Bændablaðið - 13.11.1996, Qupperneq 16

16
Bœndablaðið
Miðvikudagur 13. nóvember 1996
Ólafur Krístjánsson, Ekki
norskar kýr, heldur nýjar
íslenskar.
Framahald af bls. 5
stofnsins þá fmnst mér það vera
hættumerki hversu ófrjósemi og
dulbeiðsli virðast vera algeng í
íslenskum kúm og virðist þetta
aukast ef eitthvað er.
Þess vegna væri góð til-
breyting ef bændur fengju ein-
hvem áþreifanlegan árangur af
þeim fjármunum sem varið er í
kynbótastarfið og markvisst væm
famar þær leiðir sem skila ótví-
ræðum árangri en þar kemur auð-
vitað ekkert annað til greina en
innfluttningur erfðaefnis.
Þurfa betri kýr meira
kjarnfóóur ?
Þeir sem efast um ágæti af-
kastameiri kúa á íslandi hafa nefnt
að ávinningurinn af slíku yrði
enginn, vegna þess að kjamfóðurs-
gjöf myndi fara upp úr öllum
skörðum. Víst er að gefinn verður
fóðurbætir ef það er íjárhagslega
hagkvæmt. Á hinn bóginn reyna
bændur ætíð að komast eins langt
og hægt er á heimaöfluðu fóðri og
hefur mikið áunnist í því á síðustu
árum. Nú orðið hefja bændur slátt
töluvert fyrr en áður tíðkaðist og
og algengt er að meiri hluti túna sé
sleginn tvisvar. Rúllutæknin hefur
gert þetta auðveldara og með
rúllubindivél að vopni eru bóndan-
um flestir vegir færir. T.d. með því
að verka grænfóður í rúllur er hægt
að ná fóðri sem nánast hefur
kjamfóðurs ígildi. Ekki má heldur
gleyma komræktinni sem eflist
með hverju ári. Síðan vill það oft
gleymast í umræðunni að Island
framleiðir gífurlegt magn af
verðmætum fóðurbæti og er hér átt
við fiskimélið. Skammlaust er að
nota það í landbúnaðarframleiðslu.
Með þessu fóðri sem hér er upp-
talið, má komast langt í því að
fóðra kýr til fullra afurða. Jafnvel
alla leiðina.
Ekki er sjálfgefið að afkasta-
miklar kýr kalli á óhóflega kjam-
fóðurgjöf. Á Bretlandseyjum og á
Nýja-Sjálandi búa bændur með
svartskjöldótta Friesankynið.
Þessar kýr hafa getu til þess að
mjólka yfir 9000 lítra á ári að
meðaltali. En í þessum löndum er
meiri áhersla lögð á að ná sem
mestri mjólk af flatareiningu beiti-
lands eða eftir ársverk frekar en að
pressa hámarksafurðir út úr
kúnum. Á þessum forsendum skila
gripimir aðeins helmingi þess sem
þeir gætu gert með meiri
fóðurstyrk. Segja má að þessar kýr
vinni eins og stórar vélar sem
komast létt og örugglega á góðan
skrið án þess að fara úr hægagangi.
Ef til vill myndi þetta búskap-
arlag falla sumum bændum vel hér
á landi.
í sambandi við þau rök sem
menn hafa fært fyrir því að hag-
kvæmast sé að hafa smávaxið og
léttbyggt kúakyn er gaman að
minnast á kyn það í Svíþjóð sem
þarlendir kalla “sænskar koll-
óttar“. Þetta er gamalt landkyn
sem svipar mjög til íslenskra kúa.
Kýr þessar eiga sér nokkra ein-
dregna stuðningsmenn sem stunda
ræktun kynsins og hafa þeir meira
að segja keypt sæði úr íslenskum
nautum til þess að hleypa í það
nýju blóði. Ekki virðast þó sænsk-
ir bændur vera ýkja ginkeyptir
fyrir þessum stofni því samkvæmt
nýjustu tölum eru “sænskar
kollóttar” komnar niður í það að
vera aðeins 0,5% af sænskum
kúm. Reyndar er það ekki
undrunarefni þar eð mjög erfitt
hefur reynst að halda frumutölu
þessara kúa neðan við ásættanleg
mörk og er það víst almenn
reynsla af nytlágum kúastofnum.
íslenskir kúabændur þekkja þetta
vel.
Henta lélegar kýr
íslenskum bændum
best?
Af öllum skoðunum sem menn
úr ýmsum áttum hafa látið í ljósi í
fjölmiðlum um innfluttning mjólk-
urkúa eru skoðanir sumra bú-
vísindamanna okkar einna herfi-
legastar. Eftir að Færeyjatilraunin
leiddi mjög ótvírædd í ljós að
íslensku kvígumar stóðu þeim
norsku langt að baki í öllum atriðum
sem lagt var mat á létu fljótlega
nokkrir okkar best menntuðu
búvísindamanna í ljós sitt skína.
Töldu þeir að óráð mikið væri að
hugsa til þess að flytja inn nýtt
kúakyn og tæptu á því að það væri
vísast bændunum að kenna að ís-
lenska kýrin væri ekki búin að sýna
virkilega hvað í henni býr. Mátti
helst á þeim skilja það sérþarfir
íslenskra bænda að eiga lélegar kýr.
Það er með ólíkindum að menn sem
vegna menntunar sinnar og starfa
eiga að vita best hvað er á döfinni í
búskap annarra þjóða, geti horft upp
á íslenka nautgriparækt dragast aftur
úr og drabbast niður og lýsa því svo
yfir að stórvarasamt sé að reyna að
laga ástandið.
Nýjar íslenskar kýr
Nú ríður á að bregða skjótt við
og hefja þegar í stað innflutning á
nýju erfðaefni til að breyta hinum
gamla íslenska kúastofni. Framtíð
þeirra sem vilja hafa viðurværi sitt
af kúabúskap á íslandi er í veði.
Norðmenn lögðu sín gömlu Dala-
og Þelamerkurkyn til hliðar fyrir
meira en hálfri öld og hönnuðu
nýja nautgripi sem nú standast
snúning því besta sem þekkist
annarsstaðar. Sjálfsagt er að leita í
smiðju til þeirra í því verkefni sem
nú er fyrir höndum. En þótt við
sækjum sæði eða fósturvísa til
Noregs erum við ekki að flytja inn
norskar kýr heldur erum við að
búatil NÝJAR ÍSLENSKAR.
Sturtuvagnar og
stálgrindahús frá
WECKMAN
Sturtuvagnar á vetrartilboði
Stálgrindahús.
Margar gerðir, hagstætt verð.
H. HAUKSSON HF.
SUÐURLANDSBRAUT 48
Sími 588 1130 - Fax: 588 1131
Heimasími: 567 1880
Búnaðarsamband Vestfjarða
Magnkaup á
búvélum
Á síðasta fundi Búnaðarsambands Vestfjarða var
samþykkt að kanna hug bænda á sambandssvæðinu
með fyrirhuguð kaup á búvélum með magninnkaup í
huga.
Stjórn BSV vill því óska eftir því við þá bændur er
áhuga hafa að skila inn skriflegum óskum um fyrirhuguð
búvélakaup. Fram þarf að koma tegund og gerð þeirra
tækja sem óskað er eftir. Æskilegt væri að fá fram
forgangsröðun á tegund tækjanna.
Skilafrestur er til 15. janúar 1997 og skal senda til
Búnaðarsambands Vestfjarða, Sindragötu 2, 400
ísafjörður. Frekari upplýsingar eru gefnar á skrifstofu
BSV.
Búnaðarsamband Vestfjarða
Trefjaplast
Framleiðum ýmsa hluti úr trefjaplasti svo sem
r rotþrær j ( heita potta j vatnstanka j
Búi Gíslason, Hlíðarbæ -Símar 433-8867 og 854-2867
MASSEY FERGUSON
MASSEYFERGUSON
Ingvar
Helgason hff.
Vélasala, Sævarhöfða 2, slmi 525 8070
INGVAR HELGASON
3N HF Hr \J 1956 - 1
996
12x12 gírkassi
Vendigír
40 km ökuhraði
Veltistýri
Óháð 540/1000
snún. aflúttak
63 lítra vökvaflæði
Útvarp/segulband
55° beygjuradíus
100% vökvalæst
framdrif
Vel hljóðeinangrað
hús (82 dbl)
Slétt gólf
Lyftutengdur
dráttarkrókur
Opnir beislisendar
Varist
eftirlíkingar!
«HaiilH»BIBn
lllllll