Fylkir - 13.10.1950, Blaðsíða 2
2
FYL
Gunnar Ólafsson:
„Mennta meistari
og mannvitsgjafi
er hann máttki magi”
Ýmsir kunningjar Einars
Braga höfðu þessi vísuorð skálds
ins eftir honum þegar hann var
að segja þeim um lærdómslistir
skólastjórans, fáfræði hans og
sjúklega viðleitni að ná í auka-
störf, gefandi af sér bein og
bitlinga, úr framsóknarjötunni,
ef eitthvað fannst þar handa
honum, og annarsstaðar eftir því
sem í náðist.
Öll velgengni í þessa átt jók
hug mannsins og dug til þess
að hrósa sjálfum sér, eins og
hann gerði allt frá upphafi og
gerir enn með berserksins afli
og atgangi.
Hér eru dæmin nærtæk þó
ekki sé litið nema f Framsókn-
arblaðið. Þar gengur sjálfshólið
skýjum ofar, svo að Björn í
Mörk„ er á sínum tíma þótti
allra manna sjálfhælnastur,
hverfur alveg fyrir honum, eins
og líka allir aðrir gortarar bæði
fyrr og síðar, að undanteknum
H. B., — vitanlega.
Annars var Birni í Mörk ekki
annað til ámælis fundið en
grobbið, og ekki man ég eftir
að hann væri talinn selja, sér til
eigin hagsbóta annarra manna
eignir.
Svo fór virðing hans vaxandi
eftir að hann var í herferðum
með Kára Sölmundarsyni. Það
gat vitanlega ekki öðruvísi far-
ið því að allir höfðu virðingu af
að vera í fylgd með þeim manni.
En hvort Þ. Þ. V. hefur var-
anlega virðingu af að vera í
fylgd með H. B. það er annað
mál. Þeir verða sýnilega að njóta
allrar virðingar í sameiningu,
þeir eiga svo margt sameigin-
legt. En ef eitthvað kann að
slsorta á hjá öðrum, þá er víst að
hinn hefur það í fullum mæli.
Þarna er og á að vera hið
reglulega samvinnusnið á öllu
eins og foringinn H. B., og að
sjálfsögðu þeir báðir, hafa sí
og æ tilkynnt í Tímanum og
blaðinu sínu hér, sem ætlað er
unglingunum til fyrirmyndar.
Þeir hrósa sér líka báðir í sam-
einingu og sinn í hvoru lagi.
Ekki veitir af.
„Lát aðra hrósa þér en ekki
þinn eigin munn, óviðkomandi
menn, en ekki þínar eigin varir"
segir Solómon konungur. Hvergi
verður þess vart að þeir H. B.
og Þ. Þ. V. fylgi boðskap hins
vitra konungs. Þeir munu skilja
það, og Þ. Þ. V., ekki sízt, að
biðin getur orðið nokkuð löng.
Þess vegna rekur hann hrósið
um sjálfan sig áfram með engu
minna afli, en lastmælin um
aðra.
Eins og fyrr getur, var Einar
Bragi ekki talinn aðdáandi skóla
stjórans. Þeir voru um margt ó-
líkir. Á meðan Einar Bragi var
aðalkennari í Þ. Þ .vaffska
menntasetrinu, ásamt einhverj-
um Snæbirin af Skaganum, er
ekki þótti prýða hópinn, þá
gekk hann um göturnar með
stúdentahúfu, teinréttur og upp-
litsdjarfur eins og frjáls maður
og vildi hann, að sögn, f engu
líkjast skólastjóranum, að
minnsta kosti meðan lítið á-
vannst í því, sem þeim „lærða"
manni stúdentinum, þótti mest
skorta á bóklegan lærdóm hins.
En þetta átti nú eftir að lag-
ast með tíð og tíma, því að eng-
inn mun, áður en lauk, hafa
orðið Þ. Þ. V. meira til fyrir-
myndar en þessi margnefndi og
hjá flestum illa þokkaði Einar
Bragi.
Það kom, alveg ómótmælan-
lega, skýrast fram þegar báðum
„menntamönnunum" var stefnt
fyrir rétt og þeir lögsóttir fyrir
hrottaleg og illmannleg um-
mæli um menn og málefni.
Einar Bragi varð nokkrum vik
um fyrr fyrir þessu ónæði og
hann tók á öllu því illa og kjána
lega, sem hann hafði til sjálf-
um sér til varnar og málsbóta.
Þetta varð Þ. Þ. V. að nærri
ómetanlegu happi. Hann tók,
þegar að honum kom lærimeist-
arann Einar Braga sér til fyrir-
myndar, bæði um efni og orða-
val, rétt eins og búast mátti við
af þessum uppfræðara æsku-
lýðsins. En auk þess notaði hann
sína eigin mælskulist og þá
mátti segja, eins og sagt var í
Alþingisrímunum, að upp úr
honum „sauð og vall og gaus",
allskonar munnsöfnuður í lík-
ingu við „stálvírsræðunar", sem
hann var lögsóttur fyrir, eins og
áður segir.
Að líkindum hefur enginn
notfært sér munnsöfnuð og
„þankagang" Einars Braga eins
og einmitt þessi skólastjóri. Það
ætti að geta verið skólaæskunni
til eftirbreytni eða þá til við-
vörunar þeim unglingum, sem
KIR
betur eru skapi farnir en skóla-
stjórinn. Og þeir eru margir, það
hefur reynslan sýnt, annars væri
hér ömurlegt umhorfs í þeim
efnum.
Sektardóminn, sem maður
þessi fékk fyrir alla rógmælgi
sína um Jóhann Þ. Jósefsson
kallar hann í skrifum sínum
„Stóradóm". Þeir sem vita, að
nafn þetta er uppnefni á Alþing-
isdómi, eða réttara sagt laga-
setningu Alþingis árið 1564 og
sem að nokkru þekkja upphafs-
mann og fleira lútandi að laga-
setningu þessari, þeir undrast
vesælmennsku skólastjórans.
Þeir undrast kvalastunur manns-
ins undan þessum, ef svo mætti
segja, sultardómi, fyrir alla róg-
mælgina og ósannindin.
Sennilega er sá maður vand-
fundinn, sem mundi hafa borið
sig eins hræ-vesællega undan
lítilsháttar fésekt eins og hér
hefur raun á orðið hjá þessum
margnefnda skólastjóra.
Ýmsir ætla, að hann hafi
með þessum látum ætlað að afla
sér meðaumkvunar og hefur
hann þá eins og fyrr goldið
þess, sem hann aldrei ræður við,
en það er vesælmennskan og
.fíflskan.
„Hinn bráðlyndi sýnir mikla
fíflsku" segir Salomó konungur.
Það ætti Þ. Þ. V. að þekkja
þótt hann hati orðskviður hins
vitrasta konungs.
„Skipaður í verðlagsdómstól"
segir „Hallur Hálendingur" í
Framsóknarblaðinu fyrir stuttu.
Þetta nafn mun vera sameig-
inlegt „andans búmerki" þeirra
félaga, H. B. og Þ. Þ. V., sem
þeir nota stundum, þegar eitt-
hvað mikilvægt er á ferðinni,
eins og t. d. nú eftir að Þ. Þ. V.,
hafði með miklu kvalræði, tek-
ist að fá sig tilnefndan í verð-
lagsdóminn.
Með lögum dags. 27. maí s.l.
var stofnaður sérstakur verð-
lagsrómur í kaupstöðum og sýsl-
um landsins.
10. gr. laganna segir:
Skal skipaður sérstakur dóm-
stóll, sem nefnist verðlagsdóm-
ur.
11. gr. laganna er á þessa
leið:
í verðlagsdómi eiga sæti 2
menn. Hlutaðeigandi héraðsdóm
ari, sem er formaður dómsins og
1 meðdómari, skipaður af dóms-
málaráðherra eftir tilnefningu
nefndar þeirrar, er um ræðir í
2. gr.
Nefndin eða hinir útvöldu í
nefndina, skipta þessu eða kjósa
í dóminn og þarf þá ekki að því
að spyrja, með hverjum hætti
þeir komast þangað, sem verst
láta og engu eira vegna græðgi
FYLKIR
málgagn Sjálfstæðisflokksins
Útgefandi:
Sjálfstæðisfél. Vestmannaeyja
Ritstjóri og ábyrgðarm.:
Gunnar Hlíðar
Sími 203 - Box 16
Auglýsingastjóri:
Finnbogi Friðfinnsson
Prentsmiujan Eyrún h. f.
sinnar í pólitísku beinin og
bitlingana eins og t. d. þessi Þ.
Þ. V., sem sumir nefna jarð-
eignasala undir verndarvæng
H. B.
Eftir því, sem lögin segja,
ræður dómsmálaráðherra engu
um tilnefningu meðdómarans.
Embættisskyldan býður honum
að skipa þann, sem tilnefndur
er í dóminn.
Annars er þessi meðdómandi
ekkert annað en nokurskonar
skott í dómnum. Ef þeim greinir
á um eitt eða annað, sem þeir
eiga að dæma um þá: „sker at-
kvæði formanns úr" segir í 11.
grein laganna.
Rétt skoðað er þetta ekki feitt
framtíðar tekju-bein fyrir Þ. Þ.
V. sem alltaf virðist hafa mest-
an hug á því að nærast si og æ
á allskonar framsóknarflokks-
snöpum og fleiru, eins og t. d.
„netahnýtingin" og „drísillinn",
sem ég fyrir nokkru gat um í
„Fylki" og sem bæjarsjóður er
nú látinn borga, eins og fleira.
Samkvæmt lögunum skal
kjósa árlega mann í dóminn.
Þeim félögum hér er því betra
að vera vel á verði árlega þeg-
ar þessi virðulega athöfn fer
fram, og það munu þeir líka
gera.
Þegar þetta happ var tilkynnt
í Framsóknarblaðinu þá var það
tilkynnt undir fyrrnefndu bú-
merki" þeirra félaga. Tilkynn-
ingin byrjar eins og hér segir:
„Útvarpið flytur okkur þá fregn
að Bjarni Benediktsson dóms-
málaráðherra, hafi skipað Þ. Þ.
V. skólastjóra í verðlagsrómstól
Vestmannaeyja."
Þetta gerði harfn, eftir því,
sem þeir segja, nokkrum dój .m
eftir að „Stóridómur" gekk yfir
hinn „saklausa" mann, og má
vel skilja það á orðum þeirra fé-
laga, að ráðherra hafi gert
það af einskærri virðingu við
þann dæmda, og til þess að
setja græðandi plástur á hin
sárt svíðandi sár undan fésekt
mannsins.
Þannig hrýtur virðingin og
vorkunnsemin að þessum félog-
um úr öllum áttum.