Skessuhorn - 07.09.2011, Qupperneq 24

24 MIÐVIKUDAGUR 7. SEPTEMBER
Um miðj an mars á þessu ári fóru
sjö Ak ur nes ing ar í 30 manna hópi
Ís lend inga í 24 daga ferð til Perú.
Blaða mað ur Skessu horns hitti hóp­
inn á dög un um og spjall aði við fólk­
ið um ferð ina og þá upp lif un sem
það hafði af landi og þjóð. Saga per­
úsku þjóð ar inn ar er jafn hrika leg og
stór brot in og lands lag ið og seg ir
fólk ið ekki ann að hægt en að verða
fyr ir á hrif um af því um hverfi og að­
stæð um sem það upp lifði þá daga
sem hóp ur inn dvaldi í Perú.
Hug mynd in verð ur
að veru leika
Hug mynd in að því að fara til
Perú komst á skrið þeg ar Topp far­
ar (göngu hóp ur sem Ak ur nes ing­
arn ir eru í) gengu á Herðu breið árið
2009. Sæ mund ur Þór Sig munds­
son, leið sögu mað ur hóps ins í þeirri
ferð, fékk veð ur af því að hóp ur inn
væri að velta fyr ir sér ferð þang að.
Hann hafði ferð ast tals vert um Perú
og sagði þeim að móð ir hans Hjör­
dís Hilm ars dótt ir sem starfar hjá
ÍT ferð um væri að skipu leggja ferð
þang að árið 2010. Í kjöl far ið hófst
und ir bún ing ur hjá þeim mæðgin­
um. Kom þeim sam an um að besti
tím inn til ferða væri í lok regn tíma­
bils ins en þá er land ið í mest um
blóma og ferða manna tíma bil ið ekki
kom ið í full an gang.
Um miðj an mars á þessu ári lagði
svo 30 manna hóp ur Topp fara af
stað frá Ís landi. Í þeim hópi voru
sjö Skaga menn en það voru; Ingólf­
ur Haf steins son, Heiðrún Hann­
sedótt ir, Guð jón Pét urs son, Mar ía
Sig ur björns dótt ir, Sig mund ur Sig­
urðs son, Guð ríð ur Guð munds dótt­
ir og Lilja Krist ó fers dótt ir. Var flog­
ið frá Ís landi til New York og það an
til Lima í Perú. Frá Lima var flog ið
til Cuzco þar sem 24 daga æv in týra­
ferð hóps ins hófst.
Í 3300 metra hæð
á öðr um degi
Cuzco er að al mið stöð ferða­
manna iðn að ar ins í Perú. Borg in er
í um 3300 metra hæð yfir sjó. „Þar
eydd um við tveim ur dög um í hæð­
arað lög un. Í þess ari hæð finn ur mað­
ur vel fyr ir minna súr efn is magni og
þó við höf um öll talið okk ur í á gæt­
is formi stóð um við á önd inni eins
og mæði veik ar roll ur við minnstu
á reynslu með an við vor um að að lag­
ast að stæð um,“ segja þau.
„Með an á dvöl inni í Cuzco stóð
fór um við í skoð un ar ferð um borg­
ina og til Sacred Valley en það var
síð asta borg in sem Ink ar voru að
byggja þeg ar Spán verj ar réð ust inn
í veldi þeirra á 16. öld. Víða í ná­
grenni borg ar inn ar mátti sjá stór ar
stein blokk ir sem hlaup ið hafði ver­
ið frá þeg ar Cortes og menn hans
rudd ust yfir lönd þeirra.“
Enn hafa menn ekki feng ið botn í
þá verk fræði kunn áttu sem Ink arn ir
bjuggu yfir á þess um tíma að fá þess­
ar stein blokk ir sem marg ar hverj­
ar eru tólfstrengd ar og allt að 150
tonn um að þyngd til að falla sam­
an þannig að ekki er hægt að koma
bréfa klemmu á milli hvað þá meira.
Stærð fræði þekk ing Inkanna er enn
þann dag í dag ráð gáta.“
Fram ar lega
í jarð skálfta vörn um
Í Cuzco skoð aði hóp ur inn bygg­
ing ar sem Ink arn ir höfðu byggt.
Báru þær greini leg merki um að
þeir væru langt á und an sinni sam­
tíð í bygg inga list og verk fræði þekk­
ingu. Víða mátti sjá þess merki að
á þess um tíma voru þeir þá þeg­
ar mjög þró að ir þeg ar kom að jarð­
skjálfta vörn um við bygg ing ar. Bygg­
ing ar þeirra hafa trapisu laga glugga
sem verk fræð ing ar sam tím ans vita
að þola bet ur jarð skjálfta. Milli gríð­
ar stórra stein blokk anna hlóðu þeir
mýkra grjóti sem smátt og smátt
moln aði við skjálfta og njörv aði
bygg ing arn ar sam an eft ir því sem
árin liðu.
Eft ir að lög un ina í Cuzco tók svo
al var an við þeg ar lagt var af stað til
„ týndu borg ar inn ar“ Machu Picchu
en þang að var fjög urra daga göngu­
leið þar sem geng ið var um fjöll
og dali. „Við vor um búin að að lag­
ast hæð inni og á leið inni til Machu
Picchu vor um við að rokka upp
og nið ur frá 4300 og nið ur í 3500
metra hæð. 500 manns er hleypt inn
á göngu leið ina á dag en alls koma
2000­5000 manns til Machu Picchu
á hverj um degi all an árs ins hring,“
segja þau.
Báru lúx us inn á bak inu
Á leið inni til Machu Picchu var
göngu mönn um fylgt af stór um hópi
inn fæddra burð ar manna, kokka
og leið sögu manna, sam tals um 30
manns. „Við gát um ekki ann að en
dáðst að burð ar mönn un um sem
báru milli 20 og 30 kíló á bak inu í
lands lagi sem er eitt það erf ið asta yf­
ir ferð ar hér á jörð. Hluti hóps ins var
jafn an kom inn á und an að al hópn­
um á á fanga stað þar sem skyldi hafa
næt ur stað og voru bún ir að slá upp
tjöld um og gera klárt fyr ir kvöld mat
þeg ar við kom um í búð irn ar. Fannst
okk ur ó trú legt hvað mat reiðslu­
menn irn ir gátu galdr að fram fín­
ustu kræs ing ar mið að við þær frum­
stæðu að stæð ur sem þeir bjuggu við.
Allt sem not ast var við við matseld­
ina báru þeir á bak inu milli á fanga­
staða.“
Þeg ar hóp ur inn var bú inn að
skoða týndu borg ina var hald ið nið ur
af fjall inu með rútu og nið ur í Agu­
as Cali entes sem stend ur við stærstu
á Perú. Áin get ur vax ið óg ur lega á
regn tím an um. Ekki eru mörg ár síð­
an bjarga þurfti fjölda ferða manna
og inn fæddra það an vegna þess að
áin hafði rof ið lest ar spor til þorps ins
og var far in að grafa sig inn í bæ inn.
Frá Agu as Cali entes var síð an hald ið
með lest til baka til Cuzco og það an
til Arequipa.
Úr 4300 metra hæð í
dýpsta gil ver ald ar
Frá Arequipa var lagt upp í ann­
an á fanga ferð ar inn ar og geng ið um
Colca Canyon sem er eitt dýpsta
gil ver ald ar og beið hóps ins þriggja
daga ganga um gil ið. „Á leið inni
nið ur gil ið vakti enn undr un okk­
ar verk þekk ing Inkanna. Við fór um
nið ur gamla slóða sem eru höggn­
ir í berg ið og hafa ver ið eina leið in
nið ur í ár hund ruði. Í gil inu gist um
við tvær næt ur. Fyrri nótt ina nut­
um við gest risni inn fæddra í hí býl­
um sem sam an stóðu af mold ar gólfi,
hlöðn um torf veggj um og báru járns­
þök um. Sváf um við í hlöðn um rúm­
stæð um úr grjóti sem stakk tals vert í
stúf við þær að stæð ur sem við eig um
að venj ast hér á Ís landi.“ Þriðja dag­
inn var geng ið eft ir gil inu og upp
úr því. Þeg ar hóp ur inn kom á gisti­
heim il ið í bæn um Cabanaconde þar
sem hafa skyldi næt ur stað var kom ið
svarta myrk ur.
Og aft ur upp í hæstu
hæð ir
Þriðji á fangi ferð ar inn ar var
ganga á tind Mount Misti. Það er
5825 metra hátt en til sam an burð­
ar má geta þess að það er ein ung­
is 50 metr um lægra en Kilmanjaro.
„Úr rút unni stig um við í 3400 metra
hæð yfir sjáv ar máli og var geng­
ið það an í grunn búð ir sem eru í
um 4600 metra hæð. Í grunn búð­
un um var lagst til hvílu um fimm­
leyt ið því lagt skyldi af stað á tind­
inn um mið nætt ið.“ Um mið nætti
lagði nítján manna hóp ur af stað til
móts við tind Mount Misti en ein úr
hópn um var þá orð inn tals vert veik
og treysti sér ekki í þá þrekraun sem
beið hóps ins.
Orð ið skít sama um allt
Í dag renn ingu var hóp ur inn kom­
inn í um 5600 metra hæð og far ið að
sjá í tind inn. „Þeg ar við átt um eft ir
rúm lega 200 metra hækk un á tind­
inn kom um við upp í skarð þar sem
tek in var pása. Á þeim tíma punkti
vor um við flest far in að finna vel fyr­
ir hæð inni. Líð an okk ar var ekki ólík
því sem þeir þekkja sem hafa þjáðst
af sjó veiki. Við þurft um að pína ofan
í okk ur nær ingu vegna flök ur leika,
sinnu leys ið var far ið að hel taka hug­
ann og flest um var orð ið skít sama
um allt. Vildu helst leggj ast nið ur
og sofna eða snúa við. Reyndi mik­
ið á sam heldni hóps ins síð asta spöl­
inn, en eft ir tíu tíma göngu stóð um
við öll 19 sem lagt höfð um af stað úr
grunn búð um á tindi Mount Misti í
5825 metra hæð yfir sjó. Þeg ar tind­
in um hafði ver ið náð og all ir bún­
ir að fagna glæst um á fanga rann upp
fyr ir okk ur að framund an var jafn­
löng ganga til baka í grunn búð ir og
það an nið ur í rútu. Það má segja
að það hafi nær ein göngu ver ið að­
drátt ar afl jarð ar sem sá um að koma
okk ur síð ustu kíló metrana til baka.“
Santa Cruz trek
Santa Cruz trek var fjórði og síð­
asti á fang inn á leið hóps ins. Leið in
sem tek ur fjóra daga að ganga er tal­
in ein af tíu fal leg ustu göngu leið um
í heimi. Á leið inni þang að var ekið
um slóð ir sem urðu illa úti í jarð­
skjálft um sem riðu yfir Perú fyrri­
hluta árs 1970. Í þeim skjálft um
fór ust rúm lega 74 þús und manns.
Með al ann ars var ekið um þar sem
bær inn Yungay stend ur und ir hlíð­
um fjalls ins Hu asacarán. Í skjálft un­
um er talið að losn að hafi um rúm­
lega 10 millj ón rúmmetra af grjóti,
mold og ís úr fjall inu sem rudd­
ust nið ur hlíð ar þess og eyddu öllu
sem á veg in um varð. Á einu augna­
bliki gróf ust 25 þús und í bú ar bæj­
ar ins und ir skrið un um. Að eins um
350 í bú ar Yungay lifðu ham far irn ar
af, þar af 200 börn sem höfðu ver ið í
sirkus sem var stað sett ur að eins fyr­
ir utan bæ inn.
Gott skipu lag ferða mála
„Ferða mál yf ir völd og þeir sem
starfa að ferða mál um í Perú eiga
hrós skil ið fyr ir það hvað allt í kring­
um ferð okk ar gekk snuðru laust fyr­
ir sig varð andi skipu lag og nýt ingu
tím ans. Bára Ket ils dótt ir og Örn
Gunn ars son sem voru í for svari fyr ir
Topp fara eiga einnig lof skil ið fyr ir
sína frammi stöðu en þau héldu utan
um skipu lag ið á samt heima mönn­
um,“ segja þau og bæta við að fólk
sé að vinna við erf ið ustu að stæð ur
land fræði lega og einnig sé Perú með
frum stæð ari lönd um í heim in um
hvað varð ar nýj ustu tækni. „Hót el
og gisti heim ili eru ekki í sama klassa
og við erum vön hér í hin um vest­
ræna heimi og rútu kost ur gam all
og úr sér geng inn. En auð vit að var
þetta ó gleym an legt æv in týri að búa
við svo frum stæð ar að stæð ur sem
við gerð um í ferð inni,“ segja þau.
Eld að við frum stæð ar
að stæð ur
Í ferð inni allri var vel pass að
upp á matar æði hvað varð ar hrein­
Ferða saga hóps Skaga manna til Perú
Frá lægsta gil botni heims til hæstu tinda á 24 dög um
Hóp ur inn frá Akra nesi, talið frá vinstri: Lilja Krist ó fers dótt ir, Guð ríð ur Guð munds dótt ir, Sig mund ur Sig urðs son, Mar ía Sig ur­
björns dótt ir, Ingólf ur Haf steins son, Heiðrún Hann es dótt ir og Guð jón Pét urs son.
Mörg bjarg anna sem Ink arn ir not uðu í hleðsl una vega allt að 150 tonn um og eru
hag an lega felld sam an eins og sést á mynd inni.
Séð yfir týndu borg ina Macchu Pichu en þang að lá leið hóps ins í fyrsta á fanga
ferð ar inn ar.