Vísbending - 18.11.2013, Blaðsíða 2

2 V Í S B E N D I N G • 4 4 . T B L . 2 0 1 3
sem tekur af honum fjárveitingar í
tölvupósti en þorir ekki að tala við hann
augliti til auglitis. „Í fjórum ríkisstjórnum
hef ég aldrei verið beittur svona tökum“,
segir hann.
Það er merkilegt að heyra hvernig vissa
Össurar um að Jóhanna myndi þrauka
til enda kjörtímabilsins verður honum að
vopni. Stjórnin var orðin minnihlutastjórn
og nánast hver einasti maður hafði örlög
hennar í hendi sér. Össur, Ögmundur og
kannski fleiri nota sér það til þess að leika
fýlustjórnmál og hóta stjórnarslitum nema
þeir fái sitt fram. Össur er stoltur af því að
vera málsvari síns málaflokks, en telur aðra
eiga bera ábyrgð á því að jafnvægi náist í
ríkisfjármálunum. Svona pólitík hefur líkast
til tíðkast lengst af hér á landi með alkunnum
afleiðingum, sérstaklega þegar forsætis­ eða
fjármálaráðherrar eru veikir fyrir.

Landsdómur
Össur var einn þeirra sem taldi að ekki
ætti að draga menn fyrir landsdóm. Hann
rekur það skilmerkilega hvernig flokks­
systkin hans voru hrædd til þess að láta
af stuðningi við Geir H. Haarde milli
atkvæða greiðslna. Hann minnir líka á það
að stór hluti framsóknarmanna var gegn
Geir fram á síðasta dag. „Öllum er ljóst
að undirskriftasöfnunin er einungis til að
pressa á okkur – og af margra hendi hótun
um makleg málagjöld.“
Á endanum eru aðeins tveir sam­
fylkingar menn sem styðja Geir, Ásta
Ragnheiður þingforseti og Össur.
„Afgangur inn er ýmist fjarri, sumir telja til­
löguna íhlutun í dómsmál, aðra er búið að
skelfa til hlýðni. Barsmíðarnar í flokknum
hafa skilað drjúgum árangri.“ Hafi einhver
efast um það áður að lands dómsmálið sé af
pólitískum toga tekur bókin öll tvímæli af
um það.
Í bókinni rifjar Össur líka upp þátt
Styrmis Gunnarssonar sem var eindreginn
tals maður þess að ráðherrar yrðu dregnir
fyrir landsdóm. „Um leið og bókin
[Umsátrið eftir Styrmi Gunnarsson] kom
út tók ritstjóri Morgunblaðsins þá sprengju
og varpaði út í samfélagið með því að
birta áberandi frétt um hugmynd Styrmis
um landsdóm á forsíðu Moggans. Þannig
komst hugmyndin á hreyfingu. Það voru
hinir innmúruðu og innvígðu sem fleygðu
henni út til þjóðarinnar.“
Önnur mál
Miklu fleira kemur fram á þeim 384 blað­
síðum sem dagbækurnar spanna. Innan­
flokksátök, formannskjör og prófkjör í
Samfylkingunni skipa stóran sess. Félagar
Össurar hafa að hans sögn rangt við í
prófkjörinu sem hann vinnur samt. Hann
styður engan í formannskjöri, en talar
vel um Árna Pál og lítið um Guðbjart.
Össur á sér nokkra góða stuðningsmenn
og símavini aðra en Ögmund og Ólaf
Ragnar og þeir ráða honum heilt í ólgusjó
stjórnmálanna.
Fróðlegt er að lesa hvernig utanríkis­
ráðherra berst í Evrópu­ og makríl málum.
Ýmsir leikrænir tilburðir eru notaðir og
stundum heilu einþáttungarnir, kippt í
spotta og sjarminn settur á fullt. Ekki er
laust við að lesandi velti því fyrir sér hvort
skagfirska efnahagssvæðið sé góð uppeldis­
grund fyrir þennan málaflokk.
Kaflinn um það, þegar Ólafur Ragnar
lýsir því yfir á ríkisráðsfundi að hann telji
að hann eigi að leika miklu stærra hlutverk
í stjórnskipuninni eftir landsdóm er
merkilegur, en fæstir viðstaddra átta sig á
mikilvægi yfir lýsingarinnar nema Össur og
Steingrímur J., sem skyndilega er nefndur
til sögunnar. Ólafur hefur náð áfanga með
því að hafa sinn mann inni í stjórninni
en hann hugsar greinilega á frekari land­
vinninga. Kannski er Össur þarna enn í
hlut verki Nostradamusar.
Sum málin sem sagt er frá eru tæknileg
og lesandi áttar sig lítið á því um hvað
IPA­styrkir eða Stóri fiskur standa fyrir.
Enda fjallar bókin um baráttuna um málin
fremur en málin sjálf.

Machiavelli bak við tjöldin
Í heild er bók Össurar geysilega skemmti­
leg lesning fyrir alla þá sem hafa áhuga á
pólitík. Hún er auðvitað enginn þver­
skurður af stjórnmálunum. Í bókinni talar
enginn aukvisi heldur einn af þungavigtar­
mönnum í stjórnmálunum. Ég efast um að
nokkru sinni fyrr hafi átökum innan flokks
og milli flokka verið lýst svo greinilega
og fyrst og fremst líflega á prenti áður á
Íslandi.
Össur telur tilganginn helga meðalið.
Hann dregur enga dul á það að hann vildi
fara í stjórn með Framsóknarflokknum
fremur en sjálfstæðis mönnum. Sig­
mundur gæti verið ágætur, hugsar stand­
andi í lappirnar, en af honum þarf að sverfa
yfirlýsinga gleðina. Þessi framsóknar brími
er merki legur í ljósi þess að Össur telur
sig vera í hægra armi Samfylking ar innar.
Skömmu fyrir áramót kynnir „þungavigtar­
maður úr baklandi Framsóknar“
hugmyndir um ríkisstjórn Framsóknar,
Sjálfstæðisflokks og Samfylkingar. „Þjóð­
stjórn á vitleysinganna“ er hún kölluð.
Hættulegt sé fyrir framsókn að fara í
tveggja flokka stjórn með Sjálfstæðisflokki
því að sagan sýni að slíkt samstarf „éti upp
Framsókn“.
Í október gerir hann sér grein fyrir því
að „á tímum þegar það er þjóðarsport að
rista sundur stjórnmálamenn gefur enginn
heilvita maður kost á sér í stjórnmál nema
hann sé þegar á bólakafi í flokkspólitík.“
Á fundi með flokksmönnum hafa
nokkrir á orði „að svo virðist sem íslenskir
stjórnmálamenn láti ekki hagsmuni
þjóðarinnar í forgang, heldur sé meira annt
um að skora pólitísk mörk.“
Össuri á hrós í erminni fyrir flesta, þó
að rýtingurinn sé ef til vill skammt undan.
Einverjir verða þó eflust reiðir yfir frásögn
af tveggja manna tali. Þegar upp er staðið
skiptir ekki öllu máli hvaða mál er verið
að fjalla um. Bókin er handbók í klækjum
stjórnmálanna í vörn og sókn.
framhald af bls. 1
Úr bókinni: 18. apríl
Yfirleitt forðast ég að troða illsakir við formenn stjórnarandstöðunnar ­ og
fer helst aldrei hart í þá. Forystumönnum
á að sýna kurteisi nema þeir gefi sérstakt
tilefni til annars. Við alla hef ég átt góðan
trúnað, lært að ég get treyst þeim og
reyni að spara þeim meinhæðni Fremra­
Hálsættarinnar sem stundum dylur mitt
blíða eðli.
Orðbragð og ósvífni Framsóknar
hefur hins vegar gengið fram af mér,
ekki síst köpuryrði Sigmundar Davíðs
Gunnlaugssonar um gleði mína í hvert
sinn sem sparkað er í Ísland. Ég svara fyrir
mig í mjög hörðu viðtali í DV.is. Ég vík
þunglega að orðum Sigmundar Davíðs og
klykki út með því að slíkur málflutningur
dugi skammt þegar fullorðnir menn eru
að berjast fyrir hagsmunum Íslands. „Þá
þýðir ekki að bila í hnjánum.“
Þingmenn stjórnarliðsins gleðjast yfir
því að loksins er tekið fast á strigakjöftum
Framsóknar eftir það sem mönnum
finnst ósvífni og lýðskrum síðustu dægra.
Huginn Þorsteinsson hringir og segir fast
skotið. Björgvin G. Sigurðsson, sem kann
að lesa pólitík, smassar: „Þú ætlar að láta
hann missa sig.“
Í þinginu hella fjórir þingmenn
Framsóknar úr skálum reiði sinnar.
Gunnar Bragi Sveinsson lýsir vantrausti
á utanríkisráðherra. Vigdís vill að ég
endurskoði stöðu mína og „stingi
hausnum í helgan stein.“ Sigmundur
sjálfur frýsar eins og graddi í stóði og segir
að ég fari með tómt skítkast, útúrsnúninga
og skæting. Ásmundur Einar Daðason er
aldrei þessu vant hófstilltastur.