Hagskýrslur um landbúnað - 01.01.1926, Side 13

Búnaðarskýrslur 1924
11
Uppskera af jarðeplum varð álíka eins og meðaluppskera 5
næstu áranna á undan (1919—23), eða 25 þús. tunnur. Aftur á móti
var uppskeran árið á undan (1923) heldur meiri, 27 þús. tunnur. — Upp-
skera afrófum og næpum var 8V2 þús. tunnur árið 1924, en 9
þús. tunnur að meðaltali árin 1919—23, og 11 þús. tunnur árið 1923.
Mótekja hefur verið 353 þús. hestar haustið 1924 Er það miklu
minna en meðaltal 5 áranna á undan, sem var 411 þús. hestar og líka
töluvert minna heldur en árið 1923, er mótekja var 370 þús. hestar. —
Hrísrif hefur verið 27 þús. hestar árið 1924. Er það miklu meira en
meðaltal áranna 1919—23 sem var 21 þús. hestar. Árið 1923 var það
heldur ekki nema 21 þús hestar.
IV. Jarðabætur.
Améliorations introduites aux fermes.
Með jarðræktarlögum frá 20. júní 1923, sem gengur í gildi 1. júlí
það ár, var Búnaðarfjelagi íslands falin framkvæmd eða umsjón með fram-
kvæmd þeirra ræktunarmála, sem lán eða styrkur er veittur til úr ríkis-
sjóði. Með þessum lögum var mjög aukinn styrkur úr ríkissjóði til jarða-
bóta, því að í II. kafla laganna var svo fyrir mælt, með nokkrum nánari
skilyrðum og takmörkunum, að ríkisssjóður skyldi greiða styrk til að
gera áburðarhús og safnþrær, er næmi alt að '/3 kostnaðar, til túnasljett-
unar eða framræslu til túngræðslu alt að 1/4 kostnaðar og til nýrra mat-
jurtagarða alt að Vs kostnaðar. ]afnframt hjelst eftir sem áður styrkur til
búnaðarfjelaga til annara jarðabóta. Og ennfremur var svo ákveðið í lög-
unum, að leiguliðar þjóðjarða og kirkjujarða mættu vinna af sjer lands-
skuld og leigur með jarðabótum á leigujörð sinni, og njóta þær jarða-
bætur auðvitað einskis styrks af opinberu fje. — Trúnaðarmenn Búnaðar-
fjelagsins mæla allar jarðabætur á landinu og eru VI. og VII. tafla
hjer í skýrslunum (bls. 19—36) teknar eftir skýrslum þeirra um þær
mælingar. Eins og jarðabótaskýrslurnar áður eru þær miðaðar við bún-
aðarfjelögin, þannig að ein skýrsla er fyrir það svæði sem hvert búnað-
arfjelag nær yfir, og notar stjórnarráðið skýrslurnar til þess að miða við
styrk úr ríkissjóði til búnaðarfjelaga, en auk þeirra jarðabóta, sem sá
styrkur er miðaður við, eru þar líka taldar allar jarðabætur samkv. II.
kafla jarðræktarlaganna, sem sjerstakur styrkur er veittur til svo sem
áður segir, jarðabætur leiguliða ríkissjóðs, sem ganga til afgjaldsgreiðslu,
og yfirleitt allar aðrar jarðabætur að svo miklu leyti sem um þær hefur
verið kunnugt eða til þeirra hefur náðst. Það má því búast við því, að