Árblik - 18.06.1949, Side 1
10.árgangur.
Neskaupstað,18.júní 1949,
2ö.tölublað.
p j óðhátíðardagurinn.
í gær voru liöm 5 ár frá
því að íslenzka lýðveldið var há-
tíðlega stofnað á plngvöllum. pá
voru og liðin 138 ár frá fæðlngu
Jóns Sigurðssonar,þjóðhetju ís~
lendinga, í gær minntist því .
þjóöin hvorteveggja í senn,iýð-
veldisstofnunarinnar og, fæöingar
þjóðhetjunnaf. '
þjóðin gekk föstum og ákveð.n
um skrefum að lýðveldlsstofnun-
lnni.Við þjóðaratkvæðagreiðslu má
segja að lýóveldísstofnunin hafi
ivenð samþykkt einróma með nær
100$ þátttöku. sýnir það ljóslega
að þjóðin fagnaði lýðveldisstofn-
uninni og leit á hana sem tákn'
þess aö nýtt tímabil væri að
renna upp í sögu þjóðarinnar,tíma
bll óskoraös sjálfstæðis eftir
nær 700 ára erlenda yfirstjóæn og
ánauð,sem oft hafði reynst þjóð-
inni þunébær og hafði nær riði$
henni að fullu. þjóðin fagnaði
lýöveldmu og vónaði að fá að
vera í friði faiamvegis fyrir er-
lendri ásælni ég að heimurinn
virti að fUllu sjálfstjÓrnarvflja
hennai* vg sjálfstjórnarrétt.
En margt fer öðruvísi en
ætlað er.
Lýðveldið hafði varla verið
^tofnað þegar bliku dró á loft og
Ijóst var að þjóðfrelsisbaráttu
íslendmga var engan veginn lokiö
Hún hafðl aðeins breytt um svip,
X stað þess að berjast áöur við
að lsona vlð hlna erlendu hlekki,
verður þjóðln nú aö berjast gegn
því,að hlekkjunum verðl smeigt á
hana aó nýju.
En því miður hefir þjóðin
beðið alvarlega ósigra X barátt-
unni fyrir vernd lýöveldlsins.Og
það sem alvarlegast er,er það ,að
ósigrar þessir eiga að mjög veru-
legu leyti rót sína að rekja til
föðurlandssvika íslendinga sjálfr
a,þ.e.þeirra alþingismanna,sem
afhent hafa erlendu herveldx
landsréttmdi og allskonarhlunn-
mdi hér á landi.
a meðan ísleznska lýöveldið
var enn í reifum var vegið aö
því af voldugum andstæöingi.
Bandariki Norður-Ameríku,forystu
ríki auövaldsins í heimunum,
ágirntust landið vegna þess hve
þýðingarmikið það var í fynr-
hugaori árásarstyrjÖld auovu3tds-
rikjanna gegn hmum sósíalist-
isku n'kjum, Og forráðamenn
þessa stórveldis kunnu ráð til
að koma áformum sínum fram.þeir
vissu aö auðstéttirnar eru jafn-
an falar fyrir 1é.þessvegna^tóku
þeir að bera fé og önnur fríð-
mdi á valdamenn meðal Xslend-
inga. En handa almennlngi voru
búnar til reifarasogur um liúss-
ans grimmd og yfirgang og átti
það að sætta þjóðina við er-
lenda íhlutun um íslenzk mál.En
a lir vita,að HÚssar hafa aldrée
sýnt af sér neinn yfirgang gagn-
vart Xslendmgum og hafa enga
átyllu gefiö tll þess að vera
hotaöir sem G-rýla á Xslenzkan
almenning. RÚssar hafa aldrel
sýnt Xslendmgum ainað en fyllstu
vinsemd og kurteisi. Sú eina
þjóöjSem a undanfö'rnum árum^hef-
lr synt okkur yfirgang og li'tlls
virömgu,er Btindarikin. pangað
verður þjóðin aö snúa geiri sín-
um X frelslsbaráttu næstu ára.
SÚ aðferð var viöhöfð ^að -
múta þeim þln.gmönnum,sem mútu-
þægir eru,með því að láta Xs-
lenzku auðstéttmni X té mikið
fé til að braska meö, Eyrir Al-
þmgiskosningar hétu allir þeir,
er kosnmgu náðu,að afhenda ald-
rei erlendrl þjoö landsréttmdi
eöa herstöðvar hér.Undanskilinn
er þó Hnflu-Jónas, En skömmu^
eftir að kosnmgar voru afstaönar
og þjóðm hafði,með þessum heitum
venð véluð til að kjésa land-
ráðamenn á þmg að meinhluta,