Morgunblaðið - 27.10.2014, Síða 26

26 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 27. OKTÓBER 2014
Yfir mærin, er evrópskt verkefni
þar sem Noregur, Liechtenstein,
Pólland og Ísland mætast. Hug-
myndin var að fá þrettán skáld frá
fjórum löndum til að semja nýjar
smásögur sem fara yfir alls konar
mæri.“ segir Olga. „Á dögunum
hittust flestir þessara höfunda á
árlegri smásagnahátíð í Póllandi og
nú eru pólsku höfundarnir komnir
til Íslands og lesa sögur sínar.
Þarna er á ferð samspil íslenskra
og pólskra bókmennta og við-
burður þar sem íslensk og pólsk
skáld koma saman. Þarna er tæki-
færi til að kynna pólska höfunda
sem eru tiltölulega ungir og ekki
þekktir á Íslandi því það er lítið
sem ekkert um þýðingar á pólskum
bókmenntum á íslensku.“
Um pólsku höfundana tvo, Piotr
Paziñski og Ziemowit Szczerek,
segir Olga: „Þeir eru gjörólíkir en
mjög áhugaverðir höfundar. Ziemo-
wit Szczerek hefur skrifað verð-
launabók um Úkraínu sem fjallar
um austurferðir ungra Pólverja og
jafnframt er tekið á umræðuefni
sem verið hefur mjög í brennidepli
að undanförnu – reyndar eftir að
bókin kom út 2013. Þetta er sér-
stök bók, ekki beinlínis skáldsaga
og ekki blaðamennska, en er þarna
einhvers staðar á milli. Á upplestr-
arkvöldinu les hann smásögu um
Georgíu. Piotr Paziñski skrifar um
menningu gyðinga í Varsjá og hef-
ur áhuga á þeim heimi sem var þar
fyrir seinni heimsstyrjöld. Hann
grúskar í minningum og er í leit að
draugum fortíðar.“
Íslensk ljóð í borgarrými
Í fyrra var ORT-ljóðaverkefnið
áberandi á Íslandi og í Póllandi en
þar voru skáld frá Póllandi og Ís-
landi kynnt fyrir lesendum beggja
þjóða og ljóð þeirra gefin út í þýð-
ingum, á bæði prentuðu og raf-
rænu formi. Pólsk og íslensk ljóð
eftir 30 skáld voru einnig gefin út á
ljóðörkum, sem dreift var á bók-
menntahátíðum í báðum löndum.
„ORT var gæluhugmynd hjá mér
og lengi í gerjun en loks tókst að
fá styrk til þess,“ segir Olga.
„Hugmynd mín var í upphafi sú að
kynna íslensk ljóð fyrir Pólverjum
en verkefnið vatt upp á sig og varð
einnig að kynningu á pólskum ljóð-
um á Íslandi. Verkefnið hófst með
Smekkleysukvöldi í Kraká og á
árinu voru yfir þrjátíu viðburðir
sem ljóðskáld frá báðum löndum
tóku þátt í. Ljóð eftir meðal annars
Ingibjörgu Haraldsdóttur, Þórarin
Eldjárn, Lindu Vilhjálmsdóttur,
Gyrði Elíasson og Kristínu Svövu
Tómasdóttur birtust á risastórum
auglýsingaskiltum, í strætó, spor-
vögnum og á neðanjarðarlestar-
stöðvum í Varsjá og fleiri borgum.
Það voru yfir 6 milljónir manna
sem sáu íslensk ljóð í borgarrými.
Á Lestrarhátíð í fyrra var svo
hægt að lesa ljóð eftir íslensk og
pólsk skáld á pólsku og íslensku,
t.d. í strætó. Ég var mjög stolt af
þessu verkefni sem tókst gríð-
arlega vel.“
Spurð um áhuga Pólverja á ís-
lenskum bókmenntum segir hún:
„Í Póllandi er mikill áhugi á öllu
sem tengist Íslandi, en þegar kem-
ur að bókmenntum eru krimmar
mest áberandi, eins og annars
staðar og þar eru Arnaldur og
Yrsa vinsæl. Blái hnötturinn eftir
Andra Snæ kom út í Póllandi á
dögunum sem er merkilegt þegar
haft er í huga að fyrir nokkrum ár-
um fékk Andri Snær pólsk barna-
bókaverðlaun fyrir þessa bók, sem
hefur samt ekki verið til á pólsku
fyrr en nú. Bækur eftir Hallgrím
Helgason, Sjón og Jón Kalman
hafa verið þýddar á pólsku. Næst-
um allar skáldsögur Halldórs Lax-
ness eru til á pólsku en þýddar úr
sænsku og einnig eru Eddukvæðin
til á pólsku.“
Skrifar bók um
Þórarin Eldjárn
Olga hefur þýtt verk íslenskra
ljóðskálda á pólsku, en hún talar
afar góða íslensku. „Ég veit nú
ekki hvað ég tala góða íslensku, í
huganum er ég sífálmandi eftir
réttri fallbeygingu,“ segir hún. „Ég
lærði íslensku í Háskólanum, en
Samspil
íslenskra
og pólskra
bókmennta
 Olga Holownia hefur unnið ötullega að
því að kynna íslenskar bókmenntir fyrir
Pólverjum og pólskar fyrir Íslendingum
Auglýsingaskilti Ljóð eftir Gyrði Elíasson í Varsjá.
VIÐTAL
Kolbrún Bergþórsdóttir
kolbrun@mbl.is
Lestrarhátíð Bókmenntaborgar
hefur staðið yfir nú í októbermán-
uði. Þetta er þriðja Lestrarhátíðin
sem haldin er og nefnist hún í ár
Tími fyrir sögu og er tileinkuð
smásögum og örsögum og listinni
að skrifa sögur. Þriðjudagskvöldið
28. október kl. 20 í Iðnó koma sam-
an þrjú íslensk skáld, Þórarinn
Eldjárn, Halldór Armand Ásgeirs-
son og Kristín Eiríksdóttir og tveir
pólskir rithöfundar, Piotr Paziñski
og Ziemowit Szczerek. Öll hafa þau
tekið þátt í smásagnaverkefninu
Transgressions: International Nar-
ratives Exchange, sem Bókmennta-
borgin stendur að fyrir Íslands
hönd. Skáldin lesa úr verkum sín-
um og verða kynnt með spjalli og
umræðum. Höfundarnir fimm hafa
skrifað smásögur sérstaklega fyrir
þetta tækifæri og verða þær
kynntar þetta kvöld, en sögur
pólsku höfundanna hafa verið
þýddar á íslensku.
Olga Holownia er umsjónar-
maður þessa verkefnis en hún var
hvatamaður að ORT-ljóðaverkefn-
inu sem var á dagskrá í fyrra, bæði
á Íslandi og í Póllandi. „Trans-
gressions, sem á íslensku nefnist
Ljósmynd/Zbigniew Bartosiak
JEPPADEKK
Kletthálsi 3 | 110 Reykjavík | 540 4900 | www.arctictrucks.is
Vönduð og endingargóð
vetrardekk sem koma þér
örugglega hvert á land sem er