Landshagsskýrslur fyrir Ísland - 02.01.1906, Page 15

13
lí). öldinni crn það 20 pd. á mann (120—140 pd. á heimili), og 1904 eru það 30
pd. á mann (eða 1.30 pd. á heimili), sem ganga lil annars en til þess að hafa
með kaffinu, ef h}7ggja rná á 70 ára reynslu með það, að eitt pund af sykri gangi
til þurðar með einu pundi af sykri. Matartilbúningurinn fer að smá breytast 1871
—80, og þessi breyting vex ár frá ári síðan, og nú hlýtur hún að vera orðin að
umbylting í því efni. Fyrir einu eða tveimur árum brúkuðu Englendingar 70 pund
dönsk á mann af sykri.
í Landshagsskýrslunum 1904 bls. 277 er reiknað út hve mikið af 8° áfengi
hefur verið drukkið á mann á landinu 1881—1903. Hjer er lálið nægja, að vísa
til þess.
Landsmenn liafa lengi keypt mikið af vefnaðarvöru, tilbúnum fatnaði,
höfuðfötum og skófatnaði. Upphæðirnar fyrir þessar vörur vaxa mikið, og skýrir
það töluverl breytinguna á lifnaðarháttunum í landinu. Breytingin gengur í þá átt,
að efnið í fötin, sem vjer göligum í frá nærklæðum og til yztu klæða verður meira
og meira útlent, eða unnið í útlöndum, þrátt fyrir það, þó hjer sjeu komnar tó-
vinnuvjelar, og ullarverksmiðjur. Þetta hlýtur að koma al' því, að heimilisiðnaður-
inn sje að legg'jast alveg niður, og af því, að landsmenn hafi minna og minna af
heimaunnum ullar nærfötum. Af tilbúnum fatnaði er allt af meira og meira keypt,
þrátt fyrir það, þó að saumakonum fjölgi ákaft, og um skófatnað má segja hið
sama, þó skósmiðum fjölgi mikið.
Til landsins hafa llutzt:
1881—90 1891—95 Af vefnaðarvöru kr. 575 þús. 752 — Aftilbítnum fatnaði kr. Af höfuðfötum kr. Af skófatnaði kr.
189(5—00 . ... 762 — 182 þús. 43 þús. 76 þús.
1901 934 — 212 — 49 — 85 —
1902 .. . ... 1050 — 242 — 56 — 106 —
1903 1096 — 282 — 63 — 136 —
1904 . ... 1082 — 314 — 68 — 147 —
Þessir útgjaldaliðir nema meiru en U/2 miljón síðasta árið, og meiru en
alll bgggingarefni, sem kevpt hefur verið á árinu. Allt byggingarefni, timbur, þak-
járn, sement, kalk, tígulsteinn og svo framvegis hafa numið liðugri 1 miljón króna,
og meðan allt er bvggt úr timbri hjer á landi, þá verður ekki komizt hjá þeim út-
gjöldum. Til Ijósa og hita gengu 975 þús. krónur, af kolunum hefur nokkuð verið
selt aptur gufuskipum, svo landsmenn hafa ekki borgað þau öll sjálfir.
V. Útfluttar vörutegundir.
Þegar öllum vörutegundum er flokkað niður í þrjá flokka (III tafla); L, í
afrakstur af sjávarafla, fisk, síld, lirogn, sundmaga, allskonar lýsi og hvalafurðir;
2., afrakstur af landbúnaði, lifandi fjenað, hross, kjöt, ull, ullarvarning, sauð-
skinn og gærur, smjör, tólg, aðrar afurðir af sauðfje og ýmislegt annað; 3., Af-
rakstur af hlunnindum, lax, rjúpur, tóuskinn, selskinn, dún, fjaðrir, fiður, péninga
og ýmislegt, þá verða hlutföllin þannig: