Ingjaldur - 10.11.1932, Síða 2

ÍNGJAL’DUR
$
w n^————n-----rrrmi—nm—é———«1—■>!
(Bsfiar dS/arnasQti
Innheimtu- og máiflutningsskrifstofa
Kfrkjuveg 28 (Sunnudal).
Opin alla virka daga frá k|.
1—3 og 5—6.
Takur að aér allskonar inn-
helmtur, málflutning, aamninga-
gerðir og kaupmála.
Annast kaup og söiu,
vel um hverjir eru, ákveða í mál-
um flokksins. Þetta sem fjöldi
manns hvíslar um þarf að segja
hátt áður en óánægjan magnast
enn meir og þessu þarf að kippa
í lag. AnnarB er hætt við að fyr
en varir geti ræzt draumur Tíma-
manna um kiofninginn. En hvort
sá klofningur væri nokkur gróði
fyrir þá er annað mál. Um það
er nógur tími að tala síðar.
Barnaleíkvöllur.
1 öðrum clns barnabas og
Vestmannaeyjum vantar mjög tll-
flnnanlega svæði handa börnum,
þar aem þau geta verlð afskekkt
og örugg að leikjum, áti þess að
þeim þurfl að fylgja hvorju um
sig unglingar eða fullorðnlr til
pössunar.
I vesturbsenum norður af Vest-
urvegi aunnan við Lund er ieik-
völlur þar sem börn, einkum
drengir á aldrlnum 5—10 ára
eru að leikjum á vorin og oft
endranær í knattspyrnu og ýms-
um öðrum leikjum. þetta er
kvos, mjög 111» lögub og óhentug
til barnaleika, enda enginn sómi
sýndur af hálfu bærarins.
Á öðrum stöðum innanbœjar
er mór vitanlega enginu staður
ætlaður börnum til ieika, og
tekur þvi ekkert við þeim utan
heimilis annað en gatan. A göt-
unnl eru börn stundvm i fót-
bolta og handbolta, en vitaskuld
er þau þar ófriðhelg, og er ótækt
að líða slfkt þar sem umferð er
nokkur að ráði, enda mun lög-
reglan banna það, þar sem veru-
leg brðgð eru að óþægindum
fyrir aðra af þessum sökum.
Hvar eiga blessuð börnin þá
að vera?
Útiielkir eru lffgras barnanna,
þar eiga þau að geta notlð sólar
og lofts, sem þau geta ekki notlð
í lélegum húsakynnum. Lelklrnir
úti gera börnin rjóð í kinnum og
fjðrleg.
það er eyðsluseml, sem bær-
inn stendur alg ekki lengur við,
að láta börnln elgi fá sæmilegan
lelkvöll innanbæjar. Heilsuleysi
barnanna af þv> að kúldast inni
eða veitast á skltugri götunni er
sú eyösla, sem mest kostar ein-
staklinga og bæ.
Bærinn kemst vart hjá því úr
þossu að taka Vestra-Stakkagerð-
istúnið til afnota fýrir börnin að
8taðaldri. Á sumrln gætu þar
verið yngrl bðrn allt að 10 ára
aldri, en eðlllega þurfa unglingar
að fyigja yngstu börnunum, og
sérstakan mann, karl eða kónu,
þarf tll eftirlits lelkvallarins.
Laga þarf völlinn vestur frá,
fylla hann upp og glrða hann af,
svo þar gætu verið að leikjum
börn á aldrinum 10—14 ára, I
útlfþróttum, sem þau helst iðka,
knattspyrnu og handbolta.
Svonefnd Kokkhúslág, nú þerri-
reitur austur af þinghól og þeim
húsum væri enn betur fallínn til
barnaleikvallar vegna SKjóls og
betri legu.
Ég skrifa þetta af þvf, að mér
er annt um að börn og ungling-
ar fái hér þá herðlngu af viðsklit-
um loftsins og ljóssins, sem þeim
má teljast öruggt veganesti, til
þess að sigrast á berklaveikinni,
sem hefur verlð hér eins og
vfðar á þessu land', hln mesta
plágá og er að sömu leyti enn.
Viðnám gegn öðrum söttum eykst
og af þessum viðskiftum.
Barnaverndarnefndin mun eigi
aðeins skifta sér af börnunum á
siðgæslusviðinu heldur og á þvi
heiibrigðislega. Bæjarstjórn mun
efalaust taka vel í shkt mál, sem
hér um ræðir.
Ól. Ó. Lárusson
þsgar kviknar í húsi, skipi eða
öðru, jafnvel þó ekki sé um að
ræða nema nauðaómerkilegan
skúr eða kofa á að halda bruna-
próf til þess að rannsaka m. a.
og ekkl sfst hvort eldsupptökin
sé af manna völdum. Með öðrum
orðum þetta að kviknar f er f sjálfu
6ér talið grunsamlegt og rann-
sóknarefni, því það getur verið
tllraun þess að svíkja fé af öðr-
um og auk þess oft annara eig-
ur i hættu en þess, sem kvlknað
hefur í hjá.
því verður enganveglnn neitað
að þegar kona fær barnsfararsótt
er það engu síður grunsamlegt,
að einhver vítaverð óvarkárni hafl
átt sér stað en þegar t. d. kvikn
ar i, þegar blfreiðaslys verða og
margt fleira sem sj Ufsagt er taiið
að láta rannsaka. Og gerist þetta
á sjúkrahúsum (eins og er mér
er sagt frá Landspftalanum)
þá er það jafnvel enn meira rann-
sóknarefni.
Ég hefi fyrir mér það sem seglr
um barnsfarasóttlr í einni alfræði-
orðabök (Salomonsen). þar seglr
hlutaðeigandl læknlsfræðingur að
þessi sjúkdómur stafl sama sem
altaf af sýklum, er berist inn i
fæðingarveginn frá höndum rr.óð-
urinnar sjálfrar, læknls eða ljós-
móður, það sé aðeins örsjaidan
að sýkillinn hafl verið í móðirinnl
fyrir fæðingu barnslns og þvf
sama sem altaf hægt að rekja
sjúkdóminn tll einhvers þessara
þriggja» er ég áður nefndi. Nú er
vitanlegt að sjúkdómur þessi er
mjög hættulegur og a. m. k.
iangvarandi og þungbær. Einnig
er vltanlegt að konan, móðirin
sjálf getur enga ábirgð borið,
það er læknls eða ljósmóður eða
beggja að sjá um að hún verði
ekki til að koma sýklunum inn í
Big. Fyrir manna sjónum virðist
þvf svo að það sé fullkomlð
rannsóknarefni i hvert sinn, sem
kona fær barnsfararsótt. Manns-
líf er í veði og óvarkárni eða
kæruleysi um það, sem gæta ber
i þessum tilvikum á ekki að vera
6íður hegningarvert en þegar
menn annars af vitaverðri óvar-
kárni verða mannsbanar. Og eins
og ég gat um að framan, er
slikt enn fremur rannsóknarefni
þegar að þetta getist á sjúkra-
húsum, 8etn eiga að vera til fyrlr-
myndar um þekkingu, samvisku-
semi og alian þrlfnað.
það er þvi eins og ég gat um
í upphaflnu afskaplegt ósamræmi
í þessu að láta t. d, ítarlega
rannsaka hvern ómerkilegan
bruna o. fl., en láta alveg afskifta-
laust þó að mannslífl sé stofnað
í hættu og, það einmitt þegar
einna síst má við. því að líf
móðurinnar er dýrmætara en
elia þegar hún hefur nýfætt af
sér barn.
1 Danmörk er verið að uudir-
búa löggjöf um ábyrgð lækna.
Mér er kunnugt um að til eru
lög um ábyrgð ljósmæðra. Virð-
ist full þörf á hvorttveggja.
----0+0+4> — --
Hoiræsi.
Vestm.eyjabæ er mikil nauð-
syn á holræsum. Fyrir framgöngu
hú3eiganda nokkra og bæjar, hef
ur verið haflst handa með að
leggja holræsi frá Viðidal vestur
að Skólaveg og upp þá götu.
Nauðsyn ber til að þau ho'ræsl
komist upp í Barnaskólann, því
jafnskjótc sem geta bæjarlns leyflr
þurfa að koma vatnssalerni og
steypuböð i barnaskólann. Leik-
flmishús barnaskólans er með
þeim allra vönduðustu hérlendis,
en sá er enn hængur á, að eng-
in steypuböð eru ,þar, eins og
vera þarf á slíkum stöðum.
Með vaxandi hreinlætl ogholi-
ustu háttum á helmilum, sem
leiðir af hoiræsagerð, og betri
hirðu og nýtni rigningarvatnsins,
meirl gnægð þess og auknum
gœðum, fer heilsufar almennings í
þessu héraðl smám saman batn-
andi, eins og alstaðar þar sern
þrlfnaður og hollustuhættir auk-
ast. Farsóttir þverra og fólkið
veitir þeim meiia vlðnám, hrind-
ir þeim betur frá sér og af sér.
Hvenær koma.holræsi í Klrkju-
veginn ?
Á næstu 5—8 árum ættu að
vera komln holræsi 1 alian bæj-
Inn.
Ól. Ó. Lárusson
Líftð og íögin.
Eafstöðin,
í ádeilugrein sinnl hinni miklu
um alþ.mann Jóh. þ. Jósefsson
o. fl. segir P. V. G. Kolka að
eina stórmálið sem J. þ. J. hafi
beitt sér fyrir í fullri alvöru hafl
verið rafstöðvarmálið hár um árið
þá hafl aðrir menn bjargað þess-
ari stofuun frá því að fara úr
eign bæjarins og hafl hún síöan
orðið stór tekjulind fyrir hann
og jafnvel verndað bæjinn frá
gjaldþrot).
Ég leiði hjá mér ummælin um
J. þ. J. En sjálfsagt vanþakkar
Kolka honum með þessu jafn
mikið það sem hann hefur gert
fyrir bæjinn eins og hann of-
þakkar rafstöðinni. Á þessum raf-
stöðvargróða eru tvær hliðar.
Hún er einokun.
það má enginn keppa vlð hana
og innan handar að bæjarsjóður
græði á henni enn meira en nú.
það þarf enga hagsýni til þeaa
og það er sama hve dýrrekstur-
inn kann að verða og hve mikiö
gengur i súginn. það er engin önn-
ur list en að hækka verðið. Með
því að segja að rafstöðin beri
sig svo vel er kannast vlð að
verðið á þessari nauðsynjavöru
— ljósinu — sé of hátt, það er
okrað á því. Okrað eins og
ílestum vörum eða öllum, sem
einokun er á.
það er önnur hlið málsins
hvort eigi að aíla bæjarsjóðl
tekna með þessu háa verði. það
tel ég fyrir mltt leyti rétt ef
ljósagjaldið kemur hlutfallslega
mest niður á þelm, sem bezta
hafa gjaldgetuna. En er svo ? Ég
held ekki. Eg er hræddur um að
yflrleitt noti almennlngur ljósin
svipað. Og þó að t. d. búðirnar
þurti meira ljós en einstaklingar
þá þurfa fiskhúsin og krærnar
það líka. þetta mál er því athug-
unarefni og vísast til réttra hlut-
aðelgenda. Reyndar verður það
víst að bíða í vetur. það kvað
vera rafmagnsstöðin sem heldur
eða hefur haidið liflnu i bæjar-
sjóði um tíma.
Ingjaldur
2. 3. og 8. t.bl. óskast keypt á
50 aura eintakið.
Prenismlðjan-
Stulka
óskast sem vill reyna að
skrifa á ritvél á skrifstoíu
minni kl. 10—12 fyrst um
sinn.
Kr. Linnet