Bændablaðið - 13.11.1996, Blaðsíða 2

2
Bœndablaðið
Miðvikudagur 13. nóvember 1996
Ferðaþjónusta
Fjtisi breytt í
glæsilegan gististaO
Fjósið á Öngulsstöðum III í
Eyjafjarðarsveit hefur svo
sannarlega tekið breytingum.
Þann 8. janúar á þessu ári hóf
heimilisfólkið að umbylta öllu í
fjósinu og breyta því í gististað
og hlöðunni í setustofu, sjón-
varpskrók, móttöku, bar, mat-
sal og eldhús. Básar hurfu,
nýir veggir risu og þann 8. júní
komu fyrstu gestirnir. í hús-
næðinu eru 12 tveggja manna
herbergi auk aðstöðunnar í
hlöðunni fyrrverandi. Herberg-
in, sem öll eru með baði, eru
afar rúmgóð og hátt til lofts og
auðvelt að setja inn aukarúm
ef þess er óskað. Með öðrum
orðum geta nú um 30 manns
gist í fjósinu sem áður hýsti
um 40 kýr og tvo tugi geld-
neyta. Það eru þau Jóhannes
Geir Sigurgeirsson og kona
hans Kristín Brynjarsdóttir,
elsta dóttir þeirra hjóna,
Sveina Björk, og maður henn-
ar Gunnar Valur Eyþórsson sem
standa að framkvæmdunum.
En hvers vegna var þetta skref
stigið? Jóhannes Geir sagði
ástæðumar margar. “Sú stærsta var
löngun til að reyna eitthvað nýtt en
við hentum ekki hefðbundum
búskap íyrir róða. Búið er enn með
um 100 þúsund lítra mjólk-
urframleiðslu og 50 fjár. Það má
því segja að hér sé rekinn afar
blandaður búskapur!” sagði
Jóhannes Geir.
Öll Qölskyldan vann við
reksturinn í sumar - jafnt þau sem
fyrr eru nefnd sem og yngri dætur
Jóhannesar og Kristínar sem enn
eru í skóla.
Hvað um rekstrargrundvöll-
inn? Jóhannes Geir sagðist vera
nokkuð ánægður með sumarið
enda var nýtingin betri en gert var
ráð fyrir í áætlunum. Nú gista að
vísu fáir í fjósinu fyrrverandi en
nýtingin á salnum í hlöðunni er
þeim mun meiri. Þegar Bbl. var á
ferð á Öngulsstöðum sátu þar
strætisvagnastjórar á Akureyri á
námskeiði en í haust hafa þarna
verið haldin afmæli og tónleikar
svo eitthvað sé nefnt. “Við höfum
ekkert gert til að markaðssetja
okkur yfir veturinn en það má
segja að varla líði sá dagur að ekki
sé spurt um salinn og gistirýmið.
Nábýlið við Akureyri hefur sitt að
segja en því fylgja mun fleiri
kostir en gallar.”
Þau hjón voru búin að gera
samning við ferðaþjónustuaðila
um fjölmargar gistinætur áður en
lokaskrefið var stigið og fram-
kvæmdir hafnar. “Þessi samningur
hjálpaði okkar mikið en það
breytir því ekki að áður en menn
fara í framkvæmd af þessu tagi
verða þeir að gera nákvæmar
áætlanir. Við gerðum kostnaðar-
og rekstraráætlanir og þær hafa
staðist. Það eitt út af fyrir sig er
léttir,” sagði Jóhannes Geir og
hann bætti því við að tækifæri
hefðu ekki verið mörg í hefð-
bundnum búskap og ekki dygði
annað en láta á reyna hvort
nýjungar á borð við endur-
byggingu fjóssins gætu borgað sig.
En var þetta ekki dýrt? Jóhann-
es Geir sagði svo vera en hann
sagði að frá upphafi hefðu þau lagt
áherslu á að hafa innréttingar ein-
faldar en um leið smekklegar. Litir
á veggjum leika stórt hlutverk.
Enn er eftir að innrétta stóran hluta
hlöðunnar og þar er ætlunin að
Sveina Björk fái vinnuastöðu en
hún er textilhönnuður. Auk þess
verður rúmgóð fúndaaðstaða í
hlöðunni.
“Trúlega þarf vissa geggjun til
að fara í framkvæmd af þessu
tagi,” sagði Jóhannes Geir er við
kvöddumst í eldhúsdyrunum, “en
án hennar gerðist trúlega fátt nýtt í
landbúnaði.”
Ný landsmarkaskrá í
undirbúningi
Rúmlega 16
púsund mörk í
landinu
í haust hafa verið að koma út
nýjar markaskrár um land allt
og eru þær síðustu að verða
tilbúnar til dreifingar. Samtals
verða þær 18 að tölu.
Eftir að markaskrár 1988
komu út gaf Búnaðarfélag íslands
út fyrstu landsmarkaskrána þar
sem birt voru öll skráð mörk í
landinu ásamt ýmsu öðru efni sem
varðar fjallskilamál. Lands-
markaskránni 1989 var vel tekið
og er hún nær uppseld.
Stjóm Bændasamtaka Islands
hefúr ákveðið að gefa út nýja
landsmarkaskrá í vetur og hefur
falið dr. Ólafi R. Dýrmundssyni
ráðunaut umsjón með útgáfúnni
eins og með þeirri lyrri. Að sögn
Ólafs hefúr mörkum fækkað um
rúmlega 20% frá 1988 og eru þau
núrúmlega 16.000 aðtölu. Meðal
nýmæla í nýju landsmarkaskránni
verður tafla með yfirliti yfir gild-
andi Ijallskilasamþykktir í landinu
og þar verður birt skrá með öllum
fastanúmerum hrossaræktenda.
Utkoma landsmarkaskrárinnar
verður auglýst hér í blaðinu og
verður hún til sölu á skrifstofu
Bændasamtaka íslands.
MgerOir gegn
jngurhölgu
Á síðasta stjómarfundi BI var
fjallað um erindi SAM um sam-
ráðsnefnd um aðgerðir gegn júg-
urbólgu. Þórólíúr Sveinsson gerði
grein fyrir erindinu sem ljallar um
að komið verði á laggimar sam-
ráðsnefnd, sem hefði það að mark-
miði að samræma og aðstoða við
baráttu gegn júgurbólgu í landinu.
Stjórnin skipaði Ara Teitsson í
nefndina og Gunnar Guðmunds-
son, nautgriparæktarráðunaut Bænda-
samtakanna til vara.
Bændablaösmynd/ÁÞ
Jóhannes Geir Sigurgeirsson og Kristín Brynjarsdóttir i setustofunni - sem áóur var hlaða.________________ _________
_____ Hráefnisskortur í ullariðnaði
HauMiings
bedið með trejju
Um 30 tonnum minni ull barst til ístex
hf. á þessu ári en árin á undan. Á
sama tíma hefur veruleg söluaukning
orðið í handprjóna- og þó einkum
gólfteppabandi sem gerir það að
verkum að hráefnisskortur gerir nú
vart við, sig í þessari iðngrein. Ullar-
bigðir ístex eru á þrotum og ef
haustrúningur hefst ekki bráðlega
mun jafnvel þurfa að hægja tíma-
bundið á framleiðslu fyrirtækisins.
“Það er rétt - það er orðið nokkuð tóm-
legt hjá okkur því við emm nánast búin að
vinna úr allri ull sem barst eftir rúningstíma
á síðasta vetri og við bíðum því spennt eftir
að haustrúningur hefjist,” segir Guðjón
Kristinsson, framkvæmdastjóri ístex hf. í
Mosfellsbæ. Hann segir að mestur hluti ull-
arinnar komi til vinnslu á nokkrum
mánuðum. Bændur sendi ull af haustrúnu
fé í desember og janúar en ull af vetrarrúnu
fé berist að jafnaði í mars og apríl. Enn
berist nokkuð af sumarrúinni ull en það sé
hverfandi miðað við haust- og vetrarrúning
enda sumarullin verra hráefni. Þriðja
flokks ull af sumarrúnu fé sé tæpast nothæf
til vinnslu hjá ístex og því þurfi að senda
hana óunna úr landi. Guðjón segir að fari
ull ekki að berast bráðlega megi gera ráð
fyrir að hægja verði á starfseminni tíma-
bundið vegna skorts á hráefni.
Ástæður þess að nú vantar ull til
vinnslu eru einkum vaxandi sala á bandi á
erlendum mörkuðum. Guðjón Kristinsson
segir að sala á handprjónabandi hafi vaxið
bæði í Bandaríkjunum og í Kanada en
mestu muni þó um vaxandi útflutning á
gólfteppabandi. Á þessu ári sé búið að
framleiða og selja um 120 tonn af gólf-
teppabandi sem sé mikil aukning frá fyrra
ári og þar sé fyrst og fremst að finna
orsakir þess að hráefni sé nú að ganga til
þurrðar hjá verksmiðjunni. Fyrr á árinu
hafi verið ljóst að nægilegt hráefni væri
ekki fyrir hendi og því hafi verið gripið til
þess ráðs að kaupa um 40 tonn af gæruull
frá Skinnaiðnaði á Akureyri. Nú sé hins
vegar búið að vinna úr þessum 40 tonnum
auk annars hráefnis sem ístex hafi borist.
Guðjón segir að þótt sú staða sé komin
upp að að ullariðnaðinn vanti hráefni verði
reynt að komast hjá því að flytja inn er-
lenda ull fyrir utan það sem flutt hafi verið
inn á undanfomum árum vegna framleiðslu
ákveðinna vörutegunda. Fækkun sauðljár
sé farin að gera vart við sig og minna hafi
borist af ull til fyrirtækisins á þessu ári en
árin á undan. Þar muni um allt að 30
tonnum af hráefni til ullariðnaðar. Þetta sé
mikil breyting frá undanfömum árum því á
hverju ári hafi orðið að selja nokkuð af
óunninni ull úr landi. í byrjun þessa árs
hafi óunnin ull, sem ekki hafi verið gert ráð
fyrir að nota, verið seld en framleiðsla og
sala hins vegar orðið meiri en gera hafi
mátt ráð fyrir. Guðjón segir að miðað við
óbreyttan fjölda fjár í landinu og
sambærilegrar sölu á bandi og verið hafi á
þessu ári megi gera ráð fyrir nægilegri ull
til framleiðslu fyrirrækins en hins vegar
virðist ekki mega selja neina óunna ull úr
landi. Slíkt hafi verið gert í nokkrum mæli
til þess að birgðir söfnuðust ekki upp á
meðan sala fyrirtækisins hafi verið minni.
Þó sé spuming um hvort eftir sem áður
verði að selja lökustu flokkana óunna úr
landi þar sem þeir henti ekki til þeirrar
framleiðslu sem fyrirtækið stundi.