Fréttir - Eyjafréttir - 08.04.2010, Qupperneq 9
Ffgttir / Fimmtudagur 8. apríl 2010
9
em félagsforingi eftir 24 ár - Alma Eðvaldsdóttir tekur við af honum
Eg held áfram að vera skáti,
því eitt sinn skáti ávalt skáti
- segir Páll sem segir stöðu félagsins sterka
)á tók Páll Zóphoníasson við og var félagsforingi til ársins í ár. Alma Eðvaldsdóttir tók svo við af Páli fyrir skömmu..
BRAGI BJÖRNSSON, skátahöfðingi, sæmdi Pál æðstu orðu skáta-
hreyfingarinnar á Islandi sem er Skátakveðjan í gulli.
Páll Zóphoníasson hættir nú sem
félagsforingi í Skátafélaginu Faxa
en hann hefur sinnt því embætti í
24 ár. Fjölmargir hafa farið í
gegnum skátastarfið undir hans
stjórn og heilu kynslóðirnar þekkja
Skátafélagið Faxa ekki öðruvísi en
með Pál við stjómvölinn. Júlíus G.
Ingason, blaðamaður, er einn þeirra
en hann settist niður með Páli og
ræddi við hann um skátastarfið við
þessi tímamót.
Byrjaði fyrir sextíu árum
„Eg byrjaði fyrir sextíu ámm í
skátunum," svarar Páll þegar hann
var spurður út í það hvemig hann
kynntist skátastarfmu. „Það var
vegna þess að pabbi hafði verið
skáti. Ég byrjaði sem ylfingur í
Skátafélagi Reykjavíkur við
Snorrabraut og sveitarforingi minn
var Höskuldur Jónsson, sem seinna
varð forstjóri ATVR en hann varð
svo seinna flokksforingi minn. Þá
varð sveitarforingi minn Hörður
Sigurgeirsson, sem seinna varð
forstjóri Eimskips. Þetta vom þeir
menn sem ég byrjaði hjá í Reykja-
vík.
Það má segja að ég hafi verið
óslitið í skátunum eftir þetta eða
þar til ég fór í nám erlendis 1962.
Arið 1972 kem ég svo hingað til
Eyja og vann hjá bænum til 1982.
Skömmu síðar höfðu þeir samband
við mig frá Skátafélaginu Faxa og
Hjálparsveit Skáta, því þau ætluðu
að fara að byggja sér hús. Ég
hjálpaði til með það og því verki
lauk 1986 þegar núverandi
félagsheimili var vígt. En þá var ég
kominn inn í félagsstarfið hjá skát-
unum og var beðinn um að hjálpa
til meira, sem ég og gerði. Arið
1986 tók ég við sem félagsforingi
og sinnti því starfi þar til nú fyrir
stuttu að ég hætti sem félagsforingi.
Ég hafði auðvitað vitað af skáta-
starfmu hér áður en kom að hús-
byggingunni og þekkti fólkið sem
þar var þannig að það var auðvelt
fyrir mig að koma til starfa."
Það hefur vœntanlega margt breyst
á þessum 24 árum?
„Það hefur margt breyst á þessum
sextíu árum. Ég byrjaði í Reykja-
vík og þá var eitt skátafélag, sem
síðar var fært út í hverfin. Þær
greinar urðu svo undanfarar nýrra
skátafélaga en ég var einmitt í
forsvari fyrir skátadeild sem síðar
varð að Skátafélaginu Ægisbúar.
Þetta var mitt líf og yndi og síðasta
árið sem ég var heima á Islandi, var
ég sveitarforingi Hjálparsveitar
skáta í Reykjavík. Þá var enn meiri
tenging milli Hjálparsveitar skáta
og skátafélaganna. En svo þróaðist
þetta út í það sem það er í dag,
skátafélögin eru sér og Landsbjörg
sér alveg um björgunarfélögin.
Þegar ég byrjaði hér í Eyjum, var
þetta orðinn aðskilinn félagsskapur
þótt samstarfið hafi alltaf verið
gott.“
Ekki sami kraftur og
áður
Páll segir að í nokkur ár hafi hann
viðrað þá hugmynd að annar tæki
við kyndlinum en á það hafi ekki
verið hlustað.
„En nú er ég kominn á löglegan
ellilífeyrisaldur og einhvers staðar
þarf maður nú að draga saman. Ég
hef haft orð á því í töluverðan tíma
að fá að hætta en menn hafa
kannski ekki tekið mig alvarlega
fyrr en nú. En núna get ég skreytt
mig með þessum titli, að vera
orðinn löglegt gamalmenni þannig
að þá fékk ég að hætta. Svo er hitt
að ég er alveg meðvitaður um það
að það er ekki jafn mikill kraftur í
mér og fyrir 20 árum síðan. Það er
auk þess ekki hollt fyrir svona
félagskap að einn maður sé svona
lengi í forsvari fyrir félagið. Bæði
er gott að fá nýja strauma og svo er
öllum félögum hollt að skipta
reglulega um leiðtoga.“
Páll segir að starfið, sem félags-
foringi, hafi verið afar gefandi en
hann sé þó helst þakklátur fyrir það
að enginn skyldi slasast alvarlega.
„Fyrir mér er eftirminnilegast að
þessi 24 ár eru slysalaus. Maður
hafði auðvitað alltaf áhyggjur af
því ef einhver skyldi slasast alvar-
lega en það gerðist sem betur fer
aldrei. Ætli það hafi ekki verið að
meðaltali um 100 krakkar á hverju
ári í skátunum, stundum fleiri og
stundum færri en ég er afor þakk-
látur fyrir að engin slys iLpu á
meðan ég var félagsforingi. Ég
þakka Guði fyrir það.“
Festa og venjur riaKil-
væg
Eins og annað félagsstarf, gengur
skátastarfið í gegnum hæðir og
lægðir. Páll segir að það séu ekki
endilega aðstæður sem hægt sé að
stjórna. „Ég býst við að þú getir
séð það sjálfur í bæjarfélaginu af
hverju sumir velja að fara í skátana
og af hverju ekki. Stundum eru
þetta tveir eða þrír einstaklingar
sem taka sig saman, ganga í skát-
ana og taka kannski tvo til þrjá með
sér. Þessir einstaklingar finna sig
vel í þessum félagsskap og hann
vindur upp á sig. En svo kannski
tvístrast vinahópurinn og þá fækkar
um leið í skátahreyfingunni.
Mikilvægast í svona félagsstarfi er
hins vegar festa og venjur. Að
menn gangi að því sem nokkru vísu
að þama sé starfið svipað ári til árs.
Eitt af þvf sem setti strik í reikn-
inginn í skátastarfinu í Eyjum var
þegar skátaheimilið var leigt til
þeirra sem sáu um Keikó. Þegar
það var gert, var skátastarfið blóm-
legt og þeir sem tilheyrðu skáta-
félaginu Faxa notuðu skátaheimilið
sem nokkums konar félagsheimili.
Þau komu þangað, bæði til að sinna
skátastarfinu og líka til að hittast og
spjalla. En þegar þau misstu fé-
lagsheimili sitt, þá hættu þau í skát-
unum og það fækkaði í félaginu.
Við fengum aðstöðu í kjallara
Félagsheimilisins við Heiðarveg og
þau sem unnu fyrir félagið stóðu
sig vel við þær aðstæður. En þarna
rofnuðu tengslin milli eldri skáta
og þeirra yngri og það hefur ekki
tekist ennþá að koma þessu félags-
starfi á aftur. Ég hefði þess vegna
gjaman viljað vera laus við Keikó,“
sagði Páll.
Stoltur af skátastykkinu
Hann segir einnig að hann sé þakk-
látur öllu því góða fólki sem hefur
lagt hönd á plóg við starf félagsins
í þau 24 ár sem hann stýrði félag-
inu. „Ef það er eitthvað eitt sem ég
ætti að nefna þá er það Skáta-
stykkið okkar suður á Eyju. Aður
fyrr vorum við að nota gamla golf-
skálann fyrir útilegur á veturna en
hann hentaði ekki nógu vel í það og
við gátum ekki haft svæðið þarna í
kring eins og við vildum. En í
Skátastykkinu er flott húsnæði og
fjögurra hektara land, þar af um
það bil einn hektari sléttlendi fyrir
tjaldstæði og því hægt að halda
þarna 500 manna skátamót með
lítilli fyrirhöfn.
Með því að koma upp þessu
svæði höfum við skapað mjög góða
umgjörð um skátastarfið og í raun
eru ekki mörg félög á landinu sem
hafa svona góða aðstöðu. Það er
helst á Akureyri sem mætti finna
álíka aðstöðu en önnur félög horfa
öfundaraugum á þessa aðstöðu
okkar. Skátastykkið er umfram
þetta venjulega sem ég upplifði í
þessi 24 ár og er afar stoltur af
þessu svæði. Við Marinó Sigur-
steinsson vorum mikið saman í
þessu og höfum rætt að fá að halda
þessu við.“
Þannig að þú ert ekki alveg
hœttur?
„Nei alls ekki. Eitt sinn skáti,
ávallt skáti,“ svaraði Páll.
Félagið stendur vel
Ertu sáttur við stöðu skátafélagsins
í dag?
„Já ég er það. Skátafélagið Faxi
stendur ágætlega fjárhagslega, það
skuldar ekki og á það sem það á.
Okkur var stundum legið á hálsi að
eyða of miklum peningum í hús og
annað slíkt en að mínu mati er
nauðsynlegt að hafa góða umgjörð
um félagsstarfið svo það þrífist.
Það er allt til staðar í dag og von-
andi er til fólk sem er tilbúið að
starfa með félaginu í dag. Það sem
hefur kannski verið akkilesarhæll
félagsstarfsins er að nú er gerð
krafa um að foringjar séu 18 ára
eða eldri. Þetta er sá aldur þegar
ungt fólk stundar nám og fer jafn-
vel frá Eyjum til að mennta sig.
Þess vegna hefur okkur stundum
vantað þennan aldurshóp inn í
starfið. Svona var þetta ekki áður
fyrr og sjálfur var ég í forsvari fyrir
skátadeild áður en ég varð 18 ára
og mér fannst það bara allt í lagi.“
En hvernig líst þér á þá sem taka
við kyndlinum?
„Mér líst mjög vel á þennan hóp
og ég er viss um að Alma á eftir að
standa sig vel sem félagsforingi.
Ég á ekki von á öðru en að þetta
eigi eftir að ganga vel,“ sagði Páll
að lokum.