vöruskorts.“
(Leturbr. Mjölnis).
Þessi grein var skrifuð eftir
að kosningum til 21. þings ASÍ )
var að mestu lokið, og séð orðið
að „lýðræðissinnar" myndu í
einhverjum meirihluta. Þá sagði
„Neisti“: „hingað og ekki
lengra", og sagði, að almenn-
ingur segði þetta líka við ríkis-
stjórnina.
Og „Neisti" sagði meira, og
talaði til þeirra, sem hann taldi
að stjórna myndu A.S.I. næstu
tvö ár:
„]£n eins verða þeir að minn-
ast, sem koma til með að stjórna
Alþýðusambandi íslands, að
ekki verður frekara leyft að
ganga á kjör íslenzkrar alþýðu
en orðið er.“
(Leturbr. Mjölnis).
Þannig skrifaði þetta grobbna
hræsnisfulla skrumblað krat-
anna þá, gefur loforð um, að
stöðvuð verði ágengni krata-
stjórnarinnar á kjör alþýðu, —
en hverjar eru efndirnar? —
Samskonar og aðrar efndir á
loforðum kratanna.
40 milljóna tolla og skatta-
byrði lagði afturhaldsstjóm
kratanna á herðar alþýðunnar
um áramótin, — vörurnar
hækka — tala atvinnulausra
hækkar, — „visitölufölsun og
síhækkandi verðlag í þokkabót,
auk vöruskorts,“, — það eru
efndir á loforðum „Neista“.
En alveg óvart hefur hann
sagt það satt, að almenningur
myndi ekki sætta sig við þetta.
Það er nú að koma í ljós við
stjómarkjör í verkalýðsfélög-
unum. Svik kratanna verða
fleiri og fleiri — fylgjendur
þeirra færri og færri, — rökrétt
þróun málanna.
Mótmæli (!!) Alþýðusambandsstjórnar
í dýrtíðarmálunum
(FRAMHALD AF 1. SÍÐU)
hækkun þessi er 100% frá því,
sem áður var, komi öll á
kaupendur og sé því sýnt, að
ennþá breikki bilið milli kaup-
lags og verðlags.
Niðurlag þessa bréfs mið-
stjórnar sambandsins til ríkis-
stjórnarinnar var svohljóðandi:
„Miðstjórn Alþýðusambands-
ins vill vekja athygli ríkisstjórn
arinnar á þessum staðreyndum
og jafnframt enn einu sinni
minna á þá samþykkt Alþýðu-
sambandsþings, þar sem m.a.
segir svo:
„Haldi dýrtíðin hinsvegar
áfram að vaxa, felur þingið
væntaniegri sambandsstjóm að
vernda hagsmuni verkalýðsins
með þvá að beita sér fyrir al-
mennum grunnkaupshækkunum
þannig, að raunvemlegur kaup-
máttur vinnulaunanna rýrni
ekki frá því sem nú er.“
Á gmndvelli þess, er hér hef-
ur verið sagt að framan, og
með tilvísun til framangreindra
samþykkta síðasta Alþýðusam-
bandsþings, þá skorar mið-
stjómin á ríkisstjómina að
beita sér fyrir því, að lögum um
festingu vásitölunnar verði
breytt þannig frá 1. jan. n.k.
aJð á hverjum tíma nemi mis-
munur útreiknaðrar og greiddr-
ar vísitölu aldrei meir en 19
stigum.
Nái þessi breyting laganna
ekki fram að ganga, sér Alþýðu-
sambandið sig til knúið að beita
sér fyrir almennri grunnkaups-
hækkun, sem bæti a.m.k. upp
mismun vísitölunnar úr 319
stigum í það, sem hún kann að
verða á hverjum tíma, jafnhliða
kaupgjaldssamræmingu þeirra
félaga í sambandinu, sem
dregizt hafa óhæfilega aftur úr
um kaupgjadilð.
Miðstjórnin telur, að lög þau,
sem nú hafa veríð samþykkt á
Alþingi um dýrtíðarráðstafanir
vegna atvinnuveganna feli ekki
í sér endanlega lausn dýrtíðar-
málanna, þótt með þeim sé í
bili leitazt við að tryggja það,
að grundvöllur framhaldandi
starfsemi atvinnuveganna rask-
ist ekki, og telur því enn vera
fyrir hendi nauðsyn þess, að
leita raunhæfra úrræða' fyrir
framtíðina snertandi þessi
mál, og vill þvi taka fram, að
[ stjórn Alþýðusambandsins er
fús til viðræðna um leiðir-til
úrlausnar þessa mikla þjóðfé-
lagslega vandamáls á grundvelli
þess að tryggja atvinnuöryggi
og lífsáfkomu almennings.“
Miðstjómin taldi ekki rétt að
birta bréf þetta fyrr en sýnt
væri, hvernig lyki viðureign út-
vegsmanna og ríkisstjómarinn-
ar út af hinum óbilgjömu kröf-
um útvegsmanna, er haft hefði
í för með sér stórfellda kjara-
rýmun almennings, ef fram
hefði náðst.
Miðstjómin vildi að sjálf-
sögðu ekkert það aðhafast, er
auðveldað gæti útvegsmönnum
baráttuna fyrir hinum ósann-
gjörnu kröfum.
Bréfi miðstjómarinnar mun
verða birt í heild í næsta blaði
Vinnunnar, tímariti Alþýðusam-
bandsins, sem nú er í prentun.
Með stéttarkveðju.
Jón Sigurðsson“.
Þegar dýrtáðarlögin vom sett,
rétt' fyrir jólin, kepptust verka-
lýðsfélögin víðsvegar um land,
við að mótmæl hinum gífurlegu
nýju álögum, en aldrei heyrðist
neitt frá stjórn heildarsamtak-
anna. í lok þessa dæmafáa bréfs
er gefin skýring(!) á því, að
þessi „mótmæli“ vom ekki birt
strax. Það var vegna þess, að
stjórn A.S.l. taldi, að það gæti
orðið til að styrkja útgerðar-
menn í hinum „óbilgjömu“
kröfum þeirra til ríkisstjórnar-
innar. Þegar þess er gætt, að
aðalkrafa útgerðaramnna var,
að ábyrgðarverð fisks yrði
hækkað úr 65 í 70 aura kílið,
en allir skipverjar á mótorbát-
um, á fiskveiðum, eru upp á
hlut úr afla, þá er þetta næsta
furðulegt. M.ö.o. stjóm A.S.Í.
vildi ekki stuðla að bættum kjör-
um hlutasjómanna.
Þegar ríkisstjórnin er að
leggja nýjar tolla- og skatta-
drápsklyfjar á almenning þá
leyfir stjóm A.S.Í. sér að tala
um „góðan vilja“ ríkisstjórnar-
innar í dýrtíðarmálunum. Þá
virðist það harla einkennilegt,
að stjórn A.S.l. skuli nú ekkert
hafa að athuga lengur við föls-
un vísitöltmnar, en eins og
Breiðfylkingin bíður ósigur
(Framhald af 1. síðu).
■ m ;
Alþýðuflokkurinn hafði áform-
að að halda skemmtifund í
flokksfélagi sínu kvöldið eftir,
átti sá fundur, ef þeim gengi að
óskum á aðalfundi „Þróttar" að
verða sigurhátíð, þar sem fagn-
að væri sigri „lýðræðissinnaðra
verkamanna“ yfir „kommún-
istum“. En sigurhátíðin féll
niður. Kosning þessi milli Þór-
odds og Jóhanns var þá annað
og meira en kosning milli
tveggja manna, hún var um leið
atkvæðagreiðsla um tvær steffn-
ur í verkalýðsmálum, annars-
vegar hina róttæku einingar-
stefnu „Þróttar“-stjórnarinnar
og hinsvegar undansláttar-
stefnu ríkisstjómardindlanna.
Um þessar tvær stefnur var
einnig kosið í Alþýðusambands-
kosningunum s.l. haust, en þá
var atkvæðamunurinn aðeins
29, nú er hann kominn upp í 75,
þó er fjöldi vinstrimanna fjar-
verandi. Þetta talar sínu máli,
og sýnir glögglega hvert straúm
urinn rennur.
I meðstjórnandasæti, stilltu
breiðfylkingarmenn Gunnlaugi
Hjálmarssyni gegn Gísla H.
EMassyni, var Gásli kosinn með
191 atkvæði en Gunnlaugur fékk
152 atkv. Varastjóm var öll
sjálfkjörin. Við kosningu á 15
mönnum í trúnaðarmannaráð,
stilltu breiðifylkingarmenn upp
gegn 5 mönnum. Vom allir
kosnir, sem uppstillingamefnd
hafði stungið upp á með 202 til
209 atkv., en hinir fengu frá
109—117 atkv. Á sama veg fór
um kosningu varamanna í trún-
aðarmannaráð. Sjálfkjörið var í
húsnefnd, fræðslunefnd og
stjórn „Hjálparsjóðs Þróttar".
Á öðrum stað i blaðinu er birt
skrá yfir alla menn í trúnaðar-
stöðum verkam.fél. „Þróttar"
Tvö bréf höfðu „Þrótti“ bor-
izt frá stjórn A.S.I. og er þeirra
getið hér í blaðinu. Bréfin vom
lesin upp á aðalfundinum, og
lét fundarmenn sér fátt um
finnast. I fundarlok bar Óskar
Garibaldason fram svohljóðandi
kunnugt er hefur sameiginleg
nefnd frá A.S.Í. og B.S.R.B.
reiknað út og fært rökaðþví.að
raunveruleg verðlagsvásitala sé
um 400 stig. En stjóm A.S.l.
gengur þó ennþá lengra í bréfi
sínu en þetta, og fellst á, að
launþegar séu rændir 19 Vísi-
tolustigum af launum sínum,
þannig, að latmþegar fái aðeins
launahækkun vegna vaxandi
dýrtáðar, sem svarar þvá, er hin
„útreiknaða" vísitala fer fram
úr 319 stigum.
Núverandi stjórn A.S.Í. byrj-
aði ekki starf sitt með miklu
trausti verkalýðsins, heldur
þvert á móti, en þó hefði fáa
grunað, að svo lágt hefði hún
lagst, á fyrsta ársfjórðungi
starfstíma síns, að slíkt plagg
eins og þetta bréff, léti hún frá
sér fara til verkalýðsfélaganna
á landinu.
tillögu, sem samþykkt var með
samhljóða atkvæðum:
„Aðalfundur verkamannafé-
lagsins „Þróttar" á Siglufirði,
haldinn 27. jan. 1949 skorar á
ríkisstjórnina að gera engar
þær ráðstafanir er leitt gætu til
þess, að erlent herveldi fengi
stöðvar fyrir her eða hernaðar-
útbúnað á íslenzkri gmnd, —
Jafnframt skorar fundurinn á
ríkisstjóraina að neita allri
þátttöku í hemaðarsamtökum
þjóða á milli, í hverri mynd sem
er, án þess að leita fyrst um það
atkvæðis þjóðarinnar.
Þá lýsir fundurinn ánægju
sinni yfir þeirri vakningu, sem
hafin er með þjóðinni, gegn
‘hugsanlegri þátttöku á hinu
svonefnda Norður-Atlanzhafs-
bandalagi".
Fundurinn fór mjög vel og
skipulega fram. Er óhætt að
fullyrða, að hann er í alla staði
ffélagsmönnum til sóma. „Þrótt-
ur“ er sterkari eftlr fxmdinn en
áður, þar sem félagsmenn hafa
nú skýrt og greinilega markað
stefnuna, sem fylgja skal við
þau þýðingarmiklu viðfangsefni
sem nú bíða úrlausnar hjá fé-
laginu.
Nýja-Bíó
Miðvikudag kl. 9
Baráttan um barnssálina.
Pimmtudag kl. 9
Eiginkona á valdi Bakkusar
SÍÐASTA SINN
Sunnudag kl. 3
Baráttan um barnssálina
kl. 5
Allir vildu eiga hana
Kl. 9:
Engum er alls vamað
Sennandi amerísk kvikmynd
Nýkomin
Kristinn Björnsson
gullsmiður
f febrúar og marz
er verzlunin opin
ákl.2-6
Verzlun
Jónínu Tómasdóttir