Nýi tíminn - 10.12.1953, Page 6

6) NÝI TlMINN — Fimmtudagur 10. desember 1953 -------------
------------------------------------------------:-------\
NÝI TÍMINN
Útgefandl: Samelnlngarflokkur alþýðu — Sóaíallstaflokkurlnn.
Kitstjóri og ábyrgðarmaður: Ásmundur Sigurðsson
Áskriftargjald er 25 krónur á árl
Greinar í blaðið sendist til ritstjórans. Aar.: Afgreiðsla
Nýja tímans, Skólavörðustíg 19, Keykjavík
Afgreiðsla og auglýsingaskrifstofa Skólav.st. 19. Sími 7500.
Prentsmlðja tjóðvlljans h.f.
______________________________________;__________________'
Frávísun Alþingis á frumv. sósíalista
um niðurfellingu personuiðgjaldanna
Eins og frá hefur verið skýrt hér í blaðinu áður og einnig
; komið fram í þingfréttum Alþingis afgreiddi Efri deild frum-
yarp þeirra Brynjólfs Bjarnasonar og Finnboga R. Valdimars-
sonar þaimig, að visa því frá með rökstuddri dagskrá. Var dag-
>kráin þess efnis, að þar sem sýnt þætti að á næsta ári mundi
fara.fram heildarendurskoðun tryggingarlaganna þætti deildinni
- ekki rétt að gera svo miklar breytingar núna, heldur bæxi að
gefa þeim aöilum, sem falin yrði sú endurskoðun tækifæri til
<’ð kynna sé" tillögurnar, og gera um þær tillögur til Alþingis,
aðúr en það tæki efnislega afstöðu til málsins.
Þótt afgreiðsla þessi sé að vísu ófullkomin þá er hún þó
betri og jákvæðari, en ef deildin hefði svæft.. málið, Með dag-
skránni er beinlínis lagt fyrir þá aðila, sem endurskoða trygg-
itigárlögin að taka frumvarpið til athugunar og gera tillögur
.um það til Alþingis, hvort létta skuli af almenningi litlum hluta
]j,eirra gífurlegu útgjalda, sem rikissjóður tekur í tollum og nef-
sköttum, og nema um 12.000 kr. á fimm manna fjölskyldu.
En einmitt í þessu sambandi er fleira, sem mjög vel þarf að
athugast. Fyrir þing það, er nú situr mun eíga að leggja frum-
varp um breytingar á skattalögum. En þegar talað er um
skattalög í þess orðs þrengstu merkingu, sem venjulega er notuð
1 því sambandi, þá er fyrst og fremst átt við lög um tekjuskatt
og eignaslcatt, þ.e. hina beinu skatta. En þar sem þessir beinu
skattar eru ekki nema brot af öllum þeim sköttum og tollum,
'sem ríkið tekur þá er ljóst að lítilsháttar breytingar á þeim munu
mjög lítið snerta almenning. Enda er það mála sannast að þær
tillögur flestar, sem á undanförnum þingum hafa verið fluttar
bm breytingar á þessum lögum af hendi þingmanna núverandi
stjórnarflokka eða Alþýðuflokksins, hafa meira verið miðaðar
við að létta þessum sköttum af hverskonar fólki, sem hefur
allháar tekjur og allt upp í hátekjur en almenniiigi öllum, er
iægstar tekjur hefur.
Hér er það einmitt sem grípa þarf á kýlinu við þá endur-
ftkoðun gkattalaganna, er nú stendur fyrir dyrum. Engum þarf
að blandast hugur um að heppilegust breyting þessara mála er
sú að létta af almenningi einhverju af þeim óhemju útgjöldum
er hann nú þarf að greiða í tollum og nefsköttum, og samtals
nema um 12000 kr. árlega á hverja fimm manna fjölskyldu að
meðaltali. Samkvæmt frumvarpi sósíalista um niðurfellingu per-
sónuiðgjaldanna myndu hjón á 1. verðlagssvæði losna við 1362
kr. útgjöld árlega, þar sem bæði féllu niður iðgjöld til lífeyris-
sjóðs og sjúkrasamlagsgjöld.
Litlar líkur má telja til þess, að sú nefnd, sem fjallar um
cndurskoðun skattalaganna núna muni hitta á aðra betri lausn
á því máli en þá, sem þar er um ræða, þótt vitanlega þurfi
margt fleira að athuga. A,.m.k. ber henni skylda til að taka þessi
ctríði til rækilegrar íhugunar og úrlausnar. Almenningur bíður
með eftirvæni ingu eftir tillögum skattamálanefndarinnar og mun
iylgjast mjóg vel með öllu er snertir breytingar á þessum
rnálum.
E. t. v. munu ýmsir telja, að hér sé rangt stefnt í forms-
breytingum á almannatryggingunum. En einmitt það er mis-
skilningur. Hið raunverulega eðli persónutrygginga í menningar-
þjóðfélagi á ekki að vera hið sama og vátrygging á húsum,
skipúm, innanstokksmunum og öðrum slíkum dauðum verðmæt-
rm. Eðli persónutrygginga á að vera félagslegt öryggi, er sam-
félagið telur sér skylt að tryggja hverjum einstaklingi þegar
hann hefur innt, af höndum lífsstarf sitt í þágu þess sem og
hverjum þeim er ekki getur séð sér farborða sökum heilsubrests
eða örorku. Þótt grípa verði til þess ráðs að láta einstaklinga
kaupa trygginguna með iðgjaldagreiðslu, meðan starfsemin er
é byrjunarstigi, þá ber vitanlega að stefna að hinu svo fljótt
í-em unnt er.
Fátt mun þjóð vorri reynast dýrmætara þegar til lengdar læt
úr en fullkomið’ félagslegt og efnahagslegt öryggi hvers ein-
asta einstaklings. Reynslan hefur sýnt okkur, að því betur sem
þjóðfélagið býr að einstaklingunum hvað þetta snertir, því betri
afköstum verður skilað til þjóðfélagsins í sköpun verðmæta.
Fátt er meira niðurdrepandi en öryggisleysi um afkomuna og
óttinn um framtíð nánustu ættingja og venslamanna. Með full-
komnu tryggingarkerfi, sem byggt er á félagslegum réttindum,
Tiun þjóðfélagið á beztan hátt trygga sína eigin framtíð.
Forsprakkar Alþýðuflokks og Þjóðvarnar á
Akureyri halda áfram að skemmta skrattanum
Hafna tilboði sósíalista sem hcfði tryggt vinstri
flokkunum meirihluta í bæjarstjórn Akureyrar
24. nóvember s.l. sendi Sósí-
alistafélag Akureyrar Aiþýðu-
flokksfélaginu þar á staðnum
og Þjóðvamarfé’aginu tilboð
um samvinnu í bæjarstjórn-
arkosningunum í vetur. Bentu
sósíalistar á að samkvæmt úr-
slitum A'.þingiskosninganna í
smnar hefði þessa þrjá flokka
aðeins vantað nokkur atkvæði
til þess að fá sameiginlegan
meirihluta í bænum og því
marki ætti aí vera auðvelt að
ná með samstarfi í bæjar-
stjórnarkosningunum. Einnig
lögðu sósíalistar fram í bréfi
sínu drög að málefnasamn-
ingi þessara þriggja flokka.
Þetta tiiboð vakti mikla at-
hygli almennings og fékk hin-
ar beztu undirtektir stuðn-
ingsmanna þessara þriggja
flokka, og vitað var að einnig
ýmsir forustumannanna voru
sömu skoðunar og vildu
hætta að „skemmta skrattan-
um‘‘ eins og Bragi Sigurjóns-
son komst að orði. En stjórnir
flokksfélaganna báru tilboðið
undir flokksklikurnar hér í
Reykjavík og fengu algert
bann. Aiþýðuflokksfélag Ak-
ureyi-ar sagði í svari sínu að
það „vísi til ályktunar AI-
þýðuflokksstjórnarinnar varð-
andi samstarf við Sósíalista-
flokkinn“ og bætti siðan við
hinu venjulega geðbilunar-
tali um Rússa! Og Þjóðvarn-
arflokkurinn spurði fyrst Al-
þýðuflokkinn livernig hann
ætti að svara og tók svo sömu
afstöíu.
Þessi neitun hefur vakið
mikla giemju allra vinstri
sinnaðra kjósenda á Akureyri,
og þeirri skoðun vex nú ört
fylgi að alþýðan verði sjálf
að tryggja þá einingu sem
misvitrir foringjar hafna með
því að fylkja sér um eina
flokkinn sem býður og skipu-
leggur samvinnu. Það er svar
almennings við sundrungar-
starfi því sem unnið er í
þágu afturhaldsflokkanna
einna.
Þjóðviljanum þykir rétt að
kynna lesendum sínum hvað
það var sem forsprakkar AI-
þýðuflokksins og Þjóðvarnar-
flokksins á Akureyri höfnuðu
og birtir bréf sósíalista
í heihl hér á efitr:
,,Hér í bænum er ríkjandi
mikil og vaxandi óánægja um
þá meðferð og stjóm, sem
málefni bæjarins liafa hlotið á
kjörtímabili þeirrar bæjar-
stjórnar, er lætur af störfum
nú eftir áramótin. Þessi rétt-
mæta óánægja stafar fyrst og
fremst af því, hve fráfarandi
bæjarstjórn hefur verið sinnu
lítil um að rækja það mikil-
væga hlutverk sitt að tryggja
bæjarbúum næga atvinnu, og
hefur að meirihluta lagzt
gegn þeim tillögum, sem mið-
að hafa í þá átt. Ennfrem-
ur að þrátt fyrir litlar at-
vinnulegar framkvæmdir hafa
útsvarsbyrðar bæjarbúa og
önnur gjöld farið sihækkandi
og að ýmsar frumskyldur bæj
arstjórnar gagnvart íbúum
bæjarins og afkomu bæjarfé-
lagsins hafa verið illa ræktar-
Sjálfstæðisflokkurinn og
Framsóknarflokkurinn bera
sameiginlega ábyrgð á stjórn
bæjarmálanna á síðasta kjör-
tímabili, þar sem þeir kusu
bæjarstjórn sameiginlega og
hafa síðan stýrt bænum sam-
eiginlega. Munu þeir án alls
vafa gera það framvegis, svo
fremi að þeir hljóti nægilegt
kjörfylgi í komandi kosning-
uffi-
Það er nú orðið vaxandi í-
hugunarefni allra frjálslyndra
og framfarasinnaðra bæjar-
búa, hvernig við því verði
spornað, að þessum tveim
flokkum takist e.nn á ný að
ná tökum á stjórn bæjarmál-
anna og halda 'áfram þeirri
stefnu kyrrstööu og aftur-
halds, sem hér hefur ríkt und
anfarið, og hvort ekki sé_
finnanlegur grundvöllur fyrir
samhentari baráttu vinstri
aflanna en verið hefur, og þá
jafníramt, hvort unnt væri
að mynda samhentan ög sam-
starfshæfan meirihlutá að
kosningum loknum á fram-
farasinnuðum grundvelli.
Vér teljúm að þetta sé
mögulegt. Málefnalegur á-
greiningur meðal vinstri
manna um málefni bæjarins
er ekki það mikiú, að hann
þurfi að standa i vegi fyrir
nánu samstarfi þeirra. Sigur-
möguleikar slíkrar samvinnu
verða að teljast allmiklir, þar
sem þá þrjá flokka, Sósíalista
flokkinn, Alþýðuflokkinn og
Þjóðvaraarflokkinn, sem hér
gætu komið til greina, skorti
í síðustu Alþingiskosningum
aðeins örfá atkvæði til þess
að koma að sameiginlega
fimm bæjarfulltrúum., ef um
bæjarstjórnarkosningar hefði
verið áð ræða, og vitað er, að
afturhaldsflokkarnir hafa báð
ir stórtapað fylgi síðan þær
fóru fram.
I samræmi við það, sem
hér hefur verið sagt, telur
Sósíalistaflokkurinn, að hags-
munir vinnandi fólks í bænum
leggi vinstri flokkunum þá
skyldu á herðar að reyna til
þess ýtrasta að sameina krafta
sína og bera fram til sigurs
frjálslynda umbótastefnu í
málefnum bæjarins. Sósíalista
félag Akureyrar býður því hér
með Alþýðuflokksfélagi Akur-
eyrar og Þjóðvarnarfélagi Ak-
ureyrar samstarf við næstu
bæjarstjórnarkosnkigar á eft-
irfarandi grundvelli:
1. Félögin bjóði fram sam-
eiginlegan lista við kosning-
amar, sem sé skipaður eftir
nánara samkomulagi þeirra í
milli-
2. Félögin geri með sér
málefnasamning, er bæjarfu'.l-
trúar hins sameiginlega lista
starfi eftir á næsta kjörtíma-
bili og séu aðalatriði hans
þessi;
Atvinnuleysi í bænum verði
útrýmt eftir þyí _sem stendur
í valdi bæjarstjórnar, m- a.
með eftirfarandi aðgerðum:
Byggt vcrði hraðfrystihús,
sem geti fullupnið verulegan
hluta af afla togaranna og
verði það vísir að fullkomnu
fiskiðjuveri, er hafi með hönd
um niðurlagningu og niður-
suðu fiskafurða og fleiri verk-
únaraðferðir til fullrar vinnslu
á sjávaraflanum.
Togaraflotinn verði aukinn
um a. m. k. einn nýjan tog-
ara- Aðstaða togaraútgerðar-
innar verði bætt með því að
komið verði upp fyrirhugaðri
togarabryggju.
Dráttarbraut, sem geti tek-
ið allt að 1200 smálesta skip
til viðgerðar og viðhalds,
verði byggð.
Bæjarstjórn beiti sér fyrir
því með öllum tiltækilegúm
ráðum, að tunnuverksmiðjan
verði starfrækt hálft árið-
Aljt ræktanlegt land í eigu
bæjarins verði tekið til rækt-
unar og fullnýtt á þann hátt,
sem flestum bæjafbúum komi
að gagni. Aðstaða þeirra, er
kvikfjárrækt stunda, verði
bætt.
Öll háfnárskiiyrði verði
bætt með það fyrir augum,
að Akureyri geti orðið um-
hleðsluhöfn i vaxandi mæli.
Örvað verði framtak félaga
og einstaklinga til þess að
koma á fót nýjum iðnfyrir-
tækjum með allri þeirri aðstoð
og ívilnunum, sem fært verður
að veita.
Gengið verði fast eftir því,
að Akureyri hljóti réttmæta
hlutdeild í atvinnulegum fram
kvæmdum ríkisins og hugsan-
legri aðstoð þess við atvinnu'-
framkvæmdir bæjarfélaganna-
Samráð verði haft við verk-
lýðssamtökin í bænum um at-
vinnumálin.
Byggt verði eða stuðning-
ur veittur líknarfélögum til
að koma upp elliheimili.
Barnaskóli verði byggður á
Oddeyri- Sundhöllin verði full-
gerð. Hraðað verði fram-
kvæmdum við íþróttasvæðið.
Bæjarstjórn beiti áhrifum
sínum til þess að bæjarfélögin
fái aukna tekjustofna svo að
unnt verði að létta á útsvars-
byrðunum. Útsvör og fast-
eignagjöld verði færð til rétt-
látari skipunar en nú er. Lág-
tekjur verði með öllu útsvars-
frjálsar-
Flýtt verði skipulagningu
miðbæjarins og Oddeyrar.
Strandgatan verði fullgerð og
hafin framhaldsbygging Skipa
götu. Viðhald vega verði stór-
bætt og leitast við að gera
helztu götur úr varanlegu
efni-
Byggingalánasjóður verði
aukinn. Bærinn byggi eigið
húsnæði fyrir skrifstofur sín-
ár.
3. Ráðinn verði nýr bæjar-
stjóri og væri æskilegast að
bæjarstjóraefni hins sameig-
infega lista verði valið fyrir
kosningar.
Frsmhald á 11. siðu