Ingjaldur - 08.09.1932, Blaðsíða 3

ÍNGJALDUR
Einar Magnússon.
Eínar heitinn Magnússon var
fœddur í Hvammi undir Eyja-
fjöllum og þaðan stafar nafnið
á heimilinu hans hér. Bæði
litla húsið, sem hann bjó í fyrst
og stærra húsið, sem hann átti
heima í er hann andaðist, voru
kend við Hvamm. Foreldrar
hans voru þau hjónin Magnús
Sigurð8son bóndi i Hvammi og
kona kans Þuriður Jónsdóttir,
sem enn er á lifi yfir áttrætt og
býr hjá syni sínum, bróður
Einars, Sigurjóni í Hvammi.
Einar Simonarson i London er
kvongaður hálfsystur Einars.
Einar heitinn féll frá á bezta
aldri, að eins fertugur að aldri.
Hér hafði hann aðsetur frá ár-
inu 1918 og lærði um nokkurn
tíma hjá Jóhanni Hanssyni vél-
smiö hér. Silgdi hann til Kaup-
mannahafnar á þcim árum og
vann hjá þeirri starfsemi þar
er margir íslendingar hafa
heyrt nefnda „Flydedokken".
Fyrir tæpum ellefu árum
gekk hann að eiga Maríu Vil-
hjálmsdóttir ættaða af Seltjarn-
arnesi. Býst eg við að henni
muni hafa farið eins og mörg-
um öðrum „að römm ersútaug
er rekka dregur föðurtúna til“.
Þau hjón áttu 6 börn. Jarðar-
farardagur Einars heitins var
fæðingardagur yngsta drengs-
ins, tveggja ára.
Æfi Einars heitins var ekki
löng. Frá okkur séð, sem eig-
um að sjá af míkilhæfum og
nýtum borgara var hún alt of
skömm. Hvað þá hinum, sem
hann var enn meira, allt, fyrir.
þó er ánægjulegt bæði fyrir
vinina *og hina, sem aðeins voru
honum málkunnugir eða minna,
að vita hve æfistarf hans var
notadrjúgt.
Það er kunnugt öllum hér,
að Einar heitinn var hinn mesti
hagleiksmaður og sómi sinnar
Btéttar. Hltt vita ef til vill
ekki eins raargir að hann var
einn þeirra manna sem hugaa
meira en um d*ginn og veginn.
Hann var hugsjónamaður í sinni
starf8grein. Hann var sí og æ
að bollaleggja um ýmsar endur-
bætur og gerði lika tilrannir í
þá átt Það var töluvert i
Einari heitnum af hinum leit-
andi uppfyndingamanni Hefði
hann lifað og unnið á stærra
starfssviði, hefði hann t. d.
getað verið undir handarjaðri
einhvers kunnáttumanns á þeasu
sviði, mundi vafalaust hafa
borið meira á þesRari gáfu hans
og hún þrozkast betur. En hann
lifði undir lítilmótlegum skil-
yrðum þar sem hann einn varð
að kenna sjálfum sér og einn
að leita að því rétta. Þó mun
honum hafa tekist að koma
sumu fram, er hann átti við af
þeBBu tagi, og víst er um það,
eftir því sem Jóhann Þ. Jósefs-
son alþm. hefur sagt mér, sem
aðstoðaði Einar heit. við þetta,
að einkaleyfi á umbótum á míð-
stöðvarofnum, sem hann var
búinn að sækja um áður en
hann fór héðan, mun vera vel
á veg komið að verða veitt.
Vita þó þeir sem þeim málum
eru kunnugir, að á sliku eru
margir og miklir erfiðleikar.
„Dauði ég óttast eigi
afl þitt né valdið gilt,
í Kristl nafni eg segi
kom þú sæll, þegar þú vilt.“
Það mundu öll skáld viljað
hafa ort þetta erindi. Það ber
af öliu þvi, sem aðrar þjóðir
syngja þegar menn eru til
moldar bornir, Það eru Inn-
blásin orð, andagift. Það er
engin sorg, ekkert vol eða ótti
á ferðum — eins og venja er
til. Það er trúartraust og karl-
menska.
„Korn þá sœll, þegar þá vilt.a
Það eru gömul islenzk ávarps-
orð þegar kunuingjar skilja og
kveðjast.
Mér kom Einar heitinn svo
fyrir Bjónir og ég taldi mig
þekkja hann þannig, að hann
mundi hvenær, sem dauðann
bæri að geta — sin vegna —
ávarpað hann með gömlu is-
lenzku kveðjuorðunum, sem ég
nefndi. Hann átti hið góða
hjartalag og ytri prúðmenska
hans var eins og endurskyn af
þvi. ÞesB vegna gat hann ver-
ið rólegur hvað sem að hönd-
um bar, því að „þar sem góðir
ganga eru Guðs vegir“.
3 NÝJA BÍÓ. ■■■■
Sýnir sunnudaginn II. sept. kl. 8,30
Lokkandi markmið.
Tal- og söngvamynd í 10 þáttum.
Aðalhlutverkið lelkur hinn heimsfrægi þýtki söngvari
Richard Tauber.
Mynd þessi hefur farið sigurför um allan heitn.
Alþýðusýning kl. 6.
Undir þökum Parísarborgar.
Ágæt mynd frá París nútfmans.
Hvalurinn.
þau tfðindl gerðust hér nýlega
eins og allir vita að Páll Jónaa-
son formaður á „Veigu“ hani
Ólafs Auðunsaonar kom með
gríðarstóran hval inn 4 bátalegu
og lagði honum þar fyrir akkeri.
Enn þegar þetta er ikrifað ligg-
ur hann i bóll linu (eða m. a. k
við ból sitt) og bíður eftir upp-
skurði.
Hval þennan fundu þeír á
<Veigu< á fioti skamt héðan fyrir
löngu itlrðan og dauðan.
En tildrögin voru þau að þeg-
ar Guilfosi kom hlngað síðist
sögðu menn þir um [borð, far-
þegar og aðrir, hvaliögu þesia.
Brugðu nokkrir við og fóru að
leita hvalsins en bátur Ólafs
Auðunssonar varð hlutskarpastur
„þangað vill fé, lem fé er fyrir“
sögðu sumir. „Fé er jafnan fóstra
líkt“ sögðu aðrir. Voru þessi
beiskjublöndnu ummæli sprottin
af öfund og löngun i hvalskjöt
og verðskulda ekkert hrós. En
þó að „Veiga" næði fyr«e að
húkka í hvalinn situr Ólafur þrátt
fyrlr það ekki óáreittur að björg-
inni. Maður er nefndur Árni Sig-
fúsion, sem margir kannast vlð,
Einherji í Valhöll og bardaga-
maður mikill. Árnl telur sig
miklu fremur en Ólafur eiga hval-
inn. Færir hann þau rök fyrir að
sjálfur skipstjórinn á Gullfoisi hafi
sagt sér frá hvalnum, en að eini
óbreyttur ,matrósa Ólafi. Hefur
hann dýrt ikeyti f höndunum frá
Sigurði Péturssynl skipstjóra mili
sínu til sönnunnar og að Sigurð-
ur hafi iama sem gefið sér hval-
inn. Mi búait vlð að Árni höfði
mil gegn Ólafi út af þessu þvi
að Árni er á seinni tímum farinn
að gerast málafylgjumaður mlkfll
og 4 mikið trauit þar aem er
hæstiréttur.
En auk Ária á Ólafur undir
högg að sækja þar, sem er um-
boðsmaður staðarlns. Hann vitn-
ar f Rekabálk Jónsbókar og heimt-
ar landshlut, 2/8 minst. ólafur
færir fram á mótl þenum Jóni-
bókarleitri umboðimannabréf
Konungs til einhvers stiptamt-
manns hér árið 1779 hvar fEin-
valdurinn fyrirskipar að betala
landeiganda (hér umboðsmannl)
þann velvilja, er hann kann að
sýna. En umboðimaður heldur
fram að þó að þetta prívatbréf
Christiam sjöunda væri af hon-
um sjálfum ikrlfað (sem engar
llkur eru til) þá hafl hann (um-
boðsmaðurinn) sýnt Ólafi fyr og
einkum þó siðar með því að
vfsa honum 4 hvalastaðinn, svo
mlkinn velvilja, að hann sé tæpast
„betalaður" með % hlutum hinn-
ar hingaðdregnu sjóskepnu. Enn
hefur eltt borið á góma og er
það hverjum beri „sjónarhlutur"
og „skothlutur" hvaliins. Má bú-
ast við að ikotmaðutinn geri bráð-
lega vart við slg þegar hann lei
«Ingjald», en ijónarhiutinn kvað
Konungsritarinn, Jón kammer-
herra Sveinbjörmson gera tilkall
til. Hann kom fyrstur manna
auga á hvallnn, þar sem hann
(konungsritarinn) var á þilfarinu á
Gullfossi. Honum þykir gott lúrt
rengi og heimtar 100,000 kíló af
því f sinn hlut.
þegar tll alls kemur er þvf
vafásamt hvort er rétt að hækka
mikið útsvarlð i Ólafl þó að
<Veiga» naeði í hvalinn. Hefði
hvailrnlr verið flmm svo að einn
hvalur hefði komið f hlut þeirra
Ólafs,. Árna, umboðsmanns, skot
manns og Kammerherrans hefðl
verið öðru máli að gegna og
friður getað rfkt. því að tæplega
hefði Ólafur þí kært sig um að
vera einn í hvöiunum. En nú er
ekkl þess að heilsa (og því er
sem er, og fer sem fer.
ísfisksölusamlagið
„Ægir“.
„Ingjaldura hefur snuið sér til
hr. Ávna J. Johnsen til þesa að
fá upplýsingar um þenna félaga-
■kap og hefur hann látið blaðinu
þessar upplýsingar f té.
„íefisksölusamlagið „Ægir* var
stofnað 10. ágúst þ. á. í félaginu
eru nú 10 stærii vólbátar og 9
minni [trillur). Ætlun þessara
báta er að stunda velðar ýmist
-með dragnót eða línu.
Félagið hefur þegar tekið á leigu
tvö skip, til isfiekflutnings milli
íslands og Englands — togarana
„Cylvida* aem er 97 tonn nettó
og „Soranus* sem er 103 tonn
nettó. Skip þessi fluttu bæði
bátafiBk héðan í fyrra haust og
reyndist vel. ,
-Félagið hefur þegar með aðatoð
bæjarfógetáns komið því til leiðar,
að ríkisstjórnln hefur ráðið vél-
bát til landhelgisgæzlu hér við
Eyjar þennan mánuð. Má telja
það mjög mikils virði fyrir útveg-
inn hér, ekki hvað eíst smáútveg-
inn, því érlendir togar hafa und-
aníarið verið al) nærgöngulir A
grunmniðum hér.
Allmargir bátar .eru enn óráðn-
ir í hvort þeir verði með í félags-
skap þessum, en vonandi er að
þeim skiljist nauðayn þese eg þörf
samtakanna, heldur en að eltast
við erlenda togara, jafuvel hina
örguetu landhelgiabrjóta, til þess
að fá þá til að fiytja afia sinn til
útlanda, og gera þannig altt tfl