Hagskýrslur um dómsmál - 01.01.1983, Blaðsíða 11
9
f löflum 8A og 8B kemur fram tala mála f liverju lögsagnarumdæmiá þvf3ja ára tfmabili, sem
hér um ræðir, og arleea 1975-77. Alls voru afgreidd 6989 mál, þar af 928 með dómiog 6061 með
sátt. Sjö lögsagnarumdæmi eru með fléiri en 300 mál hvert og samtals með rúmlega 2/3 hluta
málanna: Hafnarfjörður, Garðabær, Seltjamarnes og Kjósarsýsla 1480, Akureyri, Dalvfk og Eyja-
fjarðarsýsla 860, Vestmannaeyjar 651, Keflavfk, Grindavfk, Njarðvfk og Gullbringusýsla 578,
Akranes 497, Kópavogur 377 og Keflavíkurflugvöllur 358.
f töflu ð^eru sýnd afdrifyjpinberra mála eftir tegundum afbrota, og er þá átt við öll mál, sem
lyktar með dómi, og þau mál fyrir brot gegn hegningarlögum, sem lyktar með sátt. Langstærsti
afbrotaflokkurinn er gegn ákvæðum um ölvun við akstur, 643 brot, en þvf næst koma brot gegn
ýmsum ákvæðum hegningarlaga^og fer þar mest fyrir málum vegna fjársvika, sem eru 353 talsins.
Af sáttum voru sektir 1103, en áminningar 35. Stærsti flokkur domsniðurstaða var varðhald óskil-
orðsbundið styttra en 1 mánuður, 507, i langflestum tilvikum vegna brota gegn ákvæðum umferð-
arlaga, en þar næst koma sektir, 183, einnig flestar vegna brota gegn ákvæðum umferðarlaga, 754
einstaklingar voru sviptir ökuleyfi eða rétti til að öðlast ökuleyfi. hað athugist, að innifaldir fsam-
tölunni 928 eru 13 dómar með tvöföldum viðurlögum, sbr. skyringar neðanmáls við töflu 9. f
Reykjavík voru ernnig kveðnir upp 8 dómar með tvöföldum viðurlögum, eins og getið er fkafbnum
um opinber mál f Reykjavfk. Domar með tvöföldum viðurlögum koma hvergiella fyrir f töflunum,
enda telst svipting ökuleyfis ekki til refsingar.
f_töflu 10 er þeim, sem ákærðir voru tyrir hegningarlagabrot (þ. e. mál, sem sátt eða dómur
gekk f, auk 1 niðurfellingar, sem tekin var á seðil til sakaskrárj skipt eftir kyni, aldri, atvinnu og
tegund afbrots. Af 1364 akærðum voru 124 konur, eða 9, l°]o. Rumlega helmingur ákærðra var 25ára
eða yngri. Afþeim, sem höfðu tilgreinda atvinnu, voru sjómenn flestir, 310, en verkamenn þar
næst, 249.
Tafla 11 er um mál, sem lauk með sátt, vegna brots gegn sérrefsilögum, og hefur henni verið
breytt til samræmis við töflu 6 um sérrefsilagamal f Reykjavik, sem lauk með satt. Tölur um öku-
leyfissviptingar f sáttamálum vegna umferðarlagabrota eru birtar neðanmáls við töflu 11. Ölvunar-
akstur og ölvun á almannafæri eru stærstu afbrotaflokkarnir.
4. einkamAl OG ÖNNUR DÓMSMÁLASTÖRF HÉRAÐSDÓMARA,
SVO OG LÖGREGLUSEKTIR.
Civil cases etc.
Frá og með árinu 1966 senda héraðsdómarar (f Reykjavfk embætti borgardómara, borgarfógeta,
sakadómara og lögreglustjóra) skýrslur um dómsmál o. fl. til Hagstofu á serstökum eyðublöðum,
sem hún hefur útbuið til þeirra nota. Hér er um 15 mismunandi eyðublöð að ræða. Fyrir hvertmál,
er kemur til formlegrar afgreiðslu fyrir dómi, skal gera skýrslu á sérstökum seðli.en fyrir aðrar af-
greiðslur skal fylla ut skýrsluform, þar sem greind er tegund afgreiðslu og tala yfir allt árið.
Tafla 12 er yfirlitstafla yfir einkamál, sem rekin hafa verið og afgreidd við almenna og sér-
staka undirréttardomstóla 1975-77. Töflur 13-15 fjalla nánar um þessi mál, en f þeim kemur ekki
fram önnur staðarleg aðgreining en sú, að Reykjavík er tekin út úr og sýnd sérstaklega. f töflu 12
er sýndur málafjöldi f hverju umdæmi hvert ár um sig.^Málin eru alls tæplega 23 þúsund, rúmlega
3/4 þeirra f Reykjavík. Þar næst koma að málafjöldahéraðsdómaraembættin f Hafnarfirði (1259
mál), Keflavfk (1133 mál), Akureyri (668 mál) ogKópavogi(487mál).Önnurembættihafa flest mun
færri mál.
Yfirgnæfandi meiri hluti tæplega 23 þúsund mála f töflu 12 er mál fyrir reglulegu dómþingiog
aukadómþingi (f Reykjavík bæjarþingi) eða tæplega 17 þúsund. Tæp 800 eru sjo^ og verslunardoms-
mál eða landamerkjamál. Þá eru tæplega 50 barnsfaðernismál og loks um 240 fógetamálogum 100
sérstök mál, sem nsa aðallega meðan a uppboðs- og skiptameðferð stendur.
f töflu 13 eru ýmsar sundurgreiningar á málumfyrirreglulegudómþingi og aukadómþingi (f
Reykjavík bæjarþingi), svo og sjó- og verslunardómi og landamerkjadómi. Samkvæmt töflu 13 er
fjöldi afgreiddra mala miög svipaður öll árin, 1975-77, en fer þó heldur fækkandi á tfmabilinu.
Af gefnu tilefni þykir rétt að taka það sérstaklega fram, að með málum fyrir reglulegu dóm-
þingi og aukadómþingi (f Reykjavík bæjarþingi) f töflum 13A og 13B eru talin askorunarmal.sbr. lög
nr. 49/l968_, og var svo einnig f dómsmálaskyrslum 1969-74, enda eru þau aðeins frábrugðin öðr-
um málum í þessum töflum að þvf leyti, aðþau sæta annarri meðferð enönnur einkamál i héráði.
Af töflu 13 má ráða_, að af málum fyrir reglulegu dómþingi og aukadómjringi (f Reykjavík
bæjarþingi)^ voru vfxilmal langflest, eða um 13^þúsund, en þar næst skuldamal, tæplega 6 þusund
og tékkamál, rúmlega 1100. Aðrar tegundir m_ála voru langt undir þúsundi hver. Svipuð voru hlut-
föllin fReykjavík einni. Af sjó- og verslunardómsmálum og landamerkjamálum var mestumversl-
unarmál, tæplega 500, og kaup-og kjaramál, tæplega 180.^Aðrar tegundir mála voru langtum
færri. Það mun stundumynatsatriði, hverrar tegundar dómsmál er, þegar jpeim skal skipa f flokka
eins og dálkafyrirsagnir f töflu 13 seg.ia til um. Nokkrum sinnum hafa skyrslugefendur merkt ^við
tvær tegundir mála, sem hafa þá þótt jafn gildar. Oftast var hér um að racða skulda- ogskaðabóta-
mál. f urvinnslu var jnálum þessum raðað a þá tegund, sem^fyrr er tilgreind á eyðublaði þvf, sem
notað er, og gildir sú röð einnig f töflu 13. Rúmlega 3/4 mála fyrir reglulegu domþingi og auka-
dómþingi (í Reykjavík bæjarjjingi) á öllu landinu voru dæmd að kröfu stefnanda að öllu eða nokkru
leyti, yatt var gerð f 1/10 mála,_ en 1/9 hafinn. _Aðrar afgreiðslur, svo sem frávfsun ogsýkna, voru
mun fátfðari. Áf málum fyrir sjó- og verslunardómi og landamerkjamálum voru tæplega 2/3 dæmd
að kröfu stefnanda að öllu eða nokkru leyti, sáttir eru 1/6 oghafin mál 1/8 málanna. Áf málum