Ný vikutíðindi - 14.06.1968, Qupperneq 2

í
NY VIKUTlÐINDI
NÝ VIKlJTlÐMDí
koma út á föstudögum
og kosta kr. 13.00
Útgefandi og ritstjóri:
Geir Gunnarsson.
Ritstjóm og auglýsingar
Kleppsvegi 26 II.
Sími 81833 og 81455
Prentsmiðjan ÁSRÚN
Hverfisgötu 48 - S. 12354
Skothvellir
Enn hafa skothvellir kveð-
ið við í Ameríku og álitlegur
frjálslyndur stjórnmálafor-
ingi látið lífið fyrir skotvopni
launmorðingja. Heimsbyggð-
in öll er harmi og reiði lostin,
en hinn látni verður ekki vak
inn til lífsins aftur, og
Góð fyrirtœki
myrkraöflin, sem að baki
morðinu standa, hyljast í
skugganum án ábyrgðar.
Morð bandarískra stjórn
málaforingja eru engin ný- framan
lunda. Þau eru hin rakalausu
svör ofbeldis og mannfyrir-
litningar gegn atkvæðarétti
og mannhelgi.
En, maður, líttu þér nær!
Á okkar litla, strjálbyggða
og kalda landi eru byssur og
önnur morðvopn og ofbeldis-
tæki líka látin tala, og hér
falla menn, tiltölulega fleiri
heldur en í Bandaríkjunum
fyrir kúlum launmorðingja.
Mennimir í leynifélögunum
leggja lykkju á leið sína, er
þeir koma af leynifundum sín
um og jafnvel skjóta félags-
bræður sína og saklausa borg
ara; og launmorðingjar
ganga lausir hérlendis
Þrenn eru þau félagasam-
tök, sem almenna þjónustu-
starfsemi annast auk sjálfra
samvinnufélaganna og fyr-
irtækja þeirra, er öðrum fyr-
irtækjum fremur eru mótuð
í hugum manna sem samtök
þjóðarinnar allrar og komast
næst því í framkvæmd að
vera það, en fyrirtæki þessi
eru Eimskipafélag íslands,
óskabarn þjóðarinnar eins og
það hefir löngum verið kallað
— enda hefir félagið sem
slíkt alltaf staðið vel undir
þeirri nafngift — Flugfélag
íslands og Samvinnutrygg-
ingar, hin gagnkvæma trygg-
ingarstofnun, stærsta trygg-
ingarfélag þjóðarinnar, þar
sem allir tryggendumir eru
félagsmenn.
Fyrirtæki þau, sem að
eru upptalin, hafa
furðanlega sloppið við að
verða bitbein dægurþras eða
að blandast inn í stjórn-
máladeilur, og er fyrirtækj-
um þessum og þjóðinni allri
það mikið happ og blessun.
Er þess að vænta, að svo tak-
ist áframhaldandi að halda á
málum þessara fyrirtækja að
þetta haldist og landsmenn
allir snúi þar sem mest sam-
an bökum.
sem hann ef til vill síðar yrð
að láta gera höfðinu styttri!
Hér á landi standa forseta-
án kosningar fyrir dyrum og
Núverandi viðskiptaerfið
leikar hafa að sjálfsögðu kom
ið all harkalega niður á fyr-
irtækjum þessum, eins og
raunar öðrum fyrirtækjum
þjóðarinnar, sem hliðstæða
þjónustu annast, en þó óttast
enginn um framtíð þeirra,
nema síður sé. Öll eru fyrir-
tæki þessi undir öruggum og
traustum stjórnum, og öll
hafa þau það sameiginlegt,
að forstjórar á góðum aldri,
sem njóta alþjóðar trausts,
stýra þeim. Má segja að vel
sé skipað hvert sæti starfsliðs
fyrirtækja þessara og þau
njóta góðs og verðugs trausts
jafnt utan lands sem innan.
Öll hafa framangreind fyr-
irtæki að vísu færst mikið í
fang á undanfömum árum,
en þó hefur miklum fram-
kvæmdum verið framfylgt af
festu, gætni og forsjá og þau
kunna líka þá gullnu reglu að
flýta sér hægt, er slíkt á við.
Það, sem háir og hefur
háð mörgum íslenzkum fyrir-
tækjum, er smæð fyrirtækja
hérlendis og sú almenna til-
hneiging að allir vilja vasast
í öllu, án þess sé nægilega
gætt, að starfssviðin bera
ekki uppi nema takmarkaðan
fyrirtækjafjölda, og gætir
þessa á flestum sviðum at-
vinnulífsins.
Nú, þegar sytir í álinn um
sinn í atvinnumálum þjóðar-
innar, þarf þjóðin að þoka
sér saman og fylkja sér sem
fastast um að vernda fjör-
egg sín með því að láta uppi
stöðufyrirtækin njóta sem
víðtækastra viðskipta og sam
eina smærri fyrirtæki í stærri
Skipulagsleysi
fiskveidanna
þess hendur séu hafðar í. þess eru dæmi, að prestur
hári þeirra.
Og það þarf ekki langt að
líta um öxl til þess að minn-
ast ofbeldisaðgerða og mann
drápstilrauna á íslandi.f vopna gegn atkvæðtmum
Hannibal Valdimarsson var
á sínum tíma tekinn og bund
inn vestur á f jörðum og flutt
ur nauðugur til Isaf jarðar, og
skotið var á Isleif Högnason
í Vestmannaeyjum, svo tvö
slík dæmi séu nefnd.
Læknar hugðust koma Jón-
asi frá Hriflu á Klepp, og
menn hafa af tilviljun fundist
á Kleppi, sem hafði verið
komið þangað af annarlegum
ástæðum; og loks þegar naz-
istarnir þrömmuðu hér um
götur með hakakrossa og
höfðu uppi ráðagerðir um að
lífláta ákveðna forystumenn
þjóðarinnar, þá voru þessir
sömu menn kallaðir ungu
mennirnir með hreinu hugs-
anirnar.
Svo er saga af þingmanni
einum, sem litla umgengni
hafði við samþingsmenn sína
og kvað ástæðuna þá, að
hann vildi ekki stofna til
kynningarbanda við menn,
hafi risið upp á opinberum
fundi og beðið Guð að láta
kjósa sitt forsetaefni. Ofbeld
ishneigðin og notkun skot-
er
Flestir eru sammála um,
að aukin skipulagning í at-
vinnumálum Islendinga sé
æskileg og bókstaflega nauð-
synleg, og þá ekki sízt í þeim
atvinnuveginum sem aðallega
stendiur undir gjaldeyrisöflun
þjóðarinnnar, sjávarútvegin-
um.
Um núverandi rekstur sjáv
arútvegsins þarf ekki að f jöl-
yrða. Þar er skipulagsleysi
og glundroði, ásamt fyrir-
hyggjuleysi, án þess fast sé
að orði kveðið, og fjárhagur
allur í molum. Svipaða sögu
er að segja um fiskvinnsluna;
þar er bæði of og van um
vinnsluaðstöðu og fiskverkun
ina í heild.
I sambandi við sjávarút-
vegmn starfar Fiskifélag Is-
lands sem höfuðstofnun ríkis-
valdsins í sambandi við fiski-
furðu útbreidd. veiðar og annað það, er að
Helztu og áhrifamestu fjöl útvegi lýtur, ásamt með
miðlunartæki þjóðanna hafa mörgum verkefnum, sem
að uppistöðu í flutningi sín-' ekki verða hér talin né rak-
um sýningar og lýsingar á in.
hernaði og manndrápum og Að auki eru svo fleiri
algengustu leikföng, sem nefndir og styrktarsjóðir og
börnum eru fengin í hendur,1 sitt hvað fleira, en þessu
eru byssur og aðrar eftirlík- mætti öllu þjappa saman í
ingar morðvopna — og svo samfelldari heild og nánari
hrökkva þjóðirnar við, þegar1 innbyrðistengsl.
hvar. Væri þessi áætlun mið-
uð við, að hvergi væri geng-
ið of nærri fiskistofnunum,
en við það miðað, að mark-
aðsmöguleikar nýttust sem
bezt.
Líka væri gerð athugun á
því, með hvaða tegundum
veiðiskipa og með hvers kon-
ar veiðarfærum fiskurinn
væri veiddur ásamt því, hve
stóran flota veiðiskipa þyrfti
til veiðanna og stærðar og
búnaðarflokkun þeirra.
Islendingar eiga stóran
flota nýrra og nýlegra fiski-
skipa, sem að mestu eru ein-
hæfð til
margra er,
skip ekki
síldveiða. Álit
að nú séu þessi
tækniþróunina í dag og þau
þegar að verða úrelt, án um-
bóta, og að ekki sé nægilega
vel fylgst með nýjungum um
gerð veiðiskipa og veiðibún-
að af hálfu Islendinga. Hefur
Jón Héðinsson, alþm. verið
einna skeleggastur vökumað-
ur í þessum efnum hin síðari
árin.
En mál þau, sem hér er lít-
illega vikið að, eru ekki nein
einkamál fárra útgerðar-
manna, heldur mál þjóðarinn
ar allrar, sem mikil nauðsyn
er á um, að séu gaumgæfi-
lega rædd, og fiskveiðum og
fiskvinnslu komið í sem hag-
kvæmast og arðgæfast form
samræmi við j að beztu manna yfirsýn.
GIRO-þjónusta Otvegsbankans
skothvellir kveða við í Amer-
íku.
Meðan ekki tekst að koma
á almennri hugarfarsbreyt-
ingu í heiminum og umgengn
ishættir og uppeldi þjóðanna
verða miðað við mannhelgi
og virðingu fyrir mannslífun-
um, þá þarf ekki við því að
búast, að skothvellirnir hætti
og að saklaust fólk verði
myrt og limlest — og þá ekki
sízt forsvarsmenn þeir, sem
gerast talsmenn jafnréttis,
bræðralags og mannhelgi.
— v.
En um fiskiveiðamar sjálf
ar er það að segja, að það er
tilviljanakennt hver af gæð-
um hafsins eru aðallega nýtt
hverju sinni og þá með hverj
um hætti; ekkert heildar-
skipulag er á þessum málum
frá á.ri til árs.
Eðlilegt virðist, að í sam-
ráði við fiskifræðinga og á
vísindalegum grundvelli væri
gerð áætlun um, hve mikið
magn af hverri einstakri teg-
und nytjafiska skyldi veitt ár
lega, úr hvaða hafsvæðum og
hversu skyldi nýta aflann og
Nýlega boðaði stjórn Út- ]
vegsbankans blaðamenn á
sinn fund í tilefni af því að
opnað hefur verið nýtt útibú
í Kópavogi, þar sem enginn
banki hefur haft útibú til
þessa. Ennfremur hefur úti-
bú bankans að Laugavegi
105, fengið stærra og betra
húsnæði.
Á fundi þessum kom einn-
ig fram, að bankinn hefur
byrjað á svokallaðri GIRO-
þjónustu, sem mjög hefu
rutt sér til rúms í nærliggj-
andi löndum síðustu ár.
1 stuttu máli er þjónusta
þessi fólgin í því, að bank-
inn tekur að sér að borga fyr
ir þá, sem þess biðja, ýmis
konar greiðslur, svo sem
hita, ljós, húsaleigu, síma og
blöð, svo framarlega sem
viðkomndi á innstæðu á giro-
reikningi sínum. Tilgreinir
hann skriflega, hvað bankinn
á að borga, og þá þarf hann
ekki að hafa neinar áhyggj-
ur af því næstu mánuði eða
ár.
Þjónustu þessa annast
bankinn endurgjaldslaust, en
hlaupareikningsvextir eru
greiddir af innstæðufé.
Þetta léttir mjög af heim-
ilinu átroðning innheimtu-
manna, auk þess sem bank-
inn sendir yfirlitsreikning á
hverjum mánuði yfir greiðsl-
urnar, svo að heimilisfaðirinn
fær að nokkru leyti reikning
yfir rekstur heimilisins og
getur í samráði við bankann
gert greiðsluáætlanir fram í
tímann.
Þá má í mörgum tilfellum
/