Unga Ísland - 01.06.1936, Side 13
87
UNGA ÍSLAND
Pandora.
Pandora er getið í grísku goða-
fræðinni, og sagan um töfraöskjur
hennar er þannig:
Mennirnir voru orðnir úr hófi
drambsamir og hæddust að guðun-
um, og til þess að hegna þeim kall-
aði Zeus son sinn Hefæstos á sinn
fund og bauð honum að gera fagra
líkneskju og senda hana niður á
jörðina. Hefæstos hlýddi skipuninni
og gerði líkneski forkunnar fagurt og
setti það á fjallið Olympus. Þangað
söfnuðust allir guðirnir til þess að
dásama verk hans. Aþena varð svo
hrifin, að hún kysti líkneskið, og í
sama bili varð það að lifandi konu,
er hlaut nafnið Pandora (þ. e. með
gjafirnra), vegna þess, að hver guð
gaf henni eina gjöf: Afrodit gaf
henni töfrandi fegurð. Hermes gaf
henni ísmeygilegan og töfrandi mál-
róm, einn prýddi hana með yndis-
legum klæðnaði, annar gaf henni ilm-
andi rósir, alla vega litar. Zeus gaf
henni fílabeinsöskjur og var gyltur
höggormur vafinn um þær, og skip-
aði guðinn henni að opna aldrei
öskjurnar.
Hermes hóf sig svo til flugs niður
á jörðina, með hina fögru Pandoru,
sem átti að giftast Epimetheusi kon-
ungi. Þeim gekk vel, þangað til þau
þurftu að fara yfir á eina; þá misti
Pandora öskjurnar í ána. „Látum
hana liggja í ánni“, sagði Hermes,
,,hún verður aðeins til óhamingju".
En Pandora vildi ekki missa þenna
dýrmæta grip. Hermes varð að vaða
út í til að ná öskjunum.
Er þau komu til hallar Epimetheus-
ar, fóru þau Pandora og brúðgum.i
hennar að skoða hinar fögru öskjur.
Þá losnaði höggormurinn frá öskjun-
um, og freistingin varð Pandoru um
megn, hún kvaldist af löngun til að
vita um innihaldið. Hún opnaði því
öskjurnar hikandi og kvíðafull. Hún
lokaði þeim aftur með háu ópi. Bý-
fluga hafði stungið hana. í sama bili
beit hundur konunginn. Fólkið á göt-
unni fór að berjast og skiftast á ill-
yrðum og kvörtunarhróp heyrðust að
hvaðanæfa. Allskonar böl og ógæfa
komu úr öskjunum: Sjúkdómar,
sorg, hatur, ágirnd, baktal, öfund, —
allt varð valdandi að eyðileggingu
og spillingu meðal mannanna.
Epimetheus barmaði sjer og sagði:
„Forvitna kona, hversvegna opnað-
ir þú öskjurnar?" En Pandora ljet
sokina bitna á honum og svaraði:
„Ráðkæni maður, hvers vegna aðvar-
aðir þú mig ekki?“
Sorgin og söknuðurinn hafði nú
tekið sér bólfestu í mannheimum. —
En af botni öskjunnar flaug hvítur
fugl og gaf þetta fyrirheit: „Ég er
vonin, og ég vil taka mér bústað í
hjörtum mannanna".
Jóhann G. Guðnason
endursagði.
Gamall maður mætti sonarsyni sínum
og spurði hann hvert hann væri að fara.
„Eg er á leiðinni í skólann“, svaraði
pilturinn.
„Þao er fallegt af þér“, svaraði afi
hans; „hérna hefirðu 10 krónur. Vertu
iðinn og góður drengur, þá vona eg að
eg lifi það, að heyra þig halda líkræðuna
yfir mér“.