blaðið - 06.02.2006, Page 14

Útgáfufélag: Ar og dagur ehf.
Stjórnarformaður: Sigurður G. Guðjónsson.
Ritstjóri: Ásgeir Sverrisson.
Fréttastjórar: Aðalbjörn Sigurðsson og Erna Kaaber.
ELDRI BORGARAR OG
VALDASTÉTTIN
Sigurður A. Magnússon, rithöfundur, skýrir frá þeim kjörum sem
honum eru búin, öldruðum manninum, í grein er birtist í Lesbók
Morgunblaðsins á laugardag. Það er heldur nöturleg lesning.
í grein þessari segir Sigurður ítarlega frá tekjum sínum á nýliðnu ári
og þeim sköttum sem honum er gert að greiða til samfélagsins. Athygli
vekur að af heildartekjum, sem reyndust 1.161.510 krónur, greiddi Sig-
urður 298.000 krónur í skatta. Ráðstöfunartekjur Sigurðar í fyrra voru
því samtals 863.510 krónur eða 71.950 krónur á mánuði. Við hverjum
manni blasir að slíkar tekjur nægja tæpast og sennilega alls ekki til að
viðkomandi geti dregið fram lífið á íslandi nú um stundir.
Nú er það svo að afar hæpið er að alhæfa um kjör allra þeirra, sem teljast
til hóps „eldri borgara“ hér á landi. Þannig kemur fram í grein Sigurðar
að hann var einungis 18 ár í fastlaunuðum störfum, sem vitanlega mótar
greiðslur þær er hann fær úr lífeyrissjóðum.
Blessunarlega búa margir eldri borgarar við góð kjör á íslandi. Almennt
og yfirleitt er ráðdeild og sparnaður eldri Islendingum í blóð borinn. Líf-
eyrissjóðakerfið á íslandi þykir til fyrirmyndar.
Á hinn bóginn er ljóst að hluti aldraðra Islendinga býr við dapurleg kjör
og getur fátt leyft sér í ellinni. Vísast er þessi hópur ekki mjög stór og
ekki verður sagt að kjör þessa fólks eigi að koma almenningi á óvart. ítar-
lega hefur á undanliðnum árum verið fjallað um kjör ellilífeyrisþega og
þær skerðingar, sem byggðar eru inn í kerfið til þess eins að refsa þeim
sem geta með einhverju móti aukið tekjur sínar.
Sú spurning vaknar hvernig svo rík þjóð sem hin íslenska getur varið
það fyrir sjálfri sér að hundsa gjörsamlega raunverulega fátækt í röðum
hinna eldri. Og hvernig má það vera að skattur sé lagður á tekjur á borð
við þær sem Sigurður A. Magnússon segir frá í grein sinni?
Sú hugsun gerist áleitin að valdastéttin á íslandi hafi einfaldlega engan
áhuga á því að bæta kjör þeirra eldri borgara, sem sannanlega eiga í erf-
iðleikum með að láta enda ná saman. Islenska stjórnmálastéttin hefur
á hinn bóginn náð fáheyrðri samstöðu um að bæta eigin kjör. Nú er svo
komið að stjórnmálamenn á íslandi, og þá eru „alþýðuleiðtogarnir" ekki
undanskildir, njóta slíkra sérkjara í lífeyrismálum að telja verður hreint
siðleysi.
Eldri borgarar á íslandi eiga allan heiður skilinn. Sérstök heiðurslaun
eiga á hinn bóginn ekki að vera nauðsynleg til að aldraðir geti dregið
fram lífið í sæluríkinu.
Auglýsingastjóri: Steinn Kári Ragnarsson. Ritstjórn & auglýsingar: Bæjarlind 14-16,201 Kópavogur.
Aðalsími: 510 3700. Símbréfá fréttadeild: 510.3701. Símbréf á auglýsingadeild: 510.3711.
Netföng: vbl@vbl.is, frettir@vbl.is, auglysingar@vbl.is.
Prentun: Prentsmiöja Morgunblaðsins. Dreifing: íslandspóstur.
blaðið
Auglýsendur, upplýsingar veita:
Kolbrún Ragnarsdóttir • Sími 510 3722 • Gsm 848 0231 • kolla@bladid.net
Ellert Ágúst Pálsson • Sími 510 3746 • Gsm 869 9903 • elli@bladid.net
Bjarni Danielsson • Simi 510 3725 • Gsm 856 4299 • bjami@bladid.net
14 I ÁLIT
MÁNUDAGUR 6. FEBRÚAR 2006 blaðiö
VeJ?Tli HUODJflmÆ OG tWHÞll fíP >fíp B'Pfí l
i^ tíumfíKNlEYm r MHfíjiiKi EETiR HÆRJí/m )
þt,/W SíM VBYK TYKiR WÍVFKtlStP ''

Jafnrétti til tónlistarnáms
I minni heimasveit er utan við sam-
kunduhúsið listaverk sem heitir
Bókvitið verður ekki i askana látið.
Þetta er nútímaverk, einhvers konar
öskutunna með röradóti út og suður.
Á þeim árum sem ég klifraði í þessu
skrúmmelúmmi var heiti þess mér
óleysanleg ráðgáta enda þá löngu
aflagt í afdölum að éta úr öskum
og við strákarnir settum þetta helst
í samband við öskutunnur sem við
þekktum og skildum því illa sam-
hengið. Skildum ekki að hér var
verið að tala til bændaþjóðar sem
hafði um aldir illan bifur á bókviti
til handa alþýðunni. Bókvit yrði
ekki í askana látið. I dag er öldin
önnur og þeir eru fáir sem efast um
gildi menntunar fyrir hagkerfið,-
bókvitið er í hávegum haft og á því
grundvallast velsæld okkar.
Frumstæð búhyggindi
En draugur hinna frumstæðu bú-
hygginda er samt aldrei langt undan
og menntunarhugsjónin er götótt.
Við teljum okkur fyrir löngu hafa
náð þeim markmiðum að í landinu
ríki jafnrétti til náms og það gildir í
reikningi og lestri, jafnvel lífsleikni
og sálfræði.
En þetta jafnrétti nær auðvitað
ekki til tónlistarinnar. Enda tónlist
hvorki bókvit né strit. Verður seint
í aska látin eða hvað? Enginn er
neinu bættari með trommusólói eða
fiðlugargi? Þetta eru viðhorfin enn
þann dag í dag.
Það er kannski ekki langur tími
þó hægt sé að segja að mestalla
þessa öld hafi ríkt ófremdarástand
í tónlistarmenntun hjá rúmt hálfri
þjóðinni. En það er heldur ekki
lengi gert að eyðileggja efnilegt ung-
viði, kannski enn brothættara í list-
námi en venjulegu bókastagli. Það
ríkir það ástand að tónlistarnemar
sem ekki eiga lögheimili í Reykja-
víkurhreppi hafa mátt búast við að
Bjarni Harðarson
hrökklast úr sínu tónlistarnámi um
16 ára aldur. Framhaldsnám er þeim
lokað og í landinu þjóðir tvær. Sú
sem á rétt á tónlistarnámi og sú sem
á það ekki. Ástæðan er ósamkomu-
lag um kostnaðarskiptingu milli
hreppa innbyrðis og ekki síður milli
ríkis og hreppa.
Sinnuleysi stjórnvalda
En það merkilegasta við þetta vanda-
mál er að árum saman hafa tónlist-
armenn landsins bent á þessa brota-
löm í kerfinu, hamrað á að það þurfi
hér úrbætur og ekkert gerist. Það
var að vísu skipuð nefnd sem sofið
hefur þyrnirósarsvefni frá fyrsta
degi. Menntamálaráðherra og for-
ystumenn sveitarfélaga í landinu
yppta öxlum og viðurkenna að þetta
þurfi nú að leysa en milli línanna
liggur að ekkert liggi nú samt á. Ég
vil leyfa mér að fullyrða að ef í tafli
væri hefðbundið bóknám myndi
sinnuleysi og seinagangur af þessu
tagi útilokaður.
Og samt veit enginn hvað gert
er við allt þetta bókvit. Fæstir nota
algebruna sína í daglegu lífi. En við
vitum að rökhugsun og ögun þjálfar
hugann til að takast á við lífið. Það
er ekki ómerkari ögunin sem næst
með tónlistarnámi og helstu menn-
ingarþjóðir heims hafa um aldir
vitað að klassískt tónlistarnám er
gulli betra.
Tónlistarnám eða Eurovision
Metnaður íslendinga í tónlistar-
málum virðist oft ekki ná lengra en
til þess að vinna í Eurovision sem
þjóðin er svo alltaf jafn undrandi á
að tapa.
Mig dreymir þá tima að þjóðin
setji metnað Eurovisionvitleys-
unnar í tónlistarmenntunina og átti
sig á að bæði bókvit og tónar verða
svo sannarlega í askana látin.
Höfundur er ritstjóri Sunnlenska
fréttablaðsins.
Klippt & skorið
P
egar Björgvin Guömundsson tók
við ritstjórn DV var talið einsýnt að
blaðið myndi
sveigja mjög til haegri
undirforystu þessa gamla
formanns Heimdallar. Af
ýmsum leiðurum Björg-
vins má vissulega merkja
að hann er ekki minni
frjálshyggjumaður nú en
forðum, en einmitt í því Ijósi varð mönnum
starsýnt á leiðara helgarblaðsins þar sem Björg-
vin mærði Baldvin H. Sigurðsson, hinn nýja
leiðtoga vinstrigrænna á Akureyri, ákaflega
fyrirað vera „alvöru vinstri maður". Stuðnings-
yfirlýsingin var svo einlæg að Baldvin hlýturað
velta fyrir sér hvort hann hafi óvart farið út af
flokkslfnunni einhvers staðar.
Pað eru víðar prófkjör um næstu helgi
en hjá Samfylkingarfólki I Reykjavík.
Þannig ganga sjálfstæðismenn á ísa-
firði að kjörborðinu á laugardag. Bæjarstjórinn
Halldór Halldórsson (www.,
haddi.is) er einn um hituna í j
1. sætið, en þegar kemur að 2.
sætinu vandast málið. Þar er |
fyrir Birna Lárusdóttir, for-j
seti bæjarstjórnar, en ákveð-
inna efasemda gætir um fram-
boð hennar, því margir telja að hún hyggist
nota forsetastólinn sem stökkpall I landsmála-
pólitfkina að ári. Heyrist það sjónarmið víða að
ekki sé hægt að sinna báðum verkefnum með
viðunandi hætti, forsetaembættinu vestra
og landsmálapólitfkinni fyrir sunnan. Er mál
manna að í þeirri varnarbaráttu, sem býður
sjálfstæðismanna í hinu flókna stjórnmála-
klipptogskorid@vbl.is
landslagi ísafjarðar, veiti þeim ekki af fólki,
sem gefursig allt íslaginn.
Frambjóðendur í prófkjöri Samfylk-
ingarinnar f Reykjavlk auglýsa nú
af miklum móð, enda gengið að
kjörborðinu um næstu helgi. Vinsælt virðist
að auglýsa hverjir skipa sér (flokk með ein-
stökum frambjóðendum, enda má einatt
þekkja manninn af vinum hans. (heilsíðuaug-
lýsingu Steinunnar V. Óskarsdóttur, borgar-
stjóra í Reykjavík, kom eitt nafn
þó eilítið á óvart, en það var
nafn Sigurðar Bessasonar,
formanns verkalýðsfélagsins
Eflingar. En þar á móti kemur að
eins og kunnugt er gerði borgar-
stjóri nýverið einkar hagstæðan samning við
verkalýðsfélagið.