Ísland - 01.05.1935, Síða 3

1. maí 1935.
1 S L A N D
3
Samvirkt pjóðríki
*
Mjðlnip.
Mjölnir vort merki
meitlad af sterkri
mundu pess áss, sem ad eldingin laut.
Steinhamar sterki
styrk oss á merkri
stjórnmála, frœgdar- og framfara braut
Hœrra! Hœrra vid stefnum.
Hærra, ordtak okkar er!
Sameinadir stöndurn,
sigurs lyftum brqndum,
sigrum, fellum fénda her!
Einkenni æsku,
œttjardar prýdi,
alla tíd blaktu á pjódlegum rneid.
Grandadu græzku,
gunguskap, nídi,
frá glötun og vesaldóm sýn okkur leid.
Hœrra! Hœrra vid stefnum.
Hærra, ordtak okkar er!
Sameinadir stöndum,
sigurs lyftum bröndum.
sigrum, fellum fénda her!
Réttlætid ríki,
ranglaetid flýi.
renni med pjódinni aftur upp sól,
Varmennskan viki,
velmegun stigi,
vakni pad iíf, sem í neydinni kól.
Hœrra! Hærra vid stefnum.
Hœrra, ordtak okkar cr!
Sameinadir stöndum,
sigurs lyftum bröndum,
sigrum, felium fénda her!
Krummi.
Hversu oft heyrist ekki í her-
búðum marxista og liberal-kapi-
ismans hér á landi, að það sé
vitleysa að tala um, að hægt sé
að sameina heila þjóð í eina sam-
starfandi, lífræna heild, eins cg
við þjóðernissinnar viljum. Þeir
segja, að þetta sé bara meining-
arlaust slagorð — einskonar
flugnaveiðari fyrir auðtrúa
aumingja, og þó n>á iðulega sjá
í blöðum þessara flokka — eink-
anlega eftir að Flokkur þjóðern-
issinna hóf starf sitt — upp-
hrópanir og áheit til þjóðarinn-
ar að »vera samtaka nú« að fella
Sjálfstæðisflokkinn, og »standa
fast saman« um að láta engan
framsóknarmann komast á þing
o. s. frv, Þá er hinn heiðarlegi
vilji til staðar og allt í lagi!
En er þá mögulegt að skapa
eina samstarfandi þjóðarheild
— að fá alla til að vinna að
hagsmunum allra? Hvað meinið
þið rneð »samstarfandi þjóðar-
heild«?, erum við spurðir. »í>ið
getið ekki breytt eðlishvötum
mannsins, eigingirni hans, svona
á svipstundu. Það gengur ekki.«
Auðvitað gengur það ekki. Við
þjóðernissinnar erum okkur þess
vel meðvitandi, að maðurinn í
verkum sínum og athöfnum
fylgir eðlishvötum sínum — eig-
ingirni og sjálfsbjargarviðleitni,
og þess vegna meðal annars er
eitt aðalstefnuskráratriði okkar
að vernda eignarréttinn og ein-
staklingsframtak. Við vitum vel,
að það getur oft leiðzt út á þær
brautir, sem eru hættulegar
heill heildarinnar, en við vitum
líka, að framfarir, hverjar sem
þær eru, eru bundnar við frjálsa
þróun undir ábyrgð og eftirliti.
Strax þegar einstaklingsfram-
takið fer inn á þá braut að vera
hættulegt heill heildarinnar, á
ríkið að grípa inn í. Ríkið á
ekki — að nauðsynjalausu —-
að setja vélina á stað, en það
á að hafa eftirlit með, að hún
sé keyrð á heilbrigðan hátt.
Við hÖIdum ekki, að hægt sé
að umskapa manninn með nokk-
urra ára agitation, til þess að
fórna sér algerlega fyrir aðra.
Þvert á móti álítum við að hægt
sé að gefa honum aftur trírna
á sjálfan sig — sinn eigin mátt
og að hægt sé að vekja hann
til skilnings á, að því aðeins sé
hagur hans góður, að hagur
heildarinnar sé góður líka, og
það sé happadrýgst fyrir alla.
Við viljum fá þjóð vora til að
skilja, að baráttan fyrir .hags-
munum heildarinnar er barátta
fyrir hagsmunum einstaklings-
ins, því þá er ekki um að tala,
»að eins dauði sé annars þrauð«.
Það er ekki hægt að drepa
sjálfsbjargarviðleitni mannsins,
en sú ágirnd, sem lýsir sér í
meiningarlausri peningagræðgi
og gamla málshættinum áður-
nefnda verður að deyja.
Hvað þýðir þá þessi »sam-
virka þjóðarheild?«
Sumpart þýðir hún hjálp og
styrk til nauðstaddra og kúg-
aðra, til bættrar afkomu, —
Hjælp til selvjælp, eins og
Danskurinn segir, — sumpart
barátta einstaklingsins fyrir
hagsmunum sjálfs sín, án þess
að aðrir líði við, og síðast en ekki
sízt efling bræðralagsins og
meðvitundarinnar um það, að
við erum allir, hver fyrir sig,
hlekkur í keðju þjóðfélagsins.
Við erum allir hver öðrum
háðir og við höfum allir sama
gildi sem menn. Sumir hafa að
vísu þýðingarmeiri störf á hönd-
um en aðrir í þjóðfélaginu, en
þar fyrir er ekki sagt, að starf
eins sé ánauðsynlegra en annars.
Ef einn pílári brotnar í hjólinu,
minnkar burðarmagn þess. I at-
vinnulífinu er einn máske for-
stjóri og annar verkamaður, en
þeir hafa þó báðir sama mann-
gildi. Sá andi, sem lýsir sér í
framtaksleysi eða kúgun verka-
mannsins á ekki heima í sam-
virku þjóðríki. Einn er betur út-
búinn frá náttúrunnar hendi til
sjálfsbjargar en annar. Á hann
legst því meiri ábyrgð og af hon-
um er meira heimtað, til hans
eru gerðar hærri kröfur. En
hann hefur ekki meira gildi sem
maður.
Eg hefi lent í þrætu við mann
um það, hver hefði meira mann-
gildi, fátækur, óbreyttur verka-
maður eða flugríkur forstjóri
þekkts fyrirtækis. Vinur minn
hélt því fram, að forstjórinn
hefði meira manngildi, en ég
sagði, að þeir væru jafnir. Báðir
stóðu vel í stöðu sinni, báðir
gerðu skyldu sína og báðir voru
jafn nauðsynlegir til þess að
fyrirtækið gæti gengið, enda
þótt forlögin hafi hagað því svo,
að annar ynni á einkaskrifstofu
en hinn ef til vill í smiðjunni,
á eyrinni eða annarsstaðar. En
nú spurði vinur minn. »Hverjum
myndir þú »segja upp« við þetta
fyrirtæki, ef þú ættir þess kost?
Ekki yrði það forstjórinn. Hann
er nauðsynlegri en eyrarkarl-
inn«.
Slíkar spurningar heyrir mað-
ur daglega, og til þess nú að
gera þetta skýrt vil ég segja
þetta: Það er ekki nema einn
forstjóri en það eru 400—500
(talan skiftir ekki beint máli)
verkamenn sem vinna, að fyrir-
tækinu. Og ef á að gera sam-
líkinguna rétta þá spyr ég:
»Hvort vilt þú heldur segja for-
stjóranum eða verkamönnunum
upp? Sumir eru afkastameiri en
aðrir við framleiðslu verðmæta,
en manngildi þeirra er jafnt.
Með samvirkri þjóðarheild
meinum við, að bæði verkamað-
ur og skrifstofumaður, dag-
launamaðurinn og embættis-
maðurinn, sendisveinn og for-
stjóri eigi jafnan rétt á því, að
með þá sé farið sem heiðarlega
. verðskapandi einstaklinga, en á
I manngildi þeirra er enginn mun-
ur. Þeir eru allir verkamenn á
akri þjóðarinnar. Forstjórinn
verður að viðurkenna, að hann
er ekki nauðsynlegri .en þeir,
sem undir hans stjórn heyra, og
verkamaðurinn verður að viður-
kenna að forstjórinn sé á engan
hátt öfundsvert yfirstéttardýr,
heldur vinnandi, verðskapandi
þjóðfélagi alveg eins og verka-
maðurinn við hlið hans á vinnu-
stöðinni. Þeir eiga að umgang-
ast með gagnkvæmri virðingu,
án allrar öfundsýki og haturs.
Skíðgarður hins marxistíska og
liberalkapitalistísku stéttaskift-
ingar verður að höggvast niður
— alstaðar.
Samvirkt þjóðríki er ekki
slagorð. Samvirkt þjóðríki er
hægt að gera að raunveruleika.
Það sjáum við bezt í okkar eig-
in flokki, þar sem forstjórinn og
verkamaðurinn, bóndinn og
vinnumaðurinn, verkamenn and-
a,ns og handanna standa saman
þrátt fyrir rógtungur marxista,
þrátt fyrir úrtölur liþeral-kapi-
talismans, þrátt fyrir kúgun
þings og stjórnar — þrátt fyrir
allt tengja þó blóðböndin og ást
til lands og þjóðar þá saman í
baráttunni fyrir hinni mikla
hugsjón — fyrir hinu samvirka
lífrcena þjóðrílci.
Jón Sigurðsson.
FramU. frá 1. síðu.
stéttarinnar víð rikisjötuna,
hræðast það, að Btanda ' uppi
einir síns liðs frammi fyrir
reiði þess lýðs, sem þeir hafa
otað saman ár eftir ár. Lofum
Einari Olgeirssyni, Héðni Valdi-
marssyni, Fritz Kjartanssyni,
Stefáni JóhaDni og öðrum slik-
um »verkamönnum«, að taka
stórt upp í sig. Þeir munu
mæta hinum' vinnandi stéttum
í fylkingarröðum þjóðernissinna
1. maí, og þjóðernissinnaðir
verkamenn munu ekki víkja
af götunni fyrir þessum böðl-
um islenzku þjóðarinnar!
Sv.