Feykir - 30.07.1982, Page 7

Sælkerahúsið:
HAFNARBRAGUR
ALLUR ANNAR
Fyrir tveimur árum fékk Reynir
Barödal hugmyndina aö Hress
ingarhúsinu og nú er hún orðin
að veruleika. Undirtektir hafa
verið mjög góðar sem af er og
verður húsið stækkað ef þörf
krefur. Meiningin er að aðlaga
húsið að þörfum bæjarbúa og
verður reynsla að skera úr um
hvort í stækkun verður ráðist
eða ekki. - Til gamans má geta
þess að fyrstu 14 dagana seldust
tæpir 1400 Króksborgarar og
hefði þurft 50.000 „Reykjavík-
urborgara" til að ná sambærileg-
um árangri.
Við höfnina er ys og þys, vinn-
FJÖL-
MENNT
ÆTTAR-
MÓTÍ
VATNS-
DALS-
HÓLUM
Fyrstu helgi júlímánaðar var fjöl-
mennt ættarmót haldið í Vatns-
dalshólum. Þar komu saman af-
komendur Vigfúsar Filipussonar
og Ingibjargar Bjömsdóttur, sem
bjuggu í Vatnsdalshólum á síðari
hluta síðustu aldar og nokkuð
fram yfir aldamót.
Fólk fór að koma í hólanna á
föstudag og slá upp tjöldum, en
einnig gistu margir á Húnavöll-
um. Aðalmótsdagur var á laugar-
dag en á sunnudag fór hver til síns
heima.
Það var um 200 manns sem
mótið sótti og sáust þar margir í
fyrsta sinn. Glatt var á hjalla
mótsdagana og auk þess að hittast
og rifja upp gömul kynni og kynn-
ast nýju fólki var varðeldur
kveiktur og unað þar við söng og
annan gleðskap.
Leiðrétting
Pau leiðu mistök urðu í síðasta
blaði Feykis á bls. 6 að undir grein
frá Sambandi skagfirskra kvenna
féll út nafn greinarhöfundar.
Niðurlag greinarinnar er því birt
hér aftur:
Nú vonumst við sambandskon-
ur til þess að sem flestir listfengir
og hugmyndaríkir Skagfirðingar
spreyti sig á þessu skemmtilega
verkefni og sendi formanni SSK,
Guðrúnu L. Ásgeirsdóttur Mæli-
felli eða undirritaðri, margar og
góðar hugmyndir að borðfána.
Þessar tillögur þurfa að berast
fyrir 1. okt. nk. Viðurkenning
fyrir besta fánann að mati dóm-
nefndar verður 1000 krónur, en
ánægjan fyrir vel unnið verk fæst í
kaupbæti, ómæld.
Solveig Arnórsdóttir, Útvík.
andi fólk sem oft hcfur lítinn
tíma til að nærast. Snör handtök
duga hér best bæði við vinnu og
mat, því er Hressingahúsið kjör-
ið til að falla vel inn í umhverfi
sitt. Það er hægt að fá djúp-
steiktan fisk með frönskum
kartöflum, Króksborgara, kaffi
og brauð, tóbak og sælgæti, og
það á augabragði.
Tæjabúnaður staðarins er
mjög fullkominn. Unnið er með
vandað hráefni og ferskt (ekki
efni sem hefur legið í frysti).
Matur er þannig fram borinn að
hægt er að taka hann með sér.
Bæði kaffi og öl er í sérstökum
ílátum sem hægt er að loka og
hægt er að halda heitu í 20 mín-
útur. Sama er um Króksborgar-
ann að segja, hann er í sérhönn-
uðum umbúðum sem halda hon-
um heitum í sama tíma. En um-
búðir Króksborgarans gegna
fleiri hlutverkum. Þær halda
kyrru á sínum stað salati og fyll-
ingu. Umbúðirnar eru einungis
opnaðar fyrir þann hluta Króks-
borgarans sem bíta á.
Reynt er að vera með gott
kaffibrauð - heimilisbrauð -
fyrir vinnandi fólk, ekkert
skrautbrauð.
Sigurbjörg þóttist þegar sjá, að
ekki hefði Pétur á Karlsminni einn
um þessa kveðju verið og annar
færari honum myndi kominn í
spilið. En lítt brast henni þor við það
og sendi honum um hæl þessa
andans eldingu til Péturs og hjálp-
arkokks hans:
Svar ágætt þú sendir mér
sónar þvættings álfur.
Vel sem mætti þakka þér,
það ef ættirsjálfur.
Hver gat Mímir lið þér lagt
ljóða ríma föngin?
Nú er tími og myrkra makt
mærðar stíma sönginn.
Tals þó æði tendrir svert
tjarnar glæðu viður.
Öldin ræðir að þú sért
enginn kvæðasmiður.
Margtalaða meining hér
manna - það út gefur,
einhver maður meiri þér
myndað blað þitt hefur.
Hvað eitt gerir sýna sig
sinn að beri frama.
Stálagrér- hver studdi þig
stendur mér á sama.
Viskugróður glæðast réð
geðs um fróðu reiti.
Síðan hróðugt hljópstu með
hjálparljóðaskeyti.
Mér eitt flaug í þíða þá
þankataugalínu,
runnur bauga er bendirðu á
bjálka í auga mínu.
Sjálfs heilræðum sinn þó vel
sendir læðings túna.
áður er mæðir öndu Hel
yfir klæðum rúna.
Mín hér síðust söngnin er;
særirkvíði nauða.
Einir skríðum allir vér
út í stríð við dauða.
Fjörs við dáðir djarfur er
dauðans knái vigur.
Eftir þjáning óskum vér
æðstan fáum sigur.
Vísna þrátt ef vekjum nú
verður fátt til ráða.
En hvort sáttum sinnir þú
sjálfur máttu ráða.
Þar með lauk þessum við-
skiptum. Pétur var úr leik sjálfur
frá upphafi mátti segja, en
hversvegna Geirastaða-Jón lét hér
staðar numið og orti ekki frekar
móti Sigurbjörgu er óráðin gáta.
Honum gæti hafa fundist nóg um,
en þó er það ekki líklegt, þar sem
hann var snjall hagyrðingur og
ekki vanur að láta sinn hlut í slík-
um viðskiptum. Verið gæti að fleiri
vísur hefðu farið á milli, þó mér sé
ekki kunnugt um það. En þessar
Blánefsvísur sem svo mættu heita,
eru betur geymdar en gleymdar.
Sigurbjörg flutti síðar til Ameríku
ásamt manni sínum og lézt þar,
ekki er þess getið að hún hafi látið
fjúka í kviðlingum þar - enda
vafasamt að það hefði haft nokkuð
upp á sig þar vestra. Þar með slæ
ég botninn í þetta óðarspjall og
vona að einhverjir hafi haft
ánægju af.
Rúnar Kristjánsson.
Sælkerahúsið, til vinstri má sjá umgjörð glerbyggingarinnar.
Þá eru heitar pylsur og hefð- búnir að borða þegar þeir koma
bundinn skyndimatur á boðstól-
um.
Áhersla er lögð á að fram-
reiða matinn á sem skemmstum
tíma. Meira að segja geta menn
sem koma úr vinnu og fá sér
Króksborgara í bílinn geta verið
heim.
Við hliðina á skálanum eru
útibekkir og sólskýli sem auka á
ánægjuna við kaffidrykkju eða
rjómaísveisluna, því gaman er
að fylgjast með iðandi hafnarlíf-
inu.
VISNAÞATTUR
Sú var tíðin, að ekki var talið
lakara að vera fær um að smíða
vísu. Margir voru líka þeir sem
urðu svo leiknir í þeirri list, að af-
rakstur bragiðju þeirra flaug oft
vítt og breitt. Ófáar eru líka þær
vísurnar sem náð hafa slíkri út-
breiðslu og eru það kunnar, að
hæpið er að þær gleymist nokkurn
tíma, að minnsta kosti ekki
meðan íslenzk tunga er það sem
hún er.
En margir voru þeir snilldar
hagyrðingarnir sem fóru hægt í
sakirnar, ortu svona fyrir sig, eins
og sagt var, en tóku þó stundum
fallegt flug þegar aðstæður kröfð-
ust og svifu þá ekki síður þeim sem
oftar og meira létu á sér bera. í
þessu greinarkorni ætla ég að rifja
upp eina sögu af gömlum við-
skiptum á vísnagerðar-sviðinu og
koma á framfæri andlegri fram-
leiðslu sem ekki er vert að láta
falla í gleymsku.
Eitt sinn bar svo til, að niður-
setningur dó í Króki á Skaga-
strönd. Hann hét Jónas og var oft
aukalega nefndur - blánefur -.
Þegar Pétur á Karlsminni, í
Höfðakaupstað, frétti andlátið,
kastaði hann fram eftirfarandi
stöku:
Vindhælingum veittist happ,
varpaði margur trega.
Úr blánefi öndin skrapp
ofur skyndilega.
Og þótt Pétur væri nú ekki sér-
lega listfengur í vísnagerð sinni, þá
fór nú svo, að þessi vísa hans barst
nokkuð um, enda auðlærð og hef-
ur jafnvel þótt eilítið neyðarleg,
en það þykir oft hinn mesti kostur
við vísur. Seinna meir var svo haft
eftir Pétri, að hann hefði haft
orðalagið - ofur heppilega -, en
almannarómur hefur víst viljað
hafa það á hinn veginn og þótt það
bragðmeira, enda er vísan yfirleitt
höfð þannig.
En þegar Sigurbjörg í Króki
frétti vísuna, kunni hún ekki að
meta hana, taldi að sér sneytt og
jafnvel dygljað með að Jónas
gamli hefði farið af heimi þessum
á óeðlilegan hátt. Þar sem hún var
skörungur hinn mesti og alls ekki
frábitin því að gera vísur, ákvað
hún að svara Pétri og veita honum
smáráðningu. Sendi hún honum
síðan þessar vísur:
Eftir sinni eigin vild,
aldrei munninn stillir.
Pilturinn er prýddur snilld,
Pétur skáldaspillir.
Ljóðin getur lagað frí
lífs með gengi prúða.
Hans ég met sem Hómer í
hörpu strengi knúða.
Þarna finna feilin við
finnst mér óhugsandi.
Innföllin og orðfærið,
allt er samhljóðandi.
En ef Pétur félli frá
fremur skyndilega.
Margur freta myndi þá
mjög af sárum trega.
Pétur kyndir mikinn móð,
muna blindar hreysi.
Hans er yndi að yrkja ljóð
öll í myndarleysi.
Argur lefsu apaldur
ætti refsing laga.
Dárinn hvefsar drambsamur
dauða hreppsómaga.
Þegar Pétur fékk kveðju þessa,
brá honum í brún og þótti honum
sem þarna væri ekki gott við að
gera. Hann vissi sem var, að flug-
fjaðrir hans voru í rýrara lagi og
sá að valkyrkja þessi myndi ekki
hans meðfæri, en ekki var þó hægt
að láta skeytinu ósvarað - Pétur
var á því, þótt ráðin létu á sér
standa. En mitt í svartnætti vand-
ræðanna rofaði skyndilega til,
hann mundi allt í einu eftir því að
Jón Þorvaldsson frá Geirastöðum
var í Höfðakaupstað um þetta
leyti, þar var maður sem sagður
var lipur við vísnagerð. Pétur
hafði líka á réttu að standa þar og
ekki stóð í Jóni. Sigurbjörg fékk
svar með skilum og var það svo-
hljóðandi:
Muna kvendi má ég þér
máls um kennda reiti,
svars af bendum boga mér
brigslasendirskeyti.
Dára skap mér bar á brýn
björkin japa vega.
Fyrir lapið Vakurs vín
veitt of gapalega.
Þótt á blíni fljóðið frekt
flís í mínum augum.
Bjálkinn sýnir sömu nekt
sjónar þínum baugum.
Sálar versta villan er
veit ég flestir skilja,
með annars brestum ætla sér
eigin lesti hylja.
Sjálf æ vörumst svoddan tál,
sízt er kjörin léttir.
Dauðans hjör nær dapra sál
dularspjörum flettir.
Með svo bera meining nú
máls af þveru setri,
skyldir mér í þessu þú
þykjast vera betri.
Geymir stála - gott það er
geðs með þjála stillu.
Ef að brjálar aldrei þér
út í sáiarvillu.
Ef lífstíðar ævistjá
er þinnfríði sómi.
Runnur skíða þarf ei þá
þungum kvíða dómi.
Feykir • 7