Ný dagsbrún - 01.01.1977, Síða 2
2
NY DAGSBRÚN
JANÚAR 1977
N? DAGSBRtJN
ÚtgefandJ Sósíalistafélag Reykjavíkur
Abyrgðarmaðui Runólfur Bjömssou
Ritstjóm og afgreiðsla f'ryggvagötu 10. Reykjavík.
Sími 17510 Pósthóll 314
Verð blaðsins er kr. 50,00 eintakið.
Setning: Prentiðjan Skipbolt) 9.
Prentun: Prentsmiðja Pióðviljans
Engum getur dulist að málefnaágreiningurinn á
síðasta Alþýðusambandsþingi stóð um stefnu mið-
stjórnarinnar allrar, milli nokkurra fulltrúa lág-
launafélaga og þess meirihuta sem miðstjórnina
styður. Hávaðinn sem varð um kosningu til mið-
stjórnar nú, var af flokkspólitískum ástæðum, að-
allega vegna klofningshættu hjá Alþýðubandalag-
inu. Raunverulega deilumálið var og verður á næst-
unni stefna fyrrverandi og núverandi miðstjórnar
í samningamálunum. Þar stóðu stjórnmálaflokkarn-
ir saman sem einn maður.
Gagnrýni láglaunamanna á „stóru samflotin“ og
prósentureikninginn hefur ASÍ-forustan yfirleitt
svarað með því einu, að best sé að hópurinn sé sem
stærstur, einingin sé fyrir öllu í kaupdeilum. Þetta
eru auðvitað almenn sannindi sem fylgja ber að
því tilskyldu að eining sé um markmið og baráttu-
aðferð. En á það hefur skort í samningum síðustu
ára. Yfirlýst stefna verkalýðsforustunnar hefur nú
síðustu árin verið sú, að hækka láglaunataxtana
fyrst og fremst. Þessi stefna hefur ætíð beðið ósig-
ur þegar til framkvæmdanna kom. Orsökin er sú,
að í heildarsamningum ræður prósentureglan. Hlut-
ur láglaunafólksins er fyrir borð borinn. Eining
um að hækkun láglaunataxtanna hafi forgang hef-
ur ekki reynst vera fyrir hendi.
Af þessum sökum hefur vakist upp hreyfing
meðal láglaunafólks sem vill ekki hlíta forustu
ASÍ-miðstjórnar í samningamálum. Og sá hópur
mun fara vaxandi.
En á forustuliði ASÍ er enginn bilbugur í þessu
máli. Þeir standa fast á því að ASÍ hafi forustu
um heildarsamninga fyrir alla félaga sína og settu
ákvæði um þetta í stefnuskrá síðasta ASÍ-þings og
kallað er að hafi verið samþykkt þar. Þetta á-
kvæði er alveg í samræmi við óskir og kröfur at-
vinnurekenda fyrr og síðar. Hvort hér er um leyni-
samninga að ræða, skal ósagt látið að þessu
sinni.
Baráttu láglaunafólksins er ekki stefnt gegn þeim
félögum þess innan ASÍ sem njóta betri kaupkjara.
Það er ekkert frá láglaunamönnum tekið þó ein-
hverjum hópum innan ASÍ takist að semja sjálf-
stætt um hærra kaup en almennt er. En láglauna-
menn geta ekki barist fyrir slíku „launabili“. Þeir
eru farnir að skilja að stefna ASÍ, heildarsamning-
ar með almennri prósentuhækkun lokar fyrir þeim
leiðinni til að berjast sjálfir fyrir bættum kjörum
sínum.
R. B.
A LlÐANDI STUND
Framhald af 4. síðu.
Þeir Fylkingarmenn tjá sig
algerlega andvíga stefnu ASÍ-
miðstjórnar sem kölluð hefur
verið með réttu stéttasam-
vinnustefna. Þeir vita að alger
eining hefur ríkt um stefnuna
í ASl-miðstjórn og vitna í orð
Magnúsar Geirssonar i Mbl.
um það, ummæli sem enginn
hefur rengt. Peir hljóta að
vita að aðalforustumenn ASÍ-
stjórnar eru Alþýðubandalags-
menn ásamt Birni Jónssyni
Alþfl.-manni. Samt ákveða
þeir að styðja þá og þá eina
til valda i ASl. Þeir segjast
ætla að þrýsta á þá að sveigja
til vinstri. Petta er nú sagt
svona af rælni eða gamansemi,
því að síðar í greininni segja
þeir: „Við gagnrýndum — all-
ar hugmyndir um að ef þetta
næðist í gegn, þá myndu
„starfshættir“ í miðstjórn
breytast, eða að sá meirihluti ■
Abl. og Alþfl. sem stjórnað
hefur ASl undanfarin 4 ár
breytti um stefnu". Þeir Fylk-
ingarmenn studdu að því að
„reyna að bola íhaldinu út
úr miðstjórninni". í raun og
veru hafði það þó enga þýð-
ingu og var jafnvel skaðlegt t
að þeirra dómi: „Við bentum
á að pólitískt skipti það litlu
máli hvort íhaldið ætti þrjá
menn í miðstjórn eða eng-
an. — ___ — Það er einnig að
sumu leyti hættulegt að ráð-
ast gegn setu íahldsins í stjórn-1
stjórnarstofnunum ASÍ, ef ekki j
að útskýra fyrir verkafólki að
slíkt hafi þýðingu fyrir bar-
áttuna. Það var því stór galli
á framkomu andstöðunnar að
hún hafði ekki ákveðna stefnu
í faglegu málunum; stefnu
s'em aðgreindi hana frá íhald-
inu". Andstöðunni er nú vor-
kunn þó að hún hafi ekki haft
slíka „setfnu" á takteinum,
því að hún hlyti að verða
meiriháttar „kunstverk", þar
sem hún átti að aðgreina frá
íhaldinu en ekki samherjum
þess í faglegum málum, foringj-
um Alþýðubandalagsins í mið-
stjórn ASl! En hvað um það!
Út frá þessari ímynduðu
stefnuskrá, sem ekki var né
getur verið til, byggja „þeir í
Fylkingunni" að nokkru leyti j
„taktik" sína gagnvart deilu-
var að snúa óánægjunni yfir
í „baráttu gegn íhaldinu", þe.
málefnalaus flokkaátök — til
þess að bjarga eigin skinni.
Og það tókst. Vinstri andstað-
an sem Neisti nefnir svo,
klofnaði um það, hvort boðið
skyldi frarn gegn Abl-foringj-
um. Annar hlutinn reis önd-
verður gegn því, enda var þar
einkum um að ræða flokks-
bundna Alþýðubandalagsmenn.
Hinn hlutinn var sjálfum sér
samkvæmur í andstöðunni
gegn stefnu ASÍ-miðstjórnar.
Þó að framboð Aðalheiðar
Bjarnfreðsdóttur gegn einum
úr foringjaliði Abl. í mið-
stjórn geti ekki skoðast ann-
að en liðskönnun, var það
einn þýðingarmesti atburður
þingsins. Hann sýndi að þrátt
fyrir allt var fyrir hendi á
þinginu hópur vinstri manna,
sem tók málefnalega afstöðu
til kosningarinnar en lét ekki
draga sig í flokksdilka.
Um framboð Aðalheiðar
gegn Snorra Jónssyni stikla
„Þeir i Fylkingunni" eins og
köttur kringum heitan graut.
Þeir voru framboðinu mót-
fallnir vegna þess að sjálfs
sögn, að Abl.-menn í andstöð-
unni voru „ekki reiðubúnir til
að styðja framboð gegn for-
ystumönnum úr Abl. og að
þessi lína myndi því kljúfa
hópinn og leiða til þess að
hluti hópsins lenti upp í fang-
ið á Abl.-forystunni"!! Það er
að segja: Viðbrögð þeirra við
hættunni voru þau að elta
Abl.-menn andstöðunnar „upp
í fangið á Abl.-forustunni" og
það hefðu þeir gert ef þeir
hefðu átt nokkurn hlut að mál-
um á þessu þingi — annan en
þann að tjá vilja sinn.
€>-
Norskk sásíaldemékratar m Nató
Framhald af 1. síðu.
þess að gera sem minnst úr
möguleikum norræns hermála-
bandalags, hlutlauss í stór-
veldaátökum og lagði til við
sendiherra Bandaríkjanna í
Osió að Bandaríkjastjórn gæfi
stjórnum hinna Norðurlanda-
þjóðanna í skyn að Bandarík-
in myndu ekki styðja slíkt
bandalag!
Halvard Lange blekkti þing
og þjóð með fölskum upplýs-
ingum um afstöðu Bandaríkj-
anna til norræns bandalags
utan við Nató. Það er niður-
staða Lundestads, sem er
byggð á rannsókn heimilda,
sem fram að þessu hafa ekki
verið aðgengileg. Auðvitað lét
Bandaríkjastjórn sér vel líka
Nató-áhuga Langes og norsku
stjórnarinnar; þó að hún væri
til með að sætta sig við hinn
kostinn ef Norðurlöndin öll
hefðu sameinast um hann. En
„utanríkisráðuneyti Bandaríkj-
anna og Noregs virðast hafa
haft sameiginlega hagsmuni af
því að hindra hlutleysi Norð-
urlanda", eins og einn höfund-
ur, norskur nató-sinni sagði á
síðasta hausti í blaði Verka-
mannaflokksins.
Aðferð norsku sósíaldemó-
krataráðherranna, að koma að-
ildinni fram með skyndi-
áhlaupi öllum að óvörum
(overrumplingstaktik) tókst.
Það tókst að koma í veg fyrir
umræður um málið meðal al-
mennings. Málið var meira að
segja ekki lagt fyrir utanrík-
ismálanefnd þingsins! Aðildin
var samþykkt í þinginu með
atkvæðum sósíaldemókrata
(stjórnarfiokksins) og borg-
araflokkanna gegn 10 atkvæð-
um kommúnista og tveggja at-
kvæða Verkamannaflokksþing-
manna.
Þetta er aðeins örstutt ágrip
af athugunum Lundestads um
aðdraganda að aðild Noregs að
Nató. En aðferðir Nató-sinna
þar voru þær sömu og hér:
baktjaldamakk, blekkingar og
þvinganir. Ennfremur er Ijóst
af rannsóknum Lundestads að
foringjar norskra sósíaldemó-
krata. Gerhardsen forsætisráð-
herra og Halvard Lange utan-
ríkisráðherra unnu gegn því
vitandi vits með öllum ráðum
að NorðurJönd tækju upp
sameiginlega hlutleysisstefnu,
sem var vel hugsanlegt á þeim
tíma.
málunum á ASl-þingi.
Baráttuaðferð (taktik) hlýt-
ur jafnan að vera mjög breyti-;
leg eftir aðstæðum. Það fer
eftir því hvort allar aðstæður1
eru rétt metnar hvort hún ber
tilætlaðan árangur. En „taktik" |
Fylkingarinnar í ASÍ-málinu
var þeirrar náttúru að hún
gat hvork heppnast né mis- j
heppnast. Utkoman hlaut und-
VERKAMENN.
Lesið Nýja dagsbrún.
Gerist áskrifendur að Nýrri dagsbrún.
NÝ DAGSBRÚN
I Pósthólf 314.
ir öllum kringumstæðum oð ,
verða — núll!
„Upp í faitgið á
Albl- forasi-
unni“
Nd. hefur áður lýst mið-
stjórnarkosningunni á ASÍ-
þingi og ástæðunum fyrir því
að tveimur íhaldsmönnum var
þokað þaðan. Abl-foringjarnir
vildu engu breyta, en neydd-
ust til þcss vegna óánægjunn-1 :
ar í eigin liði. „Taktik" þeirra ,
Sósíafístar athugið
Erum meö bækur, tímarit, nótur og hljóm-
plötur t'rá Sovétríkjunum, Póllandi, Tékkó-
slóvakíu Ungverjalandi og Mongólíu.
Heildarverk Lenins 45 bindi. heildarverk
Marx/Enp^is fyrstu 6 bindin komin út, ný-
endurskoðuð þýðing.
Reynið viðskiptin.
ERLEND TÍMARIT,
Hverfisgötu 50 v/Vatnsstíg, 2. hæð. sími 28035