Skessuhorn - 10.06.2009, Qupperneq 16
16 MIÐVIKUDAGUR 10. JÚNÍ
Á Kald ár mel um hafa ver ið
hald in hesta manna mót frá ár inu
1980. Síð asta mót þar var fyr ir
fjór um árum og nú verð ur þráð
ur tek inn upp að nýju í byrj un
júlí. Allt stefn ir í að mót ið núna
verði það stærsta sem hald ið hef
ur ver ið og helg ast það af þátt
töku hesta manna af Norð ur landi
vestra og Vest firð inga auk Vest
lend inga sjálfra í mót inu. Fyrsta
fjórð ungs mót hesta manna á
Vest ur landi var hins veg ar hald ið
árið 1953. Það var hald ið á Faxa
borg á bökk um Hvít ár.
Sext án hesta manna fé lög
„Við erum að von ast til þess að
hing að komi um 3.000 manns. Jafn
vel fleiri ef veðr ið verð ur gott. Það
voru um tvö þús und manns á síð asta
fjórð ungs móti hér árið 2005, en nú
stækk ar svæð ið mik ið því Húna
vatns sýsl ur, Skaga fjörð ur, Siglu
fjörð ur og Kjós bæt ast við Vest ur
land ið sem var eitt áður um mót
ið,“ seg ir Grund firð ing ur inn Bjarni
Jón as son, sem er fram kvæmda stjóri
Fjórð ungs móts á Kald ár mel um
dag ana 1.5. júlí næst kom andi. Það
eru fimm hesta manna fé lög á Vest
ur landi, sem standa að mót inu og
halda það; Snæ fell ing ur, Skuggi,
Faxi, Glað ur og Dreyri. Vest firð
ing ar hafa líka keppn is rétti á mót
inu en koma ekki beint að und
ir bún ingi eða rekstri þess. Auk
Bjarna er fimm manna móts stjórn
við und ir bún ing inn, skip uð ein um
full trúa frá hverju fé lagi. Alls eru
hesta manna fé lög in 16 tals ins sem
keppn is rétt eiga á mót inu. Þeg
ar tal að var við Bjarna fyr ir síð ustu
helgi höfðu 47 kyn bóta hross unn ið
sér rétt til keppni.
Mörg hund ruð hross
„Á síð asta fjórð ungs móti hérna
kepptu 150 hross í gæð inga keppni.
Ef all ir mæta með sín hross í gæð
inga keppn ina þá get um við átt von
á 270 keppn is hross um á mót ið og
því til við bót ar hafa 40 bestu tölt
hest ar lands ins rétt til þátt töku,
óháð því hvað an þeir koma. Það
eru þeir 40 hest ar sem verða með
bestu ein kunn ir 15. júní næst kom
andi. Þar er stuðst við stöðu lista
sem breyt ist eft ir hvert mót sem
hald ið er. Skeið keppn in verð ur líka
opin á lands mæli kvarða og þang að
geta all ir skráð sig í 100 metra skeið
með fljót andi star ti. Gæð inga
keppn in og kyn bóta sýn ing in eru
hins veg ar bundn ar við svæði fjórð
ungs móts ins. Hesta manna fé lög in
hafa ver ið að halda sín úr töku mót
að und an förnu og skrán ing ar koma
inn í kjöl far þeirra. All ar skrán ing
ar verða að vera komn ar fyr ir 15.
júní. Það verða fimm grein ar hér
í gæð inga keppni. Þetta eru A og
B flokk ar, síð an barna, ung linga
og ung menna flokk ar. Svo er tölt
ið fyr ir 40 bestu hross lands ins og
síð an tölt fyr ir 17 ára og yngri en í
það er opin skrán ing af fjórð ungs
móts svæð inu. Skeið ið er svo opið
á lands mæli kvarð a. Síð an koma
hing að kyn bóta hross af svæð inu og
þau þurfa að ná á kveðn um töl um í
kyn bóta sýn ing um til að öðl ast þátt
töku rétt.“
Að mörgu að hyggja
við und ir bún ing
Það er að mörgu að hyggja við
und ir bún ing svona stór móts. Þeg
ar Skessu horn heim sótti Bjarna að
Kald ár mel um í síðustu viku var
hann ný bú inn að taka við full trúa
heil brigð is eft ir lits ins á stað inn.
Hann sagði að gerð hefði ver ið út
tekt á vatns og hrein læt is mál um.
„Að stað an hér er góð og við höf
um tek ið á leigu tún hér fyr ir tjald
stæði. Það á að vera hægt að taka
við 5.000 manns hing að með góðu
móti. Við leigj um til okk ar sal ern
is gáma til við bót ar þeirri að stöðu
sem er á staðn um. Svo erum við
búin að leigja 350 fer metra sam
komu tjald fyr ir veit inga sölu en það
er auð veld ara að fá sam þykki fyr
ir því en að hafa veit inga söl una í
gamla skál an um, sem þyrfti mik
ils við halds við til að stand ast all
ar kröf ur. Kröf urn ar eru alltaf að
aukast fyr ir svona móts hald og best
að hafa allt á hreinu fyr ir fram svo
við fáum ekki eitt hvað í haus inn á
eft ir,“ seg ir Bjarni.
Lög gæslu kostn að ur hef ur ver ið
þyrn ir í aug um margra sam komu
hald ara á lands byggð inni á liðn
um árum en sýslu mað ur hef ur lit
ið móts hald ið já kvæð um aug um.
„Við fáum lið sinni björg un ar sveita
hér á svæð inu, bæði við miða sölu
og gæslu. Mörg verk vegna fram
kvæmd ar móts ins verða í verk töku.
Til dæm is verð ur Hót el Eld borg
með veit inga söl una, Ís lenska gáma
fé lag ið sér um sorp og sal erni og ég
býst við að hér verði um 100 til 150
manns að störf um frá mið viku degi
til sunnu dags við hin mar vís leg ustu
störf.“
En er eng in kreppa í
hesta mennsk unni?
„Verð um við ekki að segja að
það sé kreppa svo fólk geri ekki
of mikl ar kröf ur á okk ur,“ seg ir
Bjarni og hlær. „Nei ann ars mér
sýn ist að fólk ætli bara að mæta
með gæð inga sína og taka þátt í
þessu með okk ur. Svo ráða veð
urguð irn ir því hve marg ir koma
utan við kepp end ur og þá sem
tengj ast hesta mennsk unni. Það
er þessi lausa um ferð, sem erfitt
er að átta sig á fyr ir fram. Þetta er
fólk sem vill fara í úti legu þang
að sem eitt hvað er um að vera og
hér verð ur nóg um að vera,“ seg
ir Bjarni.
Dag skrá in er líka fjöl breytt því
ým is legt ann að er um að vera en
fjöl breytta keppni hesta. „Hér
verða kvöld vök ur öll kvöld in og
dans leik ir á föstu dags og laug ar
dags kvöld un um, svo lít ið Idol leg
ir því Ingó og Veð urguð irn ir verða
á föstu dags kvöld inu og síð an Matti
og Drauga ban arn ir á laug ar dags
kvöld inu. Svo verð ur lif andi mús ík
í sam komu tjald inu allt frá mið viku
deg in um. Mark aðstjald ið er líka
vin sælt og marg ar fyr ir spurn ir hafa
borist um það. Þar verð ur nán ast
allt til sölu; lopa peys ur, skart grip ir
og alls kon ar hand verk. Svo meg um
við ekki gleyma fjöru reið inni með
H auki Svein björns syni á Snorra
stöð um. Þá verð ur rið ið héð an nið
ur í Löngu fjöru við Snorra staði og
Hauk ur sér um að leið segja hópinn
um fjör urn ar um kvöld ið. Hauk ur
lóðs ar alla þarna um. Þetta er svona
tveggja tíma reið á föstu dags kvöld
inu.“
Risa skjár sýn ir beint
Síð asta mót, fyr ir fjór um árum,
seg ir Bjarni hafa geng ið mjög vel
og eng ir hnökrar hafi ver ið á fram
kvæmd inni. Því sé ekki á stæða til
að ótt ast neitt núna. „Að gangs eyr ir
fyr ir allt mót ið er 6.000 krón ur fyr
ir full orðna, 4.000 krón ur fyr ir 13
16 ára en frítt fyr ir 12 ára og yngri.
Allt selt við inn gang innn, ekk ert
fyr ir fram. Það er gíf ur leg ur kostn
að ur við svona mót en við virð
umst hafa gott orð á okk ur því aug
lýs inga öfl un fyr ir mót ið og söfn un
þeirra hef ur geng ið mjög vel, þvert
á það sem all ir tala um núna í öllu
krepputal inu, þannig að ég held að
við höf um bara góð an orðstír. Þetta
eru að mestu leyti sömu að il ar og
hafa ver ið að styðja síð ustu mót hjá
okk ur og þeir virð ast á nægð ir.“
Bjarni seg ir nýj ung ar verða núna
og nefn ir risa stór an flat skjá sem sýni
öll úr slit um leið og þau liggi fyr
ir. „Hon um verð ur stillt upp hérna
vest an við völl inn gegnt á horf
enda svæð inu og til hans á að sjást
af mest öllu svæð inu og sjást hest
arn ir nán ast í smá sjá.“ Bjarni seg
ir hrossa rækt ar bú in öfl ug á svæð
inu og fólk geti átt von á sterk um
hest um. „Skag firð ing ar eru auð vit
að með mjög sterk bú sem koma
með góða hesta. Svo er Vest ur land
að koma inn með sterk bú þannig
að það má eiga von á mörg um góðu
hest um á þetta mót. Það lít ur mjög
vel út með fjölda kyn bóta hrossa af
Vest ur landi núna.“
Hóp ar koma ríð andi
Mik ill vöxt ur er í hesta mennsku
núna, hvort sem er hjá þeim sem
eru ein vörð ungu að ríða út um
helg ar og stunda ferða lög eða hin
um sem hafa hrossa rækt og keppni
að at vinnu og auð vit að á nægju líka.
„Svo er ég bú inn að heyra af hóp
um sem ætla að koma hing að ríð
andi með allt að hund rað hesta
og eru bún ir að plana ferð ir hing
að. Það er mjög far ið að þrengj ast
um pláss í girð ing um hér í kring
um okk ur. Ég hef ver ið að benda á
bænd urna hér í kring til að fá pláss
fyr ir þessa hesta en það er far ið að
þrengja veru lega um veit ég. Þetta
eru til að mynda hóp ar úr Skaga
firði, Húna vatns sýsl um, Borg ar
firði og héð an úr ná grenn inu. Nú
erum við líka að safna sam an rækt
un ar bú um. Þau eru að sækja um að
fá að sýna af rakst ur sinn á mót inu
og við ætl um að taka við tólf hóp
um, þannig að það eru færri sem
kom ast að en vilja. Þau sem kom
ast að verða dreg in úr potti en það
verð ur kom ið á hreint núna fyr ir
10. júní.“
Fjórð ungs mót ið er með heima
síðu og þang að er kom ið öll um
upp lýs ing um jafn óð um og þær
verða til. Þar er til dæm is tölt list
inn upp færð ur reglu lega. Þar detta
alltaf ein hverj ir út og aðr ir koma
inn eft ir því sem fleiri tölt mót eru
hald in. Það er eins og spenn andi
í þrótta mót að fylgj ast með því.
Slóð in er lhhestar.is/fm2009.
hb
Stærra Fjórð ungs mót en nokkru sinni fyrr
Fjórð ungs mót var síð ast á Kald ár mel um árið 2005. Hér er svip mynd úr á horf enda brekkunni það ár. Nú má bú ast við að þétt
ar verði set ið í brekkunni.
Bjarni Jón as son í veldi sínu á Kald ár mel um.
Veit inga skál inn á Kald ár mel um. Hann verð ur þó ekki not að ur sem slík ur í sum ar því hann stenst ekki kröf ur sam tím ans.