Vísbending - 15.01.2010, Blaðsíða 4
4 V í s b e n d i n g • 2 . t b l . 2 0 1 0
framhald af bls. 2
Aðrir sálmar
Höfundur sálmanna hefur átt í tals-verðum samskiptum við útlendinga
eftir að forsetinn ákvað að skrifa ekki
undir Icesave-lögin. Mikið hefur verið
fjallað um það í íslenskum fjölmiðlum
að málstaður Íslands eigi nú marga mál-
svara erlendis. Er þar vitnað til greina í virt
erlend dagblöð og tímarit. Ekki skal efast
um það. En fáir virðast átta sig á kjarna
málsins. Írskur fréttamaður hafði samband
fimmtudaginn 14. janúar. Hann hafði
sama morgun talað við forsetann, ef rétt
er skilið. Í undirbúningssamtali komu
ýmsar spurningar fram, sem benda til
þess að forsetinn hafi ekki komið kjarna
málsins til skila. Fyrsta spurningin var
um það hvernig fólkið á götunni hefði
það. Greinilegt var að blaðamaðurinn
taldi að stór hluti Íslendinga væri bók-
staflega á götunni. Eftir nokkrar útskýr-
ingar tókst að koma því til skila að allir
byggju í húsum, enginn sylti og fáir,
ef nokkrir, væru tötrum klæddir. „En
þjóðin er gjaldþrota“ var næsta fullyrð-
ing. Ekki vildi ég samþykkja það. Svo
var spurt hvort ekki væru ákaflega fáir
í verslunum. Ég svaraði því að líklega
væru þeir fleiri en fyrir hrun, því að fáir
færu til útlanda.
„En af hverju neitið þið að borga
skuldirnar?“ Nú þurfti ég að segja frá
því, sem kom mjög á óvart, að í ágúst
2009 hefði Alþingi samþykkt lög um að
skuldirnar skyldu greiddar með ákveðn-
um skilmálum. Þessi lög hefðu verið
staðfest af forsetanum. Þetta vissu þeir
ekki. Og ekki að það hefðu verið Bretar og
Hollendingar sem hefðu hafnað þeim
skilmálum. Enginn virðist hafa komið
þessum fréttum til skila. Kynningin er
í molum.
Hver verða langtímaáhrif neitunar-
innar á ímynd Íslands? Þeirri spurningu
verður seint svarað, en ekki þarf að efast
um að forsetinn hefur fengið þá ósk sína
uppfyllta að hann og þjóðin hafa verið
aðalfréttir víða um heim dag eftir dag.
Ljósmyndari Iceland Review var á ferð
í Afríku í síðustu viku. Ýmsir spurðu
hann hvaðan hann væri eins og gengur.
Þegar hann svaraði sögðu menn: „Já
þið eruð gaurarnir sem ekki viljið borga
skuldirnar ykkar.“ Þetta situr eftir. bj
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Benedikt Jóhannesson
Útgefandi: Heimur hf., Borgartúni 23,105 Rvík.
Sími: 512 7575. Myndsendir: 561 8646.
Net fang: visbending@heimur.is.
Prentun: Heimur. Upp lag: 700 eintök.
Öll réttindi áskil in. © Ritið má ekki afrita
án leyfis út gef anda.
Þið eruð gjaldþrota
haglíkan sem sýndi líklegan hagvöxt mið-
að við óbreytta skatta, 10% skattahækkun
og 20% hækkun skatta. Hann tók fram
að línuritin og tölulegar niðurstöður væru
vísbending um niðurstöður og fyrst og
fremst dæmi, sem mætti ekki taka bók-
staflega. Samt gæfi líkanið skýra hugmynd
um hvað væri í vændum. Niðurstöðurnar
má sjá á mynd 1.
Meginniðurstaða Ragnars er sú að með
óbreyttum sköttum getur þjóðin vænst um
2,7% meðalhagvaxtar á ári næstu 17 árin
eða svo. Verði skattahækkunin 10% verður
hagvöxtur 1,6% á ári og ef skattarnir hækka
um 20% vex VLF aðeins um 0,5%.
Röng uppbygging
Ragnar vék í erindi sínu að rannsóknum
Nóbelsverðlaunahafans Mirrlees á jað-
arsköttum. Nú gildir sú stefna stjórnvalda
að jafna kjörin, þannig að laun eru lækkuð
hjá ríkinu og skattar hækkaðir. Niðurstað-
an er sú að menn bera minna úr býtum
en áður, þó að þeir leggi mikið á sig með
löngu námi, ábyrgð og mikilli vinnu.
Rannsóknir Mirrlees benda til þess að jað-
arskattar ættu að lækka fremur en hækka
með hækkandi launum, til þess að hvati
til þess að vinna verði einhver. Síðan hafa
niðurstöður annarra verið á svipaða lund,
til dæmis hafa bæði Nóbelsverðlaunahaf-
arnir Phelps og Stiglitz skrifað um mál
þessu tengd, svo nefndir séu tveir hag-
fræðingar sem eru þekktir hér á landi.
Þess vegna vinnur sú stefna ríkisins að
hafa stighækkandi tekjuskatt á móti því
sjónarmiði að ná sem mestum tekjum til
ríkisins. Þetta er í samræmi við Laffer-
kúrfuna svonefndu sem oft hefur verið
fjallað um á síðum Vísbendingar. Ekki er
ólíklegt að margir aðrir skattstofnar séu
nú svo þandir að þeir hafi neikvæð áhrif
á heildarskattheimtuna. Á það hefur verið
bent að hátt verð á áfengi ýtir undir smygl
og heimabrugg, svo að dæmi sé tekið. Árið
2009 var áfengissala ÁTVR í lítrum talið
um 1,9% minni en árið áður. Hér skal því
spáð að salan minnki enn í ár, en líklega
verður neyslan svipuð, en verður að stærri
hluta ólögleg en áður.
Það sama gildir um vinnu. Svört at-
vinnustarfsemi mun blómstra og þar með
minnka skattstofnarnir. Reyndar verður að
taka það fram að fyrstu mistökin í skatt-
lagningu eftir hrun voru gerð þegar rík-
isstjórn Geirs Haarde ákvað að halda sig
við 7.000 króna hækkun persónuafsláttar
á mánuði, þrátt fyrir að aðstæður hefðu
gerbreyst í þjóðfélaginu. Þó að auðvitað
hefðu einhverjir látið í sér heyra vegna
þessa, er enginn vafi á því að almennur
skilningur hefði skilið að ekki væri hægt
að lækka skatta á þessum tímapunkti.
Góðu, einföldu, sanngjörnu og skilvirku
kerfi hefur nú verið fórnað. Langtímaáhrif
þeirrar fórnar er meiri óánægja og lakari
skattheimta.
vísbending um niðurstöður og fyrst og fremst dæmi sem mætti ekki taka bókstaflega. Samt gæfi
líkanið skýra hugmynd um hvað væri í vændum. Niðurstöðurnar má sjá á mynd 1.
Meginniðurstaða Ragnars er sú að með óbreyttum sköttum getur þjóðin vænst um 2,7%
meðalhagvaxtar á ári næstu 17 árin eða svo. Verði skattahækkunin 10% verður hagvöxtur 1,6% á
ári og ef skattarnir hækka um 20% vex VLF aðeins um 0,5%.
Mynd 1: Hagvöxtur á Íslandi með mismunandi skattlagningu
Heimild: Ragnar Árnason, erindi á Skattadegi Deloitte, 12.1.2010.
vísbending um niðurstöður og fyrst og fremst dæmi sem mætti ekki taka bókstaflega. Samt gæfi
líkanið skýra hugmynd um hvað væri í vændum. Niðurstöðurnar má sjá á mynd 1.
Meginniðurstaða Ragnars er sú að með óbreyttum sköttum getur þjóðin vænst um 2,7%
meðalhagvaxtar á ári næstu 17 árin eða svo. Verði skattahækkunin 10% verður hagvöxtur 1,6% á
ári og ef skattarnir hækka um 20% vex VLF aðeins um 0,5%.
Mynd 1: Hagvöxtur á Íslandi með mismunandi skattlagningu
Heimild: Ragnar Árnason, erindi á Skattadegi Deloitte, 12.1.2010.
vísbending um niðurstöður og fyrst og fremst dæmi sem mætti ekki taka bókstaflega. Samt gæfi
líkanið skýra hugmynd um hvað væri í vændum. Niðurstöðurnar má sjá á mynd 1.
Meginniðurstaða Ragnars er sú að með óbreyttum sköttum getur þjóðin vænst um 2,7%
meðalhagvaxtar á ári næstu 17 árin eða svo. Verði skattahækkunin 10% verður hagvöxtur 1,6% á
ári og ef skattarnir hækka um 20% vex VLF aðeins um 0,5%.
Mynd 1: Hagvöxtur á Íslandi með mismunandi skattlagningu
Heimild: Ragnar Árnason, erindi á Skattadegi Deloitte, 12.1.2010.
vísbending um niðurstöður og fyrst og fremst dæmi sem ætti ekki taka bókstaflega. Samt gæfi
líkanið skýra hugmynd um hvað væri í vændum. Niðurstöðurnar má sjá á mynd 1.
Meginniðurstaða Ragnars er sú að með óbreyttum sköttum getur þjóðin vænst um 2,7%
meðalhagvaxtar á ári næstu 17 árin eða svo. Verði skattahækkunin 10% verður hagvöxtur 1,6% á
ári og ef skattarnir hækka um 20% vex VLF aðeins um 0,5%.
Mynd 1: Hagvöxtur á Íslandi með mismunandi skattlagningu
Heimild: Ragnar Árnason, erindi á Skattadegi Deloitte, 12.1.2010.
vísbending um niðurstöður og fyrst og fremst dæmi sem ætti ekki taka bókstaflega. Samt gæfi
líkanið skýra hugmynd um hvað væri í vændum. Niðurstöðurnar má sjá á mynd 1.
Meginniðurstaða Ragnars er sú að með óbreyttum sköttum getur þjóðin vænst um 2,7%
meðalhagvaxtar á ári næstu 17 árin eða svo. Verði skattahækkunin 10% verður hagvöxtur 1,6% á
ári og ef skattarnir hækka um 20% vex VLF aðeins um 0,5%.
Mynd 1: Hagvöxtur á Íslandi með mismunandi skattlagningu
Heimild: Ragnar Árnason, erindi á Skattadegi Deloitte, 12.1.2010.
vísbending um niðurstöður og fyrst og fremst dæmi s mætti ekki taka bókstafleg . Sam gæfi
líkanið skýra hugmynd um hvað væri í vændum. Niðurstöðurnar má sjá á mynd 1.
Meginniðurstaða Ragnars er sú ð með óbreyttum sköttum getur þjóðin vænst um 2,7%
meðalhagvaxtar á ári næs u 17 ári eða svo. Verði skattahækkunin 10% verður hagvöxtur 1,6% á
ári og ef skattarnir hæ ka um 20% vex VLF aðeins um 0,5%.
Mynd 1: Hagvöxtur á Ísl ndi með mismunandi skattlagningu
Heimild: Ragnar Árnason, e indi á Skattadegi Deloi te, 12.1.2010.
vísbending u
niðurstöður og fyrst og fremst dæ
i sem mætti ekki tak bókstaflega. Samt gæfi
lík nið skýra hugmynd um hvað væri í vændum. Niðurstöðurnar má sjá á mynd 1.
Meginniðurst ða Ragnars er sú að með óbreyttum sköttum getur þjóðin vænst um 2,7%
meðalhagvaxtar á ári næstu 17 á in eða svo. Verði skattahækkunin 10% verður hagvöxtur 1,6% á
ári og ef skattarnir hækka um 20
vex VLF aðeins um 0,5%.
Mynd 1: Hagvöxtur á Íslandi eð mismunandi skattlagningu
Heimild: Ragnar Árnason, erindi á Skattade i Deloitte, 12.1.201 .