Breiðholtsblaðið - 01.05.2009, Qupperneq 9

“Við í Garð heim um finn um
fyr ir mikl um áhuga á mat jurta­
rækt nú á þessu vori. Fólk er
að koma og spyrja um mat jurta­
fræ af ýms um gerð um og einnig
út sæði. Greini legt er að marg ir
ætla að rækta mat jurtir í sum­
ar og mun meira en ver ið hef ur
ef marka má þá eft ir spurn sem
berst til okk ar,” seg ir Stein unn
Reyn is dótt ir, versl un ar stjóri í
Garð heim um.
“Garð yrkju fé lag Ís lands er nú í
sam vinnu við Reykja vík ur borg að
út hluta fólki skikum til rækt un ar
og fólk sem feng ið hef ur út hlut un
er far ið að koma til okk ar til að fá
vör ur til þess að sá fyr ir mat jurt­
un um. Marg ir hafa ekki feng ist
við þetta áður og eru þá einnig að
leita eft ir leið bein ing um og ráð­
gjöf varð andi rækt un ar störf in.”
Stein unn seg ir að þjófé lags á stand­
ið ýti greini lega und ir þetta. “Ég
greini það á sam ræð um við fólk
sem er að koma hing að og er að
hyggja að þessu nýja áhuga máli.
Fólk sér ákveðna mögu leika til
sparn að ar í rækt un inni og garð­
rækt in skap ar einnig mögu leika til
hreyf ing ar og úti veru jafn vel þótt
hún sé í smá um stíl.” Stein unn
seg ir að fólk sé bæði að leita eft ir
fræj um til líf rænn ar rækt un ar og
einnig hinn ar venju legu en áhugi
fyr ir líf rænni rækt un sé að aukast.
Þá er fólk að leita sér ráða um
hvern ig best sé að byggja garð­
inn upp. “Þá er því til að svara að
nauð syn legt er að velja hon um
eins skjól góð an og sól rík an stað
og unnt er. Það er mis skiln ing ur
að mat jurta garð ar þurfi að ná ein­
hverri lág marks stærð. Þeir þurfa
ekki að vera stór ir. Sval ir geta
al veg dug að til mat jurta rækt un ar
eða litl ir pall ar eft ir því hvern­
ig fólk býr. Það er al veg hægt að
rækta ýms ar kál teg und ir og jafn­
vel gul ræt ur í pott um – eink um
litlu kúlu laga gul ræt urn ar.
Að­byggja­garð­inn­upp
“Þeg ar um stærri garða er að
ræða hefst rækt un in á því að stin­
ga garð inn upp og blanda líf ræn­
um áburði í hann – áburði á borð
við hænsna skít eða þör unga mjöli
vegna þess að það eyk ur líf ið í
mold inni. Síð an þarf að byggja
garð inn upp og í því sam bandi
er gott að blanda ósölt um sandi,
það er að segja ekki fjöru sandi
í mold ina þar sem jarð veg ur er
þétt ur vegna þess að sand ur inn
opn ar jarð veg inn. Þá þarf að búa
til beð og mynda göt ur til að vatn
sitji ekki í beð un um held ur fari
í göt urn ar. Kalkrík jörð hent ar
illa fyr ir kart öflu rækt vegna þess
að kalkið get ur vald ið svoköll uð­
um kart öflu kláða sem lýs ir sér í
blett um á hýð inu þeg ar tek ið er
upp. Sal at og aðr ar mat jurtir þoli
á hinn bóg inn kalk með ágæt um
og þar með kalkríka jörð.” Stein­
unn seg ir nauð syn legt í allri rækt­
un að skipta um gróð ur og jurt ir
á tveggja ára milli bili. Mat jurtir
taki mis mun andi efni úr jarð veg­
in um og því mynd ist svoköll uð
jarð vegs þreyta ef sama teg und­
in er rækt uð í sömu beð un um
mörg ár í senn. Þá verði að sá
sum um teg und um beint t.d. gul­
rót um og radís um og einnig sé
hægt að sá blað sal ati og róf um og
næp um með þeim hætti. Kart öfl­
ur og mat lauk ur þurfi aft ur á móti
að ná að spíra því að eins ann ars
nái þess ar teg und ir ekki þroska í
mold inni hætta sé á mýglu. Best
sé að láta kart öfl ur spíra á björt­
um stað og við 15 gráðu hita sem
gefi stutt ar og gild ar spír ur. “Þá er
nauð syn legt að hafa gott milli bil
á milli plantna. Gul róf ur þurfa um
20 til 30 sm milli bil og kart öfl ur
að eins meira eða um 25 til 35 sm.
Grænkál þarf um 35 til 40 sm bil á
milli plantna og spergil skál 45 til
50. Sal at og spínat plönt ur þurfa
minna bil. Sal at ið þarf um 20 sm
og fyr ir spínat ið er nægj an legt að
vera með um 10 til 15 sm á milli
plant an. Ef fólki finnst erfitt að
meta þess ar lengd ir get ur ver ið
gott að nota prik til þess að mæla.
Þeg ar gul rót um er sáð er gott að
láta þær detta með jöfnu milli bili
og hafa um 5 til 6 cm. á milli. Ann­
ars þarf að grisja á vaxt ar tíma­
bil inu og gul rót in er fyrsta rót un
sem kem ur út úr fræ inu.
Gott­að­setja­dúk­yfir
Ef að fólk vill get ur það bor ið
á þeg ar búið er að setja nið ur og
nota þá til bú inn áburð. Þá er blá­
korn heppi leg ast vegna þess að
í því er minn ist hlut fall köf un ar­
efn ið en það fer eink um í blað­
vöxt inn er fullt af snefil efn um og
þrí fors fati. Þá get ur ver ið gott
að bera auka þrí fors fat á rót ar
græn meti. Við rifs­ og aðra berja­
rækt un er aft ur á móti not að ur
kal íum rík ur áburð ur sem heit ir
kalís úlfat. Þá má að lok um geta
þess að gott er að setja dúk yfir
beð in og hent ar hvít ur trefja dúk­
ur ágæt lega en hann er létt ur og
slétt ur og hafð ur það laus yfir til
að grös in ná að lyfta hon um eft ir
því sem þau vaxa. Sum ir kjósa að
setja svart plast yfir kart öflu beð­
in til að verja þau ill gresi en þá
þarf að skera göt fyr ir grös in til
að þau nái að kom ast upp þeg ar
þau byrja að vaxa.”
9BreiðholtsblaðiðMAÍ 2009
Garð­yrkju­vor­ið­í­Garð­heim­um
Áhuga­sam­ir­garð­rækt­end­ur­í­heim­sókn­í­Garð­heim­um.
Vaxtalaus greiðslukjör
í allt að 12 mánuði
(visa/euro) Engin útborgun
Sjóntækjafræðingar með
réttindi til sjónmælinga
og linsumælinga
Sáð­vör­ur­í­garð­heim­um.
VORDAGAR
Í FRÖKEN JÚLÍU
Mikið úrval af sportlegum
sumarfatnaði á allar konur
Spennarndi tilboðsslár
í göngugötu.
Verið velkonar
Mjódd • Sími: 557 5900