Reykjavík - 18.08.2012, Qupperneq 19

10 16. ágúst 2012AfmælisvAkA AkureyrAr 16. ÁGÚST 2012FMÆLISV K KUREYR R
búa almennt við öryggi og góð tækifæri til
að þroskast og dafna. Á þessu eru þó því
miður undantekningar og við hljótum að
geta sameinast um að sníða þá agnúa af.“
Höfum við farið vel með tækifærin?
„Það er sjálfsagt upp og ofan. Við getum
auðvitað grátið glötuð tækifæri en lífið er
líklega of stutt til þess. Við getum hins vegar
alltaf lært af mistökum og gripið gæsina
næst þegar hún gefst.“
Hof eins og nískur krakki með nammipoka
Hvað með hönnun menningarhússins Hofs sem
mér finnst sannast sagna eins og geimskip hafi
lent á Eyrinni. Ertu hrifinn af húsinu?
„Það hefði að ósekju mátt taka meiri þátt
í bæjarrýminu. Það er kannski umhugs­
unarefni að jafn mikilvægt hús á þessum
áberandi stað, við eina fallegustu götu
bæjarins, snúi rassinum í allt umhverfið
og grúfi sig inn í sjálft sig eins og krakki
með sælgætispoka sem ætlar að passa á
að enginn annar fái nammi. Hringurinn
sem grunnform í byggingarlist er oft „ar­
rogant“ í afstöðu sinni til umhverfisins.
Stórir íþróttaleikvangar eru dæmi um
svipaðar byggingar. Það geta farið fram
flottustu fótboltaleikir innan hringsins en
þeir taka oftar en ekki lítinn þátt í borg­
arlífinu utanvið. Það er hins vegar eins
með húsin og okkur mennina að hin innri
fegurð skiptir kannski mestu máli þó svo
að huggulegt útlit sé heppilegur fylgifiskur.
Margt er ágætlega gert og svo skilst mér
að þetta sé gott tónleikahús. Það skiptir
auðvitað höfuðmáli. Þá leysir það einnig
aðstöðuleysi sem stóð tónlistarlífi bæjarins
fyrir þrifum. Ég er því ánægður með að
við höfum eignast þetta hús og held að
við munum ekki sjá eftir því að hafa byggt
það. Þó hefði sennilegra verið réttara að
byggja menningarhús sem innihéldi enn
fjölbreyttari starfsemi, reisti styrkari stoð­
ir undir daglegan rekstur og gerði hann
sjálfbæran. Frá nágrannalöndunum eru
dæmi um velheppnuð menningarhús sem
hýsa aðstöðu fyrir tónlist, myndlist, bóka­
safn, kaffihús, útvarpsstöðvar, ýmsa tóm­
stundaraðstöðu og jafnvel litla leikskóla!
Við hefðum að skaðlausu getað stúderað
slík dæmi áður en haldið var út í þennan
leiðangur.“
Fjölmenning er góð
Sumir spyrja sig um virka stefnu í menningar-
málum eða tyllidagastefnu hér í bænum?
„Hér er að minnsta kosti iðandi mannlíf
og verður sífellt fjölbreyttara. Mér finnst
frábært að búa í bæ þar sem íþróttir, mynd­
list, tónlist, leiklist, og mótorsport, svo fátt
eitt sé nefnt er stundað af kappi og getur
þrifist hlið við hlið. Með fullri virðingu fyrir
slátri og graut þá skemmir heldur ekki að
geta rölt á veitingahús og borðað rétti frá
flestum heimhornum. Ég er þó ekki viss um
að menningin eigi að vera of miðstýrð og
samsett af of stórum einingum sem stjórnað
er af of fáum. Þá verður alltaf sú hætta að
lítill hópur manna geti ákveðið hvað sé
þóknanlegt og hvað ekki. Bærinn má gjarn­
an smíða leikvöllinn og reka leiktækin en
verður svo gefa sem flestum tækifæri til að
leika sér, og hvetja þá raunar til þess. Hug­
myndin um frítíma almennings er ekki svo
ýkja gamalt fyrirbrigði. Margir Íslendingar
gengu sér bókstaflega til húðar á fjórum
fimm áratugum fyrir hundrað árum. Þannig
hefur geysi margt áunnist. Mannlífið verður
betra með hverju árinu, jafnvel þó svo að
gamli torghringurinn kunni að taka ein­
hverjum breytingum í áranna rás.“
Megum ekki skammast okkur fyrir nútímann
Sem kannski leiðir hugann að því hvort of
mikil fortíðarhyggja sé ráðandi?
„Já, mér finnst stundum bera óþarflega
mikið á því, jafnvel svo að menn skammast
sín fyrir nútímann. Það má ekki gleyma því
að þær breytingar sem hér hafa orðið síð­
ustu áratugina hafa gjörbreytt lífsskilyrð­
um okkar. Jafnvel þótt ýmislegt hafi þróast
með öðrum hætti en við hefðum stundum
viljað hefur drifkraftur þessara breytinga
oftast verið að búa manninum betra líf.
Mestu framfarirnar hefjast oft með um­
deildustu hugmyndunum. Mér finnst þetta
viðhorf reyndar mjög áberandi varðandi
byggingarlist. Það eru t.d. býsna hávær­
ar raddir sem hrópa að arkitektar eigi að
teikna „gömul“ hús. Ég hef oft velt því fyrir
mér hvort þessi sama fortíðarhyggja eigi
þá líka að taka til annarra listgreina. Guð
forði okkur þá frá verkum Svavars Guðna­
sonar og Rúríar, Guðbergs Bergssonar og
Svövu Jakobsdóttur, svo ég tali nú ekki um
Karólínu Eiríksdóttur og Atla Heimi. Þá
hljóta auðvitað að vakna líka spurningar
um form götuljósa, ökutækja, fatnaðar og
auðvitað fiskiskipa okkar, sem mörgum þyk­
ir talsvert „ljótari" en gömlu eikarbátarnir.
Allt okkar umfangsmikla samgöngukerfi og
jarðgöngin eru þá kannski líka forboðn­
ir ávextir; þar er nú ekki aldeilis leitað í
smiðju fortíðar. Eru þá Vaðlaheiðargöngin
kannski ífullkominni ósátt við hugmyndir
um hvernig hið manngerða umhverfi á að
líta út! Ný efni, heilbrigðis– og öryggis­
mál, umhverfisvernd, aukinn réttur einstak­
lingsins, lýðræðisumbætur og manneskju­
legra stjórnarfar, svo eitthvað sé tínt til,
eru auðvitað meðal þeirra þátta sem horft
hefur verið til og hafa leitt til þess að hin
manngerða veröld og formskyn okkar hefur
þróast eins og raun ber vitni. Ný hugsun í
listum og hönnun hefur á öllum tímum átt
verulega ríkan þátt í sífellt betri og öruggari
heimi. Ég er t.d. sannfærður um að útlit
Volvo bílsins væri ekki almennt rómað ef
bíllinn væri ekki svona fjandi öruggur og
þægilegur í akstri. Útlitið eitt hefur tæplega
skilað honum á þann stall sem hann trónir á.
Þar er á ferðinni samspil fjölmargra ólíkra
þátta sem á endanum mynda sterka og vel
heppnaða niðurstöðu.“
Burt með kreddur og fordóma
Þú ert að velta upp spurningum um fagurfræði?
„Fagurfræði er engan vegin einfalt fyrir­
brigði og fegurðin byggir fráleitt á algild­
um hugmyndum um t.d. hlutföll og form.
Um það vitnar svo margt í listasögunni en
einnig í okkar daglega umhverfi. Aðferðir
við að fanga fegurðina tæmdust ábyggilega
ekki í lok 19. aldar. Það breytir því hins
vegar ekki að við getum dregið lærdóm af
því liðna og eigum að bera virðingu fyrir
ýmsu úr fortíðinni. Aðalatriðið er þó að
staðinn sé vörður um metnað, gæði og ný­
sköpun, þar sem ólík viðhorf og nálgun fá
að njóta sín en menn byggja ekki á kreddum
og fordómum.“
En hver er þín skoðun á vaxtarmöguleikum
bæjarins? Er æskilegt að þétta byggð og hafa
það að markmiði að stórfjölga íbúum?
„Bærinn mun vissulega halda áfram að
stækka en best er ef það gerist hægt og
bítandi. Ef Akureyri væri jafn þéttbýl og
meðal evópskur bær rúmuðumst við öll á
Eyrinni. Hugsaðu þér hvaða hagkvæmni og
lífsgæði gætu falist í því. Í slíkum bæ væru
allir innviðir mikið ódýrari, bíllinn óþarfur
og líklega blómstruðu almenningsamgöngur.
Í stað þess að eyða stöðugt hærra hlutfalli
skatttekna í gatnakerfi og lagnir gætum við
fjárfest meira í menntun, heilbrigðisþjón­
ustu, menningu, listum og íþróttalífi. Þó
að það sé auðvitað algjörlega óraunhæft
að stefna á slíkan þéttleika hér getum við
bætt okkur heilmikið.
Margir virðast halda að til að auka
þéttleikann þurfi almennt að byggja mik­
ið hærri hús. Það er misskilningur. Eyrin
staðfestir það en hún er okkar þéttbýlasti
bæjarhluti. Við þurfum einfaldlega að fara
að skipuleggja bæina okkar út frá þörfum
mannsins en ekki einkabílsins. Bara við
það eitt gætum við náð talsverðum árangri.“
Tímamót fram undan
Förum þá yfir í allt aðra sálma. Þú tekur senn
við af Hermanni Jóni Tómassyni sem oddviti
Samfylkingarinnar í þessum bæ og verður þá
bæjarfulltrúi – muntu láta til þín taka?
„Já til þess er ég að taka að mér þetta hlut­
verk. Ég hef ýmsar hugmyndir um það
hvernig við getum bætt bæinn okkar og
mun að sjálfsögðu koma þeim á framfæri.
Þá er ég kosinn af fólki sem aðhyllist jafn­
aðarstefnu og mun að sjálfsögðu halda
merkjum hennar á lofti. Ég hef hins vegar
enga ástæðu til að ætla ég verði í tómum
ágreiningi eða mótvindi. Hjá fámennri þjóð
eins og Íslendingum eru í raun lang flest­
ir jafnaðarmenn í hjarta sínu sama hvaða
flokki þeir velja að tilheyra. Návígi okkar
hvert við annað veldur því að fæstir þola að
horfa upp á mikla misskiptingu. Þetta á að
sjálfsögðu líka við um bæjarfulltrúana. Mér
sýnist þetta almennt vera vel innréttað fólk.
Ég mun því auðvitað styðja meirihlutann
til allra góðra verka en andæfa kröftulega
þegar við á.“
Ertu mannasættir ef á þarf að halda?
„Ef þú ert að fiska eftir því hvort ég sé iðu­
lega kallaður að deilum til að bera klæði
á vopnin þá er svarið nei. Sem arkitekt er
ég hins vegar vanur verkstjórn þar sem oft
þarf að sætta mjög ólík sjónarmið á sama
tíma og uppfylla þarf flóknar kröfur. Ég hef
gaman af samvinnu og lyndir í langflestum
tilfellum vel við samstarfsfólk mitt.“
Er rétt að þér þyki snautlegt að hafa ekki feng-
ið fleiri tækifæri en raun ber vitni á alþingi
þetta kjörtímabil sem varaþingmaður?
„Nei, ég er ekki í neinni aðstöðu til þess
að heimta það. Ég mun hins vegar fagna
fleiri tækifærum því að ég tel mig haf ým­
islegt til málanna að leggja.“
Enn einn dansinn með Skriðjöklum!
Myndi það henta þér að stefna að bæjarstjóra-
stóli?
„Sú hugsun hefur einfaldlega aldrei hvarlað
að mér. Ég hlakka hins vegar til að takast
á við verkefni bæjarstjórnar næstu árin.“
Helstu sóknarfæri Akureyrar?
„Áframhaldandi uppbygging mennta– og
heilbrigðiskerfis. Kraftmikið íþróttastarf,
spriklandi menningar– og listalíf. Maður­
inn lifir nefnilega langt frá því á brauði
einu saman.“
Áttu eftir að dansa oftar á sviðinu með Skrið-
jöklum?
„Já. Næst verður það 1. september á af­
mælistónleikum í Gilinu. Síðan líklega á
nokkurra ára fresti þangað til guði þóknast
að kalla mig til sín.“
Texti Björn Þorláksson
Myndir Völundur Jónsson
EYRIN ER MITT uppáhaldshverfi. Ég vil sjá menn
gera átak í endurreisn hennar líkt og gert var í
Innbænum. Ég er sannfærður um það að ef vel er
á spilum haldið og einhverja aurar eru lagðir í það,
verður Eyrin eitt helsta stolt bæjarins.
Akureyri er smátt og smátt að breyt-
ast í einskonar „Bonsai–borg“. Hér er
nánast allt til alls á sama tíma og kostir
smábæjarins eru augljósir.